Alþýðublaðið - 03.11.1933, Blaðsíða 1

FÖSTUDAOINN 3. NóV. 1033.
XV. ÁRGANgOR. 6. TÖLUBLÁÍ)
RITSTJÓRI:
F. R. VALDEMARSSON
DAGBLAÐ OG ÍVIKUBLAÐ
CTTQÉÍFIANDl:
ALÞYÐUFLÓKKURINN'
DAGBLAÐIÐ kemur út allu . irka daga kl. 3 — 4 slðdegis. Áskriítagjald kr. 2,00 á mánuði — kr. 5,00 fyrír 3 niánuði, ef greitt er fyrirfram. I lausasölu kostar blaðið 10 aura. VIKUBI.AÐIÐ
kemur út á hverjum miðvikudegi. Það fcostar aðeins kr. 5,00 á ári. í pví birtast allar helstu greinar, er birtast í dagblaöinu, fréttir og vikuyfirlit. RITSTJÓRN OO AFOREIÐSLA Alpýðu-
blaösins er við Hverfisgötu nr. 8— 10. SÍMAR:4900: afgreiðsla og auglýsingar, 4901: ritstjórn (Innlendar fréttir), 4fl02: ritstjóri, 4903: Vilhjálmur S. Vilhjálmsson, blaðamaður (heima)
Magniis Ásgeirsson, blaðar.iaður, Framnesvegi 13, 4904: F. R. Valdemarsson, ritstjóii, (heima), 2937: Siguiður Jóhanneason, afgreiðslu- og auglýsíngastjóri (heima), 4905: prentsmiðjan.
platna-útsalan
er byrjuð i
Atlabúð,
Langayegl 38.
Komlð og láið
lista yflr nt«
sðlupHfturnar.
GrammifónÐlðtar frá 1,50
H4FNARFJ4RÐARE0SNING1N
MEÐ AÐSTOÐ í EINRÚMI
Málið er til amræðn á aipingl i daf
Kæra fulltrúaráðsins yfir kosn-
ingunni í HafmarfiTði var rædd
raokkuð á alþiragi í gær.
Meiri hluti kjöTstjórnar lagði til
a'ð kærunni yrði vísað til væmt-
amlegrar kjörbréfaniefndarr og
frestað ab úrskurða um kosning-
uma þar til wefndim hefði skilað
álit Að þessari tiilögu stóðu
Alþýðuflokksmenn og Frairiisókn-
armeran, em íhaldsimeinin viidu
taka ikosniraguma gilda athugunar-
laust, þar sem um flokksmann
þeirra er að ræða.
Málið liggur þannig fyrir:
Að lokirani talnilngu atkvæða
greiddra á kjörstað, hafði Kjiaiitan
Ólafssom 677 atkv. eða 19 at-
kvœ'&u]m flvira; m Bjarni
læknir. Atkvæði greidd utan
kjörstaðar voru 246, þar af 221
greidd á skrifstofu bæjarfógetans
í Hafraarfirði. Af utankjörstaðaiv
atkvæðunum var talið að Bjarni
fengi 41 afckv. meira en Kjartaln,
og úrskurðaði yfirkjörstjórn hanm
kosinn mieð 22 atkv. meirihluta.
Era einmitt á kosmiingarathöfm-
inrai á skrifstofu bæjarfógetans
í Haínarf irði, sem er ákveðinm í-
haldsmaður, og fulltrúi hans eigi
siður, voru margar misfellur og
stórar, sem fulltrúaráðið hefir
kært yfir.
1. Með öllum. atkvæðum, sem
greidd voru á skrifstofu bæjar-
fógetans í Hafraarfirði, voru
fylgibréfin þanmig, að engir vit-
umdarvottar voru að undirskrift
kjóserada. Petta er tvímælalaust
lagabrot, því að lögin segja: allveg
skýlaust fyrir um það, að' vit-
lundarvottar sfculu staðfestia und-
irskriftiha.
2. Ihaldskjósendur, 6 að tölu,
feragu aðstoð fulftrúams við kosn-
ínguna, þ. e. hanin kaus fyrir þá.
Eiramiiig þetta er skýlaust laga-
brot, pví lögin taka það skýrt
fmam, að kjósandi ei.gi að gneiða
atkvæði „aðstoðarlaust" og rita
á .kjörseðilinm með „eigin hendi"
og „í leinrúmi". Era við þetta
hætist svo pað, að áður en pessir
6 íhaldskjósendur voru aðstoðað.ir
við atkvæðagreiðsluna af ful'l-
trúa bæiarfógeta, hafði bæjairfó-
'geti meitað AlpýðuílOkkskjósanda
um isömu aðstoð og talið óiög-
liegt að veita hana. Alpýðuflokks-
menn, semi petta vissu, hafa pvi
haft fylstu ^stæðu til pess að
ætla, að ekki pýddi fyrir pá, sem
ekki gætu greitt atkvæði hjálpar-
laust, að koma á skrifstofuna' til
að kjósa.
ÚRSLIT í BÆJARSTJÓRNARI^OSN-
INGUNUM í ENGLANDI
GlæsiiegiEr kosnlngasignr Fe klýðsflokksins
3. Undirkjörstjórn ógilti 9 . at-
kvæði greidd á skrifstofu bæjar-
fógeta vegna pess^ að ýmist vant-
a&i undirskrift kjósanda eða
undirskrift sjálfs bæjarfógetans.
Þessi atkvæði hefir bæjarfógeti
pvi beinlínis ónýtt fyrk kjósend-
uim, pví pað er skylda hanis að
sjá um að fylgibréfin séu rétt
útfylt og undirskrifuð.
Átti Kjartan eða Bjarni þessi
atkvæði?
4. Fylgibréfin með atkvæðum
.þeirra, sem aðstoðabir voru við
kosninguma, eru útfylt pan)nig af
bæjarfógeta eða fulltrúa ham;s, að
bersýnálega er sagt ósatt um pað,
hvernig kosniingarathöfinin"' hafi
faiið fram.
Þar stendur, að kjósandinin hafi
kosið „með aðstoð, þving-
unarlaust og í eiinrúm!i",
og vottorð þessi eru undixrituð af
fulltrúanum eða bæjarfógeta og
með imnsiglii hans, en ám vituindar-
votta.
Liggulr í augum uppi, að vott-
orð pessi hljóta að vera röng og
ósönn.
Hwrnig getur kjósandi greitt
atkvæði í einrúmii'" og pó „jneð
aöstoð", p. e. látið annám rita
nafn pingmammsefndis á seðiMnn?
5. Loks má geta pess, að yfir-
kjörstjóm hefir bnotið lög með
pvi að gera opinbert hvern fram-
brjóðamdainm peir 6 kjósemdur, sem
fengu aðstoð, hafa kosið. I stað
pess að úrskurða um gildi peirra
atkvæða eftir fylgibréfunum og
láta pau svo, sem gild voru tekin,
í atkvæðakassiamm með öðruim at-
kvæðum, hefir yfirkjörstjórn tek-
ið þessii atkvæði frá og opnað
pau isérstaklega. Kom pá í Ijós,
ao allir pessiT 6 kiósend'ur höfðu
kosið Bjarna, og er par mleð af
sjálfri yfirkjöTstjórn brotim sú
leynd, sem kosmingalögiln eiga að
tryggja hverium kiósanda.
í>ví var fram haldið, að neituin
bæjarfógetans um aðstoð tjl
handa Alpýðufliokkskiósianda hafi
eigi komi:ð að sök, pví að skoð-
lanaskifti hans hafi í tæka tíð
verið gerð nægilega kumm. En
reynslam er ólygnust og hún tekur
af öll tvímiæli um petta. Sá
kjósandi, sem fyrir nieitumiinmi
varð, kaus ekki, og ©nginm ammiaT
Alþýðufliokkskjósandi, sem að-
stoðar purfti utan kjörsitaðar.
Skrifstofa bæiarfógetans í Hafn-
larfirði hefir með pessu athæfi,
sínu sýnt, að hún hefir verið v 11 -
höll Ihaldsflok knum í
FASISMI YFIRVOFANDI í AMERÍEU
Verða ráðin tekin af Roosevelt?
Stiómioni ð Malta vikið frá
Normiandie, kl. 23,10, 2./11. FÚ.
StjóTnimini á Malta heför verið
vikið frá völdum af landsstj'óran-
um, Sir David Campbell, og hann
hefir siálfur tekið vi'ð stjórni eyj-
umnar, til bráðabirgðar, sam-
kvæmt tilkynmingu í kvöld frá
nýliendiumálaskTifstbfu'nmii brezku.
I stjóOTarskrá eyj'arinmaT er mælt
svo fyriT, að landsstiórjmn getí
tekið völdin í sínar henduT, ef
hann telji brýna nauðsyn hsra: til,
og fái til pess sampykki nýlendu-
•málaTáðherrans í Engiandi.
BALEO REKtNN
Rómaborg, 3. nóv. UP.FB.
Enidurskipul'- gnimg rikfestiórmar-
inmaT er nú fyrir hömdium. Balbo,
Sorianmio, Aoerbo, Eroole og Dic-'
rollanze^ biðiast lauisnar, að pvi
er fuilvíst er talið.
---------------------------------------------------------------------------------------------i
kosninigumná. enda er fulltrú'mn ai-
pektur og haTðsnúinn íhalds-
agitator, enda mun íhaldið eiga
honum að þakka pessa tillátssemi.
Er pví fylsta ástæða til að ætla,
að vinsemd skrifstofunnar við í-.
haldið geti eimraig að öðru leyti
haf ahaft áhrif á utankiörstiaðar-
atkvæðagraiðsluma, Bjarna lækni
í vil, pammig, að úrslitum hafj
getað ráðið, — því ekki þurfti
miklu að muna, einum f]'óru'mi
aatkvæðum.*)
HVERNIG STENDUR Á
ÞEIM GÍFURLEGA MUN,
SEM VAR BJARNA I VIL Á
UTANKJÖRSTAÐA- AT-
KV ÆÐUM ÞVERÖFUGT VIÐ
ATKVÆÐAGREIÐSLUNA Á
KJÖRSTAÐ ?
Um það er til engra vitundary
votta að leita.
Stimpill bæiarfögetans þegir.
*) Bjarna talin 22 atkv. mieiri-
hluti. ÞaT frá má draga:
Ölögleg atkv. kosin með aðstoð
utan kjörstaðar 6
Einum Alþfl.'-kjósamda neitað
um að greiða atkv. (þurfti
aðstoð 1
Atkvæði 9 kjósenda ógild fyrir
handvömm skrifstofunmar,
sem gætu öll hafa fallið á
Kiartan 9
Mismunur 6 atkv.
Einkaskeyti frá fréttaritaria
Alþýoublaðsins í London.
London í morgum.
Verkalýðsflokkurinn hefir uminið
gliæsilegan sigur í bæiarstiórmaT-
kosningumum;. HéfSr hamm ummið
meiri hluta í 24 kjördæmum og
250 sæti. Ihaldsmemn töpuðu 208
sætum, em Frjálslyndir 34. Helirm-
ingur framb]'óðenda Verkalýðs-
flokksims náði kosnimgu.
MacBride.
DAILY HERALD
Einkaskeyti frá fréttaritara
Alþýðublaðsins í Lomdion.
Lomdon í morgun,
MMU ágreinimgur kom fraan
immam Ameríska verkalýðssam-
bamdstas á íujntdji í gærkveldi. Vex
fylgi verikiýðsmamma við þ'á Míllögu.
Geralds: Swopes forstióra „Gen-
eral Elietric Gompany", að Roose-
velt leggj'i alla framkvæmd við-
TeisnaTáætlunarinmar í hendur
nefndar, sem skipuð sé stórat-
vinnurekendum og fiármálamömn-
umt
Johnsom hershöfðingi, formaður
viðreiisnaTnefmdariiramar, styður
tillöguma. Afstaða Roosevelts
sjálfs, ier ekki kumn enn þá.
NoTrmam Thoimas, foTingi jafn-
aðarmiannaflokksims í Baindaríki-
unum telur þessaT tillögur stað-
festa þanm ótta verkalýðsims, að
fasismámn vofi yfir í Ameríku og
skorar á allíam verkailýð, að sam-
leimast gegn tillögu þessari og
ganga af herani dauðri.
SKULDA^ÍL BRET4 OG BMM-
BtKJIMUIMI ÓLEYSANLE6
Einkaskeyti frá fréttaritaiia
Aliþýðubliaðsins í Lomdom.
Loridon í morguím.
Breska siéndiinefndiin um stri&s-
skuldirmar sat á fumdi með Rcose-
velt í Whasinjgton í gærkveldi.
Hafa Bandaríkiamemn gert tilboð
til bráðabixigðarsamkom'ulags um
greiðslu afborgunarimmar, sem
Mlur í •gjalddaga 15. 'dez. 20
miljón'iii'T .sterlingspumda. jEr það
isíðasta tiilboðið aí hálfu Banda-
ríkiamma. En göngissveiflur dol'l-
ars og punds hafa gert endamíega
lausn óframkvæmanliega, ef tf. vill
í nokkur ár. MacBride.
PANTER VÍSIÐ ÖR LANDI
Bietar heimta syringa.
Ejnkaskeytii frá fréttaritara
Alþýðubliaðsins í Londori-
Londion í moirgum,
Breski blaðamiaðuTinm Planter,
sem Nazistar handtóku í Mún-
cben og sökuðu um landráð og
njósmir, heftr nú verið látiimm iaujs,
þar aem þýzka stj'órnin famn enga
átyliu til opimberrar ákæru á
hendur homumk
Þrátt fyrir þetta hefir þó Parater
verið vísað úr landi, vegna frétta
þeirra, sem hann hefir sent blöð-
juni í Londiom frá Þýzkalamdi.
Brezka stjórrain er staðráðih í
að ranmsaka rækilega aMar á-
stæður fyrir burtrekstrinium, með
því að svo þykir sem engiran
brezkur blaðamaður sé óhultur í
Þýzkalamdi, ef hamn skrifar öðru
vísi en Hitlier þykir við eiga
meðan þetta mál er ekki fulkomr
teega upplýst.
MacBride.
ísland i erlendum blöðum
í Svenska dagbladet 26. okt. vai*
birt grein með fyriísögnirani „Is-
lamdssilil exporteras via Göteborg;
Emormt uppsving i exportem av
míatjessill. — Stort kapitalbehov".
Eru i gMeim piessiri gerð að um-
taísefni viðtöl Ingvars Guðióms-
sonar við dörask blöð, m. a. uml
aukningu á framleiðslU matjes-
sáildar hér á landi og líkurnair
fyriT pví, að síldin verði aðaliegja
fiutt lii Gautaborgar í frarnit'ðinirai,
í stað Kaupmianmahafmar. IJt af
umimælusm KaupmaramahafmaT-
blaðamna hefir svo Sven'ska Dag-
bladet leitað álits síldarkaup-
ímiamna i Gautlaborg, sem líta svo
á, að iíkurnar fyrir því, a'ð um,
mikla aukningu matjeslíldiaiiminiaT
geti verið að ræða. OrsaktilniaT til
ieftirspurniari.ranar að umidiamförnu
hafi m. a. verið þær, að síldveið-
ar Skota hafi brugðist, en þegar
það breytist megi búast við of
mikilld framleibslu og verðfalii á
matjessííd. (FB.)