Morgunblaðið - 23.03.1996, Blaðsíða 7

MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 23. MARZ 1996 C 7
Morgunblaðið/Sverrir
ÍVAR Török og Magdalena M. Hermanns eru fyrst til að sýna í nýjasta galleríi borgarinnar,
Galleríi Horninu.
VALGEIR Sigurðsson og
Þórir Björn Lúðvíksson
fara með hlutverk
drengjanna
Spegillinn
á Akranesi
SKAGALEIKFLOKKURINN
frumsýnir leikþáttinn Spegill-
inn eftir Fríðu Á. Sigurðardótt-
ur í leikgerð Ásdísar Skúladótt-
ur, sem jafnframt leikstýrir
sýningunni, í dag laugardag, í
veitingahúsinu Barbró kl. 16.
í kynningu segir: „Spegillinn
er ærslafenginn gamanþáttur
fyrir alla fjölskylduna - hið
barnslega sjónarhorn er ríkj-
andi - persónurnar eru tveir
drengir sem ræða saman um
lífið og tilveruna.“
Með hlutverk drengjanna
fara Valgeir Sigurðsson og
Þórir Björn Lúðvíksson.
Aðgangur er ókeypis fyrir
foreldra í fylgd með börnum.
Hnoss
GALLERÍ Hnoss - handverks-
hús verður opnað í dag kl. 15
í Hlaðvarpanum, Vesturgötu
3b. Að galleríinu standa fjórar
konur og tveir karlmenn.
Bjarni Þór Kristjánsson er
með tréskurð og smíði og þjóð-
lega muni, unna meðal annars
úr íslenskum viði, Edda Jóns-
dóttir með töskur og belti úr
leðri og fiskroði, Elke Mo-
hrmann sem málar myndir með
íslenskum leir, Ingibjörg Hjart-
ardóttir með muni unna úr
gleri, Páll Kristjánsson með
muni unna úr beini, ærhornuni
og íslenskum viði, Þorgerður
Hlöðversdóttir. með bækur,
skálar, kort o.fl. unnið úr hand-
gerðum pappír.
Galleríið verður fyrst um
sinn opið virka daga frá kl.
13-18 og laugardaga frá
10-14.
Gróska
í galleríum
Galleríum í borginni hefur fjölgað ört
síðustu mánuði. Þóroddur Bjarnason
leitinníþaðnýjasta
NÝTT gallerí hefur hafið
starfsemi í miðbænum eða
nánar tiltekið í Hafnar-
stræti við hlið veitingastaðarins
Hornsins. Það er Jakob H. Magnús-
son veitingamaður á Horninu sem
á galleríið og rekur en Ólafur
Engilbertsson sér um að skipu-
leggja allt sýningarhald. Ráðgjöf
og hönnun gallerísins var í höndum
Ivans Török, sem jafnframt heldur
fyrstur sýningu í galleríinu ásamt
konu sinni Magdalenu M. Her-
manns. Mikil vinna hefur farið í
að breyta staðnum þannig að þar
gætu farið fram myndlistarsýning-
ar. Stórir gluggar eru á salnum
og gera það að verkum að auðvelt
er fyrir fólk sem á leið hjá, gang-
andi eða á bíl, að skoða það sem
er til sýnis auk þess sem nokkrar
tröppur eru upp á gólf þess frá
götunni sem gerir það líkt leik-
húsi, „einkum þegar það er upplýst
á kvöldin,“ segir Ivan Török. Rým-
ið er hvítmálað og þijár súlur eru
í miðju þess.
Betri en ég átti von á
„Þessi stærð á sýningarsal virðist
falla í góðan jarðveg hjá fólki og
ég hef fengið góð viðbrögð við staðn-
um. Mér finnst ég hafa dottið í
lukkupott að fá hann,“ sagði Jakob.
Hann sagði salinn vera gamlan
draum hjá sér sem hann hefði látið
rætast þegar honum bauðst hús-
næðið. Hann rak áður Gallerí Djúp-
ið í kjallara Homsins en sagði að
eftir því sem umfang veitingarekst-
ursins jókst hafi myndlistin orðið að
víkja enda óhægt um vik þegar stað-
urinn er alltaf fullur af matargest-
um, að sögn Jakobs.
„Þessi nýi salur er betri en ég
átti von á. Hér var öllu snúið við
og veggir og rör fjarlægð. Gólfið
var allt rifið upp og undir því öllu
var þetta terraso-gólf sem við höfum
látið halda sér. Salnutn er lokað kl.
18 Hafnarstrætismegin en það er
opið innan úr veitingahúsinu þannig
að ég get boðið matargestum að líta
á myndlist t.d. á meðan þeir bíða
eftir matnum. Þetta er gerir veit-
ingarekstrinum gott líka og er góð
viðbót við galleríflóruna í borginni.
Auk þess er staðsetningin mjög
góð,“ sagði Jakob.
Að sögn Magdalenu hefur ungt
fólk verið duglegt að koma og sum-
ir hafa komið_2-3 svar og tekið vini
sína með sér. í nágrenninu era spila-
salir og verslanir sem unglingar ■
sækja og því hlýtur staðurinn að
lokka til sín listelskt fólk úr þeim
hópi.
Jakob sagði að þegar væru 6- 8
sýningar bókaðar og stefnt væri á
að hafa galleríið alhliða. „Annars
treysti ég Ólafi algjörlega fyrir vali
á listamönnum til að sýna,“ sagði
Jakob.
Salurinn er á tveimur hæðum og
er gengt niður hringstiga úr efri
sal. Neðri hæðin hefur ekkert verið
notuð enn, en stendur þeim lista-
mönnum til boða sem óska eftir
henni. Þar er minna pláss og rýmið
erfiðara viðfangs, en blaðamaður
sá strax spennandi list fyrir sér í
því rými.
Sviðsettar myndir
Ivan sýnir málverk og grímur en
Magdalena sviðsettar ljósmyrdir.
Málverk Ivans era í björtum og oft
skæram litum og sýna gjarnan fólk
með grímur í tilbúinni veröld en
annars staðar era persónulegri efnis-
tök eins og sýn hans á ísland í
myndinni Skjaldarmerki.
Ivan sagði í samtali við blaða-
mann að vinnan við gerð grímanna
væri erfið og efnið viðkvæmt en
hann hefur unnið mikið að sérhönn-
un á grímum auk þess sem útlit,
auglýsingar og leikmyndhönnun
hafa verið hans aðalstarfsvettvang-
ur í gegnum árin. Síðasta einkasýn-
ing hans á myndþst var fyrir 15
árum í Djúpinu. „Eg vil segja sjálf-
stæða sögu í liverri mynd,“ sagði
hann.
Magdalena sagði að hún ynni
einkum sem ljósmyndari í stúdíói við
hefðbundna ljósmyndun en sviðsettu
ljósmyndirnar hefðu komið til vegna
samstarfs þeirra Ivans enda koma
grímur hans við sögu í flestum
myndanna. „Við klæddum vini okkar
upp og tókum myndir. Ivan er einn
ig módel á nokkram myndanna,“
sagði Magdalena.
Söngfugl
að austan
TONLIST
Sígildir diskar
B E E TII 0 V E N
Ludwig van Beethoven: Síðustu
strengjakvartettarair (Op. 127,
130,131,132,133 („Grosse Fuge“)
og 135). Quartetto Italiano.
Philips 426 050-2. Upptaka: ADD,
S-.iss 1967-69. Geislaútgáfa: 1989.
Lengd (4 diskar): 3.35:44. Verð:
5.999 kr.
MIÐAÐ við stöðu þeirra á
efsta tindi kammertónmennta
eru síðustu fimm strengja-
kvartettar Beethovens (Stóra
fúgan var upphaflega lokaþátt-
ur Op. 130, en var gefin út
sér) furðu fáséðir í plötuverzl-
unum landsins. Þá sjaldan þeim
bregður fyrir, eru þeir óðara
horfnir aftur, og gæti það bent
til að búðareigendur hafi minni
trá á söluhæfni þeirra en raun-
veruleg innstæða er fyrir; panti
m.ö.o. of fá eintök í senn. Alltj-
ent hefur undirritaður komið
þar að tómum hillum hvað eft-
ir annað, og varla getur það
verið fyrir eintóma óheppni.
Annars kemur fleira til.
Kammertónlistarúrvalið virðist
almennt hafa aukizt hlutfalls-
lega minnst á endurreisnar-
skeiði klassískrar plötusölu í
kjölfar diskavæðingar 9. ára-
tugar, auk þess sem ekki virð-
ist um allt of auðugan garð að
gresja, þegar kemur að diska-
framboði á síðustu Beethoven-
kvartettum. Það er engu líkara
en að kammerspilurum vorra
tíma standi meiri stuggur af
þessum óneitanlega kröfuhörðu
tónverkum en áður hefur
þekkzt; a.m.k. er framboðið af
Op. 18-kvartettunum sex og
hinum þremur Razumovsky-
kvartettum Op. 59 áberandi
fjölskrúðugra.
Það var því eins og að hafa
unnið í lottóinu að frétta af
einu diskasetti í ótilgreindri
plötubúð um daginn; setti sem
mann grunaði fyrir fram að
hlustandi væri á, þegar nafn
ítalska kvartettsins bar á
góma. Það kom enda á daginn,
að hinar bráðum 30 ára gömlu
hljóðritanir standa enn fyrir
sínu, og skyldi engan undra,
því spilamennska þeirra fjór-
menninga var á sínum tíma
með því bezta sem völ var á.
Hópurinn nær feikilega góðum
samhljómi og leikur allt mjög
„músíkalskt", enda þótt hann
jafnist ekki að fullu á við tékk-
nesku kvartettana á Supraphon
frá svipuðum tíma, Smetana
og Janacek, að einu leyti; í
hrynskerpu.
Það er kannski eini galli ítal-
anna, en því miður nokkuð
bagalegur, því Beethoven er
einstaklega rytmískt þenkjandi
tónskáld, eins og víða kemur
fram, t.d. í hröðu þáttum Op.
135, þar sem maður saknar
stöðugra tempós og meiri hryn-
þunga. En settið með Quartetto
Italiano er engu að síður álit-
legur kostur, ekki sízt í núver-
andi framboðsþurrð, sem kem-
ur enn frekar upp um sig, með
því að þetta gömul endurútgáfa
skuli seljanleg á fullu verði.
Upptakan er nokkuð suðug
fyrir ítrustu nútímakröfur, en
býður upp á passlega nánd og
enduróm. Og ef einhveijir
kynnu að fælast frá frekari
kynnum vegna hins mikla orð-
spors, sem af þessum ódauð-
legu meistaraverkum fer, þá
er það alveg ástæðulaust. Pjöl-
breytni þeirra er gífurleg og
leynast margir konfektmolar
innan um stórvirkin; hver hlust-
un leiðir til nýrri fjársjóða.
Beethoven var hvergi hug-
myndafijórri en einmitt síðustu
æviárin - bæði í litlum og stór-
um einingum. Það heyrist í
dag, betur en nokkru sinni fyrr.
G O R C II A K O V A
Óperuaríur eftir Verdi og
Tsjajkovskíj. Galina Gorchakova
sópran, Kirov-óperukór og
-hljómsveit u. stj. Valerys Gergi-
evs. Philips 446 405-2. Upptaka:
DDD, Finnlandi 7 og Brussel
10/1995. Lengd: 59:44. Verð:
1.899 kr.
HÉR er nammi fyrir óperu-
geggjarana. Ein skærasta
söngstjarnan úr atgervisflóð-
bylgjunni austan úr Rússíá
eftir fall járntjaldsins er Galina
Gorchakova. Hún nam söng í
Novosibirsk og hóf atvinnufer-
ilinn við óperuna í Sverdlovsk,
en þaut áður en varði upp
metorðastigann og varð aðal-
númer í Kirov-óperunni í St.
Pétursborg í lýrísk-dramatísk-
um hlutverkum eins og Cio-Cio
San (Madama Butterfly), Tatj-
önu (Eugen Onegin) og Kat-
erinu Ismailovu (Lafði Makbeð
frá Mtsensk). Fleiri hlutverk
bættust við, einkum frá Verdi
og rússnesku óperutón-
skáldunum. Renötu úr Eld-
móðuga englinum Prókófíevs
söng hún í Covent Garden
1991 og seinna við mikinn
fögnuð á La Scala, og snemma
árs í fyrra var hún á hvers
manns vörum í Butterfly á
Metrópólitan. Fyrir Philips
hefur hún sungið tvær Kirov-
uppfærslur, ígor fursta eftir
Borodin og Engilinn, auk
þessa syrpudisks.
Sem sagt; Kona á bullandi
uppleið. Og engin furða. Eftir
röddinni einni að dæma er af
nógu að taka. Þetta er óvenju-
falleg dramatísk spintó-
sópranrödd, dimmgljáandi sem
naður fránn úr Niðafjöllum,
teymd fruntagóðri tækni, plas-
tísk og sveigjanleg og með
mikið styrkleikasvið. En ekki
bara það. Galina er sögð hafa
mikla „nærveru" á sviði, og
að leikræn tjáning sé henni í
blóð borin. Og ekki spiilir útlit-
ið...
í stuttu máli er hér saman
komið sérdeilis eigulegt sýnis-
horn af mikilli og ört vaxandi
söngkonu. Hún syngur aríúr
úr La forza del destino, Otello,
Aidu og II Trovatore eftir
Verdi og eftir Tsjajkovskíj
syngur hún úr óperunum Eug-
en Onegin, Spaðadrottning-
unni, Seiðkonunni og Qprichik.
Tjáningin er heit, innlifuð en
öguð, og Kirov-óperuhljóm-
sveitin undir forystu Gergievs
hlýtur að vera draumahljóm-
sveit hvers söngvara, ýmist
snörp eða mjúk, eftir því sem
við á. Um Philips-upptökuna
þarf ekki að fjölyrða; hún er
fyllilega í samræmi við flutn-
inginn.
RíkarðurO. Pálsson