Morgunblaðið - 04.07.1996, Blaðsíða 6

6 B FIMMTUDAGUR 4. JÚLÍ 1996
MORGUNBLAÐIÐ
Árangur
gæðastarfs
hjá Eimskip
Gæðastjórnun
Gæðaverkefni Eimskips hafa skilað góðum
árangri og er beinn í]árhagslegur ávinningur
félagsins af gæðastarfmu metinn á um 100
milljónir króna á ársgrundvelli, skrifar
Bragi Þór Marinósson. Þá er ekki tekið
tillit til þátta eins og betri þjónustu, ánægju
starfsmanna og skilvirkari starfsemi á
ýmsum sviðum.
MÖRG fyrirtæki sem starf-
að hafa markvisst að
gæðastjórnun eiga erfitt
með að svara spurning-
unni; hvað hefur áunnist með gæða-
starfinu? Sum geta bent á einstaka
þætti þar sem náðst
hefur ákveðinn árangur
og önnur geta sagt að
starfsemin sé orðin skil-
virkari án þess þó að
geta sagt hversu mikið.
Nauðsynlegt er að
gera sér grein fyrir því
að það tekur tíma að
koma á skipulögðu
gæðastarfi í fyrirtækj-
um og að nokkur tími
líður þar til hægt er að
mæla marktækan
árangur af gæðastarf-
inu. En það er ekki nóg
að skynja þennan
árangur, hann verður
einnig að skilgreina.
Þess vegna verða fyrir-
tæki að mæla árangur gæðastarfs-
ins, því að mæla jafngildir því að
vita. Hér er átt við mælingar á ár-
angri einstakra gæðaliða, árangri
sem skilar sér við umbætur á vinnu-
ferlum þar sem væntingar viðskipa-
vinarins eru hafðar að leiðarljósi, og
einnig hvað gæðastarfið er að skila í
heild.
Gæðastarf í fimm ár
hjá Eimskip
Formlegt gæðastarf hófst fyrir
fimm árum hjá Eimskip. Á þessum
tíma hafa starfað innan félagsins um
60 þverskipulagsleg gæðalið með
þátttöku yfir 300 starfsmanna. Þessi
gæðalið hafa tekist á við umbóta-
eða skipulagsverkefni, ýmist til að
bæta núverandi starfsemi eða til að
hanna nýja þjónustu með m.t.t. þarfa
og væntinga viðskipta-
vinarins. Frá upphafi
hefur bandaríska ráð-
gjafarfyrirtækið Juran
Institute Inc. veitt Eim-
skip ráðgjöf um að-
ferðafræði, verið til
stuðnings og veitt mikil-
vægt aðhald.
Gæðaráð veitir
gæðastarfínu hjá Eim-
skip forstöðu og gegnir
lykilhlutverki í sam-
bandi við val á verkefn-
um, skipun starfs-
manna í gæðalið og eft-
irfylgni við umbætur.
Gæðaráð skipa for-
stjóri, framkvæmda-
stjórar, forstöðumaður
starfsþróunardeildar og gæðastjóri.
Eftir að gæðalið lýkur störfum kynn-
ir liðið niðurstöður fyrir gæðaráði.
Gæðaráð Eimskips hefur lagt áherslu
á að gæðaliðin sjálf innleiði þær
lausnir sem þau leggja til því reynsl-
an hefur sýnt að það skilar bestum
árangri. Engu að síður er það endan-
lega á ábyrgð gæðaráðs að tryggja
framgang framsettra lausna innan
fyrirtækisins.
Reynslan sýnir að það er mjög
mikilvægt að gæðaverkefni séu vel
skilgreind í upphafí, að markmið
gæðaliðsins séu skýr, að kostnaður
Bragi Þór
Marinósson
VIÐSKIPTI
EIMSKIP hefur tekið upp gæðastarf í daglegum störfum starfsmanna. Á myndinni má sjá starfs-
menn Eimskips í Sundahöfn fara yfir framgang vinnuferla.
vegna ónógra gæða sé metinn og
að árangur sé mældur eftir að gæðal-
ið lýkur störfum.
Gæðaverkefnin hafa skilað góðum
árangri og er beinn fjárhagslegur
ávinningur Eimskips af gæðastarfínu
metinn á um 100 milljónir króna á
ársgrundvelli. Þá er ekki tekið tillit
til þátta eins og betri þjónustu,
ánægju starfsmanna og skilvirkari
starfsemi á ýmsum sviðum. Þetta
hefur meðal annars sannfært stjórn-
endur um mikilvægi þess að halda
þessu starfi áfram og þróa það enn
frekar.
Mælingar á árangri
frá degi til dags
Samhliða því að starfsmenn
leysa verkefni þverskipulags-
lega í gæðaliðum er verið að
innleiða aðferðir gæðastarfs í
dagleg störf starfsmanna á
einstökum starfssvæðum.
Þennan áfanga í framþróun
gæðamála hjá félaginu köllum
við starfsgæði.
Með starfsgæðum er verið
að gera starfsmönnum kleift
að beita gæðaaðferðum í dag-
legum störfum. Um leið fá þeir auk-
in tækifæri til að móta störf sín,
hafa frumkvæði að breytingum og
koma hugmyndum sínum í fram-
kvæmd á eigin starfssvæði. Starfs-
gæðin beina sjónum að þeim vinnu-
ferlum einstakra starfssvæða, þar
sem mikilvægast er að gæði séu
tryggð. Skipulag og markmið þess-
ara ferla eru skýrð og mótuð með
samráði stjórnenda og starfsmanna
starfssvæða. Starfsmenn hafa síðan
umsjón með framgangi vinnuferl-
anna frá degi til dags.
Samkvæmt starfsgæðum byggja
starfsmenn sjálfir upp ákveðna eft-
irlitsþætti til að fylgjast með árangri
frá degi til dags. Hér er um að ræða
mælingar á hversu vel hefur tekist
til að uppfylla þarfir viðskiptavinar-
ins. Starfsgæðin setja nefnilega við-
skiptavininn í öndvegi á öllum starfs-
svæðum, hvort sem um er ræða við-
skiptavini innan fyrirtækisins eða
utan.
Innleiðing starfsgæða á öllum
starfssvæðum Eimskips, sem eru 110
talsins, er stórt verkefni. Áætlað er
að það taki um 4 ár að hanna um-
gjörð utan um öll megin vinnuferli
hjá Eimskip en þau eru um 800 tals-
ins. Alls hafa 260 starfsmenn hafið
vinnu í samræmi við starfsgæði hjá
Eimskip og er markmiðið að allir
starfsmenn félagsins hérlendis, er-
sín í nýju ljósi og sjónarhornið hefur
víkkað. Meðal starfsmanna ríkir auk-
inn skilningur á væntingum við-
skiptavinarins, hvort heldur um er
að ræða innan Eimskips eða utan.
Einnig eru starfsmenn farnir að
skilja betur þær kröfur sem gerðar
eru á milli starfssvæða og áhrif
vinnuferla eigin starfsvæðis á heild-
arþjónustuferlið.
Tenging starfsgæða
við gæðaverkefni
Starfsgæðum er ætlað að virka
sem enn ein uppspretta um-
bótaverkefna og stuðla þann-
ig að sífellt betri þjónustu
félagsins. Eftirfylgni ein-
stakra þátta gæðaverkefna
mun í mörgum tilfellum fæ-
rast yfir í hinar daglegu
mælingar á starfssvæðum og
erður þannig fylgst með ár-
angri gæðaverkefna. Á þessu
má sjá hvemig gæðáverkefni
tengjast starfsgæðum.
GÆÐASTJÓRNUNARFÉLAG ÍSLANDS Cæðas“
tæki sem hefur stuðlað að jákvæðum
lendis og á skipunum hafí lokið fyrsta
áfanga um mitt ár 1997.
Mælingar á ýmsum starfssvæðum
gefa nú þegar jákvæðar vísbending-
ar. Sem dæmi má nefna að starfs-
menn járnsmíðaverkstæðisins hafa
endurbætt viðhaldsaðgerðir á gám-
akrananum í Sundahöfn. Þessar að-
gerðir hafa sparað hálfa milljón
króna á ári án þess að það komi nið-
ur á öryggiskröfum kranans. Þessi
niðurstaða og fleiri sambærilegar,
sem tengjast t.d. fækkun villna eða
áreiðanleika upplýsinga, eru mælan-
legar. Það eru starfsmennirnir sjálfir
sem skipuleggja mælingarnar og sjá
um að framkvæma þær frá degi til
dags.
Annar mikilvægur árangur sem
náðst hefur með starfsgæðum er að
starfsmenn eru farnir að líta störf
breytingum hjá Eimskip. Aukin
áhersla er lögð á þarfir og væntingar
viðskiptavinarins og sérþekkingu
starfsmanna við úrlausn verkefna.
En þrátt fyrir 5 ára markvisst gæða-
starf hjá félaginu er enn margt ógert.
Mælanlegur árangur hefur sannfært
stjórnendur og aðra starfsmenn um
mikilvægi þess að sífellt sé unnið að
framgangi gæðamála því árangurinn
skilar sér smátt og smátt. Hins veg-
ar ber að hafa í huga að gæðastarf
er ekki tímabundið átak heldur við-
varandi breyting á stjórnunarháttum
og viðhorfum þar sem alltaf er hægt
að gera betur.
Höfundur starfar sem gæðastjóri
Eimskips og er féiagi í GSFÍ.
ÞÁTTTAKENDUR í verkefninu “Bættur rekstur"
Morgunblaðið/Anna Ingólfsdóttir
Kgilsstöðum
Atvinnuþróunarfélag Austurlands
og Iðntæknistofnun Islands hafa
staðið fyrir fræðslu- og ráðgjafar-
verkefninu “Bættur rekstur" fyrir
stjómendur fyrirtækja á Austur-
landi. Markmið verkefnisins er að
treysta rekstrargrundvöll fyrir-
tækja með aukinni þekkingu
stjórnenda á nútíma stjórnunarað-
ferðum.
Fjölmargir fyrirlesarar hafa
komið að verkefninu og þátttak-
Ráðgjafar-
verkefni á
Austurlandi
endur hafa unnið verkefni og tek-
ið þátt í umræðum. Tekin hafa
verið fyrir lykilatriðið í sljómun
og rekstri fyrirtækja, s.s. stefnu-
mótun, stjómun, vömþróun,
markaðsmál, viðskiptaáætlanir
o.fl. Verkefnið hefur verið í gangi
frá því í mars en lauk nú í júní.
Skipuleggjendur verkefnisins
voru Kristján B. Garðarsson, verk-
fræðingur Iðntæknistofnunar á
Akureyri og Gunnar Vignisson
ráðgjafi hjá Atvinnuþróunarfélagi
Austurlands. Um 20 þátttakendur
víðs vegar af Austurlandi tóku
þátt í verkefninu.
Dagbók
Eru Sviar sáttir
eða súrir í ESB?
VERSLUNARRAÐ Islands efnir
til hádegisverðarfundar í Skálan-
um á Hótel Sögu næsta föstudag,
5. júlí. Þar mun Hadar Cars þing-
maður Svía á Evrópuþinginu
íjalla um aðild Svíþjóðar að sam-
bandinu og þær umræður sem nú
eiga sér stað um hvort aðildin
hafi hingað til gengið þeim til
góðs eða ills. Áður en Hadar Cars
tók sæti á Evrópuþinginu í fyrra,
hafði hann setið á sænska þinginu
fyrir Fijálslynda flokkinn samfellt
í áratug og enn fyrr í tvö ár, auk
þess að hann var viðskiptaráðhera
1978-1979. Hann var í forystu
fyrir hönd sænska þingsins í um-
ræðum um aðild Svíþjóðar að ESB
1993-1994. Hadar Cars er há-
skólamenntaður á sviðum list-
fræða og stjórnmálafræða í
Stokkhólmi, New York, Genf og
Rarís. Hann var fyrir ráðherra-
dóm sinn varaformaður Versl-
unarráðsins í Stokkhólmi. Hadar
Cars flytur erindi sitt á ensku
undir heitinu „Sweden in the EU
- success or failure?“ Hann svarar
síðan fyrirspurnum. Fundurinn
hefst kl. 12 með léttum hádegis-
verði og lýkur kl. 13.30. Aðgang-
ur er fijáls, en nauðsynlegt er að
tilkynna þátttöku fýrirfram til
Verslunarráðsins.