Morgunblaðið - 27.03.1994, Síða 22

22
MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 27. MARZ 1994
f
Kapphlaupið
eftir Hildi Friðriksdóttur
EKKI er óalgengt hér á landi að konur
og það jafnvel ungar þurfi að léttast um
25-36 kíló. Fléstar eiga það sameiginlegt
að hafa verið feitar sem unglingar og því
er margt í hinu daglega lífi sem þær hafa
aldrei prófað. Þegar takmarkinu er náð
líður þeim eins og þær séu að sleppa úr
fangelsi og tilfinningin er því sterkari sem
þær hafa losnað við fleiri kíló. Fæstar
þeirra hafa haft kjark til að fara á kaffi-
hús, í verslanir, á böll, í veislur, hvað þá
á skauta eða skíði og því bíða þeirra
ýmiss konar spennandi tækifæri. Ein
þeirra sem hefur stutt dyggilega hóp of
þungra kvenna og hvatt þær áfram í átt
að frelsi undanfarna áratugi er Bára
Magnúsdóttir jassballettkennari. Sjálf
segist hún aldrei hafa ætlað að fara út á
þessa braut heldur hafi jassballettinn átt
hug hennar allan. Hins vegar hafi þörfin
verið fyrir hendi og því hafi hún einnig
snúið sér að leikfimikennslu.
Morgunblaðið/Kristinn
Bóra Magnúsdóttir hefur kennt jassballett og leikfimi í 27 ór. Hún segir þaó bull aó of þungt fólk sé kótt
aó eólisfari, þvi liói illa vegna þess aó aukakilóin séu ekki heilsusamleg.
^Jvo einkennilega vill til að enda
þótt upphafleg ætlun Báru hafi
ekki verið að sinna leikfimi hafa
margir haft orð á, að sama hversu
margar líkamsræktarstöðvar hafi
verið opnaðar alltaf sé Bára á sínum
stað. Hún hefur haldið sínu striki
og fengið mikla aðsókn, þrátt fyrir
að aðrir hafi lagt áherslu á tísku-
strauma eins og tækjaleikfimi, þol-
fími, fítubrennslu og hvaða nöfnum
sem þeir nefnast.
„Eg þekkti ekki aðra línu en
þessa og sé hún sígild er ég ánægð
með það. Ég held að ef fólk leggur
sig fram við eitthvað sem það kann
standist það tímans tönn. Kennslan
hjá okkur byggist fyrst og fremst
á þjálfun dansara og þaðan' kemur
allur okkar fróðleikur.
Þegar nýjar tískubólur lfta dags-
ins ljós er oft freistandi að fara út
í það sem talið er hafa meira auglýs-
ingagildi, en þá kemur að því að
vera sannur sjálfum sér. Ég hef oft
sagt gegnum tíðina, að líkaminn
hafí ekki breyst, ekki heldur aðferð-
in til að þjálfa hann, hins vegar
breytist tískan sífellt. Sumt af því
sem kemur nýtt fram stríðir gegn
því sem við höfum lært. Færum við
að kenna það sem við hefðum ekki
trú á værum við komnar út á hálan
ís. *
Vissulega hafa þjálfun og aðferð-
ir breyst, en það eru ákveðnar
grunnreglur sem ekki má víkja frá.
Oþjálfuð manneskja er eins nú og
fyrir 30 árum. Það verður alltaf að
byija hægt og byggja upp, alveg
sama hvaða tíska er ríkjandi."
Barðist sjálf við aukakíló
Bára segist ekki hafa farið var-
hluta af aukakílóunum sjálf eins og
eftir að hún átti yngsta barnið sitt,
en þá þurfti hún að glíma við tutt-
ugu kíló. „Strax eftir fæðingu bað
ég um vigt og sá þessa tölu sem ég
hafði aldrei séð. Mér fannst ég
óskaplega heft með öll þessi auka-
kíló og allt var ljótt sem ég fór í.
Þetta var mjög sérkennileg reynsla
en rannsóknarmanninum í mér
fannst hún svolítið spennandi."
— Setti þessi reynsla ekki mark
á viðhorf þitt og hvernig þú ráðlagð-
ir konunum þegar þú komst aftur
til vinnu?
„Jú, það getur vel verið að það
hafi skapað betri skilning og sam-
kennd,“ svarar hún eftir stutta um-
hugsun. „Ég veit það ekki. Ég held
í raun að þegar fólk starfar svona
lengi við eitthvað sem snýr að mann-
legu hliðinni kemst viðkomandi ekki
hjá því að upplifa það sem hinir
ganga í gegnum.
Þegar kona gefst upp og hættir
að mæta í tima á ég erfitt með mig.
Ég er sífellt að velta fyrir mér hvort
hún komi aftur. Ég veit að hún er
einhvers staðar þarna úti og eyðir
dýrmætum tíma í að vera óánægð
og óhamingjusöm, því hún er það.
Það er algjört bull að of þungt fólk
sé svo kátt. Því líður illa vegna þess
að aukakílóin eru ekki heilsusamleg.
Það eru margir fylgikvillar offitu,
of hár blóðþrýstingur, bjúgur, verkir
í fótum, vöðvabólga um allan skrokk
og vanlíðan. Með hveiju kílói sem
færist niður plokkast fylgikvillarnir
af eins og verið sé að tína rúsínur
úr jólaköku. Þegar komið er niður í
ákveðna þyngd eru kvillarnir horfn-
ir.“
Bára segir að minnimáttarkennd
og offita fylgist oft að. Hún hafí ung
séð hvernig konur urðu vanmáttugar
og treystu sér ekki til að taka að
sér verkefni. „Það þótti hins vegar
hálfgert feimnismál þegar þær fóru
að losa sig við aukakílóin og voru
ásakaðar um að vilja verða kyntákn.
Það fannst mér leiðinleg athuga-
semd, því ég sá hvernig konurnar
efldust þegar þær fóru að þjálfa og
fundu líkamlegan styrk sinn. Styrk-
ur líkamans skiptir óskaplega miklu
máli, enda segja sálfræðingar að
börn sem þjálfa reglulega séu skýr-
ari í kollinum og það hjálpi þeim í
gegnum allt nám.“
Stuðningshópar
fyrir þær þungu
— Varst þú fyrst til að auglýsa
sérstök megrunarnámskeið?
„Konur hafa sagt mér að þegar
við auglýstum í upphafi hafi slík
námskeið ekki staðið til boða fyrr.
Ég hugsaði eiginlega ekki um það,
heldur vakti fyrir mér að mynda
stuðningshóp, þannig að þær sem
kæmu gagngert til að losa sig við
k?íó væru saman í hóp. Reynslan
hefur sýnt okkur að þetta er nærri
því eina formið sem virkar. Það verð-
ur að mynda sérstaka samstöðu og
aga.“
Ég hef fylgst í laumi með þegar
Bára fær sér sykurmola út í kaffið
og get nú ekki orðið bundist. „Þú
færð þér sykur út í kaffíð?“
„Já, þegar ég borða brauð,“ segir
Rætt vió Bóru
Magnúsdóttur
jassballettkenn-
ara um aukakíló,
minnimóttar-
kennd og bar-
óttuþrek. „Vió
getum aldrei f itn-
aó af því sem föó-
urbróóir okkar
boróar," segir
hún meóal annars
i viótalinu.
hún blákalt og ég hugsa með mér
hvernig hún fari að því að halda
líkama sínum svo grönnum og stælt-
um. Spyr svo hvort ekki sé mikil
pressa á henni að vera alltaf í formi
og hugsa um mataræðið.
„Ég starfa við að hreyfa mig
mikið og þess vegna kemst ég upp
með meira. Oft tek ég mig taki, því
ég get borðað óreglulega og misboð-
ið líkamanum. Já, í raun unnið á
móti því sem ég er að kenna."
„Það er nú mannlegt," skýt ég
inn í dauðfegin að heyra að jafnvel
eigandi líkamsræktarstöðvar sé
haldin slíkum breyskleika.
„Já, þetta er eins og kona smiðs-
ins, sem býr við allt í ólagi. Líkami
minn vildi kannski stundum óska
þess að hann ætti annan stjórn-
anda,“ segir hún.
Mataræði er mál málanna
Bára kveðst þó alltaf elda þann
mat sem hún prédikar yfir konunum
og telur að þörf sé á breyttum
matarvenjum almennings. „Þær
hafa reyndar breyst á undanförnum
árum. Eg sé það meðal annars hjá
16 ára syni mínum að hann athugar
gaumgæfilega hvað hann lætur ofan
í sig og fylgist vel með kólestróli
og slíku. Eg vona að þetta sé vís-
bending um að annað ungt fólk
hafi mataræði í huga dags daglega.11
Hún leggur áherslu á að ungvið-
inu sé til dæmis strax kennt að
grænmeti sé matur. Hún segir að
eðlilegur hlutur í mataræði sé að
nota ekki ijóma í sósur nema í und-
antekningartilvikum, nota olíur í
stað harðrar feiti og kjöt eigi ekki
i
t
i
b
I
í
I
L
i
I
I
i
í
i
>
p
>
[
>
>
\
>
)
í
>
I
\
>
i
\
i
i
I
V