Morgunblaðið - 19.09.1996, Blaðsíða 6

6 C FIMMTUDAGUR 19. SEPTEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Loðskinn hf. nýtir góðærið í sútunaríðnaðinum með innflutningi gæra
Nýir mögideikar með
áströlskum gærum
Morgunblaðið/Ásdís Ásgeirsdðttir
ÁNÆGÐUR með Ástralíugærurnar, Birgir Bjarnason framkvæmdastjóri Loðskinns hf.
SIGURÐUR K. Bjarnason framleiðslustjóri metur vinnubrögðin.
Framkvæmdastjóri
Loðskinns hf. á Sauðár-
króki telur að það verði
fyrirtækinu mjögtil
góðs að hafa verið
þvingað út í innflutning
á gærum. Það er að
þróa ýmsar vörur úr
áströlskum gærum með
ágætum árangri og
breikkar með því grunn
starfseminnar eins
og Helgi Bjarnason
komst að í heimsókn
í Loðskinn.
EFTIR eitt lengsta niður-
sveiflutímabil sögunnar
var íslenski sútunariðn-
aðurinn kominn að fót-
um fram. Loðskinn hf. á Sauðár-
króki rambaði á barmi gjaldþrots
en komst í gegn um verstu erfíð-
leikana með nauðasamingum og
niðurfellingu hluta skuldanna. Það
verður þó í mörg ár að greiða
skuldirnar. Keppinauturinn á Ak-
ureyri varð gjaldþrota og upp úr
því var stofnað nýtt félag, Skinna-
iðnaður hf., með hreint borð.
Þegar verð á mokkaskinnum fór
aftur að stíga hafði orðið mikill
samdráttur í sauðfjárrækt og ís-
lensku verksmiðjunum stóð aðeins
til boða helmingur af því hráefni
sem þær áttu kost á 10-15 árum
áður. Afkastageta verksmiðjanna
er 700-750 þúsund skinn á ári
en ekki er slátrað nema 550 þús-
und ijár í landinu. Loðskinn fór
mun verr út úr hráefnisskortinum
en Skinnaiðnaður vegna þess að
síðarnefnda fyrirtækið náði að
auka hlut sinn á kostnað Loð-
skinns. Birgir Bjarnason, fram-
kvæmdastjóri Loðskinns hf., segir
erfitt að sætta sig við það að þeg-
ar uppsveiflan hófst hafi keppi-
nauturinn haft fullar hendur fjár
og getað náð til sín meginhluta
íslenska hráefnisins.
„Til þess að halda fullum dampi
i framleiðslunni og nýta góðærið
á meðan það er þurfti því að flytja
inn 150-200 þúsund gærur á ári,“
segir Birgir. Loðskinn hóf að flytja
inn ástralskar gærur. í upphafi
var þetta framtak óvinsælt hjá
landbúnaðarkerfinu þar sem menn
Erffitt aö sætta
sig viö þaö aÖ
þegar uppsveifl-
an hóf st þó hafi
keppinauturinn
haft fullar hend-
ur f jár og getaö
náÖ til sín megin-
hluta íslenska
hráefnisins.
óttuðust smithættu en fékkst að
lokum í gegn með ströngum skil-
yrðum. A síðasta ári flutti Loð-
skinn inn 75 þúsund gærur frá
Ástralíu og í ár er búist við að
flutt verði inn hátt í 100 þúsund
gærur og slagar það upp í þann
fjölda gæra sem Loðskinn fær hjá
íslensku sláturhúsunum.
„Innflutningurinn skapar
möguleika fyrir þennan iðnað að
dafna áfram hér á landi þrátt fyr-
ir áframhaldandi samdrátt í
sauðfjárrækt,“ segir Birgir. Hann
segir að fyrirtækið hafi mætt mik-
illi vantrú, menn hafi ekki trúað
því að hægt væri að flytja hingað
vörur frá Ástralíu til að vinna úr
þeim markaðsvöru til útflutnings.
En þetta hafí gengið vonum fram-
ar. Bendir hann á að lítið sé sútað
í Ástralíu og Loðskinn því aðallega
í samkeppni um hráefnið við sút-
unarverksmiðjur um allan heim.
Samkeppni nauðsynleg
fyrir landbúnaðinn
Hann segist vilja vera áfram í
samkeppninni um íslenska hráefn-
ið. Telur að hreyfíng sé á mark-
aðnum en það taki tíma fyrir slát-
urhúsin að losna út úr löngum
samningum. „Ég tel að menn sjái
að það er gott fyrir landbúnaðinn
að hafa samkeppni í sútuninni.
Samkeppnin gefur sláturhúsunum
og bændum betra verð. Ef Loð-
skinn sneri sér alfarið að innflutn-
ingi þyrftu framleiðendur hér að
eiga allt undir einum kaupanda
og menn vita hvað það þýðir,“
segir hann.
Loðskinn hefur unnið að þróun
vöru úr áströlsku gærunum og að
markaðsstarfí. Segir Birgir að vel
hafí gengið. Áströlsku gærumar
eru ólíkar þeim íslensku og þó úr
þeim séu búin til mokkaskinn til
fataframleiðslu, eins og úr íslensk-
um gærum, fara þau á aðra mark-
aði, mest til Suður-Kóreu, að sögn
Birgis.
Varan seld áður en hráefnið
er borgað
Loðskinn er mikilvægur vinnu-
veitandi á Sauðárkróki, með 70
manns í vinnu. Yfirleitt hefur verk-
smiðjan stöðvast á sumrin, þegar
búið hefur verið að vinna úr ís-
lensku gærunum frá haustinu
áður. í sumar var ekkert stoppað.
„Við eigum kost á nægu hráefni
og ákváðum að nýta verksmiðjiina
sem allra best,“ segir Birgir. Útlit
er fyrir að í ár verði salan 50%
meiri en á síðasta ári og það hefur
mikla þýðingu fyrir reksturinn.
Minni áhætta er við sútun ástr-
ölsku gæranna en þeirra íslensku.
Allt innlenda hráefnið þarf að
kaupa á haustin án þess að menn
hafí hugmynd um hvort fram-
leiðslan selst eða á hvaða verði. í
Ástralíu er slátrunin dreifðari og
því hægt að fá hráefni eftir hend-
inni allt árið. „Við kaupum ástr-
ölsku gærurnar með gjaldfresti og
getum verið búnir að framleiða
vöruna og selja áður en hráefnið
er greitt," segir Birgir. Eftir
nokkru er að slægjast því söluverð
skinnanna er þrefalt hærra en
kaupverð gæranna.
Möguleikar á innflutningi hrá-
efnis gefur fyrirtækinu ýmsa
möguleika. „Við erum byijaðir að
þróa vörur inn á nýja markaði.
Gærur eru notaðar í margvíslegan
varning, annan en þann tískufatn-
að sem við höfum mest hugsað
um fram til þessa, til dæmis skó,
vaskaskinn, málningarrúllur,
sjúkravörur og margt fleira. Við
erum byijaður að skoða ýmsa
möguleika á þessu sviði. Við telj-
um að með því að hafa möguleika
á framleiðslu vöru til fjölbreyttra
nota og fyrir ólíka markaði getum
við dreift áhættunni í okkar
rekstri. Það hefur sýnt sig að hin-
ir mismunandi markaðir hrynja
aldrei allir á sama tíma og við
ættum því að geta breytt áherslum
okkar í samræmi við þróunina á
mörkuðunum. Við viljum Iosna við
að lenda í fjórða hruni þessa iðnað-
ar sem ég tel að hafi fyrst og
fremst orðið vegna þess að menn
hafa einblínt á allt of þröngan
markað,“ segir Birgir Bjarnason.
Framkvæmdastjórinn telur að
mikið vanti upp á að nýsköpun
innan eldri iðngreina mæti skiln-
ingi. Hann segir að framleiðsla
úr Ástralíugærunum sé dæmi um
það. „Ég er ekki endilega að tala
um styrki, heldur að finna að
menn vinni með mér en ekki á
móti. Stuðningur þarf ekki alltaf
að vera fjárhagslegur," segir
hann.
Möguleikar
til útvíkkunar
Loðskinnsmenn eru ánægðir
með þróunina. Birgir telur að það
hafí verið fyrirtækinu til góðs að
vera sett út í horn hér heima og
þar með þvingað til innflutnings.
„Við hefðum auðvitað fetað þessa
braut en það varð að gerast hrað-
ar og í meira mæli en við ætluðum
okkur. Þetta skapar einnig mögu-
leika til útvíkkunar á starfsem-
inni. Nóg er til af gærum í heimin-
um og við eigum sama aðgang að
þeim og keppinautar okkar um
allan heim. Það gerir þetta
skemmtilegt,“ segir Birgir Bjarna-
son.
Q
KYNNINGARMIÐSTÖÐ
EVRÓPURANNSÓKNA

Styrkir til evrópskra
tækniyfirfærsluverkefna
Fundur á Hótel Sögu, fundarsal A,
föstudaginn 20. september, kl. 09:00.
Kynning á Nýsköpunaráætlun Evrópusambandsins:
Jean-Noél Durvy, yfirmaður þess sviðs innan Nýsköpunaráætlunar-
innar sem fer með tækniyfirfærsiumál.
Kynning á verkeínum sem Nýsköpunaráædunin styrkir á íslandi:
EmilB. Karlsson og Karl G. FriSriksson, Iðntæknistofnun.
Styrkir til evrópskra tækniyfirfærsluverkefna:
Jean-Noél Durvy.
Dæmi um tækniyfirfærsluverkefni sem íslendingar hafa tekið þátt í:
Lotar Lissncr, verkefnisstjóri (Þýskalandi).
Guðmundur Örn Ingólfison, framkvæmcfastjóri Máka hf.
Fundarstjóri: Hallgrímur Jónasson, forstjóri Iðntæknistofnunar.
Vinsamlegast tilkynnið þátttöku í sima 587 7000,
eða á tölvupóstfangi: Emil.B.Karlsson@iti.is