Morgunblaðið - 17.11.2000, Blaðsíða 2

2 C FÖSTUDAGUR 17. NÓVEMBER 2000
BÍÓBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
Franskar
gyðjur
FRÓNSK kvikmyndagerð
stendur íblóma eftir iægð
níunda áratugarins og því
hafa franskar ieikkonur verið
mjög áberandi, enda hafa
þær úr miklu að moða um
þessar mundir.
Það vekur athygli að
konurá öllum aldurs-
skeiöum fá að njóta
sín í spennandi hlut-
verkum - hin óhemjulega
æskudýrkun norðurlandanna
hefur aldrei verið ríkjandi í
París nema í vissum klúbbum
á Saint-Denisgötu. Enda hafa
Frakkargjarnan á orði að feg-
urst sé
konan um
fertugt.
Þetta á vel
við leikkon-
una Nath-
alie Baye
(reyndarer
hún vel yfir
fertugt en
Baye: Feneyja- ber það
verðlaun. ekki með
sér), sem hefur verið í sviðs-
Ijósinu undanfarið, en ásamt
Catherine Deneuvevat hún
ein af fremstu leikkonum
nýbylgjumanna og vann m.a.
með Godard, Blier, Pialat og
Truffaut. Sá síðastnefndi
veitti Nathalie fyrsta alvöru-
hlutverkið í kvikmyndinni La
Nuit amérícaine (Ameríska
nóttirí) þegar Nathalie var ný-
útskrífuö úr leiklistarskóla ár-
ið 1973. „Nathalie var ósköp
sæt þegar hún varyngri," seg-
ir í nýjasta hefti kvikmynda-
blaðsins Studio, „en eftirfer-
tugt varö hún gullfalleg og
nýtur sín núna til fullnustu.
Hún er í senn einföld og dul-
úðug, sem er spennandi
blanda." Nathalieíékk mikið
lof fyrir nýjustu kvikmynd hinn-
ar upprennandi kvikmynda-
gerðarkonu Jeanne Labrune,
Qa ira mieux demain (Á morg-
un gengur betui) en þar leikur
hún skemmtilega tauga-
trekkta konu sem finnur sér
lítið til dundurs og drekkir sér
því í hversdagsleikanum.
Nathalie er ákaflega opin
leikkona sem vílar ekki fyrir
sér að taka að sér djörf hlut-
verk og ganga fram af áhorf-
endum. í Selon Matthieu
(Samkvæmt Matthíasi) eftir
Xavier Beauvois. sem veröur
frumsýnd bráölega, leikur hún
eldri konu sem verður ást-
fangin af ungum manni. Nath-
aiievakti mesta athygli fyrir
hlutverk sitt í Une Liaison
pornographique (Klámfengið
samband) eftir Fréderic Font-
eyne, sem tekur á djörfum
kynórum. Sjálf segir Nathalie
að myndin hafi verið stærsta
gjöfin á leikaraferli hennar þar
sem hún þurfti að takast á við
mjög ögrandi kvenhlutverk.
Fyrir það hlaut hún verðlaun
fyrir besta leik í aðalhlutverki f
Feneyjum í fyrra.
Aórar leikkonur sem hafa
veriö í sviðsljósinu undanfarió
eru Isabelle Adjani sem leikur
Kamelíufrúna í endurgerð Al-
fredoArias, sem frumsýnd er
á næstunni og Isabelle Hupp-
ert\ Merci pour ie chocolat
(Takk fyrirsúkkulaðið), nýj-
ustu mynd Chabrol. Myndin
fékk frekar dræmar móttökur
en efni hennar er dæmigeröur
Chabrolmeó myrkum slæð-
um: Ung stúlka uppgötvar aö
faöir hennar er í raun frægur
píanóleikari og dregst inn í
óhugnanlegan fortíöarvef.
Banderas og Griffith lukkuleg: En
hvað segir Julia?
Juliu Roberts-
mynd án Juliu
Roberts
Ekki er öll vitleysan eins, sem
betur fer. Nú stendur fyrir dyrum
gerö myndar með Juliu Roberts án
þess að Julia Roberts sé með í
myndinni. Hér verður þó hvorki um
tölvutæknibrellur né klónun að
ræöa: Julia Roberts veröur ekki
með í myndinni nema sem pers-
óna. The Limo Man heitir fyrirbær-
ið og segir sanna sögu af því þeg-
ar títtnefnd Julia Roberts dvaldist
á írlandi hjá fjölskyldu einka-
bílstjóra síns eftir að hún skildi við
kærastann sinn, Kiefer Suther-
land, áriö 1991. Þetta verkefni
strandaði fyrr á árinu, ekki vegna
þess að mönnum fannst það of
fáránlegt til framkvæmda heldur
vegna þess aö framleiðendur
skorti fjármagn. Núna hefur bjarg-
vættur hlaupið undir bagga þar
sem er sjálfur Antonio Banderas.
Hann hefur útvegað fjármagn svo
myndin getur farið í tökur í mars á
næsta ári; hann mun sjálfur ekki
leika í myndinni en það mun eigin-
kona hans gera. Melanie Griffith
mun sem sagt leika Juliu Roberts.
Er Antonio Banderas oröinn band-
vitlaus?
Hoblit með
stríðsdrama
Sá reyndi sjónvarpsleikstjóri og
handritshöfundur Gregory Hoblit
(New York-löggur, LA Law) átti vel-
heppnaöa innkomu í bíómyndirnar
með Primal Fear. Næsta verkefni
hans er Harfs War, spennudrama
úr seinni heimsstyrjöldinni, sem
fjallar um nýútskrifaðan lögfræðing
sem tekinn er til fanga í stríöinu
og sendur í fangabúðir þar sem
hann þarf að verja einn fanganna
þegar sá er ásakaður um morð. í
aðalhlutverkum verða Bruce Will-
is, Colin Farrell og Terrence
Howard og tökur hefjast í Prag eft-
ir áramót. Myndin byggir á bók eft-
ir John Katzenbach.
Newell og
skáldgyðjan
Breski leikstjórinn Mike Newell
og framleiðslufyrirtækið Working
Title áttu farsælt samstarf um
gerö þeirrar prýðilegu og vinsælu
gamanmyndar Fjögur brúðkaup og
jarðarför og einnig nýlega um High
Fidelity með John Cusack sem hér
var sýnd og Newell framleiddi og
landi hans Stephen Frears leik-
stýrði. Nú eru sömu aðilar að und-
irbúa nýtt leikstjórnarverkefni fyrir
Newell. Myndin á að heita The
Poetess og er eftir handriti Wills
Davies. Davies byggir þar á
reynslu sinni í Cambridge-háskóla
þegar einn prófessoranna upp-
götvaöi óvænta skáldgáfu hjá
nemanda.
Bier filmar
bók Gaarders
Norski rithöfundurinn Jostein
Gaarder sló í
gegn með heim-
spekilegri sögu
sinni um veröld
Soffíu. Nú er ver-
ið að undirbúa
bíómynd eftir
annarri sögu
hans, I et speil, i
en gáte (/ spegli,
í ráðgátu) og mun
danski leikstjór-
inn Suzanne Bier
stjórna myndinni
en smellur hennar, Hinn eini
sanni, verður frumsýndur á íslandi
í dag. Myndin er samframleiðsla
Fine Line Pictures í Banda-
ríkjunum, Zentropa í Danmörku og
norska ríkisútvarpsins.
Jostein Gaard-
er: Kominn í
kvikmyndirnar.
Sjónarhorn
Látum
verkiri tala
Eftir Ama Þórarinsson „FRÆGÐIN hefurþann kost helstan að finnist
_________ einhverjum frægur maöur vera leiðinlegur
heldur sá að það sé sér að kenna, “ sagði Henry Kissinger og gat
trútt um talað. Er furða þótt frægðin þyki eftirsóknarverð?
Fáir vilja að vísu viðurkenna að þeir sækist eftir frægð og frama;
þeir segjast frekar hafa heilbrigðan metnað, vilja vera dæmdir eða
metnir af verkum sínum. Frægð tengist einatt áhrifum eða völdum á
einhverju sviði, hvort heldur það er í listum eða stjórnmálum. Menn í
stjórnmálum gangast reyndar sjaldan við því að þeir sækist eftir völd-
um; þeir segjast frekar vilja láta gott afsér leiða. Þeir sem viður-
kenna hreinskilnislega að þeir sækist eftir frægð og frama eru yfir-
leitt popparar og tískusýningafólk. Og stundum fólk í kvikmyndum.
Viöurkenningar og verðlaun eru ein leið til að öðlast frægð; önnur
leið er vinsældir og eftirspurn á markaði. Fyrri leiðin þykir fínni; sú
seinni þýðir þykkara peningaveski. Og allt gott um það að segja, eins
og ég hefáður sagt á þessum stað.
Um þessar mundir er loft óvenju rafmagnað í íslenskum kvik-
myndaheimi og liggur við að það sé lævi blandið. Spennan helgast
annars vegar af Edduverðlaununum sem afhent verða á sunnudag-
skvöldið, niðurstöðu kjörs um framlag íslands til Óskarsverölaun-
anna sem tilkynnt verður við sama tækifæri og hins vegar af þátttöku
ístenskra listamanna og kvikmynda í Evrópsku kvikmyndaverölaunun-
um, sem er óvenju mikil og sterk að þessu sinni, en úrslitin í þeim
slag verða tilkynnt í París 2. desember. Titringurinn hefur verið þvílík-
ur á köflum að minnt hefur á ofurlitla borgarastyrjöld, ofviörí í tebolla.
Ég er ekki frá því að áróöursstríðið, sem aöstandendur sumra kvik-
myndaverkanna hafa lagt út í, bæði með smölun bak við tjöldin og
fjölmiðlafári fyrir framan tjöldin, hafi gengið of langt. Það er til dæmis
orðið vandræöalegt hvernig verðlaun og viðurkenningar á erlendum
kvikmyndahátíðum, jafnvel bara þátttaka í þeim, eru notuö í barátt-
unni. Þar hefur allt verið lagt að jöfnu; ekkert verður að einhverju og
eitthvað verður að öllu. Þetta eru skammsýn vinnubrögð. Áður en
langt um líður verður almenningur orðinn svo ruglaður af öllu verð-
launa- og hátíðafárinu, að þegar eitthvað raunverulega stórt fellur ís-
lenskri kvikmynd í skaut verður það orðið álíka lítið og allt hitt. Og
hér berum við á fjölmiðlunum talsverða ábyrgð líka.
Heilbrigður metnaður fyrir hönd eigin verka er auðvitað af hinu
góða, keppnisskap líka. En því miður ber írafárið þess vitni að menn
vantreysti verkum sínum; það er greinilega ekki nóg að láta þau tala.
Lengi er von á vaxtarverkjum.Og enn þurfa aðstandendur Eddu-
verðlaunanna trúlega að huga að breyttu og bættu fyrirkomulagi eftir
aðra umferð. Aðalatriðið er að sátt ríki um vinnureglur, trúnaður sé
virtur, traust skapist inn á við og út á við.
í íslenskum kvikmyndaheimi þarf úlfúð að víkja fyrir þroska, öfund
fyrir sanngirni. Þótt frægðin, viðurkenningin og framinn þyki eftir-
sóknarverð mættu menn hafa í huga orð Bette Midlers: „Það versta
við velgengnina er hversu erfitt er að finna einhvern sem samgleðst. “
Á sunnudagskvöldið verður Eddan, uppskeruhátíð kvikmynda- og sjónvarpsgeirans,
haldin öðru sinni. Páll Kristinn Pálsson spjallaði við Björn Brynjúlf Björnsson, stjórn-
arformann íslensku kvikmynda- og sjónvarpsakademíunnar (ÍK SA).
Sfíppnanme
biom
„Kvikmynda- og sjónvarpsiðnaður-
inn á Islandi er orðinn ansi um-
fangsmikill og fer stöðugt vaxandi.
Því var löngu tímabært að efna til
árlegrar uppskeruhátíðar," segir
Björn Brynjúlfur um tilkomu
Eddunnar.
„Við höfum náð góðum árangri í
gerð auglýsinga, heimildamynda
og bíómynda sem hafa farið víða
um heiminn. Erfitt er að gefa upp
nákvæma tölu yfir fjölda þeirra
sem starfa í faginu, sem annars
vegar samanstendur af fyrirtækj-
um sem eru með fast starfsfólk og
hins vegar hópi lausafólks sem
vinnur eftir aðstæðum við hinar
ýmsu tegundir mynda. í akademí-
unni eru um 600 manns en það er
fagfólk sem skráð hefur verið fyrir
skapandi framlagi til kvikmynda-
gerðar. Það gefur okkur ákveðna
vísbendingu um stærð stéttarinnar
en þeir sem tengjast þessu að ein-
hverju leyti eru þó margfalt
fleiri.“
Eddan er hugsuð sem árlegur
viðburður og segir Björn Brynjúlf-
ur að megintilgangurinn sé að
gefa fólki tækifæri til að staldra
við og skoða það sem gert var á
undangengnum mis-
serum. „Verðlauna-
kosningarnar eru síð-
an hafðar til að skapa
spennandi og
skemmtilegt andrúms-
loft í kringum þetta
árlega uppgjör. Og
með því að halda sér-
staka hátíð og senda
beint út frá henni í
sjónvarpi er almenn-
ingi boðið að taka þátt
í þessu með okkur.
Almenningi gefst
jafnframt kostur á að
taka þátt í faglegu
kosningunni en vægi
þeirra atkvæða er 30%
á móti 70% atkvæða
meðlima akademíunnar. I einum
flokki, sjónvarpsmaður ársins,
sem er nýjung frá í fyrra, ráðast
úrslitin þó alfarið af kosningu al-
mennings sem fram fer á Netinu á
slóðinni mbl.is.
Fyrirkomulagið við val í verð-
launaflokkana er þannig að fyrir-
tækin og sjónvarpsstöðvarnar
senda inn verk í keppnina og síðan
velur sjö manna nefnd þrjú verk
Björn Brynjúlfur: Úrslitin
ekki gefin.
eða þrjár persónur í
flokkana og kosið er á
milli þeirra.“
Björn segist ekki
hafa orðið var við
mikla gagnrýni á fyrir-
komulag Edduverð-
launanna. „Auðvitað
sýnist fólki alltaf sitt
um val í einstaka
flokka en það er óhjá-
kvæmilegt að einhverj-
ar óánægjuraddir
heyrist í því sambandi,
það gerist líka varð-
andi Oskarsverðlaunin.
Sumir hafa staldrað
við tilnefningar í
flokknum leikkona ár-
sins, þ.e. Victoríu Abr-
il og Björk Guðmundsdóttur.
En reglurnar eru mjög skýrar
um það. Til að mynd geti talist ís-
lensk verður hún að vera að
stærstum hluta framleidd af Is-
lendingi og þá koma öll leikhlut-
verk eða faglegt framlag til henn-
ar til greina í kosningunni.
Þannig getur Victorín Abril
verið tilnefnd sem leikkona ársins
þótt hún sé spænskur ríkisborgari,
af því að 101 Reyjavík er óumdeil-
anlega íslensk kvikmynd. Islenskir
ríkisborgarar sem vinna í útlensk-
um myndum koma einnig til
greina og þess vegna er Björk til-
nefnd fyrir leik sinn í Dancer in
the Dark.
Þetta er alveg á tæru og ég
heyri ekki annað en að fólk sé ab
mennt mjög ánægt með Edduna. I
ár er líka talsvert meiri spenna í
kringum kosningarnar en í fyrra.
Það eru fleiri bíómyndir í keppn-
inni og titringurinn er greinilega
mestur varðandi flokkana kvik-
mynd ársins, leikstjóri ársins og
svo hvaða mynd verður framlag
Islands til Oskarsverðlaunanna.
En þessi spenna er ekki síst það
sem gerir hátíðina að skemmtilegu
sjónvarpsefni, úrslitin eru alls
ekki gefin fyrir fram frekar en í
fótboltanum. Þar að auki verða
rifjuð upp brot af öllu því sem best
telst frá liðnu ári, þarna verða
margar stjörnur samankomnar á
sviðinu og góð skemmtiatriði."
1 fyrra var Eddunni sjónvarpað
á Stöð 2 beint af sviði Borgar-
leikhússins en í ár sendir RÚV af
sviði Þjóðleikhússins.
„Leikhúsin taka beinan og
óbeinan þátt í þessu þar sem leik-
ararnir eru flestir starfandi innan
þeirra; Þjóðleikhúsið, Leikfélag
Reykjavíkur og Leikfélag íslands
hafa þannig fellt niður allar sýn-
ingar þetta kvöld til að gefa leik-
urum færi á að mæta og taka þátt
í skemmtilegum og spennandi við-
burði."