Morgunblaðið - 28.08.1996, Síða 1
SÉRBLAÐ UM SJÁVARÚTVEG
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS MIÐVIKUDAGUR 28. ÁGÚST1996
BLAÐ
„Við eigum erfítt með að
skilja afstöðu Islendinga“
,,EG VONA að
Sjávarútvegsráðherra Noregs Si|diafaþað er
sendir Islendinffum tóninn erflt; . fyrir
0 norska sjomenn
og útgerðarmenn að sætta sig við óheftar veiðar íslenzkra skipa í Smugunni,"
segir Jan Henry T. Olsen, sjávarútvegsráðherra Noregs, í samtali við Verið.
Hann segir það einnig erfitt að skilja afstöðu íslendinga, sem fari ekki að veiði-
stjóm á Flæmska hattinum einir þjóða, grafi undan ábyrgri veiðistjórn í Barents-
hafi, en kreíjist þess af öðrum þjóðum, að þær fari að veiðistjórn á Reykjanes-
hrygg. „íslendingum .ber skylda til að standa að ábyrgri fiskveiðistjórnun í Bar-
entshafi,“ segir Olsen.
„Það hafa engar formlegar viðræður
um Smugudeiluna átt sér stað síðan í
vor og engir fundir eru ákveðnir. Við
vorum nokkuð langt komnir í vor með
að ná samkomulagi, en það gekk ekki.
Þetta er deila sem þjóðirnar þijár eiga
að leysa með viðræðum sin á milli og
þær viðræður fara ekki fram í fjölmiðl-
um. Því vil ég ekkert tjá mig um mögu-
legan kvóta Islands í Smugunni," segir
Olsen.
í hæsta máta ósanngjarnt
„Það eru ekki mörg ár síðan ég varð
að ferðast um norsku ströndina með
lögmanni, til að hjálpa sjómönnum og
útgerðum að komast hjá gjaldþroti og
missa bæði bát og hús. Staðan var mjög
erfið vegna slakrar stöðu þorskstofnins
0g margir urðu fyrir miklum skakkaföll-
um. Síðan hafa menn þraukað þorrann
og góuna og náð að byggja þorskstofn-
inn upp. Norskum fiskimönnum finnst
það því í hæsta máta ósanngjarnt að
fjöldi erlendra fiskiskipa skuli nú koma
Ráðstefnur
9 Norræna
sjávarútvegs-
ráðstefnan
Markaðsmál
10 Aukinn síldarinn-
flutningur til ESB
ákveðinn í haust
Viðtal
\ \ Grímur
Valdimarsson,
forstjóri Rf
í Barentshafið og til að njóta ávaxtanna
af friðun og ábyrgri fiskveiðistjórnun
Norðmanna.
Æfir út í íslendinga
Á sama tíma hafa Norðmenn tekið
þátt í því að koma á veiðistjórn á rækju-
miðunum á Flæmska hattinum, sem
ætlað er að koma í veg fyrir ofveiði
þar. Við höfum því takmarkað fjölda
skipa frá okkur þar í samræmi við sam-
þykktir NAFO (Fiskveiðinefndar Norð-
vestur-Atlantshafsins). Islendingar eiga
þar einnig hagsmuna að gæta, en þeir
eru eina landið, sem stundar veiðar á
Flæmska hattinum, sem hefur stóraukið
sóknina á þessi mið og eina landið, sem
ekki fer að tillogum NAFO um veiði-
stjórnun.
Það ætti því að vera íslendingum
skiljanlegt að norskir sjómenn og út-
gerðarmenn séu æfir út í íslendinga
fyrir það hvernig þeir haga sér á
Flæmska hattinum. Við stundum þar
ábyrgar veiðar, en íslendingar ekki.
Margir hafa reynt að sýna fram á
að Norðmenn gangi of langt á ijarlæg-
um miðum, með því að benda á karfa-
veiðar okkar á Reykjaneshrygg. Stað-
reyndin er sú, að við höfum dregið veru-
lega úr karfaveiðum okkar á Hryggnum,
á sama tíma og íslendingar hafa marg-
faldað veiðar sínar þar. Þrátt fyrir þetta
greiddi Noregur atkvæði með Islending-
um og Færeyingum, en gegn Rússum
og Pólveijum á síðasta fundi NEAFC
(Fiskveiðinefndar Norðaustur-Atlants-
hafsins) til að fá bindandi veiðistjórnun
fyrir karfann á Reykjaneshrygg.
Jákvæðir gagnvart íslendingum
Auk þess höfum við, að rnínu mati,
verið mjög jákvæðir gagnvart íslending-
um, þegar við samþykktum að íslend-
ingar megi taka allan sinn kvóta af
norsk-íslenzku síldinni innan lögsögu
Jan Mayen á þessu ári. Við vissum að
það var nauðsynlegt fyrir íslendinga að
hafa þennan möguleika til að hægt
væri að veiða eitthvað af síldinni til
manneldis, en ekki bara í bræðslu.
Haldi aftur af sér í Smugunnl
Því vona ég að íslendingar skilji, að
í Noregi óska menn þess að þeir haldi
aftur af sér við veiðarnar í Barents-
hafi. Þeim ber að taka þátt í því að
koma á ábyrgri fiskveiðistjórnun þar í
stað þess að koma í veg fyrir að svo
geti orðið. Ég hef heyrt það úr mörgum
áttum að íslendingum sé þetta ljóst.
Því er erfitt að skilja hvers vegna þeir
haga sér á þennan hátt.
AFMÆLI FAGNAÐ
• JAN HENRY T, Olsen, sjáv-
arútvegsráðherra Noregs, varð
fertugur í síðustu viku meðan
á norræuu sjávarútvegsráð-
stefnunni í Bergen stóð.
Morgunblaðið/HG
Afmæli hans var meðal annars
fagnað um borð í seglskipinu
Statsraad Lehmkuhl, en þar
voru honum færðar ýmsar
gjafir.
Fréttir
Kvótinn næsta
fiskveiðiár
• YFIRLIT yfir kvóta allra
islenzkra fiskiskipa næsta
fiskveiðiár fylgir Verinu í
dag. Samkvæmt upplýsing-
um Fiskistofu hefur Þor-
steinn EA mestan kvóta
allra fiskiskipa, eða rúm-
lega 4.842 þorskígildistonn.
Næstur kemur togarinn
Haraldur Böðvarsson AK
með rúm 4.300 tonn og loks
Baldvin Þorsteinsson EA
með 4.200 tonn. Kvóta-
hæstu útgerðirnar eru
Grandi með 16.101 tonn,
ÚA með 15.757, Haraldur
Böðvarsson með 14.501 og
Samheiji með 12.909./5-8
Litlar líkur á
samkomulagi
• „ÉG TEL engar líkur á
því að samkomulag náist
um veiðar íslendinga í
Smugunni á næstunni. ís-
lendingar telja hag sínum
bezt borgið, þannig að ós-
amið sé. Þá geta þeir haldið
áfram að ausa upp fiski og
skerða kvóta norskra sjó-
manna. Þá tel ég að það sé
sama og að fara eftir vatni
yfir lækinn að fara að semja
um gagnkvæmar veiði-
heimildir. Það er ekkert vit
í því að sigla 500 mílur til
að skiptast á fiski,“ segir
Oddmund Bye, formaður
Norges Fiskarlags, í sam-
tali við Morgunblaðið./2
Gæðamálin
í ólestri
• í PÓLLANDI eru nokkur
þúsund fiskvinnslufyrir-
tæki, flest lítil eða meðal-
stór, en af öllum þessum
fjölda uppfylla aðeins 50
fyrirtæki gæða- og
hreinlætiskröfur Evrópu-
sambandsins, ESB. Er
ástandið í þessum efnum
mjög slæmt og á síðasta ári
var níu fyrirtækjum lokað
vegna sóðaskapar./3
Tilraunkerfi
fyrir eftirlit
• DNG-SJÓVÉLAR hf. á
Akureyri vinna nú að upp-
setningu á tilraunakerfi
fyrir sjálfvirka tilkynninga-
skyldu og fiskveiðieftirlit,
svokölluðu LOGIS-kerfi.
Fyrirtækið vinnur að verk-
efninu í samstarfi við
bandaríska fyrirtækið Rac-
al Survey USA Inc. og
Stefju ehf./8
Markaðir
Lágt verð
á botnfiski
• VERÐ á þorski hefur ver-
ið fremur lágt lengi, þrátt
fyrir viðvarandi þorskskort
á öllum helztu þorskmörk-
uðum vestan hafs og aust-
an. Litlar líkur eru taldar
á því að þorskverðið hækki
á ný, meðal annars vegna
þess að mikið framboð er
af ufsa. Það hefur farið
langt með að fylla upp í
gatið, sem þorskskorturinn
hefur myndað. Rétt er að
geta þess að á myndinni er
miðað við kanadíska
þorskblokk en verð á henni
er mun lægra en á þeirri
íslenzku. Islenzka blokkin
selst á um 80 sent kílóið
Verðþróun á botnfiski
á Bandaríkjamarkaði
síðastliðín tvö ár
Dollarar
Ikg.
4,0
3.5
3,0
2.5
2,0
1.5
1,0
0,5
0,0
Stöðugt verð
á túnfiskinum
Verðþróun á túnfiski á ýmsum mörkuðum síðastliðin tvö ár Dollarat
/ kg. 3,0 2.5 2,0 1.5 1,0 0,5 0,0 ' Albacore * Yellowfin |\
; á I w
JX
« \
n ||
IS94 1995 1996
• VERÐ á túnfiski er oftast
fremur óstöðugt. Miklar
sviptingar urðu í við-
skiptunum með túnfisk fyr-
ir um ári, en síðan hefur
markaðurinn róazt. Verð
er að jafnaði langhæst fyrir
Albacore-túnfisk, en hann
fer inn á dýrasta markað-
inn í Japan. Aðrar tegundir
fara mikið í niðursuðu, en
eftirspurn eftir túnfiski til
þeirrar vinnslu hefur auk-
izt í Evrópu. Eftirspurn í
Bnndaríkjunum er hins veg-
ar nokkuð stöðug. Þá eru
birgðir litlar í Japan.