Morgunblaðið - 11.09.1994, Qupperneq 8

8 B SUNNUDAGUR 11. SEPTEMBER 1994
MORGUNBLAÐIÐ
DÆGURTÓNLIST
Yilhjálmur í
tíma og rúmi
Vilhjálmur Vilhjálmsson var einn ástsælasti dæg-
urlagasöngvari þjóðarinnar þegar hann fórst á
sviplega hátt fyrir sextán árum. Minning hans
lifir þó enn, eins og Arni Matthíasson komst að,
og safnplata með lögum hans hefur selst afar vel.
LISTFERILL dægurlagasöngvara er
sjaldnast mældur í áratugum; það
er eðli tónlistarinnar að menn skjót-
ast á toppinn í einu vetfangi og
hverfa síðan í ystu myrkur eins og
hendi sé veifað. Þó dægurtónlist-
arsaga íslands sé ekki löng, hefur
aragrúi tónlistarmanna verið á allra
vörum í skamma hríð og síðan horf-
ið að því er virðist að eilífu. Þeir eru
líka fjölmargir sem ekki hafa gleymst
og virðast ekki ætla að gleymas.
Fyrir tveimur árum kom út safndisk-
ur með lögum sem Vilhjálmur heitinn
Vilhjálmsson tók upp. Salan á þeim
disk hefur sannað að minning Vil-
hjálms lifir enn og að aðdáendum
hans hefur ekki fækkað í áranna rás.
Yilhjálmur Vilhjálmsson var
um áraraðir einn vinsælasti
dægurlagasöngvari lands-
ins, þó ekki hefði hann sönginn að
aðalstarfi. Skömmu áður en Vil-
hjálmur lést í hörmulegu bílslysi í
Lúxemborg virtist hann vera að hefja
nýjan áfanga á ferli sínum sem tón-
listarmaður, því á síðustu hljómplötu
hans, sem seldist metsölu, voru að-
eins lög eftir Vilhjálm, sem fram að
því hafði sungið lög eftir aðra nánast
eingöngu.
Stefnt á tannlækningar
Vilhjálmur Vilhjálmsson fæddist í
Merkinesi í Höfnum í apríl 1945.
Hann ólst upp í foreldrahúsum, en
fór síðan í Menntaskólann á Akur-
eyri árið 1961. Á Akureyri haslaði
Vilhjálmur sér völl sem tónlistarmað-
ur, þegar hann var ráðinn í sívin-
sæla danssveit Ingimars Eydals sem
söngvari og bassaleikari sumarið
1964. Hinn aðalsöngvari sveitarinnar
var Þorvaldur Halldórsson og þetta
söngvarapar kom Hljómsveit Ingi-
mars Eydals á allra varir. Með sveit
Ingimars hljóðritaði Vilhjálmur tvær
fjögurra laga plötur sem náðu mik-
illi hylli og mörg laganna þekkja all-
ir; Litla sæta ljúfan góða, Á sjó, Vor
í Vaglaskógi og Hún er svo sæt.
Dvöl Vilhjálms í sveitinni var þó ekki
nema ár, að hann fluttist suður til
Reykjavíkur til að hefja nám í tann-
lækningum. Syðra hafði Hljómsveit
Svavars Gests starfað um hríð á
Hótel Sögu við miklar vinsældir.
Svavar leysti sveitina upp um vetur-
inn 1965, enda hugðist hann snúa
sér að öðru. Píanóleikari hljómsveit-
arinnar, Magnús Ingimarsson, lagði
þegar drög að nýrri hljómsveit og
réð til starfa bassaleikarann og

LA

ALMENNIR FLOKKAR - FRÍSTUNDANÁM
BÓKLEGAR GREINAR:
fslenska, stafsetning og málfræði. ítarleg yfirferð.
fslenska fyrir útlendinga I, II, II, IV (í I. stig er raðað eftir þjóðemi nemenda).
fslensk málnotkun og hugtök: Námskeið fyrir nýbúa á framhaldsskólaaldri
sem þurfa að ná betri tökum á málinu.
ERLEND TUNGUMÁL:
(Byrjenda- ogframhaldsnámskeiÖ)
Danska. Norska. Sænska.
Enska. Þýska. Franska. ftalska. ftalskar bókmenntir. Spænska. Spænskar
bókmenntir. Gríska. Portúgalska. Latína.
Búlgarska. Gríska. Pólska. Tékkneska. Rússneska.
Japanska. Hebreska. Arabíska. franska.
VERKLEGAR GREINAR:
Fatasaumur. Bútasaumur. Batik. Myndvefnaður. Skrautskrift. Postulínsmál-
un. Bókband. Skokk. Handritsgerð. Flugdrekagerð. Stjömuspeki. Leikræn
tjáning - spuni.
MYNDLISTARNÁMSKEIÐ:
(Byrjenda- og framhaldsnámskeið)
Teikning. Málun. Módelteikmng. Teikning og litameðferð fyrir 13-16 ára.
Umhverfisteikning.
AÐSTOÐ VIÐ SKÓLAFÓLK:
Stærðfræði á grunnskóla- og framhaldsskólastigi. Nemendur mæta með eig-
ið námsefni og fá aðstoð eftir þörfum. Fámennir hópar.
Stafsetning og málfræði. ítarleg yfirferð.
íslenska fyrir nýbúa á framhaldsskólastigi. fslensk málnotkun og hugtök.
NÁMSKEIÐ FYRIR BÖRN
DANSKA. NORSKA. SÆNSKA. ÞÝSKA.
Fyrir börn, 6-10 ára, til að viðhalda kunnáttu þeirra sem kunna eitthvað
fyrir í málunum.
NÝNÁMSKEIÐ:
Handritagerð: KVEIKJAN AÐ KVIKMYND. Fjallað er um það sem hafa
ber í huga við gerð kvikmyndahandrita. Brot úr kvikmyndum skoðuð til
skýringa.
Flugdrekagerö: Leiðbeint um gerð stýridreka og beitingu þeirra.
Stjörnuspeki: Leiðbeint um gerð stjömukorta og túlkun þeirra.
Leikræn tjáning - spuni: Spunatækni sem byggist á leikum, æfingum og
dýpri spunavinnu. Nemendur setja upp eigin sýningu i lok námskeiðsins.
Þýska fyrir börn 6-14 ára: Kennsla sem áður fór fram í Hlíöaskóla, verður
nú á vegum Námsflokka Reykjavíkur.
f almennum flokkum er kennt einu sinni til tvisvar í viku, ýmist tvær, þrjár
eða fjórar kennslustundir í senn. Námskeiðin standa yfir í 4-11 vikur.
Kennslugjald fer eftir stundafjölda og er haldið í lágmarki. Það skal greið-
ast við innritun.
Kennsla fer fram í Miöbæjarskóla og Gerðubergi.
Innritun fer fram í Miðbæjarskóla, Fríkirkjuvegi 1, dagana 14. og 15. septem-
berkl. 17.00-20.00.
Kennsla hefst 26. september.
söngvarann unga, sem þá var ný-
kominn suður. Samstarfið hófst opin-
berlega á nýárskvöld 1966 og átti
eftir að bera góðan ávöxt.
Flugið heillar
Vilhjálmur hafði fengið nasasjón
af hijómplötugerð með Hljómsveit
Ingimars Eydals og þótti ekki nóg
að vera bara að syngja á skemmti-
stöðum. Hann sótti Jtví fast að kom-
ast aftur á plast. Ur varð að hann
söng inn á plötu með hljómsveit
Magnúsar Ingimarssonar og ungri
söngkonu, sem einnig var í sveit-
inni, Önnu Vilhjálms, reyndar líka
ættaða úr Höfnum. Þau sungu sam-
an inn á hljómplötu meðal annars
lögin Það ert bara þú og Elsku Stína.
Platan sló í gegn, en Anna hætti í
hljómsveitinni stuttu síðar. Þá var
ráðin önnur stúlka í hennar stað,
Þuríður Sigurðardóttir, en með henni
söng Vilhjálmur meðal annars inn á
plötu lögin S.O.S., ást í neyð, Bónorð-
ið og Eg bið þig. Um þetta leyti
hafði Vilhjálmur lagt tannlækninga-
námið á hilluna, því hann hafði hrif-
ist af flugi og ákveðið að gerast flug-
maður. Hann lauk flugnámi á
skömmum tíma, hætti í Hljómsveit
Magnúsar Ingimarssonar og fluttist
til Lúxemborgar 1970, þar sem hann
starfaði sem flugmaður hjá Luxair.
Þrátt fyrir flutninginn lagði Vil-
hjálmur tónlistina ekki á hilluna og
hélt áfram að syngja inn á plötur
og brá sér hingað til lands öðru hvoru
að taka upp. Alls urðu breiðskífurnar
fimm sem hann tók upp á þann hátt
og seldust allar vel. Fyrst í röðinni
var Systkinin, og kom út 1969, þar
sem Vilhjálmur söng með systur
sinni, Ellý Vilhjálms. Næsta plata,
Lög eftir Sigfús Halldórsson, kom
út 1970 og sama ár kom út önnur
plata sem Vilhjálmur song inn á með
Ellýu, Lög 12. september. Ári síðar
sungu þau systkinin saman jólalög
eftir ýmsa höfunda.
Sólóferill
Næsta plata Vilhjálm, var sóló-
plata, sem náði gríðarlegum vinsæld-
um, með lögum eins og Bíddu pabbi
ag Ó, mín kæra vina. Sú kom út
1972. Ári síðar kom út safnplat'a frá
upphafsárum Vilhjálms á söngbraut-
inni, 14 fyrstu lögin, en árið 1974
fluttist Vilhjálmur 'aftur hingað til
lands og starfaði þá sem flugmaður
hjá Sverri Þóroddssyni og síðar sem
flugkennari. Miklar annir urðu til
þess að hann lagði sönginn á hill-
una, en Mannakomamenn, þeir
Magnús Eiríksson og Pálmi Gunnars-
son, fengu hann til að syngja inn á
plötu með hljómsveitinni sem gefin
var út 1975. Meðal laganna var Ein-
búinn, sem varð mjög vinsælt. Við
vinnslu plötunnar kynntist Vilhjálm-
ur nýlegu hljóðveri Hijóðrita í Hafn-
arfirði og kunni vel að meta frelsið
sem það gaf tónlistarmanninum.
Hann ákvað því að taka upp þráðinn
og gerði útgáfusamning við Fálkann
um að gera sólóskífu. Vilhjálmur
kaus þá leið að velja ljóð eftir Krist-
ján frá Djúpalæk, senda lagasmiðum
og biðja þá að semja fyrir sig lög
við. Afraksturinn varð platan Með
sínu nefi, sem kom út 1976.
Vinnan við Með sínu nefi hafði
glætt mjög áhuga Vilhjálms á að
semja eigin lög og ljóð og hann ákvað
að næsta plata hans yrði höfundar-
verk hans; þ.e.'öll lög og textar yrði
eftir hann. Platan, sem Vilhjálmur
vann með Magnúsi Kjartanssyni,
fékk heitið Hana nú og varð vinsæl-
asta plata hans til þessa. Áður en
lengra varð haldið fluttist Vilhjálmur
aftur út til Lúxemborgar til flug-
mannsvinnu, en þar fórst hann í bíl-
slysi snemma árs 1978.
Metsala
Þó tónlistarferill Vilhjálms hafi
verið endasleppur söng hann inn á
band hátt í hundrað lög, sem mörg
eru með helstu perlum íslenskrar
dægurtónlistar. Snemma árs 1991
tók Jónatan Garðarsson hjá hljóm-
plötuútgáfunni Steinum að sanka að
sér upptökum Vilhjálms og velja úr
til útgáfu. Þegar upp var staðið var
hann búinn að velja 40 lög. Fyrsti
skammtur kom út þá um haustið
undir heitinu Við eigum samleið, og
hefur selst jafnt og þétt. Að sögn
starfsmanna Spors hf., sem tók við
af Steinum hf., hefur diskurinn selst
í á fímmta þúsund eintaka, sem er
fádæma góð sala þegar endurútgáfa
er annars vegar. Slík sala er þó besti
vitnisburðurinn um vinsældir þær
sem Vilhjálmur nýtur enn meðal
landa sinna og til marks um það að
minning hans lifir. Fyrir stuttu kom
svo út annar hluti Vilhjálmssafns, í
tíma og rúmi, sem á vísast eftir að
seljast í öðru eins upplagi. Síðari tíma
bíður svo á sjötta tug laga.
(Byggt m.a. á samantekt Magnúsar
Kjartanssonar.)
TU ÞAKKIR
Landgrœðslusjóður þakkar hamingjuóskir og
veittan stuðning í tilefni 50 ára afmcelis hans
og lýðveldisins.
Hvatnmgarátakið Yrkjum ísland, sem hefur
stofnun fræbanka Landgræðslusjóðs að
markmiði, er sjóðnum mikið fagnaðarefni.
Landgrœðslu- og skógræktarfélög um land allt
binda miklar vonir við að sett markmið náist
en stofnun fræbanka ereitt brýnasta málefnið
á sviði landgræðslu og skógrœktar.
Allur stuðningur við átakið Yrkjum íslander
beinn stuðningur við Landgræðslusjóð, sem
hann þakkar heilshugar.
Rafmagnsveita Reykjavíkur og veitingastaðir
Hróa Hattar fá innilegarþakkirfyrir höfðing-
legar afmælisgjafir sem sjóðnum voru kynntar
í byrjum mánaðarins.
Góðir landsmenn, tökum höndum saman og
yrkjum ísland.
LANDGRÆÐSLUSJÓÐUR