Morgunblaðið - 29.08.1996, Blaðsíða 3

MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
FIMMTUDAGUR 29. ÁGÚST 1996 D 3
Annað spillingarmálið hjá norska
ríkisolíufélaginu Statoil á fáum árum
Byijaði með ríf-
legri leigu fyrir
kjallaraíbúð
Virgin
meinað að
fljúga ódýrt
London. Reuter.
BRESKA flugfélagið Virgin
Airlines hefur ákveðið að hætta
við flug milli Brussel og Genf,
sem átti að hefjast 2. septem-
ber, þar sem að svissnesk yfír-
völd hafa andmælt lágum far-
gjöldum félagsins.
„Okkur hefur verið meinað
að bjóða þau lágu fargjöld, sem
hafa verið aðalsmerki þessa fé-
lags,“ sagði Jonathan Omstein,
framkvæmdastjóri Virgin.
Talsmaður félagsins sagði að
ætlunin hefði verið að bjóða
50% lægri fargjöld en Swissair
og belgíska félagið Sabena, sem
til þessa hafa nær einokað
þessa leið. Svissnesk yfirvöld
tóku hins vegar ekki í mál að
samþykkja fyrirhugaða verð-
skrá Virgin, en samkvæmt
henni átti flug milli borganna
að kosta 115 franka hvora leið.
Virgin var boðið að bjóða tak-
markaðan fjölda sæta á verðinu
298 franka fyrir báðar leiðir,
en því var hafnað. Fullt far-
gjald hjá Sabena og Swissair
kostar 1,190 franka.
„Við höfum alls ekki í hyggju
að gefast upp. Við munum
halda áfram viðræðum okkar
við Svisslendinga," sagði tals-
maður Virgin.
Virgin flýgur nú þegar milli
Brussel og borganna Barcelona,
Madrid, Nice, Mílanó, Rómar
og Vín.
Danir kynna
fjárlagadrög
Kaupmannahöfn. Reuter.
DANSKA ríkisstjórnin kynnti í
gær drög að fjárlögum næsta
árs. í þeim er gert ráð fyrir
auknum hagvexti á næsta ári,
minna atvinnuleysi og að skuld-
ir hins opinbera muni dragast
saman.
Fjárlagahalli mun samkvæm
drögunum nema 22,6 milljörð-
um danskra króna eða um 2,2%
af vergri þjóðarframleiðslu.
Þetta er verulega lægri upphæð
en danska fjármálaráðuneytið
spáði í maí en þá var talið að
hallinn myndi nema 30,3 millj-
örðum króna.
Mogens Lykketoft fjármála-
ráðherra segir ekki óhugsandi
að hægj; verði að tryggja halla-
lausan rekstur ríkissjóðs á
næsta ári en það sé þó háð
þróun efnahagsmála í Dan-
mörku og umheiminum.
Spáð er 3% hagvexti á árinu
1997 en talið er að hagvöxtur
á þessu ári muni nema 1,8%.
Þá er talið að atvinnuleysi muni
dragast saman úr 9% á þessu
ári í 8,6% á því næsta. Árið
1995 voru 10,3% Dana án at-
vinnu.
B A kaupir
TAT
Brussel. Reuter.
FRAMKVÆMDASTJÓRN
Evrópusambandsins gaf í gær
grænt ljós á yfirtöku British
Airways á flugfélaginu TAT
European Airlines.
TAT flýgur aðallega á leiðum
innanlands í Frakklandi og
keypti BA 49,9% hlut í félaginu
árið 1993. Lýsti breska félagið
áhuga á því í júlí að kaupa allt
hlutafé í félaginu.
Framkvæmdastjórnin sagð-
ist hafa kannað hvaða áhrif
kaupin myndu hafa á sam-
keppni á leiðunum London-Par-
ís og London-Lyon, {rar sem
bæði flugfélögin fljúga.
Komst hún að þeirri niður-
stöðu að ekki væri hætta á að
BA myndi styrkja stöðu sína
um of með kaupunum og þau
því í samræmi við evrópska
samkeppnislöggjöf.
MÚTUHNEYKSLIÐ, sem komist
hefur upp um hjá norska ríkis-
olíufélaginu Statoil, er mikið áfall
fyrir fyrirtækið en þetta er í annað
sinn á fáum árum, sem flett er
ofan af spillingu þar á bæ. Fyrir
fjórum árum var yfírverkfræðing-
ur hjá Statoil dæmdur í tveggja
ára fangelsi fyrir að hafa þegið
mútur frá þýska stálfyrirtækinu
Mannesmann en nú er breskur
ríkisborgari og deildarstjóri hjá
Statoil í gæsluvarðhaldi fyrir
að hafa tekið við greiðslum frá
ráðgjafarfyrirtækinu Idavoll.
Hefur einn eigenda þess, sem
einnig er breskur ríkisborgari,
verið handtekinn og að auki
tveir Bretar í Yorkshire en þeir
eru grunaðir um að hafa haft
milligöngu um greiðslurnar.
Höfðu áhrif á
risasamninga Statoil
Ekki hefur verið frá því skýrt
hvernig sú deild norsku lögregl-
unnar, sem fæst við efnahagsaf-
brot, komst á sporið í þessu máli
en hún fékk vitn-
eskju um banka-
reikning, sem
breski deildar-
stjórinn hjá
Statoil átti á
Ermarsundseyj-
unni Guernsey.
Þegar hann var
skoðaður mátti
sjá, að inn á hann
höfðu streymt
greiðslur frá
veitingahúsi eða
krá í Yorkshire.
Var hún í eigu
Bretans hjá Ida-
voll. Voru aldrei
lagðar inn háar
fjárupphæðir í
einu en allt í allt
um sjö milljónir
ísl. kr.
Norska lög-
reglan telur, að
mennirnir tveir
hafi haft áhrif á
samninga upp á
tugmilljarða ísl.
kr. en deildarstjórinn hjá Statoil
var til dæmis fulltrúi fyrirtækisins
gagnvart McDermott-ETPM West
Inc. Á síðasta ári var samið við
það um olíuleiðslur fyrir 20 millj-
arða kr. og frá 1988 hefur Statoil
gert 40 samninga við Idavoil fyrir
um 790 millj. ísl. kr.
Var ekki í samningagerð
Lögfræðingur breska deildar-
stjórans segir, að hann viðurkenni
að hafa tekið við greiðslum frá
Idavoll en neiti, að þær hafi haft
nokkur áhrif á störf hans fyrir
Statoil. Þá segir lögfræðingurinn,
að skjólstæðingur sinn hafí alls
ekki haft neina samningagerð með
höndum fyrir fyrirtækið.
John Ove Lindoe, yfirmaður upp-
lýsingaskrifstofu Statoil, viður-
kennir þetta, að deildarstjórinn
hafi ekki sjálfur komið að samn-
ingagerð, en minnir um leið á, að
eins hafi verið með yfirverkfræð-
inginn, sem dæmdur var í Mannes-
mann-málinu. Virðist þá Lindoe
vera að ýja að því, að menn geti
haft sín áhrif þótt þeir sjái ekki
sjálfír um pappírsvinnuna.
Lindoe hefur einnig gefið í skyn,
að nokkrir æðstu manna hjá Stato-
il hafí vitað af þessu máli í allnokk-
urn tíma en ekkert látið uppi um
það til að spilla ekki fyrir rann-
sókn lögreglunnar.
Lögfræðingur breska deildar-
stjórans, sem hefur búið í Noregi
í 15 ár, segir, að þetta mál hafi
bytjað fyrir nokkrum árum. Þá
leigði Idavoll kjallaraíbúð af deild-
arstjóranum og borgaði betur fyr-
ir hana en almennt var á markaðn-
um. Síðan hefði Idavoll farið að
leggja inn smáupphæðir á banka-
reikninginn á Guernsey og þótt
deildarstjórinn hefði vitað, að það
væri rangt að þiggja peningana,
hefði hann ekkert gert í málinu.
Lögfræðingur breska yfir-
mannsins og meðeiganda að Ida-
voll segir, að skjólstæðingur sinn
hafi ekkert á sig játað enda sé
ekkert, sem tengi hann með sann-
anlegum hætti við greiðslurnar inn
á bankareikninginn á Guernsey.
Innra eftirlit hert
Harald Norvik, forstjóri Statoil,
segir, að þetta mál sé mikið áfall
fyrir fyrirtækið,
annað spillingar-
málið á fáum
árum, og hefur
hann boðað, að
innra eftirlitið
verði hert veru-
lega. Víst þykir,
að ekki verði
fleiri samningar
gerðir við Idavoll
en nú starfa sex
eða sjö ráðgjafar
frá því á vegum
Statoil. Munu
þeir líklega fá að
Ijúka sínum
störfum finnist
ekkert athuga-
vert við þau.
Ýmiss konar
spilling hefur
aukist mjög víða
um heim á síð-
ustu árum og að
sögn starfs-
manna hjá
norsku endur-
skoðunarstofunni
KPMG eru það yfirleitt starfs-
menn, sem eiga í hlut, hvort sem
um er að ræða einkafyrirtæki eða
opinber. í Bretlandi fjölgaði mál-
um af þessum toga um 52% á síð-
asta ári.
KPMG, sem birtir árlega sína
eigin „svikavog", telur, að ein
meginástæðan fyrir þessu sé sú,
að í þrengingum síðustu ára hafi
mörgum millistjórnendum verið
sagt upp. Það hafí síðan gefið
óheiðarlegum starfsmönnum tæki-
færi til að fara sínu fram.
Hættumerkin
KPMG hefur sett saman lista
yfir helstu hættumerkin og þar er
meðal annars varað við því sem
grunsamlegu hafí einhver starfs-
manna fyrirtækis þegið eitthvað
af undirverktaka. Þá er talið rétt
að kíkja aðeins á þá, sem eru öllum
stundum á vinnustað, jafnvel í
sumarfríinu, kannski af ótta við
að upp um þá komist, og lifi ein-
hveijir starfsmanna um efni fram
boðar það sjaldan neitt gott. Þá
er talin ástæða til að óttast, að
yfírmenn, sem vilja engin afskipti
undirmanna sinna, hafi stundum
ekki hreint mjöl í pokanum.
Sááfund
sem finnur
—góða aðstöðu!
SCANDIC
LOFTLEIÐIR
Pantaðu sal í tíma og síma 5 0 50 160
r
Sjálfshjörgy - laiuU&anihaiidfatlaðra
Viðurkenningar fyrir
gott aðgengi
Sjáll'sbjörg. Iandssamband fallaðra, veitir fyTÍrtækjuin og þjónustuaðilum
um land allt viðurkenningar fyrir gott aðgengi hreyfihainlaðra.
Viðurkenningamar cru veittar árlega á alþjóðadegi fatlaðra þann
3. desember. Um er að ræða tvenns konar viðurkenningar:
1. Fyrir fullkonilega aðgengilegt húsnæði, bæði fyrir gesti og
starfsmenn fyrirtækja og stofnana.
2. Fyrir lagfæringu á áður óaðgengilegu húsnæði, til verulegra
bóta fyrir hreyf ihamlaða.
Þeir aðilar, sem vilja koma til greina á þessu ári, geta óskað eftir úttekt
á aðgengi hjá Sjálfsbjörgu, l.s.f., fyrir 1. október 1996.
Sjálfsbjörg, landssanihand fatlaðra,
llátúni 12 • 105 Rcykjavik • sími 552 9133.

iMi wiWrt
Kynntu þér
TM
■ ■ ■ ■ ■ ■ •
Neo-Neonerný
tegund Ijósaskil
ogskreytinga.
Slöngur.
Tilbúin skilti.
slöngum með
öflugm perum með
Neo-Neon hefur ýmsa sömu vissu millibili.
eiginleika og neon-glerpípur en er Sér hanno&or
bæði ódýrara og endingarbetra.
B Níu mism. litir. Óendanlegir
möguleikar á útfærslum.
UHínur bygginga.
.4..áQÆi.
i Attiugaðu Neo-Neon
efpúviltsjást.
fl flllar frekari upplýsingar hja þessum leiðandi skiltagerðum.
Augljós merking • Skemmuvegi 34 • 200 Kóp • S: 587-5513 Grefisko smiðjan • Skútuvogi Ig • 104 Rvk • S: 588-1030
Fogform • Hrismýri 3 • 800 Selfoss • S: 482-32Ó6 Merkilegt • Loufósgötu 9 • 600 Akureyri • S: 462-1745
Undur & Stórmerki • Grensœvegi 7 • 108 Rvk • S: 588-3066
haildverilun Sóltún 24 • 105 Reykjavík • Sími: 511-2300 • Fox: 511-2301