Morgunblaðið - 10.06.1995, Qupperneq 6

6 C LAUGARDAGUR 10. JÚNÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
1
„Yorkoma“
MYNPLIST
Listasaín Kðpavogs-
Gcrðarsafn
HÖGGMYNDIR
Grimur Marinó Steindórsson
Opið alla daga (nema mánud.) kl.
12-18 til 18.júní.
Aðgangur ókeypis
ÞAÐ er ein helsta ögrun högg-
myndalistarinnar að á þeim vett-
vangi er oft verið að vinna mjúk
form og ljóðræn í efni, sem virð-
ast í fyrstu andstæðs eðlis; styrk-
ur steinsins og harka stálsins virð-
ist eiginleikar sem hvorki eru til
þess fallnir að laða fram ljúfar
stemningar né fínleika áferðarinn-
ar.
Það segir talsvert um hina
tæknilegu hæfni margra mynd-
höggvara okkar tíma, að þetta eru
einmitt þau einkenni, sem mest
ber á í list þeirra, og útkoman þá
í góðu samræmi við alla ofan-
greinda eiginleika; harka efnis og
mýkt úrvinnslu þess fara saman,
sem og fínleiki áferðar og styrkur
þess myndefnis, sem menn eru að
takast á við í verkum sínum.
Grímur Marinó Steindórsson
hefur um langt skeið verið öðru
fremur að fást við hið fínlega í
verkum sínum, þó hráefnið sé kalt
stálið og úrvinnsla þess krefjist
því mikillar vinnu. Vegna þeirra
viðfangsefna sem hann hefur eink-
um tekist á við hefur þetta farið
vel saman; fínlegir fuglar og
myndheimar náttúrunnar hafa
verið mest áberandi, og svo er enn
á þeirri sýningu, sem nú stendur
yfir í og við ListasafnfKópavogs.
Yfirskrift sýningarinnar er
„Vorkoma" og er það við hæfí,
bæði vegna árstíðarinnar og þeirra
myndefna, sem Grímur Marinó er
að fást við. Fuglamir í verkum
hans eru öðru fremur boðberar
hinna björtu nátta - á leið í varp-
löndin, til heiða, út til sjávar eða
í þeirri kyrrð, sem náttúran getur
skapað. Sem fyrr eru þessar vegg-
myndimar ýmist einfaldar (þar
sem fægt stálið ræður mestu) eða
skrautlegri (þegar logar logsuðu-
tækisins hafa laðað fram fjöl-
breytt litaspil í málminum), og eru
hinar fyrrnefndu oftar en ekki
sterkari myndverk; hin þrívíðu
verk draga þó að sér mesta at-
hygli, enda koma kostir högg-
myndarinnar best fram í því formi.
Af slíkum myndum á sýningunni
má m.a. benda á „Norðan streng-
ur“ (nr. 39), lítið en vel heppnað
verk þar sem fuglinn berst á móti
báli veðurhamsins og skemmtileg-
ur sveigur í myndinni gefur til
kynna þau átök, sem þama eiga
sér stað.
Á sýningunni hefur listamaður-
inn bætt við nýju við-
fangsefni, þar sem eru
skrautleg og mikilúð-
leg vopn, sem hann
tengir við norrænar
fornsögur og goða-
fræði með titlum eins
og „Hentisar" (nr. 7),
„Gaplok" (nr. 22) og
„Kjagg“ (nr. 48), svo
nokkur séu nefnd.
Þessi vopn eru fallega
unnin og líkt og svífa
um rýmið ásamt fugl-
unum; hins vegar
skortir þau að mestu
þá ógn, sem eðli þeirra
kallar á og t.d. mátti
oft greina í hnífum
Jóns Gunnars Áma-
sonar. Því virka þau
fremur sém skrautleg-
ir minjagripir en atgeirar einhvers
fyrri tíma þegar þau gátu á auga-
bragði skilið höfuð frá búki, ef því
var að skipta.
Þar sem einstök verk draga
einkum að sér athyglina verður
að álykta að í heildina sé salurinn
sem hýsir sýninguna ofhlaðinn af
þeim rúmlega fímmtíu verkum,
sem þar em sýnd. Færri verk
hefðu notið sín betur og um leið
gefíð áhorfendum betra tækifæri
en ella til að njóta þeirrar fágunar
í vinnubrögðum, sem listamaður-
inn nýtir svo vel. Magnið hefur
hins vegar tilhneigingu til að
skyggja á gæðin, og er það miður.
Mikilvægur hluti þessarar sýn-
ingar er utan dyra en Grímur
Marinó hefur komið sjö stómm
verkum fyrir á rúmgóðu svæði
sunnan safnsins. Þetta svæði er
vel til þessa fallið og tengist eink-
um vél vestari sal safnsins vegna
stórs glugga þar á suðurhlið húss-
ins. Meðal höggmyndanna hér er
einkennisverk sýningarinnar,
„Vorkoma“ (nr. 1), sem er án efa
eitt tígurlegasta verkið á sýning-
unni þar sem álftir fljúga yfir stórt
bjarg á leið sinni til heiðarland-
anna. Fleiri höggmyndanna hér
era athygli verð og_má þar nefna
„Minnisvarða um Ólaf Kárason“
(nr. 3) og „Sólstaf1 (nr. 4), ólík
en reisuleg verk, þar sem vönduð
vinnubrögð listamannsins njóta sín
til fulls.
í heildina er hér á ferðinni
áhugaverð sýning, sem vert er að
minna listunnendur á. Stærri verk-
in, einkum þau sem standa úti,
em sterkasti hluti hennar; um leið
og bent er til þeirra sérstaklega
er rétt að vona að fleiri listamenn
eigi eftir að nýta sér þetta úti-
svæði til sýningahalds í framtíð-
inni.
Eiríkur Þorláksson
Snerting-
in við
pappírinn
UNG listakona, Harpa Ámadóttir,
tók við verðlaunum úr hendi Gú-
stafs Svíakonungs í apríl síðastliðn-
um, en það vora fyrstu verðlaun í
teiknisasmkeppni sem National
Museet í Stokkhólmi efnir til og
hefur gert með hléum síðan 1938.
Harpa sýnir þessa dagana teikning-
ar sínar á Mokka.
850 mjmdir kepptu til verðlauna
í Stokkhólmi og segist Harpa hafa
orðið hvumsa þegar hún heyrði sig-
urfréttimar enda mundi hún ekki
eftir að hafa tekið þátt í neinni
keppni. „Ég var stödd úti í Finn-
landi þegar ég fékk hringingu og
hélt að verið væri að gera grín en
eftir dálitla stund áttaði ég mig á
að þetta var alvara og að ég ætti
í vændum að fara að hitta Svíakon-
ung.“
Harpa kvaðst hafa sent inn fjór-
ar myndir eftir tilkynningu í Va-
land-skólanum í Gautaborg, þar
sem hún stundar nú nám, frá Nat-
ional Museet í Stokkhólmi og skild-
ist henni að um sýningu fyrir unga
teiknara væri að ræða.
Vel þekkt keppni
Keppnin hlaut mikla umíjöllun í
fjölmiðlum í Svíþjóð og er Ijóst að
hún hefur töluvert að segja fyrir
ungan myndlistarmann. „Eg áttaði
mig engan veg-
inn á því hvað
þessi sigur vakti
mikla athygli og
þótti fjölmiðlum
gaman að því
hversu lítið ég
vissi um keppn-
ina, enda
keppnin vél
þekkt í Svíþjóð
og þeir lista-
Ámadóttir menn sem hafa
unnið í henni
hafa oftar en ekki orðið mjög
þekktir, a.m.k. í Svíþjóð."
Harpa segir sigurinn fyrst og
fremst vera uppörvandi furir sig
og sér hafí verið sýndur mikill heið-
ur með þessu, auk þess sem hann
opni að sjálfsögðu líka ýmsar' dyr,
eins og t.d. það að vera boðið að
sýna myndir á Mokka.
Safnið festi kaup á öllum mynd-
um hennar Ijórum og sýningu á
þeim , ásamt fleiram sem komust
í úrslit, er rétt að ljúka í National
Museet í Stokkhólmi en sýningin á
Mokka stendur til 20. júní og er
opin alla daga vikunnar.
nesvegur
ramnesvegur
Pvt' 11
||j-| r| lj
8S§j*t 3 11 : '■ ■ M t r
1 tSB
UNGIR drengir lesa ljóð meðan beðið er eftir strætó
Ljóð í Vesturbæ
Á SÖGU - og menningarhá-
tíð Vesturbæjar sem fór fram
á dögunum vöktu athygli ljóð
sem fest voru á staura við
strætóstoppistöðvar um allan
Vesturbæinn í tengslum við
hátíðina.
Að sögn Valgarðs Egilsson-
ar, sem átti hugmyndina að
þessu, var hún fyrst notuð á
listahátíð 1990 í örlítið ann-
arri útgáfu. Valgarður segir
að hann og Sigfús Bjartmars-
son, sem valdi Ijóðin með hon-
um, hafi farið í skrá hjá rit-
höfundasambandinu og náð
þar I alla núlifandi rithöfunda
í Vesturbænum og vöidu ann-
aðhvort skáldin sjálf síðan
yóð til birtingar eða í sam-
ráði við þá Valgarð og Sigf-
ús. „Það voru bæði bók-
menntafræðilegar forsendur
og tommustokkurinn sem
réðu því hvaða þ'óð birtust á
skiltunum,“ sagði Sigurður
og á þar við plássið á skiltun-
um sem er takmarkað.
Myndlistarsýning í Djúp-
inu og á bílaverkstæði
INGIBJÖRG Sigurðar- og Soffíu-
dóttir opnaði í vikunni myndlistar-
sýningu í Djúpinu, Hafnarstræti
15 (veitingahúsið
Homið). Verkin sem
hún sýnir era unnin
með olíukrít.
Ingibjörg er leirkera-
smiður að mennt og
útskrifaðist frá Mynd-
lista- og handíðaskóla
íslands árið 1976.
Hún fékk styrk frá
listamiðstöðinni í
Sveaborg í Finnlandi
og dvaldi á gesta-
vinnustofu fyrir nor-
ræna myndlistarmenn
í Hásselby Slott __ í
Stokkhólmi 1987. í Svíþjóð var
hún gestanemi við Konstfackskol-
an í Stokkhólmi og útskrifaðist
þaðan úr málmsmíðadeild árið
1988.
Ingibjörg vinnur verk úr ull,
notar reyfín gjaman óunnin og
bregður á leik - póstkort, skúlpt-
úr, eymalokkar, veggmyndir. Auk
þess vinnur hún skartgripi úr steini,
málmum, tré og ýmsum öðram
efnum.
Ingibjörg hefur haldið námskeið
í leirmótun, málun og fijálsri sköp-
un. Ingibjörg hlaut viðurkenningu
fyrir frumlega hug-
mynd í samkeppni um
„hönnun minjagripa
og minni nytjahluta
úr íslensku hráefni"
sem samstarfshópur-
inn Handverk -
Reynsluverkefni stóð
fyrir sl. haust.
Árið 1985 sendi
Ingibjörg frá sér
barnabókina „Blómin
á þakinu“. Hún hefur
haldið tvær einkasýn-
ingar hér á landi og
tekið þátt í samsýn-
ingum heima og erlendis.
Auk sýningarinnar í Djúpinu
verða nokkur verka hennar til sýn-
is á Bílaverkstæði Hermanns S.
Ágústssonar, Súðarvogi 40.
Szymon Kuran, fíðluleikari og
borgarlistamaður, leikur við opnun
beggja sýninganna. Á bílaverk-
stæðinu kl. 14 og kl. 17 I Djúpinu.
Sýningin í Djúpinu stendur yfír
til 1. júlí nk. og á bílaverkstæðinu
til 10. júlí.
Ingibjörg Sigurð-
ar- og Soffíudóttir
Sjónvarpsstjóri áfram
STJÓRN sænska sjónvarpsins
ákvað nýlega að óska eftir því að
sjónvarpsstjórinn Sam Nilsson
gegni starfínu áfram tvö ár í við-
bót. Sam Nilsson mun því sitja út
árið 1998.
Skipulagsbreytingar hjá sænska
sjónvarpinu hafa verið samþykktar
af stjórninni, en bíða afgreiðslu
þingsins.
íslendingar í Kaupmannahöfn minnast skáldsins Jónasar Hallgrímssonar
Á 150 ÁRA ártíð Jónasar Hall-
grímssonar skálds komu nokkrir
Islendingar saman við húsið að
Sankti Pederstræde 22, þar sem
hann bjó. Að undirlagi séra Láras-
ar Þ. Guðmundssonar sóknar-
preste var lagður krans við húsið,
sem síðan var hengdur upp á gafl-
inn undir minningartöflu um Jón-
as. Eigandi hússins, Niels Sigs
gaard arkitekt, bauð síðan upp á
hressingu inni í húsagarðinum. í
haust verður haldin Jónasarhátíð
í Jónshúsi.
Hópurinn hittist að morgni 26.
maí við húsið, þar sem Jónas bjó
er hann lést þennan dag 1845.
Séra Láras bauð menn velkomna
og Ólafur Egilsson, sendiherra ís-
lands í Danmörku, flutti stutt
ávarp. Hann minntist þess að Jón-
Orti flest ættjarðar-
ljóðin í Danmörku
as hefði ort flest ættjarðarljóð sín
hér í Danmörku, fjarri heimahög-
um og vitnaði að lokum í orð Tóm-
asar Guðmundssonar skálds um
að vonandi bæra íslendingar gæfu
tilþess„að hlíta leiðsögn Jónasar
enn um langa framtíð, og gott er
þjóðinni að mega treysta því, að
meðan hún finnur sjálfa sig í ljóð-
um hans, er hún á réttum vegi.“
Að því búnu lögðu Jónas Kristjáns-
son formaður Islendingafélagsins,
Bjöm Ragnarsson formaður náms-
mannafélagsins, Bima Róberts-
dóttir formaður safnaðamefndar-
innar og Ólafur lárviðarsveig fyrir
neðan minningartöfluna. Sveigur-
inn var síðan hengdur upp á húsið.
í boði Niels Sigsgaards vora
húsakynnin könnuð og síðan gengið
inn í húsagarðinn, þar sem Sigs-
gaard bauð upp á veitingar. Borgar
Garðarsson leikari las upp íslands
farsælda frón og viðstaddir sungu
Hvað er svo glatt og Nú andar
suðrið sæla. Við þetta tækifæri
skýrði séra Láras frá að hafinn
væri undirbúningur að Jónasarhá-
tíð í haust. Af því tilefni verður
Páli Valssyni bókmenntafræðingi
boðið að halda fyrirlestur, en hann
sá um heildarútgáfu á verkum
Jónasar fyrir nokkrum áram. Við-
staddir athöfnina voru meðal ann-
arra Bjöm Th. Björnsson listfræð-
ingur, sem manna mest hefur
kannað sögu íslendinga í Kaup-
mannahöfn og Tryggvi Ólafsson
myndlistarmaður, sem búsettur er
í Kaupmannahöfn. Tryggvi hefur
meðal annars notað andlitsmynd
af Jónasi í myndverk og bauð hann
að hún yrði notuð í tilefni hátíðar-
innar í haust. Nýlega héldu konur
í Kaupmannahöfn upp á fimmtíu
ára afmæli síns félags og fengu
af því tilefni Pál Bjarnason til að
segja frá Jónasi, en Páll hefur
kynnt sér ævi og störf Jónasar.
4