Morgunblaðið - 29.03.1995, Blaðsíða 2

2 D MIÐVIKUDAGUR 29. MARZ 1995
MORGUNBLAÐIÐ

FRÉTTIR
Vilja auka þorskkvótann um
50.000 tonn þetta fískveiðiár
Fiskistofa
með
heimasíðu á
Veraldarvefi
■ FISKISTOFA mun verða
með heimasíðu á Veraldar-
vefnum svokailaða frá og
með föstudeginum 31. mars
næstkomandi. Slóðin er:
http://www.hafro.is/fiski-
stofa. í fyrstu verða örstutt-
ar lýsingar á starfsemi ein-
stakra sviða og nöfn starfs-
manna þar að finna en
markmiðið er að auðvelda
sem flestum aðgang að þeim
uppiýsingum sem Fiskistofa
hefur yfír að ráða, segir í
frétt frá Fiskistofu.
Þar segir ennfremur: „Nú
er aðgengilegur á Vefnum
nokkur hluti þcss efnis sem
Gæðastjómunarsvið hefur
verið að dreifa til fyrirtækja
í sjávarútvegi um opinberar
kröfur er varða gæðamál,
það er handbækurnar fjórar
um landvinnslu, skip og báta,
fiskimjölsverksmiðjur og
fiskmarkaði. Reglur um
starfsemi skoðunarstofa og
örstuttar leiðbeiningar um
uppsetningu innra eftirlits
sem byggt er á HACCP eru
líka komnar inn til upplýs-
ingar fyrir alla.
Oll svið fískistofu munu á
næstunni vinna efni til dreif-
ingar á Vefnum. Markmiðið
er að upplýsíngaefni um sem
mest af starfseminni verði
komið í gagnið innan
skamms.“
Fyrirspurnir og ábending-
ar um gagnlegar upplýs-
ingar má senda á netfang
Fiskistofu sem er: fiski-
stofa@hafro.is
Lítil fiskgæði
í Póllandi
■ PÓLSKA sjávarútvegs-
stofnunin hefur birt niður-
stöður könnunar, sem gerð
var á gæðum sjávarafurða í
verslunum í Póllandi á árun-
um 1992-’93. Eru þær sann-
kölluð hrollvekja svo ekki sé
meira sagt.
Kannaðar voru meira en 170
afurðir frá 52 fyrirtækjum
og útkoman var sú, að nærri
70% þeirra stóðust ekki lág-
markskröfur af ýmsum
ástæðum. Má af þeim nefna
ranga merkingu, skaðlegar
umbúðir, ónógt innihald og
rangt efnainnihald.
Hættuleg málmsambönd
fundust í 13% afurðanna
1992 og 10% 1993 en magn
af kopar, kadmín, blýi, merk-
úr, arsenik, tini og sinki voru
þó langt undir hættumörk-
um.
Bakteriumælingar 1992
sýndu, að 39% afurðanna
stóðust ekki gæðakröfur og
42% afurðanna 1993. Sýklar
og mygla fundust í reyktum
físki og sýklar og margar
bakteríutegundir í saltfiski.
Þá fundust kólígerlar í nið-
ursuðuvörum. Sníkjudýrs-
lirfur, að vísu dauðar, fund-
ust í 20% þess f isks, sem
kannaður var.
Rannsóknir á síld, þorski,
brislingi og flyðru sýna, að
i sumum tegundum og á sum-
um svæðum hefur þung-
málmamengun minnkað.
■^■■■■■^■■■■■■■■■■i^* DAVÍÐ Oddssyni
177 skipstjórar afhenda [X'SfXnt
forsætisráðherra áskorun ásk(,™n með und
írskrirtum 117
skipstjóra frá Homafirði til Snæfellsness þess efnis að þorskveiðikvóti
ársins verði aukinn um 50.000 tonn vegna mikillar þorskgengdar á
flestum miðum. Oddur Sæmundsson skipstjóri á Stafnesi KE-130, sem
afhenti forsætisráðherra undirskriftalistann á fundi í Stapa í Njarðvík,
segir að skipstjórarnir séu alls ekki á móti friðunaraðgerðum, en það
hefði verið gengið of langt í þá átt.
í áskoruninni segir að skip sem
hafi leigt frá sér meira en fjórðung
af eigin kvóta eigi ekki að fá hlut
í þessari aukaúthlutun. Ennfremur
segir orðrétt: „Ennfremur leggjum
við til að Hafrannsóknarstofnun
fái sem samsvarar fimm krónum
af hveiju kílói þessa kvóta til að
standa straum af auknum rann-
sóknum á þorskstofninum.“
Fá7 tonná 10til 15 bala
Oddur sagði að undanfarið
hefðu birst fréttir um að mikið
væri um að fiski væri hent í sjó-
inn, en minna yrði um það ef kvót-
inn yrði aukinn. Því yrði væntan-
lega ekki aukning á veiðinni sem
svaraði 50.000 tonnum, þó að svo
mikið magn skilaði sér í land.
„Trillurnar tvær sem sukku á
Selvogsbanka í gær fiskuðu sig
sennilega í kaf,“ sagði Oddur að-
spurður um þorskgengdina fyrir
Suðurlandi. „Þær voru að fá upp
í 7 tonn á 10-15 bala á Selvogs-
bankanum trillurnar í gær og þar
er enginn bátur með net. Það er
mjög mikill fískur í öllum köntum
og virðist vera meðfram allri Suð-
urströndinni. Það er hins vegar
eitthvað að við mælinguna á þessu
að það skuli ekki mælast meira.“
Oddur sagði að hið umdeilda
togararall og aflaskýrslur togara
gæfu ekki rétta mynd af þorsk-
stofninum; skýrslurnar hefðu
kannski gert það á upphafsdögum
kvótakerfisins, en ekki lengur nú
þegar bátamir leigðu stóran hluta
af kvóta togara.
Hlustar ekki nóg á sjómenn
Oddur sagði að ástæða þess að
áskorunin var afhent forsætisráð-
herra en ekki Þorsteini Pálssyni
sjávarútvegsráðherra væri sú að
mönnum þætti Þorsteinn of hallur
undir sjónarmið sérfræðinga og
hlustaði ekki nóg á sjómenn. Skip-
stjórarnir hefðu ekki krafið for-
sætisráðherra um skjót svör við
áskoruninni, heldur væru þeir
fyrst og fremst að koma sjónar-
miðum sínum á framfæri og gætu
þess vegna beðið eftir ákvörðun
þangað til eftir kosningar.
Borgey eykur frystingu
á loðnu mM ára um 150%
Ný pökkunarlína
reynist ágætlega
Hornafjörður - LOÐNU-
FRYSTING hjá Borgey hf. gekk
að óskum, en um 2.750 tonn
voru fryst þar á þessari vertíð á
móti 1.100 tonnum í fyrra. Á
síðasta ári var unnið að miklum endurbótum í húsinu sem miðuðu að
aukinni afkastagetu, því um stuttan tíma er að ræða í loðnufrystingu
og keyra þarf allt á útopnu þegar hrognafyllingin er að óskum kaup-
andans.
Strax í fyrravor var byijað að ið Samey hf. framleiddi pökkunar-
endurbæta frystikerfið sem jók línuna, en meiripartur hennar er
frystigetuna verulega, og nýttist stýribúnaður, en Landssmiðjan hf.
það vel á síldarvertíðinni_____________________________________________
sl. haust. Löndunar- og
flokkunaraðstaða er öll hin
besta og afköstin mjög góð
á þeim enda vinnslunnar.
Um tvöfalt fleira starfs-
fólk í pökkun hefði þurft
til að fullnýta vinnsluget-
una miðað við sömu pökk-
unarlínu og í fyrra. Með
tilkomu nýrrar pökkunar-
línu var hægt að komast
af með ívið færra fólk
heldur en í fyrra, þrátt
fyrir mun meiri afkasta-
getu. Samkvæmt útreikn-
ingum þurfti pökkunin að
skila af sér einni pönnu á
þriggja sekúndna fresti'til
að fullnýta afköst á báðum
endum vinnslunnar.
Útgeröarstjórlnn
hannaðl línuna
Ólafur Magnússon, út-
gerðarstjóri Borgeyjar,
hannaði nýju línuna sem
miðaði að því að ná þessu
marki. Rafeindafyrirtæk-
Morgunblaðið/Sigrún Sveinbjörnsd
FRÁ vigtinni er loðnunni hleypt í poka sem
haldið er opnum með loftblæstri.
sá um smíði á færiböndum og
vogir komu frá Marel hf. Að sögn
Kristjáns Jónssonar verkstjóra
stóðst þessi nýjung fyllilega þær
væntingar sem til hennar voru
gerðar af framleiðendum og efa-
semdarraddir, sem alltaf heyrast
þegar um nýjungar er að ræða,
hljóðnuðu.
Álaglð minna
Heiður Vilhjálmsdóttir vann við
_______ pökkun á vertíðinni í
fyrra og sagðist ekki frá
því að álagið hefði heldur
minnkað með tilkomu
nýju línunnar þrátt fyrir
verulega aukin afköst á
starfsmann. Hrognataka
til frystingar er nýjung á
Hornafírði sem reynd var
nú. Háð hefur þessari
vinnslu að ekki hefur ver-
ið hægt að nálgast hrein-
an sjó, nema með ærnum
tilkostnaði. Með því að
nota pækilblöndunarkerfi
það sem er notað í síldar-
söltun og saltfiskvinnslu
auk lítillar viðbótar af
hugbúnaði og bæjarveitu-
vatni, framleiddu þeir hjá
Borgey sinn sjó í landi.
Samey hf. framleiddi sjó-
blöndunarhugbúnaðinn í
samvinnu við Ólaf Magn-
ússon. Lofar þessi tilraun
nokkuð góðu um áfram-
haldandi hrognavinnslu á
næstu árum.
Minni velta í Frakklandi
VELTA á frönsku fiskmörkuðunum
13 minnkaði á síðasta ári um 3,4%
og var um 35 milljarðar ísl. kr. Staf-
ar samdrátturinn aðallega af minni
sölu í Lorient vegna þess, að þaðan
hurfu nokkur skip þegar spænska
fyrirtækið Pescanova keypti franska
fyrirtækið Jégo-Quéré. Meðalverð á
mörkuðunum hækkaði um 0,7% og
virðist vera í jafnvægi.
Ekki er búist við meiri verðhækkun
í Frakklandi á næstunni enda er eftir-
spumin fremur slök og gengi gjald-
miðla helstu innflutningsríkjanna, ít-
alíu og Spánar, hefur lækkað nokkuð.
Mesta fiskihöfnin er sem fyrr Bou-
logne en þar var landað alls 64.600
tonnum, 6% minna en 1993. Næst
kom Lorient með 32.900 tonn og síð-
an Concameau með 28.000 tonn.
í Boulogne var meðalverðið fyrir
allan fisk 7,5% lægra í fyrra en 1993
eða tæpar 109 kr. kflóið. 49% af aflan-
um, sem landað var í Boulogne, kom
af frönskum skipum og var um að
ræða 35% aukningu í þorski og 40%
í skelfiski. Það em smábátar, sem
komu með 64% af þessum afla í land,
og vandamálið er það, að til jafnaðar
var verðið fyrir hvert kíló 25 kr. lægra
en kostnaðurinn við veiðamar.
í Lorient, sem er á sunnanverðum
Bretagneskaga, hækkaði meðalverðið
um 6,5% og var tæpar 138 kr. kg
en þar hafa landanir minnkað stöðugt
í áratug. Fóru nú um markaðinn alls
32.900 tonn eins og áður segir en
um miðjan síðasta áratug var afli
frönsku skipanna einna 70.000 tonn.
í Cocameau, sem er nokkuð fyrir
vestan Lorient, var verðið hæst eða
um 150 kr. kg.
Fréttir víkunnar
Sjómenn
undirbúa
verkfall
■FORMENN aðildarfélaga
Sj ómannasambands íslands
samþykktu á fundi sinum i
síðustu viku að fela samn-
inganefnd sambandsins að
leita eftir samstöðu meðal
samtaka sjómanna um boð-
un vinnustöðvunar á físki-
skipaflotanum. Þessar að-
gerðir eru til að knýja á um
gerð nýrra kjarasamninga.
Hafí kjaraviðræður ekki
skilað árangri og náist sam-
staða um boðun verkfalls
er samninganefndinni falið
að boða til aðgerða fyrir 4.
apríl.
Taprekstri
snúið í hagnað
■HAGNAÐUR varð af
rekstri Slippstöðvarinnar
Odda á liðnu árí eftir lang-
varandi taprekstur en
fyrirtækið hefur verið rek-
ið með tapi síðastliðin sex
ár. Nýir eigendur hafa tek-
ið við rekstri stöðvarinnar
og ný stjóm kjörin á aðal-
fundi sem haldinn var í síð-
ustu viku. Hagnaður ársins
var 91,5 milljónir króna en
þegar tekið hefur verið til-
lit til nauðasamninga sem
fyrirtækið gekk í gegnum
á síðasta ári og fleiri þátta
er niðurstaðan sú að hagn-
aður af regiulegri starfsemi
nam 5,6 milljónum króna.
Klippt á togvíra
■KANADÍSKT skip klippti
togvíra af spænskum tog-
ara sem var að grálúðuveið-
um á umdeildum miðum
utan við landhelgi Kanada
á Sunnudag. Fjögur kana-
dísk varðskip eltu einnig
tvo aðra togara en skip-
stjórar þeirra neituðu að
leyfa varðskipsmönnum að
fara um borð. Um 18
spænskir togarar voru að
veiðum á Miklabanka á
sunnudag en hættu þeim
eftir að togvírarnir vom
klipptir. Brian Tobin sjáv-
arútvegsráðherra Kanada
segir að þörf sé á alþjóðleg-
um sáttmála til að vernda
flökkustofna. Emma Bon-
ino, sem fer með sjávar-
útvegsmál innan fram-
kvæmdastjórnar ESB, segir
að hugsanlega setji fram-
kvæmdastj órnin reglur um
lágmarksstærð á fiski sem
aðildarþjóðir þess veiði á
Miklabanka.
Alþjóðleg
menntun 1
Sjávarútvegi?
■RÍKISSTJÓRNIN hefur
samþykkt að gerð verði for-
könnun á þvi hvort rétt sé
að setja á stofn sjávarút-
vegsskóla hér á landi i
tengslum við Háskóia Sam-
einuðu þjóðanna í Tókýó og
ákveðið að verja til þessa
verkefnis þremur milljón-
um króna. Að forkönnun-
inni lokinni er stefnt að því
að Háskóli Sameinuðu þjóð-
anna láti gera hagkvæmnis-
athugun á stofnun skólans
og verður það væntaniega
gert næsta haust.