Morgunblaðið - 27.11.1996, Blaðsíða 8
MIÐVIKUDAGUR 27. NÓVEMBER1996
Morgunblaðið/Helgi Bjarnason
OMAR Hauksson, skrifstofustjóri Póla hf., og Asdís Pálsdóttir yfirverkstjóri fylgjast með vinnslu á Skjálfandarækju.
• •
Ollu þarf að vera til
skila haldið í vinnslunm
Öll Skjálfandarækjan
er unnin á Siglufirði
„REKSTURINN hefur vissulega
verið þungur, sérstaklega á með-
an við vorum að vinna dýrt hrá-
efni fyrir markaði þar sem verðið
fór lækkandi. Hráefnisverðið hef-
ur einnig lækkað og leitar samræmis við afurðaverðið en það lækkar aldrei
jafn hratt og afurðirnar,“ segir Ómar Hauksson, skrifstofustjóri rækjuverk-
smiðjunnar Póla hf. á Siglufirði. Hann segir erfitt að spá um framhaldið en
segir að verðið hljóti frekar að þokast upp á við og ekki þurfi mikla hækkun til
að afkoman verði viðunandi.
Sölufyrirtækið íspólar hf. í Reykja-
vík keypti rækjuverksmiðju Ingimund-
ar hf. á Siglufirði í mars 1995 og stofn-
aði Póla hf. um rekstur hennar. Verk-
smiðjan var áður þekkt undir nafninu
Sigló. Síðar gengu sölufyrirtækið Sæ-
vörur hf. í Reykjavík og útgerðarfélag-
ið Siglfirðingur hf. á Siglufirði til liðs
við íspóla og á hvert fyrirtæki nú þriðj-
ung hiutafjár í Pólum hf. Félagið á
úthafsveiðiskipið Svalbarða SI 302,
áður Svalbakur frá Akureyri, og hann
hefur verið á rækjuveiðum á Flæmska
hattinum.
Betra hráefni
Athygli vakti þegar Pólar hf. gerðu
samning við þijú útgerðarfélög á Húsa-
vík, sem stunda veiðar á innfjarða-
rækju á Skjálfandaflóa, um kaup á
öllum rækjuafla þeirra á nýbyijaðri
vertíð. Þessar útgerðir hafa allan
rækjukvótann á Skjálfanda, alls 700
tonna byrjunarkvóta, og hafa fram til
þessa lagt upp hjá Fiskiðjusamlagi
Húsavíkur hf. Ekki samdist um verð
í haust og var rækjan því boðin út.
Það verð sem Pólar greiða fyrir rækj-
una er 25-30% hærra en Fiskiðjusam-
lagið var tilbúið til að greiða, að því
er fram kom í frétt hér í blaðinu á
dögunum. Til viðbótar þurfa Pólar að
greiða kostnað við flutning til Siglu-
fjarðar.
„Vissulega er rækjan dýr og það
þarf öllu að vera vel til skila haldið í
verksmiðjunni til þess að vinnslan
gangi upp,“ segir ðmar. Hann segir
að samið hafi verið við Skipaafgreiðslu
Húsavíkur hf. um móttöku á rækjunni
á Húsavík og flutning til Siglufjarðar.
Pólar voru með Helgu RE á leigu hjá
Ingimundi hf. fram á vor en síðan
hefur fyrirtækið ekki átt kost á ferskri
rækju. Ásdís Pálsdóttir, yfirverkstjóri
hjá Pólum, segir að ferska rækjan sé
mun betra hráefni og úr því sé hægt
að framleiða afurðir fyrir aðra mark-
aði en tvífrysta rækjan fer á. „Það er
nauðsynlegt að geta boðið upp á báðar
tegundir, þær hjálpa hvor annarri í
sölu,“ segir Ómar.
Útboð að aukast
Hann segir að erfitt og dýrt sé að
fá ferska rækju og kvótalaust fyrir-
tæki eins og Pólar hf. sitji ekki við
sama borð og aðrir i því efni. Ekki sé
annað að gera en að leita út á markað-
inn. Segir Ómar að útboð á rækju eins
og á Húsavík sé sífellt að aukast og
Pólar reyni að senda sem víðast inn
tilboð.
Svalbarði er kvótalaust úthafsveiði-
skip. Ómar segir að útgerðin sé erfið
því lítið hafi veiðst á Flæmska hattin-
um. Allur afli skipsins hefur verið flutt-
ur heim og ýmist farið á markað eða
til vinnslu hjá verksmiðjunni.
1.200
900
600
Loðnuaflinn
1963-1995
| Afli útlendinga
. Afli íslendinga:
IÁ sumar- og haustvertíð
Á vetrarvertíð
1965
1970 1975 1980 1985 1990 1995
í þúsundum tonna Vertíðir (júlí-mars); 1988/89 1989/90 1990/91 1991/92 1992/93 1993/94 1994/95
Tillaga Hafrannsókastofnunar 1.065 900 250 740 900 1.250 950
Útgefið heildaraflamark 1.065 900 312 740 900 1.250 950
Heildarafli (íslendinga og annarra) 1.037 808 316 677 788 1.179 864
Stjórnun
og veiðar
frá 1988
FÓLK
Sæmundur
kominn í land
• / SUMARBYRJUN tók
Sæmundur Friðriksson við
nýrri stöðu hjá Utgerðarfélagi
Akureyringa
sem fram-
leiðslu- og
gæðastjóri
frystiskipa.
Sæmundur
hefur starfað
hjá félaginu
um árabil á
ýmsum skip-
um þess. Hann er stýrimaður
að mennt en lauk námi í rekstr-
arfræði frá Háskólanum á
Akureyri fyrir rúmum tveimur
árum. Hann er kvæntur Huldu
Friðjónsdóttur og eiga þau tvo
syni. Sæmundur fór fyrst á sjó
16 ára gamall árið 1965. Hann
útskrifaðist sem stýrimaður
1973 og var síðan á Súlunni í
nokkur ár. „Ég er því búinn að
vera ein 30 ár á sjó og þar af
11 ár hjá ÚA,_“ segir Sæmundur
í samtali við ÚA-fréttir. „Ég
var fyrst á gamla Sléttbak og
gamla Harðbak og síðan á
ýmsum skipum fram tii 1986
þegar Hrímbakur kom. Þar var
ég stýrimaður og tók svo við
stöðu fyrsta stýrimanns á nýja
Svalbak þegar hann kom vorið
1994. Þá var ég jafnframt að
klára rekstrarfræðina í Há-
skólanum. Síðan var ég á Sval-
bak þangað til ég byijaði í þessu
nýja starfi."
HjáÚA
frá 1948
• BJORG Hansen er sá starfs-
maður sem á einna lengstan
starfsaldur að baki hjá Útgerð-
arfélagi
Akur-
eyringa. Hún
byijaði hjá fé-
laginu í janúar
1948, þá 17
ára gömul.
Björg hefur
unnþð óslitið
hjá ÚA síðan,
að undanskildum hléum vegna
barneigna, en hún á 5 börn.
Fyrsti viðkomustaður Bjargar
hjá fyrirtækinu var netahnýt-
ingin, sem þá var á svokallaðri
Sverrisbryggju. Þá sáu konur
nær eingöngu um netahnýting-
una og allt var gert í hönd-
unum. Nú fást fáar konur við
þessa grein. Þó starfar Erla
Björnsdóttir hjá veiðarfæra-
gerð ÚA en þær Björg byijuðu
hjá fyrirtækinu á sama tíma.
Eftir nokkur ár við netahnýt-
ingar flutti Björg sig í saltfisk-
verkunina og síðan í frystihúsið
þegar það hóf starfsemi 1957.
Þegar þvottahúsið var síðan
opnað fór Björg þangað og hef-
ur unnið þar síðan. „Það er
gott að vinna hérna þótt kaupið
mætti auðvitað vera hærra. Hér
sjáum við um þvott á öllum
fatnaði, bæði sem kemur frá
skipunum og úr frystihúsinu en
við erum tvær sem skiptum
þessu með okkur,“ segir Björg.
„Ætli ég verði ekki ellidauð
hérna," segir hún í spjalli við
nýútkomnar ÚA-fréttir, að-
spurð hvort hún ætli að halda
lengi áfram enn.
Björg
Hansen
Sæmundur
Friðriksson
Líkar vel að vinna hjá ÚA
• SIGURÓLI Kristjánsson
verkstjóri hefur unnið hjá ÚA
síðan 1982. Fyrst með skólan-
um en nánast
samfleytt síð-
an 1986.
Siguróli, oft
kallaður Moli,
er Akur-
eyringur í húð
og hár og er í
sambúð með
EIvu Björk
Ragnarsdóttur. „Ég byijaði í
móttökunni en færðist síðan
norðureftir á tæki og lausfrysti
1987 og hef verið þar síðan.
Ég varð flokksstjóri 1991 og
hef verið verkstjóri frá 1993,“
segir Siguróli í samtali við
ÚA-fréttir. Hann segir að sér
líki vel að vinna hjá ÚA. „Mér
fannst það þó skemmtilegra
áður en hópbónusinn var settur
á. Mér finnst að starfsandinn
hafi versnað og hvatinn til að
standa sig vel sé minni. Auðvit-
að hafa orðið miklar breytingar
á þessum árum. Framleiðslu-
ferlið er mun flóknara, fleiri
afurðaflokkar, fleiri markaðir
og meiri kröfur.“
Grásleppuflök
í súrsætri sósu
FISKIÞING, sem haldið var í síðustu viku, fól stjóm
Fiskifélagsins að kynna grásleppu sem matfisk. Hrogn-
nrnpnn| kelsi er göngufiskur sem heldur sig út
KÍilJilUiliJjUBI á reginhafi mestan hluta ársins. Á vor-
in kemur hún upp að landi til hrygningar, Hrygrian
heitir grásleppa, en hængurinn rauðmagi. Hér áður fyrr
var grásleppan öll nýtt, ýmist söltuð, látin síga, hrogn
hennar notuð til ostagerðar og hveljan til skógerðar.
Núna er grásleppan hinsvegar eingöngu veidd vegna
hrognanna sem notuð em í grásleppukavíar. Þessu vilja
grásleppukarlar breyta enda hér um að ræða hinn ágæt-
asta matfísk. Uppskriftin er sótt i smiðju Landssam-
bands smábátaeigenda.
2 grásleppuflök, skorin í strimla
hveiti
2 msk. olía
2 hvítlauksrif
Vi laukur
V* jöklasalat
2 bollar súrsæt sósa
Súrsæt sósa
1 bolli vatn
lbolliedik
1 bolli sykur
yh laukur, smátt skorinn
1 gulrót, skorin í teninga
1 msk. tómatmauk
2 msk. sojasósa
Látið sjóða og jafnið út með kartöflumjöli.
Veltið fískinum upp úr hveiti, steikið í oliu á pönnu
ásamt lauknum, kryddið. Bætið söxuðu jöklasalatinu út
i og síðan súrsætu sósunni. Látið suðuna koma upp.
Borið fram með hrísgrjónum.