Morgunblaðið - 25.08.2000, Qupperneq 2
2 C FÖSTUDAGUR 25. ÁGÚST 2000
MORGUNBLAÐIÐ
BÍÓBLAÐIÐ
Aöalsteinsson
Draum-
ur í dós
Hollywood bæði sannaói og
afsannaði kenninguna um
ameríska drauminn þegar
ráðið var í aðalkvenhlutverkið
í Simone, nýjustu mynd
Andrew Niccol (Gattaca).
Simone er ung kona sem
kemur til Hollywood og verður
frægnæstum umsvifalaust.
Ekkert nýtt við þetta þema. A
Staris Born (1937/54), All
About Eve (1950), The Bare-
foot Contessa (1954).
Ung stúlka stígur úr
rútu á umferðar-
miöstööinni neðan
við Sunsetog Vine.
Hún er með hattkúf í annarri
hendi og iitla ferðatösku í
hinni. Stuttu síðar er hún orö-
in fræg og dáð leikkona. Am-
eríski draumurinn lifir.
Simone kemur semsagt til
með að feta í fótspor Esther
Blodget og Eve Carrington. A/
Pacino (Guðfaðirinn) var feng-
inn til að leika aöalkarlhlut-
verkið.
En hver leikur Simone? Það
ætti ekki aö vera vandamál
aö finna leikkonur sem þekkja
Pacino: Mótleikari ekki til.
sig á BSÍ-inu í Hollywood. Eng-
inn vissi hver Sharon Stone
eða Julia Roberts eða Cam-
eron Diazv oru þegar þær
komu í bæinn.Gæti ein þeirra
ekki látið drauminn rætast á
filmu, aftur og nýbúinn? Nei.
Of þekktar. Sú sem leikur
Simone þarf að vera óþekkt.
Einhver sem fólk þekkir ekki,
entrúirsamtaðhúngeti lagt
heiminn að fótum sér. Púff.
Ekki auðvelt, en ef slíka konu
er einhvers staðar að finna,
þá er það í Hollywood. Hér
skortirekki hæfileikana. Nei.
Niccol leitaði bæinn þveran
og endilangan, en fannst
hann ekki komast í nógu feitt.
Jæja, þá er bara að gera leit-
arflokk út af örkinni og finna
þessa konu einhvers staöar í
Ameríku. Það er þó þaðan
sem þærkoma allar. „Sorrí."
Niccoll reyndi það líka ogfann
enga nógu góða í þessu 130
milljóna kvenna samfélagi.
Hvað geröi hann þá? Réð út-
lending? Nei. Hann létteikna
Simone! Hún veröurfyrsta
mennska aðalhlutverkið í bíó-
mynd sem verður algerlega
búiðtilítölvu! Þessi gegndar-
lausi snilldarleikursannarog
afsannarkenninguna um am-
eríska drauminn í senn. Af-
sannar hana, vegna þess að
Hollywood er með þessu að
segja að engin leikkona í öllu
landinu sé nógu góö til að
túlka hvílíka hæfileika fólk
þarf að hafa til brunns að bera
til slá í gegn þar. (Nálaraugaö
inn t himnaríki er ekki svona
torfarið, þangað ku komast
óteiknaðar sálir.) Á sama tíma
sannar þetta að ameríski
draumurinn erenn við lýði. í
Ameríku, sjáiði til, er ekki gert
upp á milli fólks. Það er sama
hver þú ert og hvaðan þú kem-
ur, þú getur lifað ameríska
drauminn. Jafnvel þótt þú sért
ekki til.
Allen og Albert Hughes (Menace II
Society)v ildu einnig kvikmynda og
höfðu Smithí huga í aöalhlutverkið
en ekkert varð sumsé úr því.
Cagef
Paltrow
og Af f leck
í Bounce
„Ég var mjög stressaður þegar ég
hitti þau," er haft eftir leikstjóra róm-
antísku gamanmyndarinnar Bounce,
Don Roos, þegar hann talar um
fyrsta fund hans og leikaranna Gwyn-
eth Paltrow og Ben Affleck, sem
fara með aöalhlutverkin i myndinni.
„Þau eru bæði svona tólf ára og bæði
hafa fengið Óskar." Myndin fjallar um
Buddy, sem Affleck leikur, er lætur
eiginmanni Paltroweftir sætið sitt í
flugvél sem siðan ferst. Buddyer
haldinn miklu samviskubiti og afræð-
ur að hitta ekkjuna og veröur ástfang-
inn af henni. Leikstjórinn Roossegir
að vinskapur Paltrow og Afflecks
hafi gerttökur á myndinni mjög auð-
veldar. „Þau eru alltaf að stríða hvort
öðru," segirhann. „Stundum eru þau
eins og systkini, stundum eins og
góðir vinir og stundum eins og félag-
ar“
Símaklefinn
Maður labbar inn í símaklefa, tekur
upp símtólið og er sagt af nærliggj-
andi leyniskyttu að hann verði skot-
inn til bana ef hann leggur tólið á aft-
ur. Þannigersagan í Símaklefanum
eða Phone Booth, sem JoelSchu-
Schumacher: Símaklefatryllir.
macher ætlarað kvikmynda innan
skamms. Ekki hefurenn veriö afráðið
hver tekur upp tólið f símaklefanum.
Jim Carreyvar áhugasamur á sínum
tíma að leika í myndinni en hætti við.
Einnig var Will Smith orðaöur við
hlutverkið. Handritiö ereftir Larry
Cohen og höfðu nokkrir leikstjórar
sýnt áhuga á að kvikmynda það áður
en Schumachertók það aö sér.
MichaelBay, sem gerði Ragnarök,
sýndi myndinni áhuga en er nú að
kvikmynda stórmyndina Perluhöfn.
Fjölskyldu-
manninum
í nýjustu mynd sinni leikur Nichol-
as Cagevaldamikinn kaupsýslu-
mann á Manhattan sem ungursagöi
skilið við ástina sína ogfórtil London
í starfsnám. Atvikin haga því svo til
að einn daginn vaknar hann við hlið
konunnar sem hann skildi eftir heima
og lifir því lífi sem hefði getaö orðið ef
Cage: Þarfekki að vera eins
þungbrýnn í næstu mynd.
hann hefði aldrei farið til London.
Myndinni er lýst sem nútímagerð It's
a Wonderful Life, en leikstjóri hennar
er Brett Ratner, sem áðurgeröi
Rush Hour. Meö aöalkvenhlutverkiö
fer Téa Leoni. Curtis Hanson (L. A.
Confidential) ætlaði að gera þessa
mynd á tímabili en hætti við. Aöal-
hlutverkið var boöið John Travolta,
sem hafði annaö að gera. Cage leist
vel á rómantíska gamanmynd eftir
Bringing Out the Dead og sló til.
Klæðskerinn
í Panama
Tökur standa nú yfir á einni af ný-
legri sögum njósnasagnahöfundar-
ins John Le Carré, The Tailor ofPan-
ama eða Klæðskeranum ÍPanama.
Leikstjóri erJohn
Boorman en með
aðalhlutverkin fara
Pierce Brosnan og
Geoffrey Rush
ásamt Jamie Lee
Curtis. Myndin
fjallarum klæð-
skeraíPanama
sem breskur
njósnari færtil þess að senda vill-
andi upplýsingarheimtil Bretlands
um það hvernig Kínverjar ætla sér að
ná yfirráðum yfir Panamaskurðinum.
Brosnan leikur njósnara þennan en
Boorman segir að persónan sé „antí-
Bond‘‘ Þess má geta að Brosnan
gerði nýlega samning um að leika í
þremur Bond-myndum í viðbót.
Brosnan: Njósn-
ari Le Carrés.
I Eftir Arnald Indríðason Þaðererfittaðgeraþvíalmennilegskilffá- |
I einum orðum en áttundi áratugur tuttugustu I
I aldarinnar er hin eina og sanna gullöld Hollywood - kvikmyndanna. Þeir I
1 sem fóru hvað mest í bíó á þeim áratug, fólk fætt í kringum 1960, og
ólst upp á myndum tímabilsins, er fólk sem dekrað var við í bíó. Það sá
margt afþví besta (og sumt afþví versta reyndar líka) sem gert var í kvik- j
I myndagerð á öldinni og það býr að því þegar það sér myndirnar sem
I gerðar eru í dag og undrast hversu lélegar þær eru orðnar. Það er margt \
| sem veldur því að kvikmyndagerðin í Hollywood blómstraöi sem aldrei j
I fyrr á áttunda áratugnum. Umrót hippaáratugarins á undan hafði sín
I áhrif; myndir eins og Bonnie and Clyde, Easy Rider, Butch Cassidy and
I the Sundance Kid og Midnight Cowboy féllu í kramið hjá unga fólkinu og •
Hollywood tók mið af því. Ungir og menntaðir kvikmyndagerðarmenn
komu fram á sjónarsviðið íkringum 1970 ogblésu nýju lífi íað mörgu
I leyti staðnaða kvikmyndagerð og hæfileikafólk af austurströndinni hóp- ,
I aðist vestur til draumaborgarinnar og lagði grunninn að sérstaklega bita- \
j stæðri kvikmyndagerö. Leikstjórarnir fengu meiri völd og menn eins og j
I Coppola og Scorsese nýttu sér það til hins ýtrasta. Og ungir leikarar á I
I borð við Al Pacino, Robert De Niro, Meryl Streep og Jack Nicholson
I fengu sín fyrstu bitastæðu hlutverk.
Ég á ímiklum erfiðleikum með að nefna fleiri en tvær verulega góðar
bíómyndir frá Batmanáratugnum, þeim níunda, Platoon er ein, og það er j
I með herkjum að ég muni eftir sæmilegum myndum frá áratug Júragarös- ■
I ins, þeim tíunda, Shawshank-fangelsið er ein, Tortímandinn tvö önnur.
j Kannski eru þær fleiri, ég man bara ekki eftir þeim.
I Efégerhins vegarspuröurútígóöarHollywood-myndirfrá áttunda
I áratugnum fer einhver buna ígangsem égveitekki hvernig á að stoppa: I
I Franska sambandið eitt og tvö, Patton, Guðfaðirinn eitt og tvö, The Par-
allax View, Three Days ofthe Condor, All the President’s Men, Gauks-
hreiðrið, Særingamaðurinn, Alien, Deliverance, Jaws, Marathon Man,
■ Mean Streets, Taxi Driver, Stjörnustríð, Carrie, Apocaiypse Now, Raging ■
I Bull, Lenny, Five EasyPieces, Last Tango in Paris, Halloween, The Last
j Picture Show, The Last Detail, Kramer vs. Kramer, Invasion ofthe Body j
I Snatchers, Annie Hall (ogallaraörar Woody Allen-myndir áratugarins
I nema Interiors), High Anxiety, Heaven Can Wait, The Heartbreak Kid,
• Eraserhead, Enter the Dragon, The Elephant Man, Dog Day Afternoon,
Papillion, Don 't Look Now, The Deer Hunter, The Day of the Jackai, Om-
J en, Chinatown, Close Encounters of the Third Kind, A Clockwork Or-
■ ange, Being There, Badlands, American Graffiti, Murderon the Orient
I Express, Little BigMan, The Man Who Would Be King, M*A*S*H*,
j Nashville, Midnight Express, The Shining. j
I Og ég er örugglega aö gleyma tíu myndum í viðbót. Þetta eru myndirn- í
I ar sem mín kynslóð ólst upp við. Aðrirgeta ugglaust nefntjafnmargar I
I myndir frá þeim áratug sem er þeim kærastur en ég efastsamt um það. •
Eins og sjá má ríkti á áttunda áratugnum sérstakt blómaskeið.
Það er sjálfsagt einhver mælikvarði á gæði þessara mynda að engin
I þeirra hefur elst illa, þær hafa allar saman staðist tímans tönn. Þær eru \
I í hópi mynda sem hægt er að horfa á meö reglulegu millibili og það er
j hægt að finna eitthvað nýtt íþeim íhvert sinn. Á þeim tveimur áratugum j
j sem liðnir eru síðan hefur Hollywood sökkt sér æ meira í risavaxnar B- i
I myndir fyrir börn á öllum aldri, einhvers konar sumarmyndasamkeppni
I um brellur og tölvuleiki, sem eru horfnar manni að eilífu á 60 sekúndum. I
Ég fór að hugsa um þetta þegar ég sá Insider eða Uppljóstrarann eftir J
Michael Mann með Al Pacino og Russell Crowe í aðalhlutverkum.
I Mann hefði sómt sér vel á áttunda áratugnum. Insider er ein af fáum nýj- ■
I um myndum sem nær þeim eftirsóknarverðu gæðum sem sjá mátti dag- |
j lega í kvikmyndahúsunum á áttunda áratugnum. j
L____________________________________________________________________I
Besta norræna myndin verður valin á kvikmyndahátíð í Noregi á mánudaginn
Sterkur
argangur í Haugasun
Á morgun hefst alþjóðlega kvikmyndahátíðin í
Haugasundi í Noregi, en ásamt Gautaborgarhátíð-
inni sem haldin er í febrúarmánuði er hún helsti
vettvangur fyrir kynningu og sölu á norrænum
kvikmyndum, bæði innan og utan Norðurlanda.
Hátíðin stendur yfír í viku, en þeir atburðir hennar
sem skipta íslendinga máli eiga sér stað núna um
helgina, annars vegar markaðurinn New Nordic
Films og hins vegar veiting Amönduverðlaunanna
fyrir bestu norrænu myndina sem kunngjörð verð-
ur á mánudagskvöldið 28. ágúst.
Nýjar norrænar myndir
Hátíðin í Haugasundi hefur verið við lýði í
fimmtán ár og var upprunalega hugsuð til að kynna
norskar myndir og nýjar erlendar myndir á heima-
markaðnum. Þannig er hún enn, nema á síðustu ár-
um hefur þáttur mynda frá Norðurlöndum vaxið til
mikilla muna. Til dæmis hefur markaðurinn New
Nordic Films verið haldinn frá árinu 1995 og er orð-
inn mjög mikilvægur fyrir kynningu og sölu nor-
rænna mynda. Þangað kemur fjöldi kaupenda víðs
vegar að úr heiminum, dreifingaraðilar fyrir kvik-
myndahús og fulltrúar sjónvarpsstöðva eða flestir
þeir sem sýnt hafa áhuga á norrænum kvikmynd-
um í gegnum tíðina. Að sama skapi mæta allir
helstu kaupendur, framleiðendur og kvikmynda-
gerðarmenn frá Norðurlöndum, svo markaðurinn
er ekki síður mikilvægur fyrir samskipt-
in innan þeirra. Norræni kvikmyndasjóð-
urinn styrkir framtakið og þama eru
haldin málþing og fundir af ýmsum toga
til að kortleggja núverandi stöðu og spá í
framtíðina.
Á New Nordic Films er einungis pláss
fyrir um fimmtán myndir hverju sinni og
skipuð er sérstök nefnd til velja þær. At-
hygli vekur hversu margar íslenskar
myndir eru með í ár, eða fjórar: Ungfrúin góða og
húsið, Englar alheimsins, Fíaskó og 101 Reykjavík.
Frá Svíþjóð koma einnig fjórar myndir: Songs from
the Second Flooreftir Roy Andersson, Trolösa eft-
ir Liv Ullmann en handritið skrifaði Ingmar Berg-
man, A Summer Tale eftir Ulf Malmros og bama-
myndin Tsatsiki, morsan och polisen eftir Ellu
Lemhagen. Frá Noregi koma þrjár myndir: Det-
ector eftir Pál Jackman, Aberdeen eftir Hans Pett-
er Moland og S.O.S eftir Thomas Robsahm. Dan-
mörk er með tvær myndir: Dancerin the Dark eftir
Lars von Trier (allir vita hver leikur aðalhlutverkið í
henni) og Bomholms stemme eftir Lotte Svendsen.
Frá Finnlandi koma tvær myndir: Restless eftir
Aku Louhlmles og Seven songs from the Tundra
eftir Anastasiu Lapsui og Markku Lehmuskallio.
Verðlaun hátíðarinnar r Haugasundi kallast Am-
anda og fer veiting þeirra fyrir norskar og alþjóð-
Hilmir Snær Guðnason og Víctoria April
í 101 Reykjavík: Hver fær Amönduna?
legar myndir fram
í beinni sjónvarps-
útsendingu hinn 2.
september. Frá
árinu 1993 hafa
hins vegar verið
veitt sérstök Am-
andaverðlaun fyrir
bestu norrænu
myndina og verð-
m- sem fyrr segir
tOkynnt um hana
mánudagskvöldið
28. ágúst.
Kvikmynda-
stofnanir hvers
lands um sig til-
nefna myndir til
Amandaverðlaunanna, hér er það úthlutunamefnd
Kvikmyndasjóðs íslands og valdi hún að þessu
sinni 101 Reykjavík eftir Baltasar Kormák. Sumum
þykir sjálfsagt skrítið að tilnefna ekki Engla a 1-
heimsins, en það mun vera vegna þess að Frlðrik
Þór Friðriksson hefur hlotið Amönduna í tvígang -
árið 1994 fyrir Bíódaga og 1997 fyrir Djöflaeyjuna -
og hann er eini leikstjórinn frá upphafi sem hefur
unnið þau svo oft. íslendingar eru þó ekki einir um
að dreifa athyglinni á myndir sínar, því í stað þess
að tilnefna Dancer in the Dark, sem hlaut Gull-
pálmann í vor í Cannes, velja Danir Bomholms
stemme. Myndir hinna landanna eru S.O.S. frá
Noregi; Tsatsiki, morsan och polisen frá Svíþjóð;
og Seven Songs from the Tundra frá Finnlandi.
Og þá er bara að vita hvort Baltasar Kormákur
og félagar hljóti önnur alþjóðleg verðlaun sín fyrir
101 Reykjavík á mánudagskvöldið.