Morgunblaðið - 17.02.1996, Blaðsíða 7
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 17. FEBRÚAR 1996 C 7
Nýjar bækur
Yemdun ís-
lenskrar náttúm
UMHVERFISRÉTTUR - Verndun
náttúru íslands eftir Gunnar G.
Schram er komin út.
í þessu nýja riti er að finna heildar-
yfirlit um öll lög og reglur sem hér
á landi gilda um náttúruvernd og
verndun landsins og lífríkis þess
gegn mengun og öðrum umhverfis-
spjþllum.
í bókinni er fjallað um öll ákvæði
laga um náttúruvernd, mengun láðs
og lagar, veiðar fiska og dýra og
skipulagsmál í þéttbýli og á miðhá-
lendinu.
Jafnframt er í fyrsta sinn gerð
grein fyrir skuldbindingum íslands í
umhverfismálum samkvæmt EES-
samningunum og allir alþjóðasamn-
ingar skýrðir sem ísland er aðili að
í þeim efnum. Sérstakur kafli fjallar
um alþjóðlegan umhverfisrétt.
hátíð þar sem sýndar eru á annað
hundrað myndir í fullri lengd, víðs-
vegar úr heiminum auk fjölda
stuttmynda.
Yfirleitt eru tvær til þrjár sýn-
ingar á hverri mynd. Sýningargest-
ir urðu að þessu sinni um 115.500,
sem samtals keyptu rúmlega hund-
rað þúsund bíómiða á sýningar
hátíðarinnar.
íslenskir „úlfar“, dúfa á
ferð og Jón Kadett...
Daglega voru haldnir opnir um-
ræðufundir þar sem gestir hátíðar-
innar, einkum leikstjórarnir, sátu
fyrir svörum, þar á meðal þrír ís-
lenskir af þeim fimm sem áttu
myndir á hátíðinni. Þeir birtust
fyrir alvöru á sjöunda degi hátíðar-
innar og þar voru á ferðinni Þráinn
Bertelsson, Hilmar Oddsson, Gísli
Snær Erlingsson og samstarfs-
maður hans, Baldur Hrafnkell
Jónsson, framleiðandi myndarinn-
ar Benjamín Dúfa. Sú mynd var
raunar á leiðinni til Berlínar að
spreyta sig í alþjóðlegri keppni á
Berlínarhátíðinni, en fékkst fyrir
náð og miskunn sýnd þrisvar sinn-
um í Gautaborg á leiðinni.
Föstudaginn 9. febrúar sat Sig-
ríður Margrét Vigfúsdóttir, fram-
kvæmdastjóri Media upplýsinga-
þjónustunnar á íslandi, við ræðu-
púltið og gaf upplýsingar og góð
„Bókin er mikilvægt upplýsingarit
fyrir alla áhugamenn um náttúru-
vernd en einnig nauðsynleg handbók
fyrir alla þá sem starfa að umhverfis-
málum hér á landi,“ segir í kynn-
ingu. ítarleg laga- og atriðisorðaskrá
er í bókarlok.
Háskólabútgáfan gefur út í sam-
vinnu við Landvernd. Gunnar G.
Schram er prófessor í þjóðarrétti og
stjórnskipunarrétti við Háskóla ís-
lands. Hann var formaður undirbún-
ingsnefndar íslands fyrir ráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna 1992 í Ríó um
umhverfís- og þróunarmál og hefur
meðal annars gefið út bækurnar
Verndun hafsins og Framtíð jarðar.
Bókin er 408 bls. að lengd óg kostar
4.490 kr. ogfæst íöllum helstu bóka-
verslunum.
ráð mörgum þeim er hugðust stíga
fyrstu skrefin í kvikmyndabrans-
anum og veltu því fyrir sér hvers
væri að vænta af styrkjum og
stuðningi sunnan úr Evrópu. Að-
spurð um það hvernig íslendingar
færu að lét Sigríður það svífa, að
íslenskir kvikmyndagerðarmenn
hefðu í sjálfsbjargarviðleitni sinni
„breyst í úlfa“, einfaldlega vegna
þess að „neyðin kennir naktri konu
að spinna". Hún benti hinum ungu
Svíum á að það þyrfti að vinna
fyrir velgengni í kvikmyndabrans-
anum og það hörðum höndum og
huga, svo og hvernig.
Island var í „fókus“ þennan dag
og í Drekanum, dagblaði hátíðar-
innar, birtist viðtal við klippara að
nafni Kerstin Eiríksdóttir. Hún
hélt því fram að Svíar væru dreif-
býlislegri en Islendingar, sem væru
mun alþjóðlegri — en þó trúir landi
sínu. í kynningu viðtalsins segir:
„Það er ekki óhugsandi að klippar-
inn Kerstin Eiríksdóttir hafi verið
íslensk álfkona í fyrra lífi. // Tvær
af íslensku myndunum á íslenska
deginum eru „hennar“, Benjamín
dúfa og Tár úr steini.
Kerstin, sem hefur klippt báðar
þessar myndir, vann lengi hjá Ing-
mar Bergmann sem skripta, reynd-
ar líka hjá Lárusi Ymi Oskarssyni
við Andra Dansen, en menntaðist
síðan í klipparastarfið. Hún segir
Síðustu
sýningar á
Don Juan
NU ERU aðeins tvær sýningar
eftir í Þjóðleikhúsinu á gaman-
leikritinu Don Juan eftir Moliere.
Þessi uppfærsla litháíska leik-
sljórans Rimas Tuminas hefur
vakið athygli, sýningin er að
margra áliti einstakur listviðburð-
ur, þar sem listform leikhússins
er nýtt á meistaralegan hátt, seg-
ir í kynningu.
Leikendur í Don Juan eru fjöl-
margir og með nokkur helstu hlut-
verk fara Jóhann Sigurðarson,
Sigurður Sigurjónsson, Edda
Heiðrún Backman, Halldóra
Björnsdóttir, Hilmir Snær Guðna-
son, Ólafía Hrönn Jónsdóttir, Elva
Ósk Ólafsdóttir, Ingvar E. Sig-
urðsson, Hilmar Jónsson, Helgi
Skúlason, Edda Arnljótsdóttir og
Margrét Vilhjálmsdóttir.
Síðustu sýningar á Don Juan
verða 18. og 23. febrúar.
svo frá að þegar hún var á íslandi
ásamt Donya Feuer að taka á
móti verðlaunum fyrir heimildar-
myndina Dansarinn á norrænni
kvikmyndahátíð í Reykjavík, þá
hafi hún hitt Baldur Hrafnkel Jóns-
son. Afleiðingin varð vinnutörn,
enn á ný í íslensku klippiherbergi.
Loks kemur fram að í ár muni
Kerstin spreyta sig á leikstjórn í
fyrsta sinn og að Götafilm fram-
leiði þá mynd, sem fjalli um sam-
band deyjandi móður við dóttur og
dótturdóttur, eftir handriti Elisa-
beth Lee.
Á þessum sérstaka íslandsdegi
hátíðarinnar voru allar myndirnar
fimm sýndar hver á eftir annarri
í Bio Capitol, sem í huga Gauta-
borgarbúa er gæðamyndahús
númer eitt. Auk keppnismyndar-
innar Tár úr steini, sem síðar kom
í ljós að kosin var „besta norræna
myndin“, eins og greint hefur ver-
ið frá hér í blaðinu, voru þá sýnd-
ar Á köldum klaka eftir Friðrik
Þór Friðriksson, Einkalíf eftir Þrá-
inn Bertelsson, Nei er ekkert svar
eftir Jón Tryggvason og Benjamín
dúfa eftir Gísla Snæ Erlingsson.
Friðrik Þór og Þráinn eru engir
nýliðár í augum Svía og uppselt
var á mynd Friðriks Þórs löngu
áður en að sýningum kom. Reynd-
ar rak ég mig á að ógjörningur
var að ferðast lengi um hátíðar-
svæðið án þess að heyra nafn
hans nefnt og myndum hans hrós-
að. Það kom hins vegar skemmti-
lega á óvart á miðjum föstudegi
að sjá fólk fyrir utan Bio Capitol
veifandi skiltum með áletruninni:
Miði óskast á Benjamín dúfu!
Aðferðin er síðasta ráð hinna ófor-
sjálu, sem þó gefast ekki upp þótt
uppselt sé á myndina og stundum
hefur einhver ætlað að vera einn
af fjórum og svo koma bara þrír.
Hin tvö hundruð og fimm rauð-
klæddu bíósæti voru setin áhorf-
endum úr flestum aldurshópum
þegar Gísli Snær kynnti myndina,
allt frá því að hún „fæddist á ser-
véttu“ sem hugmynd og lét vita
að þetta væri í fyrsta sinn sem
Benjamín dúfa væri sýnd utan
íslands. Myndin um strákana sem
Fiskarnir
í sjónum
ÁRDÍS Olgeirsdóttir leirlistakona
opnar sýningu á verkum sínum í
Stöðlakoti í dag, laugardag. Árdís
sýnir verk úr steinleir með silki-
þrykki og verk úr svartbrenndum
leir, myndmálið er sótt til fiskanna
í sjónum, hreyfínga þeirra og útlits.
Þetta er fyrsta einkasýning Árdís-
ar en áður hefur hún sýnt verk á
samsýningu óháðu listahátíðarinnar
sem stóð yfir sumarið 1995.
Árdís er fædd 1967 og stundaði
nám við MHÍ leirlistadeild og útskrif-
aðist þaðan 1991.
Sýningin stendur til 3. mars.
------» ♦ ♦-----
Myndlistarsýning-
á Kaffi Óliver
Á KAFFI Óliver við Ingólfsstræti
stendur nú yfir sýning á myndum
eftir Kristberg Ó. Pétursson. Það eru
meðal annars málverk, grafíkmyndir
og teikningar, alls 13 verk gerð á
árunum 1987-1994.
vildu vinna með réttlæti gegn
óréttlæti.
Viðbrögð áhorfenda að lokinni
sýningu lýstu sér í tilþrifamiklu
lófaklappi og síðan í hrópuðum
orðum eins og „exellent movie!“
Frábær mynd. Svo komu spurning-
ar frá áhorfendum, lagðar fyrir
höfundinn.
Ég hef áður séð góðar myndir
frá Islandi. Hvernig stendur á því?
Gísli Snær svaraði á þá leið, að
á íslandi lærir maður snemma að
bera virðingu fyrir þeim sem geta
sagt sögu.
Um miðnættið átti ég tal við
ungan Stokhólmara, sem hafði tek-
ið lestina til Gautaborgar um
morguninn. Hann var ásamt kunn-
ingjum sínum að koma af mynd
Jóns Tryggvasonar Nei er ekkert
svar. Hann var hress með þá
skemmtun og sagði svo í óspurðum
fréttum að íslenskar myndir væru
í tísku.
— Jæja?
— Já. Þær eru það.
— Og hvernig lýsir það sér?
— Mér finnst það. Allir tala um
það. Þú heyrir það.
Ekki talað um annað en íslensk-
ar myndir. Það er eitthvað töff.
Annað mál er það að sænskir
kvikmyndagerðamenn eiga það til
að sækja sögur og myndefni til
íslands. Meðal þeirra er Maj Wech-
selmann sem átti tvær myndir á
kvikmyndahátíðinni, báðar gerðar
í samvinnu við íslenska sjónvarpið;
heimildarmyndin „Rapport frán de
' drunknade och döda“ (1995) og
„Synden ar listig och lömsk“
(1996). Hin síðarnefnda er kynnt
sem ljóðræn heimildarmynd um
Jón Kristoffer Sigurðsson „kadett
í hernum“, — heimildir með leikn-
um atriðum í stórbrotnu íslensku
landslagi, sem enn virðist ala hið
furðulegasta fólk — hljómar í
kynningartexta.
— Það stóð lítið um Jón Kristoffer
í minni íslandssögu.
— Já, en þú hlýtur að hafa sungið
um hann í skólanum, ljóð Steins
Steinars! segir Maj Wechlmann.
Þeir voru vinir.
MENNING/
LISTIR
NÆSTU VIKU
MYNDLIST
Kjarvalsstaðir
Olivier Debré, Komar og Melamid og
Ingólfur Arnarsson til 18. febr.‘ og
Kjarvalssýning fram á vor.
Listasafn íslands
Ný aðföng III til 25. febr.
Safn Asgríms Jónssonar
Sýning á vatnslitamyndum Ásgríms
út mars.
Listasafn Sigurjóns Olafssonar
Portrettsýning til 19. maí.
Norræna húsið
Samsýning myndlistarmanna frá
Færeyjum, Grænlandi og íslandi til
10. mars.
Gerðarsafn
Thomas Huber sýnir til 10. mars.
Gallerí Sólon íslandus
Birgir Andrésson sýnir.
Ingólfsstræti 8
Hrafnkell Sigurðsson sýnir til 3.
mars.
Gallerí Sævars Karls
Kristján Guðmundsson sýnir til 13.
mars.
Gallerí Úmbra
Anna María Siguijónsdóttir sýnir ljós-
myndir til 21. febr.
Gallerí Fold
Jónas Guðvarðsson sýnir og János
Probstner í kynningarhomi til 18.
febr.
Nýlistasafnið
Hlynur Helgason, Sigríður Hrafnkels-
dóttir og Lothar Pöbberl sýna til 18.
febr. Gestur í setustofu, Gallerí Gúlp!
Listhús 39
Þórdís Árnadóttir sýnir til 19. febr.
Gallerí Greip
Sigtryggur Bjarni Baldvinsson sýnir
til 18. febr.
Gallerí Stöðlakot
Árdís Olgeirsdóttir sýnir til 3. mars.
Gallerí Onnur hæð
Vincent Shine til 6. mars.
Hafnarhúsið
Sýning á lokaverkefnum nýútskrif-
aðra arkitekta til 25. febr.
Myndás
Ljósmyndasýning Páls Guðjónssonar
til 2. mars.
Slunkaríki
Kristinn E. Hrafnsson og Þór Vigfús-
son sýna til 3. mars.
TONLIST
Laugardagur 17. febrúar
Málmblásarakvintettinn PIP heldur
tónleika í Laugarneskirkju kl. 17.
Karlakór Reykjavíkur; Sönghátíð I
Háskólabíó kl. 16. Tjarnarkvartettinn
í Borgarleikhúsinu kl. 16.
Sunnudagur 18. febrúar
Vörðukórinn i Gerðubergi kl. 16;
Dagskrá með verkum skáldanna Hall-
dórs Kiljan Laxness og Davíðs Stef-
ánssonar. Áttunda stigs söngprófs-
tónleikar; Birna Ragnarsdóttir í sal
Nýja tónlistarskólans kl. 17.
Þriðjudagur 20. febrúar
Ljóðatónleikar Gerðubergs í Borgar-
leikhúsinu; Kristinn Sigmundsson,
Arnar Jónsson og Jónas Ingimundar-
son kl. 20.30.
LEIKLIST
Þjóðleikhúsið
Þrek og tár fim. 22. febr., lau.
Kardemommubærinn lau. 17. febr., sun.,
lau.
Don Juan sun. 18. febr., fos.
Glerbrot lau. 17 febr.
Kirlqugarðsklúbburinn lau. 17. febr.,
sun., mið., fös.
Leigjandinn lau. 17. febr., sun., fös.
Ástarbréf sun. 18. febr.
Borgarleikhúsið
íslenska mafían lau 17. febr., lau.
Lina Langsokkur sun. 18. febr.
BarPar lau. 17. febr., fös., lau.
Konur skelfa lau. 17. febr., fim., fös., lau.
Við borgum ekki, við borgum ekki fös.
23. febr.
Höfundasmiðja LR; einþáttungurinn
Hvemig dó mamma þín?, ásamt Tjamar-
kvartettinum.
Leikfélag Akureyrar
Sporvagninn Gimd lau. 17 . febr., lau.
Hafnarfíarðarieikliúsið
Hermóður og Háðvör lau. 17. febr., fös.
iau.
Loftkastalinn
Rocky Horror fiis. 23. febr., lau.
Kafflleikliúsið
Sápa þrjú og hálft lau. 24. febr.
Kennslustundin fim. 22. febr.
Grískt kvöld lau. 17. febr., sun., mið., fós.
Möguleikhúsið
Ævintýrabókin lau. 17. febr., lau.
Ekki svonal frnms. fim. 22. febr.
Leikfélagið Snúður og Snælda
Einþáttungamir Veðrið klukkan 18 og
Háttatími. Sýningar í Risinu, Hverfisgötu
105, sunnudaga, þrifjudaga, fimmtu-
daga og laugardaga kl. 16.
KVIKMYNDIR
MÍR
„Dersú Úzala sun. 18. febr. kl. 16.“
LISTAKLUBBUR
Leikhúskjallarinn
Galdra-Loftur mán. 19. febr. kl.
20.30.
Morgunblaðið/Þorkell
JÖRUNDUR Guðmundsson frá Háskólaútgáfunni, Auður Sveinsdótt-
ir, formaður Landverndar, Gunnar G. Schram höfundur bókarinn-
ar, Svanhildur Skaftadóttir, framkvæmdastjóri Landverndar.
Kvikmyndaleikstjór- Margot Wallström Sigríður Margrét
inn Mai Zetterling menntamálaráð- Vigfúsdóttir, fram-
herra Svíþjóðar kvæmdastjóri Media