Morgunblaðið - 08.04.1995, Qupperneq 7

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 8. APRÍL 1995 B 7
KOSNINGAR 8. APRÍL
Framsókiiarmenn á
Reykjanesi í blekkingaleik
ÞAÐ HEFUR borið á
því síðustu vikur að
frambjóðendur Fram-
sóknarflokksins á
Reykjanesi hafi boðað
nýja sjávarútvegs-
stefnu.
í upphafi skyldi
endinn skoða
Það virðist ekki hafa
verið kynnt frambjóð-
endum Framsóknar á
Reykjanesi að hug-
myndasmiður kvótans
og aflamarksleiðarinnar
er núverandi formaður
Framsóknarflokksins,
Halldór Ásgrímsson.
Það þarf einnig að upplýsa þá um
að það var í tíð vinstri stjómar Fram-
sóknar, Alþýðuflokks og Alþýðu-
bandalags, sem núverandi kvótakerfí
var endanlega neglt niður árið 1988.
Þessir sömu flokkar hafa síðan gagn-
rýnt sitt eigið kerfí og helst viljað
gleyma uppruna þess. Þeir hefðu
betur skoðað afleiðingar kvótakerfis-
ins áður en lengra var haldið árið
1988 eftir fjögurra ára reynslu.
Sjóðakerfi vinstri
stjórnarinnar
Vinstri stjórnin 1988-1991 gerði
betur en að negla niður lögin um
kvóta, þeir heimiluðu eignfærslu
hans í reikningum útgerða. Það var
á sínum tíma gert til þess að gjald-
þrota sjávarútvegsfyr-
irtæki gætu fengið út-
hlutað úr sjóðum sem
ríkisstjórnin setti á lag-
gimar. Þessir sjóðir
voru Atvinnutrygging-
arsjóður útflutnings-
greina og Hlutafjár-
sjóður. Báðir þessir
sjóðir em lokaðir 1 dag
og em nú greiddir niður
af þjóðinni, enda hljóð-
aði gjaldþrot þeirra upp
á milljarða króna.
Vinstri stjórn
1988-1991 innleiddi
erfðarétt á kvóta
Með heimildum ,um
eignfærslu kvótans hefst sú breyting
sem svo mjög fer fyrir brjóstið á
íslendingum, þ.e. að í stað þess að
kvótinn sé sameign þjóðarinnar, fær-
ist hann á efnahagsreikning útgerða
og gengur í erfðir. Við þessu kerfi
tók Sjálfstæðisflokkurinn árið 1991
og þurfti að aðlaga að minnkandi
þorskstofni og þar af leiðandi minnk-
andi aflaheimildum.
Blekking framsóknarmanna
á Reykjanesi
Það er ótrúlegt að sá flokkur sem
einna mestan þátt á í niðumjörvun
á kvótakerfmu skuli leyfa sér að
leggja fram mismunandi tillögur í
sjávarútvegsmálum í hinum ýmsu
kjördæmum landsins. Tillögur þeirra
Framsóknarmenn hafa
fest kvótakerfið svo í
sessi, segir Kristján
Pálsson, að Reykja-
nesstillögur þeirra
breyta þar litlu um.
framsóknarmanna á Reykjanesi em
hiklaust lagðar fram á fundum í
nafni flokksins og þar sagt fullum
fetum að formaðurinn hafí samþykkt
þær. Síðan kemur Halldór Ásgríms-
son fram á sjónarsviðið og segir til-
lögumar ekki samrýmast sínum hug-
myndum. Virðist sú yfírlýsing ekki
skipta frambjóðendur flokksins í
Reykjanesi nokkm máli og áfram er
rullan flutt um breytta stefnu Fram-
sóknarflokkins í sjávamtvegsmálum.
Þvílíkur skollaleikur!! í iýðræðisríkj-
um er þetta kallað lýðskmm og
blekkingaleikur af verstu gerð.
Framsóknarmenn hafa fest kvóta-
kerfíð svo rækilega í sessi að því
verður ekki hnikað og allra síst í þá
átt sem tillögur þeirra á Reykjanesi
hníga að.
Frámsókn vill að togarar
veiði inni á fjörðum
Sé skoðaður hluti tillagna þeirra
framsóknarmanna, er gert ráð fyrir
því að 85% af þorskkvóta togara
verði tekinn af þeim og færður til
annarra fiskiskipa. Maður spyr sig
hvort þetta sé svo einfalt, bara taka
af einum og rétta hinum! Nei, auð:
vitað er lausnin ekki svo einföld. í
fyrsta lagi verða engar aflaheimildir
teknar af togurum án lagabreytinga
og í kjölfar þess yrði að greiða þeim
bætur. Formaður Framsókn-
arflokksins hefur lýst því að flokkur
hans muni ekki standa að þeim laga-
breytingum. Ein önnur tillaga þeirra
framsóknarmanna er að leyfa togur-
um að veiða upp að 200 metra dýpi.
Ef þessi tillaga yrði að veruleika
mundi það leiða til þess að sumstað-
ar verður veiðislóð togaranna langt
fyrir innan 12 mílna landhelgina og
mun þv! ekki leysa neinn vanda,
heldur þvert á móti skapa mikinn
vanda hjá hinum minni bátum á
grunnslóðinni sem væntanlega
myndu þurfa að keppa við togarana
um veiðarnar. Ég vil því ráðleggja
framsóknarmönnum á Reykjanesi í
fullri vinsemd að fara betur yfír til-
lögur sínar um breytta sjávarút-
vegsstefnu.
Sjálfstæðismenn juku afla-
heimildir krókabáta um
18 þús. tonn
Sjálfstæðismenn hafa á sl. 4 árum
þurft að glíma við gríðarlegan niður-
skurð á aflaheimildum til flotans eða
u.þ.b. 180 þús. tonn af þorski frá
árinu 1990. Aldrei frá upphafi hefur
Kristján Pálsson
kvótakerfíð þurft að ganga í gegnum
slíkar þrengingar og því enginn sjáv-
arútvegsráðherra fengið erfíðara
verkefni en Þorsteinn Pálsson. Það
sér hver maður að það hriktir í og
einungis sterkustu ríkisstjómir geta
þolað slíkt álag án þess að brestur
komi. Undir þessum kringumstæðum
var leitað allra leiða af hálfu Sjálf-
stæðisflokks til að koma til móts við
þá útgerðaraðila sem verst fóru í
niðurskurði þorskaflans. Sú leið var
farin að auka aflahlutdeild króka-
leyfísbáta úr u.þ.b. 29.000 tonnum
árið 1990 í 21.000 í ár. Það hefur
því verið komið til móts við króka-
leyfisbáta með afgerandi hætti við
erfiðar aðstæður.
Raunhæfar aðgerðir til
styrktar landróðrabátum
í núverandi lögum um stjórn físk-
veiða eru ekki margar leiðir til að
koma til móts við erfiða stöðu land-
róðrabáta og vinnslunnar í iandi. Sú
leið sem helst kæmi þar til greina
er að mínu mati sú að úthluta til
landróðrabáta aflaheimildum Jöfn-
unarsjóðs (áður Hagræðingasjóðs),
sem ræður yfír um 12 þús. þorskí-
gildistonnum sem sjávarútvegsráð-
herra getur ráðstafað.
Tilveran er tryggari með
Sjálfstæðisflokknum
Stefna Sjálfstæðisflokksins er að
endurskoða núverandi lög um stjórn
fiskveiða þannig að hún tryggi ávallt
heildarhagsmuni þjóðarinnar í veið-
um, vinnslu og markaðsmálum. Þær
breytingar sem landsmenn vilja sjá
á stjómun fískveiða verða ekki betur
tryggðar en með góðu gengi Sjálf-
stæðisflokksins í alþingiskosningun-
um 8. apríl nk.
Höfundur er 5. madur á lista
Sjálfstæðisflokks í
Reykjaneskjördæmi.
Framtíðarsýn eða
afturhaldssemi
ÞANN 8. apríl næst-
komandi, nánar tiltekið
á laugardaginn, fara
fram alþingiskosning-
ar. Þá getur fólk valið
um einangrunarstefnu
og afturhaldssemi eða
tekið þátt í framtíðar-
sýn Alþýðuflokksins.
Alþýðuflokkurinn er
eini stjórnmálaflokkur-
inn á Islandi sem hefur
boðað afdráttarlaust að
taka þátt í starfsemi
með öðrum Evrópu-
þjóðum með því að
sækja um inngöngu í
ESB. Þannig er fyrst
hægt að sjá hvaða
kostir standa þjóðinni til boða. Mik-
ill hluti Sjálfstæðisflokksins er
reyndar samsinna þessari hug-
mynd, en þar takast á ólík öfl, þann-
ig að ráðamenn flokksins vilja ekki
hafa þetta á oddinum í kosninga-
baráttunni. Augljóst er að Davíð
þorir ekki að styggja einangrunar-
sinna innan flokksins.
Hvað gefur innganga þjóðarinnar
í Evrópusambandið þjóðinni? Svarið
er einfalt; stærri markað og fleiri
þátttakendur sem leiðir af sér meiri
samkeppni sem leiðir af sér meiri
hagkvæmni fyrir hvern og einn með
lækkandi vöruverði. Sumir eru
þeirrar skoðunar að útlendingar
muni koma og gleypa landið og
aðrir eru hræddir um að landbúnað-
ur muni leggjast af á íslandi. Þvílík
fásinna! Fyrst og fremst erum 'við
ekki það auðug þjóð af náttúruauð-
lindum; ef ekki væri fiskurinn væri
ekki búandi hér á landi. í öðru lagi
eru það einangruð smáríki eins og
ísland sem græða mest á samstarfi
eins og ESB felur í sér, það leiðir
af sér opnara hagkerfi og dregur
úr einokun og óhagkvæmni sem
einkennt hefur ríkisbúskapinn á
íslandi. Skýrt dæmi um það er hið
margumtalaða landbúnaðarkerfi
sem er með því
heimskulegasta og
óhagkvæmasta sem
hægt er að- hugsa sér.
Þessu kerfi var komið
á fót á fjórða áratugn-
um þegar landbúnaður
var mikilvægur fyrir
afkomu þjóðarinnar og
stundaður af stórum
hluta þjóðarinnar. En
þetta kerfi á ekki leng-
ur við og er óhag-
kvæmt með afbrigð-
um, niðurgreiðslur yfir
milljarð á hverju ári
sem felur í sér aukna
erlenda lántöku, aukna
skatta á einstaklinga,
en samt þarf fólk í landinu að borga
hærra verð fyrir landbúnaðarvörur
en aðrar þjóðir. Þeir sem vilja auka
skuldir heimilanna og sjá íslenskar
landbúnaðarvörur í dýrðarljóma
ættu endilega að kjósa eitthvað
Af hverju að ofvernda
bændur á kostnað allrar
þjóðarinnar, spyr Guð-
björn Guðmundsson,
geta bændur ekki tekið
þátt í frjálsri samkeppni
eins og aðrir?
annað en Alþýðuflokkinn. Af hveiju
á að ofvemda bændur á kostnað
allrar þjóðarinnar, geta bændur
ekki tekið þátt í ftjálsri samkeppni
eins og aðrir? Er í lagi að allir aðr-
ir en bændur geti orðið atvinnulaus-
ir í þessu þjóðfélagi? Hver er ávinn-
ingurinn? Gríðarlega aukin skattp-
íning á 95% þjóðarinnar til þess að
hin 5% þjóðarinnar geti áfram hald-
ið að vinna við landbúnað í þessu
kerfi sem er meingallað. Em ekki
meiri líkur að þeir bændur sem eru
duglegir og skipulagðir gætu haft
það ennþá betra án ríkisafskipta?
Af hveiju eru margir bændur bláfá-
tækir þrátt fyrir allar niðurgreiðsl-
urnar? Fara þeir ekki á hausinn á
almennum vinnumarkaði sem
starfa við það sem er óhagkvæmt
og of dýrt fyrir neytendur? Já, það
var rétt; allir nema bændur. Er
ekki kominn tími til þess að koma
úr fortíðinni og snúa sér að því sem
er hagkvæmt í nútímanum? Er ekki
kominn tími til þess að horfa fram
á veginn til betri lífskjara fyrir al-
menning í landinu? Góð leið til þess
er að fá opnara hagkerfi með því
að taka þátt í stærri markaði með
því að fara í Evrópusambandið.
Þannig getur hver og ein þjóð fram-
leitt það sem er hagkvæmast og
einbeitt sér að því, þetta leiðir af
sér aukna hagkvæmni og lægra
vöruverð fyrir almenning, þökk sé
stærri markaðshlutdeiki. Sumir
hafa haldið því fram að þjóðir Evr-
ópusambandsins muni koma og
veiða allan físk við strendur ís-
lands. Það er ijarstæða; Alþýðu-
flokkurinn hefur margtekið fram
að samið verður um að íslendingar
standi einir að sínum fiskimiðum
vegna sérstöðu sinnar.
Kjósendur; það er að segja þið
sem viljið bætt kjör og eruð óánægð
með verðlag í landinu kjósið Al-
þýðuflokkinn. Vegna þess að hann
er eini stjórnmálaflokkur landsins
sem boðar breytingar til bættra lífs-
kjara sem leiðir ekki af sér aukna
skattpíningu á landsmenn eða
aukna lántöku erlendis frá.
XA = Stærrí markaður = Aukin
hagkvæmni = Lægra vöruverð =
Betrí lífskjör.
Höfundur er stjómmálafræðingur
að mennt og fylgjandi bættum
lífskjörum til handa almenningi i
landinu.
Guðbjörn
Guðmundsson
Málefni bama
undir stjórn
Jóhönnu
JÓHANNA Sigurð-
ardóttir hefur með
ýmsum hætti í tíð sinni
sem félagsmálaráð-
herra unnið að því að
gera félagsmálaráðu-
neytið að ráðuneyti
fjölskyldumála. Hér
skal einungis getið
málefna barna, en þau
fluttust úr mennta-
málaráðuneytinu í fé-
lagsmálaráðuneytið -
fyrir tveimur árum.
Framlög tvöfaldast
Frá þeim tíma hafa
framlög til uppbygging-
ar á þjónustu við börn
tvöfaldast, en framlög
frá hinu opinbera í þennan málaflokk
hafa lengst af verið með því minnsta
sem þekkist í þeim löndum sem við
berum okkur saman við. Komið var
upp þremur vistheimilum fyrir börn,
sem þörfnuðust sérstakst stuðnings
í samfélaginu, sem gjörbreytt hefur
aðstöðu þeirra barna sem hvergi
voru áður nein úrræði fyrir.
Börn fengu umboðsmann
Árum saman hafði þvælst fyrir
ríkisvaldinu að koma á lögum um
umboðsmann barna, en það mál
heyrði undir dómsmálaráðuneytið.
Jóhanna óskaði eftir að málið yrði
sett í hennar hendur sem félags-
málaráðherra og örfáum mánuðum
síðar varð það að lögum.
Hér er um mikið hagsmunamál
barna að ræða, en tilgangur laganna
er að tryggja bættan hag barna í
þjóðfélaginu.
Umboðsmaður barna á að vinna
að því að stjórnsýsluhafar, einstakl-
ingar og félög taki fullt tillit til rétt-
inda, þarfa og hagsmuna barna.
Hlutverk umboðsmanns barna er
að setja fram ábendingar og tillögur
um úrbætur sem snerta hag barna
á öllum sviðum samfé-
lagsins. Umboðsmaður
barna á einnig að hafa
frumkvæði að stefnu-
markandi umræðu í
samfélaginu um mál-
efni barna og koma á
framfæri tillögum um y
úrbætur á réttarregl-
um og fyrirmælum
stjórnsýsluhafa er
varða börn sérstak-
lega. Umboðsmaður
barna á líka að stuðla
að því að þjóðréttar-
samningar er varða
réttindi og velferð
barna séu virtir og
bregðast við telji hann
að stjórnsýsluhafar,
einstaklingar eða félög hafi með
athöfnum sínum eða athafnaleysi
brotið gegn réttindum og hagsmun-
um barna í samfélaginu.
Jóhanna Sigurðardóttir
hefur sem félagsmála-
ráðherra unnið að
málefnum barna, segir
Guðmundur K. Sigur-
geirsson. Framlög
til uppbyggingar á
þjónustu við böm hafa ,
tvöfaldast.
Við þurfum Jóhönnu og félags-
hyggjuöflin í ríkisstjórn til að standa
vörð um málefni bamanna og fjöl-
skyldna í landinu.
Höfundur er 13. maður á lista
Þjóðvaka íRvík.
Guðmundur K.
Sigurgeirsson
I