Morgunblaðið - 04.05.1995, Blaðsíða 4
4 B FIMMTUDAGUR 4. MAÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Hvenær,
hvar
og
hvernig
getur
þú safnað
SAS
EuroBonus
punktum?
EuroBonus er hlunnindakerfi
sem SAS notar til aö verölauna
viöskiptavini sína.
Þú getur fengiö allar nánari
upplýsingar um SAS EuroBonus
hjá feröaskrifstofunni þinni eöa
söluskrifstofu SAS.
VIÐSKIPTI
Ný-sjálensk athafnakona í atvinnurekstri á Fáskrúðsfirði
Bslvsl rétt að byrja
ÞAÐ voru örlögin sem tóku
í taumana þegar ungur
ný-sjálenskur ferðalang-
_ ur, Gwendolyn A. Kemp,
kom til Íslands árið 1981 til þess
að vinna í fiski austur á fjörðum
í lok áralangrar heimsreisu. Enda-
stöð heimsreisunnar varð ekki
Nýja-Sjáland eins og upphaflegar
áætlanir höfðu gert ráð fyrir, held-
ur Fáskrúðsfjörður þar sem Gwen-
dolyn kynntist mannsefninu sínu,
Björgviní Ragnarssyni, bónda.
Fyrstu árin var Gwendolyn í
fiskvinnslu jafnhliða almennum
búskap. „Þetta var það eina sem
bauðst, enda var ég mállaus á ís-
Ienska tungu og hafði enga sér-
menntun. Eg varð reynslunni rík-
ari eftir þennan tíma, að minnsta
kosti sá ég að ég vildi gera eitt-
hvað annað í lífínu en þetta,“ seg-
ir Gwendolyn.
Fyrsta skrefið
Gwendolyn segir að eftir nokk-
urra ára „tilraunatíma“ hafi hún
ákveðið að setjast að á íslandi. í
kjölfarið fór hún til Reykjavíkur
þar sem hún stundaði nám í ís-
lensku fyrir erlenda stúdenta við
Háskóla íslands, enda ákveðin í
að hasla sér völl á öðru sviði en
búskap eða fiskvinnslu. Þetta seg-
ir Gwendolyn að hafi verið fyrsta
skrefið í þá átt að skapa sér heim-
ili hér, þó hún hefði þá þegar búið
á íslandi í fimm ár. Dvölin í
Reykjavík varð þó ekki lengri en
eitt ár því fyrri dóttir þeirra hjóna
fæddist árið 1986 og seinni dóttir-
in árið eftir.
Fjölskyldan flutti tímabundið til
Nýja-Sjálands árið 1989 í kjölfar
þess að Björgvin lét skera niður
fé á bænum eftir að riðuveiki kom
upp á bæjunum í kring. „Við vor-
um þar í rúmt ár og ég fór strax
að líta í kringum mig eftir ein-
hveiju hagnýtu sem ég gæti haft
atvinnu af. Ég datt niður í köku-
skreytingarnám sem mér þótti
áhugavert, en hins vegar vissi ég
ekki hvað ég átti að gera við þá
menntun sem ég aflaði mér þar.
Það fór líka svo að þegar við kom-
um aftur til Fáskrúðsfjarðar fór
ég strax að vinna í fiski.“
Tíminn leið og það var ekki
fyrr en rúmu ári síðar, þegar
Gwendolyn var boðið að taka þátt
í handíðasýningu á Fáskrúðsfírði,
sem rykið var dustað af köku-
skreytingarkunnáttunni. „Þetta
voru nokkrar konur sem ætluðu
að sýna ýmis handverk, leirmuni
og þess háttar. Ég sagði þeim að
það eina sem ég kynni að búa til
væru kökuskreytingar og þær
báðu mig að sýna það.“
Neytendapakkningar
í Hagkaup
Það er skemmst frá því að segja
að kökuskreytingar Gwendolyn
vöktu athygli og áhuga Fáskrúðs-
firðinga og í framhaldi af því
ákvað hún að gera eitthvað fag-
mannlegt við þessa kunnáttu eins
og hún orðar það. Sú ákvörðun
var tekin 1991. „Þá fór ég aftur
út til Nýja-Sjálands og hitti yfir-
mann stærsta kökuskreytingafyr-
irtækisins þar í landi. Hann sýndi
mér innviði fyrirtækisins og ég
mótaði þar endanlega hugmyndina
um stofnun eigin fyrirtækis. Eftir
sex mánuði kom ég aftur til Fá-
skrúðsfjarðar og hjólin fóru að
snúast fyrir alvöru.“
Árið 1992 stofnaði Gwendolyn
fyrirtækið Hátíðarskreytingar þar
sem upphaflega var lögð áhersla
á framleiðslu svokallaðra sykur-
Gwendolyn A. Kemp er athafnakona á
Fáskrúðsfirði sem rekur fyrirtækið Hátíðar-
skreytingar. Hanna Katrín Friðriksen sótti
hana heim til þess að forvitnast um söguna
að baki því að ung kona frá Nýja-Sjálandi
hafnar í fyrirtækjarekstri austur á fjörðum.
Morgunblaðið/Hanna Katrín
„DRAUMURINN er að gera nafnið landsþekkt fyrir gæði,“ seg-
ir Gwendolyn A. Kemp um fyrirtæki sitt Hátíðarskreytingar.
GWENDOLYN A. Kemp er lengst til vinstri með starfskonum
Hátíðarskreytinga, Vilborgu Oskarsdóttur og Jónu Ingunni
Óskarsdóttur.
rósa til skreytingar. „Ég hafði
samband við Hagkaup og þar var
ákveðið að bjóða vörurnar í neyt-
endapakkningum. Eins hafa ýmis
kaupfélög úti á landi selt sykurrós-
irnar,“ segir hún.
Gwendoline lét vinna fyrir sig
könnun á kökuskreytingamark-
aðnum fyrir tveimur árum. Niður-
stöðumar sýndu að það væri já-
kvætt að farið yrði að framleiða
þessa vöru hér á landi, en fram
að því hafði hún öll verið flutt inn.
Það má hins vegar segja að
páskaeggjaskraut hafi komið fót-
unum undir starfsemi Hátíðar-
skreytinga. Árið 1993 hafði Gwen-
dolyn samband við yfirmenn Nóa
Síríusar til þess að kanna hvort
þeir hefðu áhuga á að kaupa af
henni sykurskraut til þess að setja
á páskaegg. Þeir könnuðu málið,
en niðurstaðan var sú að handgert
sykurskraut Hátíðarskreytinga
gat ekki keppt við vélunnið inn-
flutt skraut í verði. „Þeir báðu
mig hins vegar önnur sýnishorn.
Ég fór því heim, iagði höfuðið í
bleyti og niðurstaðan varð silki-
blómaskraut sem Nói Síríus hefur
notað á páskaeggin sín síðastliðin
ár.“
Páskaeggjaskraut
hjá Nóa Síríusi
„Stórt fyrirtæki eins og Nói
Síríus þarf að geta treyst við-
skiptasamningum og þess vegna
var þetta eflaust ákveðin áhætta
fyrir þá að semja við óþekkt og
reynslulaust fyrirtæki. Fyrir págk-
ana 1994 framleiddum við skraut
á fimmtíu þúsund páskaegg og
með þeim samningi vissi ég að
framtíð Hátíðarskreytinga var ör-
ugg. Þá réð ég tvær konur í fasta
vinnu hjá fyrirtækinu. Fyrir síð-
ustu páska framleiddum við skraut
fyrir 105 þúsund páskaegg," segir
Gwendolyn og ennfremur að ný-
lega hafi verið gengið frá samn-
ingum við Nóa Síríus fyrir páskana
1996. Á mestu álagstímum, eins
og fyrir jól og páska vinna alls sex
konur hjá Hátíðarskreytingum.
Gwendolyn er með fleiri járn í
eldinum varðandi framleiðslu Há-
tíðarskreytinga. Hún hefur undan-
farið prófað sig áfram með skreyt-
ingar á ýmiskonar styttum, s.s.
styttum ofan á brúðkaupstertur,
útskriftarstyttum, skraut fyrir
skírnarveislur o.fl. „Nú þegar þessi
páskavertíð er að baki er ég að
fara á fullt í markaðssetningu á
þessum vörum,“ segir hún. „Ég
ætla að tala við bakara til að at-
huga hvort þeir séu ekki jákvæðir
fyrir að prófa mína vöru í stað
þess að kaupa innflutta vöru.
Markmiðið er að fá íslensk bakarí
til þess að skipta alveg yfir.“
Fjárhagslegur
stuðningur
Það er fróðlegt að vita hvort
Gwendolyn hafi fengið fjárhags-
legan stuðning við að setja fyrir-
tækið á fót. „Fyrsta árið fékk ég
leigulaust húsnæði hjá Búða-
hreppi. Síðan hef ég borgað leigu
þar. Nú þarf ég að stækka við
mig og ætla að kaupa húsnæði
undir reksturinn í næsta mánuði,"
segir hún. Fyrsta árið fékk hún
líka peningastyrk, samtals 250
þúsund krónur, frá Atvinnuþróun-
arsjóði Austurlands og Jóhönnu-
sjóði sem nefndur er eftir Jóhönnu
Sigurðardóttur, fyrrum félags-
málaráðherra, og er ætlað að
styðja konur í atvinnuppbyggingu.
„Eg hef fyrst og fremst farið
mjög varlega, enda er fjárfestingin
lítil hjá mér, í raun bara hráefnis-
kostnaður og launakostnaður. Sá
stuðningur sem ég fékk í upphafi
var ekki mikill, en dugði mér al-
veg. Eftir árið gat ég staðið á eig-
in fótum. Mér var líka boðið á
námskeið hjá Athafnakonum á
Austurlandi á Egilsstöðum þegar
ég var að byija. Ég var þarna
með hugmynd og vöru og vantaði
stuðning í að koma þessu á fram-
færi. Sá stuðningur sem ég fékk
á námskeiðinu var mjög góður og
hjálpaði mér yfir þröskuldinn."
Gert ráð fyrir hagnaði í ár
í fyrra var rekstur Hátíðar-
skreytinga í járnum og heildarsala
var upp á um þijár milljónir króna.
Að sögn Gwendolyn er salan það
sem af er þessu ári þegar orðin
jafnmikil og allt árið 1994 og hún
segist gera ráð fyrir hagnaði í ár.
„Það verður að teljast gott eftir
aðeins þijú ár,“ segir hún. „Auð-
vitað vildi ég sjá meiri sölu. Ef
við fengjum góðan hlut af köku-
skreytingamarkaðnum gætum við
náð veltu sem ég væri ánægð
með. Ég væri þó fyrst og fremst
ánægð með þann árangur að hafa
komið fótunum undir þessa fram-
leiðslu hér, í stað þess að horfa
upp á að hún sé öll flutt inn eins
og verið hefur.“
Eftir samtal við Gwendolyn er
tilfinningin sú að þessi kona sé
bara að byija. Efling atvinnulífs á
íslandi, ekki síst á landsbyggð-
inni, er henni mikið hjartans mál
og það er greinilega ekki á dag-
skrá hjá henni að sitja og fylgjast
með öðrum leggja sitt af mörkum.
Gwendolyn er í félagi Athafna-
kvenna á Austurlandi sem eru
samtök kvenna í smáfyrirtækjum
og nýsköpun. Síðasta sumar fór
hún með hópnum á kvennaráð-
stefnuna í Turku í Finnlandi þar
sem framleiðsla Hátíðarskreytinga
var m.a. kynnt. Þá er Gwendolyn
formaður Atvinnumálanefndar
Fáskrúðsfjarðarhrepps, enda hef-
ur hún eins og hún orðar það sjálf;
„mikinn áhuga á atvinnulífi á
staðnum og á íslandi í heild,“ og
hefur hug á að kynna sér þessi
mál nánar til þess að geta enn
frekar lagt sitt af mörkum.