Morgunblaðið - 31.05.1996, Qupperneq 2
2 C FÖSTUDAGUR 31. MAÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
DAGLEGT LÍF
Morgunblaðið/Jón Svavarsson
BENEDIKT Signrðsson, Ragnar Árni Ragnarsson, Sváfnir Sigurðarson, Hlynur Guðjónsson og Arnar Halldórsson.
Hljómsveitarferð
með indverskri speki
og írskri kráarstemmningu
Morgunblaðið/Pétur Blöndal
HLJÓMSVEITIN Kol heldur óvænta útitónleika í
garðinum á Hallandisnesi.
EKKI lofar byijunin góðu. Þeg-
ar komið er upp í Bíldshöfða
hristir leigubílstjórinn höfuð-
ið og segir: „Þið komist aldrei á þess-
um skijóði norður í land.“ Blaðamað-
urinn lítur upp úr hugsunum sínum
og sér fjólubláa rútu af gerðinni
Mercedes Benz, sem komin er vel til
ára sinna. Við rútuna standa nokkrir
strákar á aldur við hann sem eru í
óða önn að hlaða bílinn af ferðatösk-
um og hljóðfærum, - allt frá stærð-
ar hátalaraboxum niður í mandolín.
Leigubílstjórinn hristir höfuðið
aftur um leið og hann horfir á eftir
blaðamanninum. Hann hefur fengið
pata af því hvaða verkefni bíður
þessa strákpjakks, sem er svona vit-
laus. Rútan er nefnilega leigð undir
hljómsveitina Kol, sem er að leggja
af stað í tónleikaferð um landið.
Ekki með það að markmiði að leggja
heiminn að fótum sér heldur til að
fá tækifæri til að spila og uppskera
jafnvel smáaura fyrir útlögðum
kostnaði og fyrirhöfn. Það er þó ekk-
ert höfuðatriði.
Túrinn hefst á Bíldshöfða og er
förinni heitið til Sauðárkróks, Akur-
eyrar, Húsavíkur og Grundarfjarðar.
í Mosfellsbæ gluggar blaðamaðurinn
í grein um „grúví“ fráskilið fólk, -
forvitnileg lesning. Hann sefur af sér
Norðurárdal og Holtavörðuheiði
ásamt fleiri hljómsveitarmeðlimum,
en vaknar við lagið „Ljúfa Anna“ í
Hrútarfirði. Eru nú sungin lög yfir
Vatnsskarð alveg til Víðigerðis. Þá
er Arnar bassaleikari stoppaður af
þegar hann ætlar að syngja „Ljúfa
Anna“ þriðja sinni.
Rennt er í hlað við Kaffí krók á
Sauðárkróki klukkan tíu um kvöldið
og fljótlega verður ljóst að ekki
vinnst neinn stórsigur um nóttina.
Bæði vegna þess að þetta eru fyrstu
tónleikar Kola á Sauðárkróki og
einnig vegna þess að hljómsveit
heimamanna, Herramenn, treður upp
á Hótel Mælifelli. Það er gegnt Kaffí
krók og heldur ójafn leikur.
Það myndast þó prýðis stemmning
á Kaffi krók. Stefán Gíslason, kór-
stjóri Karlakórsins Heimis, er meðal
gesta. Hann segir blaðamanni, sem
hefur ekki hundsvit á tónlist, að Kol
séu mikið gítarband, en þeir jafnist
Hvemig er í tónleika-
ferð með óþekktrí
hljómsveit sem er að
koma sér á framfæri?
Pétur Blöndal slóst
í för með hljómsveit-
inni Kolum og dregur
upp mynd af
stemmningunni.
ekki á við Friðryk sem rokkband,
enda hafi Pálmi Gunnarsson verið
þar í broddi fylkingar. „Það er held-
ur írskari bragur á sveitinni," segir
hann.
Um nóttina liggur leiðin heim til
hjónanna Maríu Bjarkar Ingvadóttur
og Omars Braga Stefánssonar, sem
eru eigendur Kaffi króks. Þau leggja
hljómsveitinni til svefnaðstöðu. Allur
hópurinn sefur í einu herbergi, sem
ber þess merki að á heimilinu eru
ungir drengir sem eru áhugasamir
um fótbolta og halda með Manchest-
er United. Verður fylgismönnum Liv-
erpool í sveitinni heldur órótt um
svefn um nóttina. Um morguninn
þiggur hópurinn Cheerios hjá hús-
móðurinni áður en förinni er haldið
áfram til höfuðstaðar Norðurlands -
Akureyrar.
Það er sumardagurinn fyrsti,
sannkallaður blíðviðrisdagur, þegar
komið er til Akureyrar. Hljóðfærun-
um er hent inn á Góða dátann, þar
sem Kol eiga að leika um kvöldið.
Svo er förinni heitið á Hallandisnes,
sem er hinum megin í Eyjafirði. Þar
hefur hljómsveitin leigt bústað. Dag-
urinn líður svo við matargerð, golf
og taflmennsku. Einnig vinna hljóm-
sveitarmeðlimir að gerð myndar úr
ferðinni, en þar sem söguþráðurinn
er óskiljanlegur er látið hjá líða að
gera henni skil.
Á Góða dátanum lítur út fyrir að
sagan ætli að endurtaka sig frá
kvöldinu áður, enda alla jafna heldur
dauflegt um að litast á Akureyri á
fimmtudagskvöldum. Hljómsveitin
gerir þó sitt besta. Gott dæmi um
það er að Sváfnir gerir sér ferð út
í salinn að ná í stól. „Ég ætla að
ræða við ykkur um indverska heim-
speki,“ segir hann og sest niður. Það
kemur stutt þögn. Gestunum líður
svo betur þegar hann heldur áfram:
„Nei, ég spila bara á mandólín - ég
held ég geri það betur.“ „Og þó ger-
irðu það ekki vel,“ segir Benedikt
gítarleikari og hlær.
Þannig halda samræðumar áfram
þangað til þeir leika „instrumental“
írskt lag, sem blaðamanni fínnst þeir
mættu gera meira af. Enda mikill
áhugamaður um írska kráarstemmn-
ingu.
Eins og til að svara óskum blaða-
manns taka þeir annað lag...
og svo annað...
og allt í einu skilur blaðamaðurinn
af hveiju Stefán kórstjóri sagði að
írskur bragur
Hljómsveitin
Koi er þriggja
óro og 4/5
sveitorinnor
eru úr Kópo-
vogi.
Textohöfundur
og sjötti með-
limur Kolo er
Guðjón Snorri
Björgvinsson.
væri a sveit-
inni.
Það rætist
svo skemmti-
lega úr kvöld-
inu þegar Leik-
listarfélag
Menntaskólans
á Akureyri
mætir á svæðið eftir lokasýningu á
Fríðu og dýrinu, sem gekk fyrir
metaðsókn. Þetta er svo líflegur leik-
hópur að blaðamaður er ekki frá því
að veggirnir breyti um lit og bros
færist yfir málverkin.
Þegar einu laginu lýkur er Hadda
Heiðarsdóttir klöppuð upp á svið og
syngur Borg mín borg með miklum
tilþrifum. Óhætt er að segja að góða
álfkonan og hirðfíflið í leikritinu falli
vel í kramið hjá áheyrendum. Að
lokum tvístrast leikhópurinn út í
nóttina, en
fjólublár Benz
kveður Akur-
eyri og leggur
af stað yfir
Eyjafjörðinn.
Blaðamaður
leggur af stað
til fundar við
hljómsveitina síðla föstudags og er
Stefán Þ. Þorláksson, fyrrum mennta-
skólakennari og mikill áhugamaður
um íslenska náttúru, með í för. Þegar
kemur á Hallandisnes heyrist tónlist
handan homsins og finnst blaða-
manni útvarpið heldur hátt stillt. Þeg-
ar hann lítur fyrir hornið kemur hins
vegar í ljós að þar er hljómsveitin
Kol að spila í garðinum. Brúnin lyft-
ist á blaðamanninum, en Stefán lítur
áhyggjufullur upp í tré sem stendur
við húsið, uggandi um að þetta hafi
óheillavænleg áhrif á fuglalíf staðar-
ins.
Um kvöldið
er komið til
Húsavíkur þar
sem fyrirhug-
aðir eru tón-
leikar á Hlöðu-
felli. Snemma
verður ljóst að
staðurinn muni
fyllast, m.a.
vegna þess að
bandarískt
flutningaskip
liggur við bryggju. Rífandi stemmn-
ing næst á staðnum og Stefán
Bjarnason umboðsmaður getur ekki
annað en brosað, sem hann hefur
varla leyft sér fyrr í ferðinni, þar sem
hann situr keikur við innganginn og
rukkar gesti um aðgangseyri. Á svið-
inu er hljómsveitin í essinu og tekur
sér vart hvíld um kvöldið. Ekki frek-
ar en trumbuslagarar á rómverskri
galeiðu.
Síðar um nóttina kveður blaða-
maðurinn hljómsveitina. Hans bíða
önnur verkefni á Akureyri en fjólu-
blá galeiðan lætur úr höfn morgun-
inn eftir og er ferðinni heitið til
Grundarfjarðar. ■
Kol gúfu út
geisladiskinn
Klæöskeri
keisuruns úrið
1994. Hljóm-
sveitin haföi
þú spilaö einu
sinni opinber-
legn.
Ljóðskáldin í
betra jafnvægi en
rithöfundar og leikskáld
POE.
SKALD eru bijáluð,“ skrifaði Robert
Burton á 17. öldinni, og hafa marg-
ir tekið undir þau orð. Hinsvegar
hefur Pelix Post geðlæknir komist
að annarri niðurstöðu, en hann rann-
sakaði æviskrár hundrað látinna
enskumælandi höfunda.
Hann greinir frá rannsókn sinni í
Btitísh Journal of Psychiatry sem
er tímarit um geðsjúkdómafræði.
Hann segir meðal annars að ljóð-
skáld séu í betra jafnvægi en leik-
skáld og rithöfundar. Hér eru nokkr-
ir punktar nefndir úr niðurstöðum
geðlæknisins.
O Geðsjúkdómar. Þijátíu prósent
rithöfunda áttu við geðræna truflun
að stríða, en á hinn bóginn aðeins
13% almennings. Fjórðungur skálda
upplifir töluverðar geð-
sveiflur, en þau þjást
síður af langtíma þung-
lyndi og vægu tíma-
bundnu þunglyndi. 14%
skálda sýndu aldrei
merki um persónuleika-
truflanir. Áftur á móti
virtust aðeins
7% rithöf-
unda og 4%
leikskálda
hafa verið
laus við þær.
O Sjálfsvíg.
Átta prósent rithöfunda
bundu enda á líf sitt, og
7% gerðu tilraun til þess.
O Áfengissýki. Færri skáld (31%)
urðu áfenginu að bráð en aðrir bók-
menntamenn. 51% leikskálda urðu
áfengisjúklingar. Fjórir rithöfundar,
meðal annars Edgar Allan Poe, töp-
uðu lífinu vegna drykkjunnar.
O Hjónaband og kynlíf. Sjö rithöf-
undar og jafnmörg skáld voru aldrei
í kynferðislegu sambandi sem full-
nægði þeim. Aðeins þriðjungur rit-
höfunda bjó við ánægjulegt og lang-
varandi hjónaband. Leik-
skáldin (42%) voru verst
haldin af lauslæti, rithöf-
undar (20%) voru hálf-
drættingar á við þau, en
skáldin (14%) féllu sjaldn-
ast lyrir freistingunni.
O Langlífi. 43% skálda náðu 74 ára
aldri, hinsvegar urðu 38% leikskálda
svo gömul og aðeins 24% rithöfunda.
En því miður urðu 29% skálda aldrei
fímmtíu ára. ■
GH
Eru leikskúld
lauslóturi en
önnur skúld?