Morgunblaðið - 07.11.2000, Side 46

46 C ÞRIÐJUDAGUR 7. NÓVEMBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
X
Hugsað
að hausti
Gróður og garðar
Gott er að nota haust og vetur til að skipu-
leggja framkvæmdir í garðinum. Brynja
Tomer elti Björn Jóhannsson landslags-
arkitekt í einn dag og komst að ýmsu snið-
ugu í tengslum við skipulag garða.
Morgunblaðið/Arni Sæberg
Óræktarsvæðið bak við hús breytist í fallegt hugleiðsluhorn. Stígur tengir saman þetta svæði og trépall. I
fjarska sést Björn benda á gamla steinhleðslu sem hann vill láta laga.
HAUST og vetur eru án efa besti
tími ársins til að undirbúa
breytingar og framkvæmdir á lóð-
inni. A haustin er sumarið enn i
fersku minni og auðvelt að rifja upp
hugmyndir um draumagarð sem
auðveldlega getur orðið að veru-
leika.
Þessi árstími er líka bestur til að
flnna landslagsarkitekt til að ráð-
færa sig við og jafnvel biðja um að
teikna upp hugmyndir að skipulagi
* lóðarinnar. Þá er gott að finna verk-
taka til garðavinnu að vetrarlagi,
því að um leið og frost fer úr jörðu
að vori eru þeir flestir orðnir hlaðn-
ir verkefnum og ekki til umræðu um
neinar framkvæmdir fyrr en ári síð-
ar. Eins og Róm verður garður því
ekki byggður á einum degi.
Skemmtilegasti hluti dagsins
í sumar sem leið elti ég Björn Jó-
hannsson landslagsarkitekt í einn
dag, til að kynnast störfum hans.
wMorgunninn fór aðallega í símtöl við
viðskiptavini, fundi og tölvuvinnu,
en á skrifstofu hans er nútímalegur
tölvubúnaður, sem gerir honum
kleift að útbúa nákvæmar vinnu-
teikningar af lóðum, hvort sem þær
eru stórar eða litlar.
Meðal annars hefur Björn með
höndum skipulag lóða við byggingar
í Kópavogi sem rísa munu á næsta
ári og segir hann ekkert erfitt að
teikna upp lóðir þótt húsin séu ekki
enn komin. Þó þyki sér skemmti-
legra að endurhanna lóðir við hús
sem hægt er að heimsækja. Síðdeg-
ís þennan dag fór hann í heimsókn
til hjóna sem nokkrum mánuðum
áður höfðu keypt sér gamalt hús í
Kópavogi. Það var að mínu mati
* skemmtilegasti hluti dagsins.
Garðurinn var í órækt og hjónin
vildu aðstoð við að útfæra hug-
myndir og skipuleggja vinnu á lóð-
inni. „Hugmyndir húseigenda
skipta mestu máli og hlutverk
landslagsarkitekts er að skipu-
leggja lóðina með óskir eigenda í
huga,“ segir Björn og bætir við að
flestir eigi það sameiginlegt að vilja
eyða sem stystum tíma í umhirðu,
svo sem slátt og arfatínslu.
„Mér finnst mjög gott að fólk
punkti niður hjá sér það sem því
finnst skipta máli, til dæmis hvort
það vill heitan pott, leiksvæði fyrir
börn, stórt dvalarsvæði, foss eða
tjörn, og hafi minnispunkta við
-A höndina þegar ég kem á staðinn.
Einnig er mikilvægt að teikningar
af lóðinni liggi fyrir, en þær er yfir-
leitt hægt að fá hjá byggingafulltrú-
um viðkomandi sveitarfélaga.“
í garði Þráins Vigfússonar og
Svövu Edgarsdóttur í Kópavogi er
talsverður halli, enda er lóðin í
brekku. Þau sögðust vilja ráðgjöf
landslagsarkitekts til að fá heildar-
sýn yfir það sem hægt væri að gera
á lóðinni og ekki síst til að átta sig á
hvar væri heppilegast að byrja. Þau
kváðust vilja hafa leiksvæði fyrir
^ synina þrjá, rúmgóðan trépall og
™ lítið viðhald. Auk þess höfðu þau
efasemdir um nokkrar stórar aspir
og birkitré, sem skyggðu meðal
annars á fagurt útsýni til sjávar út
um stofuglugga.
Haldið í gamlar hefðir
Þegar Björn gekk með þeim um
garðinn sá hann strax að skynsam-
legt væri að skipta lóðaframkvæmd-

!jT -. %
wetnu' L

. d-mAiMEÓS
tfjlUU’Z
ZHtvZhJ'iItAn-
■IWU;
1 -rtér*uv
HiriAtAYiAéWlK.
UAVP&f
OÚfttsriu-
Efst sést hugleiðsluhorn Bjöms og til hægri teikning hans af stórum trépalli.
-V aV'UUAnuZA
V\</ rvccMiv&
i mnvti/K
pou
á.RSA/1

1/ZAuVHtm
OUFAtBÝKJiZ
VJALLAH'BA-S
IV&VtpKt

O&AO&WflV
JAW15ZUHH
ig er úrval túlípana orðið mjög mik-
ið, auk snemmblómstrandi lauka
eins og vetrargosa og krókusa.“
Skjól skiptir
öllu máli
Góðir skjólveggir eru að mati
Björns lykilatriði, sérstaklega í nýj-
um görðum. „Þeir eru nauðsynlegir,
í það minnsta meðan gi-óður er að
vaxa upp. Vel gróið limgerði veitir
betra skjól en skjólveggur, því hann
er þykkari og hægir á vindi beggja
vegna við sig. Þar til limgerði er
fullvaxið er hins vegar nauðsynlegt
að notast við skjólgirðingu úr
timbri.“
Björn hefur verið iðinn við að
halda fyrirlestra og námskeið og
heldur meðal annars námskeið fyrir
garðeigendur hjá Námsflokkum
Hafnarfjarðar. „Þessi námskeið
hafa verið mjög vinsæl og mér
finnst mjög gaman að sjá hversu
duglegir húseigendur eru að nota
haust og vetur til að huga að fram-
kvæmdum í garðinum."
Sjálfur segist hann nota haust og
vetur til að teikna fyrir fólk, auk
þess að halda námskeið og fyrir-
lestra. „Það er auðvelt fyrir mig að
sjá möguleika á nýtingu lóðar og
teikna upp hugmyndir, þótt jörð sé
snæviþakin.
Það sem mér finnst skipta mestu
máli er að fólk fái garð í samræmi
við væntingar sínar og að það geti
notað lóðina eins og framlengingu á
húsi sínu. Með vel útfærðum hug-
myndum má segja að hægt sé að
lengja sumarið um að minnsta kosti
mánuð í hvora átt.“
í lok heimsóknar-
innar settist Björn
niður með þeim
hjónum og teiknaði
helming garðsins út
frá hugmyndum sem
upp höfðu komið.
Húseigendur kváð-
ust ánægðir og fullir
tilhlökkunar að hefj-
ast handa við endur-
gerð lóðarinnar.
Að njóta garðsins
vor og haust
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Þessi gróður og steintröppur munu víkja fyrir timburverönd með þrepum úr timbri.
um í tvennt og taka helming lóðar-
innar fyrir í einu. Hann rak augun í
gamla hleðslu á lóðamörkunum,
sem honum þótti eftirsóknarvert að
halda, þótt nauðsynlegt væri að laga
hana til. I bakgarði, sem húsráðend-
ur höfðu ímyndað sér að yrði aldrei
til prýði, sá Björn möguleika á að
úbúa fallegt svæði, sem hann kýs að
kalla hugleiðsluhorn. Nærliggjandi
hús og gróður veita skjól á þessu
svæði og þar er bæði unnt að njóta
morgun- og kvöldsólar.
Það kom á óvart hversu litlu raski
hann vildi valda á gróðri og fannst
til dæmis „flottur karakter“ í gömlu
kræklóttu birkitré, sem hann mælti
með að yrði látið standa og meira að
segja lagði hann til að í pallinn yrði
gert gat fyrir trjástofninn. Greni-
tré, sem eru til lítillar prýði, vildi
hann ekki láta fella, þvert á fyrri
hugmyndir húsráðenda, þar sem
hann sagði að þau veittu mikilvægt
skjól fyrir norðanátt. Hann lagði
hins vegar til að neðstu greinar þess
yrðu sagaðar af, til að hressa upp á
útlitið og til að hægt yrði að sitja
undir trjánum eða rækta þar skugg-
sælan gróður.
Björn segir að sér
þyki mjög gaman að
fylgjast með nýjung-
um sem _ tengjast
görðum. „Ég er til
dæmis mjög hrifinn
af öllum hugmynd-
um sem gefa okkur
möguleika á að nýta
garðinn fyrr á vorin
og lengra fram á
haust.
Hitagjafar af ýmsu tagi skipta
meginmáli og má þar til dæmis
nefna svokallaða arinbelgi, sem
njóta mikilla vinsælda, enda gefa
þeir frá sér varma sem getur skipt
sköpum. Einnig er ég mjög hrifínn
af hitalömpum sem nýverið komu á
markað og lystihúsum, sem eru með
þaki en án veggja.
Mér finnst sniðugt að setja niður
mikið af haustlaukum svo að garð-
urinn sé í litadýrð snemma á vorin.
Til dæmis er snjallt að setja niður
páskaliljur nálægt runnamuru, því
hún blómstrar fremur seint og einn-