Morgunblaðið - 27.03.1994, Side 14
14
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27. MARZ 1994
Texti: Guðni Einarsson
Myndir: Ragnar Axelsson
ÞAÐ ER komið á elleftu eða
tólftu stund hvað varðar veið-
ar í þessu landi,“ segir Frið-
rik Baldvin Jónsson þar sem
við sitjum í stofunni í Hraun-
koti í Lóni. „Þetta er orðinn
svo ofboðslegur fjöldi sem
stundar veiðar.“ Friðrik telur
að veiðimönnum hafi fjölgað
með árunum, einfaldlega
vegna þess að fólki hefur
fjölgað. Nú til dags eru flestir
sportveiðimenn, fengurinn
skiptir ekki sköpum um hvort
þeir leggjast svangir til hvílu
eða ekki, ólíkt því sem var
þegar Friðrik var að alast
upp.
Friðrik er annálaður veiðimaður en
er nú aðeins farinn að hægja á
ferðinni enda á 78. aldursári. Arið í
fyrra var það fyrsta um áratuga
skeið sem hann hvorki iagðist í
grenjaleitir né skaut hreindýr eða
ijúpur. Friðrik á heima í Hraunkoti
og býr þar ásamt syni sínum Friðrik
hjá hjónunum Sigurlaugu Árnadótt-
ur og Skapta Benediktssyni.
Friðrik á ekki mikið safn af byss-
um og segist aldrei hafa viljað eiga
FRIÐRIK Baldvin Jónsson og Sigurlaug Árnadóttir húsfreyja í for-
stofunni í Hraunkoti.
Friðrik Baldvin Jðnsson hefur verið veiöimað-
ur til sjós og lands trá unga aldri. Hann
hetur dregið úr skotveiðum en ieggur enn
gildrur tyrir ál og mink
meira en hann hefur þurft á hveijum
tíma. Hann gaf til dæmis vini sínum
og veiðifélaga, sem er byssusafnari,
gömlu haglabyssuna. Fyrir honum
eni þetta bara verkfæri, en engir
dýrgripir. „Ég hef aldrei farið vel
með byssur, mér er alveg sama þótt
á þeim sjái, skeptið rispist og svoleið-
is,“ segir Friðrik.
Veitt til matar
Friðrik ólst upp á Eskifirði á fyrri-
hiuta aldarinnar. Lífsbaráttan var
háð hvern dag og viðurværis þurra-
búðarmanna að mestu aflað með
veiðum. Friðrik fór ungur að leggja
hrognkelsanet, línu og kolanet. Byss-
an var jafnan nærtæk og dijúg bú-
bót af því sem snjallar skyttur drógu
heim úr veiðiferðum. Nýskotinn fugl
þótti veislumatur á heimili hans.
„Það voru allir með byssur og menn
lifðu á þessu mikið til, við gerðum
allt til þess að ná í mat,“ segir Frið-
rik. Hann ólst upp í hópi sjö fóstur-
systkina og helsti veiðifélagi hans
var fósturbróðirinn Hilmar Bjarna-
son.
Friðrik hóf sjómennsku aðeins 10
ára gamall á línuveiðaranum Sæfara
frá Eskifirði. Þegar Friðrik komst á
fullorðinsár fór hann í verið, var
bæði landmaður og sjómaður á vetr-
ar- og síldarvertíðum. Hann reri frá
Sandgerði, Reykjavík, Vestmanna-
eyjum og ýmsum plássum fyrir aust-
an.
Veiðiár Friðriks var í grófum
dráttum þannig að það hófst með
vetrarvertíð. Þegar heim var komið
að vori fór hann að huga að tófunni.
í Hraunkoti var sá háttur hafður á
að reka ærnar óbornar á afrétt í
Kollumúla sem er í fjalllendinu upp
af Lóninu. Friðrik tók þátt í rekstrin-
um og varð eftir á fjöllum til grenja-
leitar þegar aðrir rekstrarmenn
sneru til byggða. Grenjalegurnar
hófust í maí og stóðu allt fram í júlí.
Friðrik leitaði allt Lónið og stundum
líka í Álftafirði.
„Það var mjög gaman að vera þarna,
þá voru engir ferðamenn farnir að
leggja leið sína á þessar slóðir og
landið alveg ósnortið," segir hann
og ekki laust við að gæti saknaðar
í rómnum. Nú er kominn akvegur inn
á Illakamb, sem er gegnt gangna-
mannakofanum í Kollumúla og mikið
um mannaferðir í ljallaparadísinni.
Tóían er vör um sig
Friðrik þekkir Lónsfjöllin eins og
lófann á sér. Hann Iærði á háttu
tófunnar og vissi um helstu grenja-
svæðin, urðir þar sem tófan bjó sér
oftast greni. Friðrik segir að auðvelt
hafi verið að komast að því hvort
tófa var á svæðinu. „Jökulsáin renn-
ur rétt við gangnamannakofann í