Morgunblaðið - 08.11.1995, Side 8

I
I
i
i
-i
MIÐVIKUDAGUR 8. NÓVEMBER 1995
SÉRBLAÐ UM SJÁVARÚTVEG
• ÞRJÚ tonn af þurrkaðri
loðnu verða send til Japans á
næstunni frá Stöpiafiski hf. í
Reykjahverfi en pöntun þessi
barst í framhaldi af þróunar-
vinnu á sl. vori.
Útflutningurinn er átaks-
verkefni Atvinnuþróunarfélags
Þingeyinga, Rannsóknarstofu
fiskiðnaðarins, Stöplafisks og
Sölumiðstöðvar hraðfrystihús-
anna, en miklar voair eru
bundnar við að sala eigi eftir
að aukast.
Markaðsleit er einnig hafin á
Evrópumarkaði, en tilrauna-
sending er nýfarin til Hollands
þar sem vörunni verður dreift
til nágrannaiandanna.
Að sögn Aðalsteins Árnason-
ar framkvæmdastjóra er fram-
leiðslugeta fyrirtækisins um
200 tonn á ári og mun meiri
ef um vaktavinnu yrði að ræða.
Þurrkun á loðnu er mjög at-
vinnuskapandi þar sem hún er
öll pinnuð og mun StÖplafiskur
því þurfa að bæta við sig fólki.
Um er að ræða allt að 12-16
manns ef vonir ganga eftir með
eftirspurn. Áður hafði fyrir-
tækið þijú ársverk í harðfiski.
Búast má við að til Evrópu
fari allt hráefnið í neytenda-
pakkningar en tíl Japans verð-
ur sent í stærri umbúðum.
með þurrkaða loðnu.
Harðgrilluð loðna þykir tækið fjölmiðlafólki í grillveislu
herramannsmatur í austurlönd- tíl þess að kynna þessa nýju
um og á dögunum bauð fyrir- afurð.
Mengun sjávarins frá
landstöðvum verður heft
Víðtæk alþjóða samstaða
um að draga úr mengun
ÞJÖÐIR heims ákváðu að
gera lagalega bindandi
samning um varnir gegn
mengun þrávirkra lífrænna
efna á ráðstefnu sem lauk
síðastliðinn föstudag í Washington. Á ráðstefnunni náðist Þfyrgta skipti víð-
tæk samstaða um að draga úr mengun sjávar frá landstöðvum, en talið er
að um 70-80 prósent af mengun sjávar komi þaðan. Á ráðstefnunni var fjall-
að um vamir við mengun sjávar frá landstöðvum, en þá er um að ræða
mengun sem veitt er beint í hafíð með frárennsli og skólplögnum eða meng-
un sem berst frá starfsemi í landi um andrúmsloftið.
„Þama voru þjóðir heims að vinna
að gerð framkvæmdaáætlunar sem
þær skuldbinda sig til að vinna eftir á
næstu árum,“ segir Magnús Jóhannes-
son, ráðuneytisstjóri Umhverfísráðu-
neytisins, sem jafnframt var kosinn
formaður annarrar aðalnefndar ráð-
stefnunnar.
„Hún tekur á öllum þáttum þessarar
mengunar, s.s. heimilísskólpi, olíu-
mengun frá landi, mengun af völdum
lífrænna þrávirkra efna og annarra
eiturefna, næringarefna og geisla-
virkra efna og svo ýmissa annarra
aðgerða, eins og efnisnáms á sjávar-
botni sem getur haft áhrif á lífríki
hafsins á strandsvæðum."
Mesta fólksfjölgunin
á strandsvæðum
Þetta er í fyrsta skipti sem gerð er
alþjóðleg framkvæmdaáætlun um
varnir gegn mengun sjávar frá landi,
að sögn Magnúsar. Hann segir að það
sé athyglisvert með tilliti til þess að
búið sé að gera fjölmarga alþjóðasamn-
inga um varnir gegn mengun af at-
höfnum á sjó, sem þó sé aðeins 20
prósent af sjávarmengun.
„Það eru til nokkrir svæðasamning-
ar, en aldrei fyrr hefur náðst svona
víðtæk samstaða um aðgerðir," segir
hann. „Þetta er líka mikilvægt í ljósi
þess að sú mikla mannfjölgun sem er
að verða í heiminum er mest á strand-
svæðum. Þangað flytur fólk úr sveitum
í þróunarríkjunum, eins og gerst hefur
í iðnríkjunum. Þessi vaxandi mengun
frá byggð er mikil ógnun við lífríki
sjávar, vegna þess að um 80% af frum-
framleiðni sjávar á sér stað á grunn-
sævi og strandsvæðum."
Mlkilvægur ðfangl fyrir íslendlnga
Magnús segir að mikilvægur áfangi
háfí náðst á ráðstefnunni fyrir íslend-
inga, þegar þjóðir heims hafi ákveðið
að gera lagalega bindandi samning um
vamir gegn mengun af völdum lífrænna
þrávirkra efna. Ákveðið hafí verið að
fyrst í stað næði slíkur samningur til
12 efna. í þeim hópi séu meðal annars
skordýraeitrið DDT'og PCB sem sé mik-
ið notað í rafbúnað sem einangrunarefni.
„Þessi efni berast langar leiðir og
hafa meðal annars verið að fínnast á
heimskautasvæðum langt frá upp-
sprettum," segir Magnús. „Þau fínnast
líka hér við land, þótt það sé enn í litl-
um mæli miðað við það sem gerist á
nálægum hafsvæðum. En þetta er að
margra dómi einhver mesta ógnun við
lífríki hafsins og það eru vaxandi vís-
bendingar um það að þessi efni hafi
líka umtalsverð heilsufarsleg áhrif á
fólk.“
Vandlnn mestur
í þróunarlöndunum
Hann segir að þjóðirnar muni setjast
fljótlega niður og semja um hvernig
hægt sé að koma þessum efnum úr
notkun í áföngum. Mörg iðnríki hafi
þegar bannað notkun þessara efni, en
vandinn sé mestur í þróunarlöndunum.
Þar séu þau enn framleidd og mikið
notuð, enda séu önnur efni sem geti
komið í þeirra stað mun dýrari.
Þróunarlöndin muni því gera kröfur
um fjárhagslegan stuðning í staðinn.
Hann segir að fordæmi fyrir því sé
fyrir hendi varðandi ósoneyðandi efni.
Þá hafí iðnríkin hafí lagt framlög í sjóð,
sem síðan hafi styrkt þróunarríkin í að
fjárfesta í öðrum efnum.
„Stofnanir SÞ munu fá það verkefni
að sjá til þess áætluninni verði fram-
fylgt," segir Magnús. „Alþjóðabankinn
mun leggja meiri áherslu á að fjár-
magna verkefni sem vinna að bættum
vömum gegn mengun hafsins og hinar
ýmsu sérstofnanir SÞ, sem tengjast
hinum fjölmörgu þáttum málsins, munu
líka vinna að þessu.“
FÓLK
Haraldur
verkefnisstjóri
á Kamtsjatka
• RÁÐIÐ hefur verið í þrjár
stjómunarstöður í landi sem
auglýstar voru af Islenskum
sjávarafurð-
um vegna _
samstarfs IS
við rússneska
útgerðarfyr-
irtækið
UTRF. Fyrir-
tækið er í út-
gerð frá
Petropav-
losk á Kamt-
sjatka og
gerir út fjölda
togara og
vinnsluskipa.
Ráða þarf um
30 íslendinga
til starfa þar
eystra. Verk-
efnisstjóri
verður Haraldur Jónsson,
viðskiptafræðingur, hefur ver-
ið undanfarið með rekstur á
eigin frystihúsi í Keflavík, þar
áður útgerðarstjóri hjá Sjóla-
stöðinni. Útgerðarstjóri verð-
ur Ólafur Magnússon. Hann
er skipatæknifræðingur og
hfur verið útgerðarstjóri hjá
Haraldur Ólafur
Jónsson Magnússon
Borgey hf. á Höfn í Horna-
firði. Gunnlaugur Júliusson
verður fjármálastjóri. Hann er
hagfræðingur að mennt og var
um tíma hagfræðingur Stétt-
arsambands bænda en hefur
verið sveitarstjóri á Raufar-
höfn undanfarin misseri.
Hann fær leyfi frá þeim störf-
um í eitt ár. Framleiðslustjóri
verður Gunnar Þórðarson,
en hann hefur verið fram-
leiðslustjóri hjá Básafelli á
ísafírði. Hann var starfaði
einnig um tíma á Nýfundna-
landi. Gunnar hefur réttindi
sem stýrimaður og er að klára
sjávarútvegsfræði í Endur-
menntunardeild Háskóla Is-
lands. „Við erum á góðri leið
með að ljúka öllum ráðning-
um,“ segir Guðbrandur Sig-
urðsson, forstöðumaður þró-
unarsviðs ÍS. „Við erum búnir
að ganga frá ráðningum
stjórnenda í allar stöður í
landi. Ætlum svo að ganga frá
ráðningum í aðrar stöður fyrir
lok vikunnar, en það fer eftir
þvi hversu vel gengur að ná í
menn í viðtöl, þeir búa margir
úti á landi.“
Jósafat segir frá
• A THAFNAMAÐ URINN
Jósafat Hinriksson hefur ekki
setið auðum höndum að undan-
förnu. Hann
hefur nú lokið
ritun ævisögu
sinnar og
kennir þar
ýmissa grasa.
Jósafat er
þekktastur
fyrir smíði
sína á toghler-
um og blökkum, sem hann sel-
ur um víða veröld, en minjasafn
hans hefur einnig vakið mikla
athygli. Jósafat er fæddur og
uppalinn á Norðfirði og kynn-
ist ungur erfíðisvinnu í eld-
smiðju föður síns. Hann fór síð-
an að vinna fyrir aðra, fyrst á
bryggjunni hjá Lúðvík Jóseps-
syni, sem þá var stór atvinnu-
rekandi á Norðfirði og var síðan
til sjós á ýmsum skipum, meðal
annars vélstjóri á aflaskipinu
Neptúnusi, sem var í eigu
Tryggva Ófeigssonar. Koma
þar fjölmargir samferðamenn
Jósafats til sögunnar. Um miðj-
an aldur söðlaði hann um og
setti á stofn vélsmiðju, sem nú
er þekkt víða um heim. Saga
Jósafats er sögð af honum
sjálfum á þann hátt, sem hann
er einn fær um.
Jósafat
Hinriksson
Hallgrímur og Kristján
með nýju rælgutogarana
• GENGIÐ hefur verið frá
ráðningum skipstjóra og út-
gerðarstjóra tveggja rækjutog-
ara, sem keyptir hafa verið
hingað til lands frá Græn-
landi. Skipstjóri á stærra skip-
inu, Erik, sem er af svipaðri
lengd og Guðbjörgin á ísafirði
eða 69 metrar, er Hallgrímur
Hallgrímsson, sem hefur verið
með Baldur EA. Skipstjóri á
minna skipinu, Kan, er Krist-
ján Gíslason, en hann hefur
verið fyrsti stýrimaður á
Nökkva HU. Framkvæmda-
stjóri útgerðarinnar verður
Rafn Svansson, sem hefur ver-
ið skipstjóri á Skutli ÍS, síðustu
árin. Þeir sem kaupa skipið eru
rækjuverksmiðjumar Dögun
hf. á Sauðárkróki, Rækjuver
ehf. á Bíldudal, og Særún ehf.
á Blönduósi. Skipin munu fara
til veiða á Flæmska hattinum.
Pönnusteikt síld
með kókos og möndlum
ÞAÐ ER vel viðeigandi að halda áfram með sildarupp-
skriftimar á meðan síldarvertíðin er í fullum gangi.
nmMni| Að þessu sinni gefur Guðmundur
tdLUi'iliti'ÞU'.jpg Ragnarsson, matreiðslumaður á veit-
ingastaðnum Lauga-ási, lesendum Versins uppskrift
með pönnusteiktri sfld. Uppskriftín er fyrir fjóra og
ástæða er til að ítreka að undirstaða góðs sildarréttar,
að mati Guðmundar, er algjör beinhreinsun. í réttinn
þarf:
* sildarflök
rkókos
möndlur
líu til steikingar
smjör
g hvítan pipar
Að lokinni beinhreinsun á að velta síldarflökunum upp
úr kókos. Þau eru síðan steikt í heitri olíu í 2-3 mínút-
ur og krydduð með salti og pipar. Þá skal rista möndl-
urnar á heitri pönnunni og gott er að setja snyör sam-
an við. Rétturinn er svo borinu fram með fersku salatí
og pasta.