Morgunblaðið - 22.11.1996, Blaðsíða 2

2 B FÖSTUDAGUR 22. NÓVEMBER 1996
MORGUNBLAÐIÐ
\
DAGLEGT LÍF
Stafræn
myndavél getur
gengið af filmunni dauðri
Filmulaus rafmyndavél er tengd við tölvu
og nýteknar ljósmyndir birtast á skjánum.
Gunnar Hersveinn fékk svona vél lánaða
og setti sig í spor næstu kynslóðar með fjöl-
skyldualbúmið sitt á disklingum.
FILMAN nálgast dauðadaginn líkt
og lýsistíran á undan rafmagnsper-
unni, hestvagninn á undan bílnum,
ritvélin á undan tölvunni og vínil-
platan á undan geisladisknum.
Filman lætur í minni pokann fyrir
rafrænu minni og diskum. Fram-
köllun verður líka liðin tíð. Allt sem
þarf er „digital" myndavél og tölva
á hvetju heimili. Filman verður að-
eins fyrir hina fáu og myndaalbúm
fjölskyldunnar verður á skjánum.
Þetta er vissulega spádómur en
nokkuð líklegur, að minnsta kosti
stefnir þróunin í þessa átt. Fram-
leiðslan er hafin og filmulausar
tölvumyndavélar handa almenningi
eru nú þegar til sölu.
Til að lifa mig inn í ljósmynda-
iðju næstu kynslóðar fékk ég lánað-
ar tvær vélar hjá Hans Petersen:
Annarsvegar litla Kodak DC20 vél
sem geymir teknar myndir á raf-
rænu minni sínu, allt frá sjö mynd-
um til sextán eftir vali á upplausn
myndar. Hún kostar 29.700 krón-
ur. Hinsvegar Kodak DC50 vél með
35-114 mm zoom linsu og geymir
7-22 myndir eftir upplausn, en einn-
ig er hægt að setja í vélina svokall-
að PCMCIA kort sem eykur minni
hennar. Hún kostar 99.700 krónur
út úr búð.
Reykjavík í rafrænu minnl
vélarinnar
Á heimatölvuna keyrði ég forrit
sem fylgdi vélunum. Dóttir mín
skoðaði vélarnar og ég tilkynnti
að það væri engin filma í þeim.
Hún tók því aðra og smellti af. Það
tók nokkrar mínútur að útskýra
fyrir henni að hún hafði tekið raun-
verulega ljósmynd sem biði á raf-
rænu minni vélarinnar eftir að birt-
ast á tölvuskjánum.
ANDLITSMYND tekin á Kod-
ak DC20 vélina. Andlitið fyrir
og eftir smá grallaraskap.
Kaktusar
eru óhlutstæðasta
listformið í náttúrunni
SÍÐASTLIÐIN fjögur ár hefur Þórð-
ur Magnússon verið forfallinn kakt-
usáhugamaður. Hann á nú allt að
þrjú hundruð mismunandi afbrigði
af þessari þyrnóttu plöntu sem hefur
þann hæfileika að geta geymt vatn
í veflum sínum til að lifa af þurrka-
tíma og er fyrir bragðið óskaplanta
þeirra sem eru önnum kafnir eða
gleymnir.
Áhugi Þórðar á kaktusum tengist
þó hvorki því að auðvelt er að hirða
þá eða því sem hann hefur venjulega
fyrir stafni en Þórður er að læra
tónsmíðar. Eitthvað er það samt sem
dregur hann að kaktusunum? „Ætli
það sé ekki fyrst og fremst lögun
plöntunnar, kaktusinn getur tekið á
sig svo margar myndir og er örugg-
lega óhlutstæðasta listformið í nátt-
úrunni," segir hann
Blómstra kaktusar ekki mjög fal-
lega?
„Jú, þeir blómstra á vorin þegar
þeir byija að vaxa. Kaktusar sem
eiga að blómstra þurfa venjulega
meiri kulda á veturnar en er í heima-
húsum svo þeir skynji muninn á
árstíðunum."
Þórður neitar því að hafa ein-
hveija sérþekkingu á kaktusum en
viðurkennir þó að hafa grúskað svo-
litið í bókum til að afla sér þekking-
ar. Hann segir okkur að kaktusinn
sé uppruninn á meginlandi Ameríku
og að stærð geti afbrigðin verið frá
nokkrum sentimetrum og upp í tutt-
ugu og fimm metra á hæð. Sjálfur
segist hann ekki eiga mjög stórar
plöntur enda vaxi kaktusar fremur
hægt. Hann segir að þegar sáð sé
til kaktusa þá taki það minnst þijú
ár fyrir þá að verða kynþorska og
sumar plöntur taki það eitt hundrað
ár! Það þurfí því þolinmæði við þessa
ræktun.
í matargerð og dýrafóður
Þórður segir ennfremur að í Mex-
íkó sé kaktus notaður til matargerð-
ar og í dýrafóður. Þegar blaðamaður
heyrir þetta verður hann undrandi,
hann hafði haldið að margar kaktus-
tegundir væru eitraðar. Máli sínu
til sönnunar segir hann sögu af
ungum syni sínum og vini hans sem
í óvitaskap tuggðu blöð af kaktusi
sem eigandinn taldi vera eitruð.
Hringt var á bráðavaktina og þar
var okkur sagt að koma strax með
drengina svo hægt væri að líta á
þá og jafnvel leggja þá inn. Sem
betur fór báru þeir engin merki þess
að þeim hefðu orðið meint af þessu
uppátæki og var hleypt heim eftir
nokkra klukkutíma.
Myndavélarnar eru litlar, léttar
og handhægar. Þær eru í raun í
flokki myndavéla sem dags dag-
lega eru kallaðar imbavélar vegna
þess að ekkert þarf að stilla, að-
eins að ýta á takka. Sú minni er
með 183 þúsund pixlum en hin 381
þúsund pixlum.
Myndavélar fyrir fagmenn eru
viðameiri og með PCMCIA korti.
Þær kosta enn frá u.þ.b. 800 þús-
undum til tveggja milljóna. Kostur-
inn við þær er að til dæmis blaða-
ljósmyndarar geta verið með þær
á vettvangi fjarri höfuðstöðvunum,
keyrt svo myndirnar inn á ferða-
tölvuna sína og símsent þær á blað-
ið - og þær eru tilbúnar til
prentunar. Ekki þarf að framkalla
né skanna þær inn á tölvurnar.
Einnig eru til „digital" vélar handa
áhugaljósmyndurum eins og Min-
olta RD 175 sem kostar 580 þús-
und krónur, en margir framleið-
RAFRÆNAR Kod-
ak myndavélar sem
notaðar voru til að
bæta við fjölskyldu-
albúmið.
Morgunblaðið/Ásdfs
ÞÓRÐUR Magnússon hjá kaktusunum sínum, ásamt
syninum, Arnaldi Gylfa.
„Þarna gætir misskilnings," segir
Þórður. „Kaktusar eru yfírleitt ekki
eitraðir heldur er það önnur jurt sem
líkist mjög kaktusum, Euphorbía
heitir hún. Sú er ættuð frá Afríku
og ber blöð en það gera kaktusar
venjulega ekki. í einstökum afbrigð-
um af kaktusum má hins vegar fínna
ofskynjunarefni sem Indíánar not-
uðu gjaman við trúarlegar athafnir.
Ég hef ekki séð þessa plöntu nema
einu sinni hér á landi, það var í
Borgarfirðinum hjá konu sem átti
stórt safn kaktusa."
Kaktusáhugafólk á alnetinu
Þórður er spurður að því hvort
að ræktendur kaktusa hafi með sér
einhver samtök. Hann segist ekki
vita þess. „En ég er að vona að
komast í samband við þá á Internet-
inu þegar ég er kominn með það.
Ég prófaði ekki alls fyrir löngu að
slá inn orðinu kaktus á Internetið
til að athuga hvað þar væri að finna.
Þá fann ég eitt þúsund og fimm
1-