Alþýðublaðið - 14.03.1959, Qupperneq 4

Úigefandi: AlþýfSuflokkurinn. Eitstjórar: Benedikt Gröndal, Gísli J. Ást-
tþórsson og Helgi Sæmundsson (áb)- Fulltrúi ritstjórnar: Sigvaldi Hjálmarg-
£on. Fréttastjóri: Björgvin Guötaundsson. Auglýsingastjóri Pétur Péturs-
£on. Ritstjórnarsímar: 14901 og 14902. Auglýsingasími: 14906. AfgreiSslu-
®imi: 14900. A'ösetur: Alþýðúhúsið. Prentsmiðja.Alþýðubl. Hverf'sg. 8—10.
Nauðsynleg rannsókn
UNDANFARIÐ hef'ur öðru hvoru gosið upp sá
orðrómur, að eituriyf gangi kaupum og sölum í
Reykjavík, og hafa ispunnizt um þetta blaðaskrif.
í tilefni þessa hefur stjórn Læknafélags Reykja-
víkur skrifað dómsmálaráðuneytinu og óskað eftir,
að rannsókn verði látin fram fara nú þegar á máli
þcssu. ' ....
Vissulega er vél farið, að gengið verði úr
skugga um, hvort sögusagnirnar um eiturlyfja-
sölu hafa við rök að styðjast eða ekki. Hér er um að
ræða vandamál, sem mjög er á dagskrá með öðr-
um þjóðum. Eiturlyfjasmygl er orðið miklu aigeng
ara nú en í gamla daga með bættum samgöngum
l og auknu samskiptum þjóðanna. Óprúttnir menn
gera sér þetta að atvirmu og þéfúfu. Og. neyzla eít-
-■urlyfja fer sívaxandi einkum miðal æskufó'lks. Þess
vegna er síður en svo óhugsandi, að eiturlyfjasala
eigi sér stað í Reykjavík, þó að hér skuli ekkert
iim það fullyrt að órannsökuðu máii. ísland er kom
ið í þjóðbraut, samgöngur miklar og góðar og til
sögunnar komið jmiislegt, sem enginn þekkti fvr-
ir nokkrum árum. En auðvitað er mörgum Reyk-
víkingum það áhyggjuefni, ef kviksögurnar um
eiturlyfjasölu kynnu og vera sannar; Þess vegna
ber að gefa þessu má'li gaum, og framtak Lækua-
félags. Reykjavíkur er stórþakkarvert. Nú gefst
hlutaðeigandi yfirvöldum kostur þess að fjalla um
xnálið og leiða það tii lykta.
Sumum finnst skrifin um eiturlyfjamálið æsi-
leg og líkust erlendri fréttamennsku, sem íslend-
ingar hafa lítið komizt í kynni við til þessa nema
af illri afspurn. Vissúlega er ámælisvert að efna
1 til ótta við eiturlyfjasölu og eiturlyfjáneyzlu, ef
íítill eða enginn fótur reynist fyrir slíkum staðhæf-
ingum. En hinu má ekki gleyma, að blaðaskrifin
liafa mikla þýðingu, ef rétt er til getið. Þess vegna
setti fólk ekki að hneyk.slast í þessu efni fyrr en
rannsókn 'leiðir í Ijés, hvað um er að vera. Hún
'virðist satt að segja nauðsynleg, svo að enginn
þurfi að vera í vafa.
Si
Frá USA. Heimsþekkt firma
Stærð 8,4 kubikfet
Hagkvæmt verð og greiðsiuskilmálar.
Innflutningsverzlun
!s yaldimarssonar
Templarasundi 3 (2 hæð). Sími 16012.
ÍIÐUSTU vikur.hafa augu
umheimsins beinzt að „hinni
dökku Afríku“. Víða um það
mikla. og frumstæða megin-
land hafa gpsið upp óeirðir, og
dálkahöfundar dagblaðanna
um heim allan hafa verið ó-
sparir á að geta þess, að dökka
álfan sé að vakná. Eitt þeirra
landa, sem, nu hafa komið við
frét'tir er fjallalandið Basuto-
land í Suður-Afríku. Það hef-
ur nú eftir aMangar viðræður
í Liondon fengið- sj.álÆstjórn en
var eitt af þremur verndar-
ríkjura Breía þar syðra. Hin
eru Swasiland og Betsjúana-
land.
B,

r r
IKKUÐ gegnir öðru máli
um Basutoland en hin ríkin,
sem um hefur verið rætt í
fréttum. Þar er ekld um að
ræða neina uppreisn. Þeir þar
í landi hræðast ekki Breta,
verndara sína, og hafa ekki
risið gegn þeim. En Basuto-
menn hræðast mjög hinn stóra
og. volduga nágfánna sinn,
samveldislandið Suður-Af-
ríku. Land þeirra ér mikið
fjallasvæði, umkringt héruð-
um Suður-Afríku.. Basuto-
menn eru þeldökkir, en Suð-
ur-Afríkumenn eru eins og
allir vita fjandsamlegir jafn-
rétti þeldökkra og hvítra
manna. Basutomenn hafa rök-
studdan grun. um, að Suður-
Afríkumönnum þyki eðlilegt,
að Basutoland komist undir
þeirra stjórn. Fyrir því þótti
B&sutomönnum hyggilegast
að' semja við Breta um sjálf-
sijórn. áður en. hættán yrði
•meira yfirvofandi.
'ASUTOLAND hefur ver-
ið kallað „Sviss Suður-Af-
ríku“, þótt hvergi séu þar
mjög há fjöll. Hæsta fjallið er
3360 metra hátt. Austurhluti
landsins er háslétta, en vestar
lækkar það í skarpt afmörk-
uðum hjöllum. Ekki er þarna
skógur. Hann hefur verið
ruddur til eldiviðar, og nú er
tað notað fyrir eldivið. Kalt
er oft þarna uppi, snjóar stund
um og fólk verður úti. Basuto
menn rækta sauðfé og, geitur,
sem ganga nærri gróðrinum,
svo að allmikil svæði eru
komin í örtröð.
annes
h
HEIMSINS MESTA
RÆÐA,
. Hvenær og af hverju
' f var hún flutt?
Um ofanritað efni talar O. J. Olsen í Aðventkeikj unni annað kvöld (sunn.ii daginn 15. marz 3 959)' kl. 20:30.
Kómsöngur og einsöngur. Allir velkomnir.
'k Stúdent stal í Englandi
★ Á sá, sem stolið er írá
aðalsökina?
★ Þjófnaðirnir í valbúð-
um.
★ Stelur fólk af skortí?
HA.NNES JÓNSSON skrifar
mér á þessa. leið: „Fyrtr nær 40
árum gekk stúdent framhjá
brauðbúð í Englandi. Hann var
félaus, og hafði soltið í tvo sól-
arhringa. Lyktin af brauðinu
æsti hungrið, en enginn var í
búðinni. Stúdentinn sneri við,
tók eitt brauöið og sneri brott.
Þá kom bakarinn og kallaði:
„Stöðvið þjófinn.“ Stúdentinn
baðst afsökunar og bauð að skila
brauðinu. En bakarinn kallaði á
lögregluþjón.
FYRIR BÉTTINUM sagði
stúdentinn sögu sína. Dómarinn
sneri sér þá að bakaranum og
spurði, hvort hann gerði sig
ekki ánægðan með að fá brauðið
til baka. Bakarinn neitaði og
heimtaði að stúdentinum yrði
refsað. Dómarinn kvað strax
upp dóminn. Stúdentinn átti að
vera sýkn, vegna þess að freist-
ingin hefði verið honum ofviða,
vegna hungurs. En bakarinn,
sem ekki gætti eigna sinna og
freistaði annarra, átti- að sæta
14 daga varðhaldi. — Þetta var
réttur dómur, enda rómaður.
MÉR DATT ÞETTA í HUG,
er ég las frásögnina um konuna
í valbúðinni á sunnudaginn.
orninu
Konan stal EKKI. Það var freis.t
ingin, sem ginnti hana. Þessar
búðir eru auglýsingabrella til að
fá menn til að kaupa meira. Ég
kem þar aldrei. Það er minnkun
fyrir verzlunarstjórann að segja
frá svona atviki, sem hann hefur
gert upp við aðila. Það á að
vera gleymt trúnaðarmál. Það
var alltaf svo hjá.okkur hér áð-
ur fyrr, er mistök urðu. „Vei
þeim, sem freistingum veldur,"
stendur í biblíunni. Það er í
fullu gi'ldi enn í dag. Ginning og
athugaleysi’ er alvörumál, sem
ver að varast."
ÞAKKA ÞÉR FYRIR BRÉF-
IÐ, nafni minn. En ég er þér
ekki sammála. Ég trúi því ekki
að sallafínar pelsklæddar frúr
steli af hungri í valbúðum í
Reykjavík. — Ég hef aldr.ei litið
á þetta verzlunarfyrirkomulag
’ ASUTOMENN eru í raun
inni ung þjóð. Það var eftir
Zúlústríðið árið 1824, að höfð
inginn Moshesh safnaði um
sig leifum af ættbálkum, sem
tvístrazt höfðu í stríðinu og
myndaði úr þeim þjóð þá, er
nú kallast þessu nafni. Árið
1868 varð landið brezkt vernd
arsvæði. íbúarnir munu nú
vera um 600 þúsund alls, en
ekki hefur hvítum mönnum
verið leyft að hefja þar land-
nám að neinu.ráði. Munu ekki
vera fleiri Evrppumenn þar I
landi, en um 200 þúsund. Höf-
uðborgin er Maseru. Náttúru-
fegurð er v.íða næsta mikil,
og frægir eru Maletsunyane-
fossarnir, sem eru um 200 m
háir.
IIN NÝJ.A stjórnskipan
Basutolands byggist á al-
mennum kosningarrétti. Þjóð-
in kýs sér löggjafarþing, sem
aðeins Basutomenn mega
sit.ia. Landið verður áfram að
forminu til brezkt verndar-
svæði, en þingið hefur þó i
rauninni æðsta vald um mál-
efni landsins. Réttur höfðingj
ans er tryggður í stj.órnar-
skránni. Enginn, sem ekki er
Básutomaður, má eiga land
og engir aðrir mega. gerast rík-
isborgarar.
B,
‘RETAR munu gera ráð-
stafanir til að kanna efnahags
lega möguleika landsins og
finna ráð til að bæta afkom-
una. Er þar um að ræða merki
legt mál, því að meirihluti
þjóðarinnar virðist vera van-
nærður, svo að úrkynjun vof-
ir yfir. S.H.
sem auglýsingabrellu fyrir fólk
til þess að • plata það til þess að
kaupa meira. Ég hef alltaf litið
á það seni íilraun til að auðvelda
verzlunarhætti, koma á betri
ver.zlunarmenningu, æfa fólkið
til sjálfsafgr.eiðslu.
ÞAÐ GETUK VEL VF.RIÐ, að
fólk kaupi eitthvað meira þegar
það gengur sjálft meðal var-
anna. En kaupir það méira af
óþarfá? Mér finnst að það sé
ekki hægt að ásaka þann, sem á
þá muni, sem frammi liggja og
fólk hnuplar. Miklu fremur ber
að þakka honum það traust, :sem
hann sýnir viðskiptavininum. Ég
þykist ekki. vera mannúðar-
snauðari en annað fólk, en ég
afsaka ekki þjófinn.
ÉG MÓTMÆLI ÞVÍ að verið
sé að tala um það, að fólk stelí
af sulti í kjörbúðunum. Það ev
til fó.lk í Reykjavík, sem varla
hefur til hnífs og skeiðar. Það
eru fyrst og fremst einstæðings
gamalmenni. Þetta fólk stelut
aldrei úr valbúðum. Það gera
jafnvel íembættismenn, skrif-
stofustjórar, pelsklæddar frúr og
tildurrófur — og fullir sjómenn,
sem stela aðallega sardínudós-
um.
er laus til umsóknar. Umsækjendur þurfa að hafa lokið gagn-
fræðaprófi eða hafa hliðstæða- menntun, vera 20—27 ára og
hafa góða sjón og beyrn.
Laun samkvæmt X. flokki launalaga, að námstíma loknum.
Umsóknir, ágamt heilbrigðisvottorði og meðmælum, ef
fyrir hendi eru, skal senda Veðurstofu íslands, pósthólf 788,
Reykjavík, eða pósthölf 25, Kefiavíkurflugvelli fyrir 1. apríl
næstkomandi
14. marz 1959 — Alþýðublaðið