Morgunblaðið - 27.03.1994, Side 2

2 FRETTIR/INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27. MARZ 1994
EFNI
Afleiðingar héraðsdóms í máli íslandsbanka gegn Seyðisfjarðarkaupstað
Skuldir Seyðisfjarðarkaupstaðar
hækka um 30 þúsund krónur á íbúa
Egilsstððum.
LJOST er að skuldastaða ýmissa kaupstaða kringum landið er mjög
alvarleg vegna þátttöku þeirra í atvinnulífi. Samkvæmt sveitarstjórn-
arlögum er sveitarfélögum óheimiit að ganga í ábyrgð fyrir skuldum
fyrirtækja nema fyrir liggi tryggingar sem sveitarfélagið telur viðun-
andi. í nýgengnum dómi Héraðsdóms Austurlands er Seyðisfjarðar-
kaupstað gert að greiða íslandsbanka rúmar 24 milljónir króna vegna
ábyrgðar sem bærinn gekk í vegna Iántöku fyrirtækis á staðnum.
Samkvæmt samþykkt bæjar-
stjórnar Seyðisflarðarkaupstaðar
var heimilt að veita ábyrgð fyrir
allt að 15 milljóna króna láni til
handa Hafsfld hf., á Seyðisfirði.
Lánið sem tekið var nam 10 milljón-
um króna og var tryggingin 13.
veðréttur í húseigninni á Vestdals-
eyrarvegi 40, sem er fískvinnslu-
hús. Ekki var gengið úr skugga um
það af hálfu sveitarfélagsins, hvort
þessi trygging væri nógu traust til
þess að geta staðið undir svo háu
láni. í dómi Héraðsdóms Austur-
lands segir svo: „Bæjarstjórinn
kvað ekki hafa verið um það fjallað
af hálfu bæjarstjórnarinnar hvort
veðtrygging sú sem stóð fyrir skuld
Hafsíldar hf. við Alþýðubankann
væri nægjanleg trygging fyrir
ábyrgð Seyðisfjarðarbæjar."
Ábyrgðin var engu að síður veitt.
Staðgengill bæjarstjóra á Seyðis-
fírði vildi ekki tjá sig um málið við
fjölmiðla í gær, en bæjarstjóri er
erlendis.
Opinber ábyrgð
Oft er það svo að bæjarábyrgð
er eina ráðið til að hjól atvinnulífs-
ins á mörgum smærri plássum stöð-
vist ekki. Takmarkanir eru fyrir því
Þórður Sverrísson um samanburð Drewry á útflutningskostnaði
Eldborg úr landi
ÚTFLUTNINGUR á efni úr Eldborg við Trölla-
dyngju á Reykjanesi er hafínn og lestaði flutn-
ingaskip fyreta farminn fyrir skömmu. Það er
fyrirtækið Islandsnáma hf. sem stendur að
útflutningnum, en efnið kaupir það af viðkom-
andi landeiganda. Að sögn Aðalheiðar Jóhanns-
dóttur, framkvæmdastjóra Náttúruverndar-
ráðs, er Eldborg skammt utan fólkvangsins á
Reykjanesi og á náttúruminjaskrá. Það kemur
hins vegar ekki í veg fyrir að efnistakan sé
heimil, en Náttúruverndarráð hefur samt sem-
áður lagst gegn henni þar sem hún er ekki í
samræmi við svæðisskipulag á Reykjanesi. Að
sögn Aðalheiðar hefur efni verið tekið úr gígn-
um í um 40 ár.
Morgunblaðið/E.G.
Marklaust plagg og
fúsk í vinnubrögðum
TALSMENN skipafélaganna hafna með öllu samanburði Drewry
Shipping Consultants um flutningsgjöld í útflutningi frá íslandi.
Þórður Sverrisson, framkvæmdastjóri flutningasviðs Eimskips, segir
að Félags ísl. stórkaupmanna og viðskiptaráðuneytið eigi að sjá
sóma sinn í að láta breska ráðgjafarfyrirtækið endurvinna skýrsluna.
„í samanburðinum frá Portúgal
er ekki verið að bera saman sam-
bærilega hluti, epli og epli. Útflutn-
ingurinn frá Islandi fer að meiri-
hluta í frystigámum og innifalið í
flutningsgjaldinu eru oft innan-
landsflutningar og önnur þjónusta
hérlendis auk þess sem ýmis þjón-
usta erlendis er einnig innifalin, sem
ekki er innifalin í þeim flutnings-
gjaldatölum sem tilgreindar eru
fyrir flutninga frá Evrópuhöfnum
til Portúgal," sagði Þórður.
„í Drewry-skýrslunni eru ekki
bomir saman sambærilegir hlutir,
auk þess sem tölulegar forsendur
eru rangar og því eru niðurstöðurn-
ar vitlausar. Það þjónar því litlum
tilgangi að álykta út frá henni eða
ræða þá hvítu lygi og villandi fram-
setningu sem þar kemur fram,“
sagði hann.
Þórðu nefndi sem dæmi um
grundvallarforsendu sem væri röng
í skýrslunni að reiknað væri með
að meðalþungi í gám í útflutningi
sé 7,58 J;onn eins og fram kom í
Morgunblaðinu í gær. ,,En raun-
vemlegt flutningsmagn er hins veg-
ar 9,5 tonn á gámaeiningu, eða um
25% meira. Þá erum við að taka
meðalmagn í gám í öllum flutning-
um Eimskips í útflutningi. Þetta er
aðeins dæmi um grundvallarvit-
leysu í útreikningum, sem gerir
þessa skýrslu að marklausu plaggi,“
sagði hann. „Þeir sem að skýrslu-
gerðinni stóðu, Félag íslenskra stór-
kaupmanna og viðskiptaráðuneytið,
ættu að sjá sóma sinn í því að krefj-
ast þess af breska ráðgjafanum að
hann endurvinni skýreluna í stað
þess að láta hann komast upp með
svona fúsk í vinnubrögðum,“ sagði
Þórður að Jokum.
Ólafur Ólafsson, forstjóri Sam-
skipa, segir að viðmiðanir og tölur
sem notaðar séu í samanburðinum
í skýrslu Drewrys séu engan veginn
samanburðarhæfar. Uppistaða í öll-
um útflutningi sjávarafurða frá ís-
landi verði til úti á landi og veruleg-
ur kostnaður felist í að senda fyrst
tóman gám út á land, fylla hann
af vörum og koma honum til
Reykjavíkur. Þar séu afurðirnar svo
geymdar fyrir útfiytjendur, stund-
um vikum saman. Allur þessi kostn-
aður sé inni í samanburðartölum
Drewrys og þarna sé því verið að
bera saman algerlega ósamanburð-
arhæfa hluti.
hve sveitarfélög mega ganga langt
í þessum efnum og er þær að fínna
í sveitarstjómarlögum. Viðlíka lög
eru á öðrum Norðurlöndum en þau
ganga þó skrefí Iengra í takmörk-
unum sínum. Byggjast takmarkanir
þar meira á því að slíkar lánveiting-
ar geti skekkt samkeppnisstöðu
fyrirtækja innan sama bæjarfélags.
Átvikið á Seyðisfírði er ekki eins-
dæmi því samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins eru fleiri slík mál
til umflöllunar í dómskerfínu og er
hugsanlegt að dómur Héraðsdóms
Austurlands verði þá hafður til hlið-
sjónar. - Ben.S
3 bílum stolið
á Sauðárkróki
Tveir menn
í haldi
lögreglu
ÞREMUR bílum var stolið á starfs-
svæði lögreglunnar á Sauðárkróki
síðla nætur aðfaranótt laugar-
dags. Bílarnir fundust allir á laug-
ardagsmorguninn mannlausir og
voru þeir allir skemmdir. Einn
bílanna er þó sérstaklega mikið
skemmdur, samkvæmt upplýsing-
um lögreglu, en honum hafði m.a.
verið bakkað á steinvegg við
Varmahlíð. Voru tveir ungir menn
handteknir um morguninn, en
þeir eru sterklega grunaðir um
verknaðinn. Ekki var búið að yfir-
heyra þá um hádegi í gær vegna
mikillar ölvunar þeirra.
Tveimur bílanna var stolið á bíla-
sölu á Sauðárkróki. Annar þeirra
fannst svo skammt sunnan við bæinn
mannlaus og var hann utan vegar.
Hinn bíllinn fannst í Varmahlíð.
Þriðja bílnum var svo stolið við
sveitabæ skammt frá þeim stað þar
sem annar bflanna lenti út af vegin-
um. Lögreglan fann annan manninn
á gangi á þjóðveginum milli Varma-
hlíðar og Sauðárkróks en hinn hafði
verið tekinn upp í bíl og var hann
handtekinn skömmu síðar. Gera
þurfti að sárum annars mannsins á
sjúkrahúsinu á Sauðárkróki í gær,
en mennimir vora síðan hafðir í haldi
lögreglu á meðan rannsókn stóð yfir.
♦ ♦ ♦
Afnám flutnings-
jöfnunarsjóðs
Frumvarpið
strandaði í
þingflokkum
FRUMVARP viðskiptaráðherra
um afnám flutningsjöfunarsjóðs
er strandað í þingflokkum ríkis-
stjórnarinnar vegna andstöðu
þingmanna í báðum flokkum, að
sögn Sighvats Björgvinssonar við-
skiptaráðherra.
„Ég ætla að reyna að ræða við
einhveija þessara stjórnarþingmanna
sem hafa mest hom í síðu fijálsrar
samkeppni og vita hvort ekki er
hægt að fá þá til að stíga örlítið
skemmra skref,“ sagði Sighvatur.
Hann sagði að ekki yrði þó fallið frá
áformuðu afnámi flutningsjöfnunar
því ísleningar misstu mikil viðskipti
við fiskiskip sem hingað kæmu vegna
núverandi fyrirkomulags, auk þess
sem væri fráleitt að hafa í gildi lög
sem bönnuðu að veita afslætti.
Samið til suðurs
► Samningurinn við Evrópusam-
bandið hefur margháttaðar breyt-
ingar í för með sér fyrir frændur
okkar í hinum Norðurlöndunum.
/10
Þingkosningamará ít-
alíu
►Tekur ringlureið við að spilling-
unni?./12
Veiðar á elleftu stundu
►Friðrik Baldvin Jónsson hefur
verið veiðimaður til sjós og lands
frá unga aldri. Hann hefur dregið
úr skotveiðum en leggur enn gildr-
ur fyrir ál og mink./14
Heimatilbúinn vandi
hrekur fólk úr landi
►Fólksfækkunin í Færeyjum síð-
ustu ár hefur verið gífurleg. /16
Svar við kalli tímans
►ingibjörg Sólrún Gísladóttir
borgarstjóraefni R-listans hafnar
andlitslyftingu Sjálfstæðisflokks-
ins og telur lýðraeðinu hollt að
skipt verði um húsbændur í ráð-
húsinu./18
Það stefnir í bardaga
►Jón Ásbjömsson fiskverkandi og
heildsali segir að núverandi físk-
veiðistefna skapi beinlínis atvinnu-
leysi./
► 1-32
Dagur í draumverk-
smiðjunni
► Morgunblaðið fylgdist með tök-
um á kvikmyndinni The Mighty
Duck II þar sem María Erlingsen
leikur á móti Emilio Estevez en
myndin verður framsýnd vestra
von bráðar./l
Er hægt að lýsa helför-
inni
►Þjóðveijar velta því fyrir sér
hvort mynd Spielbergs um bjarg-
vætt gyðinga, Oscar Schindler, sé
sögufölsun eða ef til vill sagnarit-
un./8
Frumherjarnir
►Kafli úr nýrri bók sem varpar
ljósi á sögu AA-samtakanna á ís-
landi./ 10
Tony Benn
►Fimmti hluti greinaflokks þar
sem Jakob F. Ásgeirsson rasðir við
breska stjómmálamenn./12
Dorg
►Morgunblaðsmenn fijálsir í
fjallasal með dorgveiðimönnum á
Amarvatnsheiði./16
C
► 1-8
►Blaðauki um sitthvað tengt
páskunum fylgir Morgunblaðinu í
dag.
D BÍLAR
► L4
Ka f rá Ford
►Bflaframleiðandinn þreifar fyrir
sér með smábíl famtíðarinnar. /1
Smájeppinn RAV
►Viðbót viðjeppafjölskyldu Toy-
ota./4
FASTIR ÞÆTTIR
Fréttir 1/2/4/6/bak
Kvikmyndahús 24
Leiðari 26
Helgispjall 26
Reykjavíkurbréf 26
Minningar 28
íþróttir 46
Útvarp/sjónvarp 48
Gárur 5]
M'annlífsstr. 6b
Kvikmyndir
Dægnrtónlist
Fólk í fréttum
Myndasögur
Brids
Stjömuspá
Skák
Bíó/dans
Bréftil blaðsins
Samsafnið
18b
19b
20b
22b
22b
22b
22b
23b
28b
30b
INNLENDAR FRÉTTIR:
2—6—BAK
ERLENDAR FRÉTTIR:
1-4