Alþýðublaðið - 15.05.1959, Blaðsíða 9
Ræða FriSjéns Skarphéðinssonar
Framhald af 5. síðu.
horf að heimilt sé að breyta
henni á sérstöku stjómlaga-
þingi og þriðju kosningarnar
til stjórnlagaþings og þær
fjórðu, sem væru þá þjóðarat-
kvæði um stj órnarskrárbreyt-
inguna. Kjósendur þyrftu að
ganga fjórum sinnum að kjör
borðinu áður en stjórnarskrár
breyting yrði gerð m|eð þeim
hætti. Þetta er fyrirhaifnarsöm
leið og með henni væri þetta
þýðingarmesta löggjafarmál
þjóðarinnar tekið úr höndum
löggjafarþingsins. Þessi til-
laga var því vægast sagt mjög
óaðgengileg.Varatillaga þeirra
var sú að fjölga kjördæma-
kjörnum þingmönnum í þétt-
býli, þannig að kjördæma-
kjörnir yrðu 50 þingmienn og
auk þess væru 10 uppbótar-
þingsæti: 60 þingm. alls. Með
þessu hafa þeir Framsóknar-
menn gengið inn á, að upp-
bótarmenn skuli ekki lagðir
niður, aðeins fækkað um einn
og að réttmætt sé að fjölga
þingmönnum í þéttbýli. —
Ágreiningurinn semi eftir var,
var hlutfallskosningakerfið í
fáum stórum kjördæmum>.
Af hálfu þeirra Frampókn-
armanna er Því haldið fram,
að verið sé að frernja grófasta
xanglæti gagnvart strjálbýlinu
m>eð hinu nýja kosningakerfi.
lívert er þetta ranglæti? Það
er þapmg', að dreifbýlisfólkið
fær allt að þrefaldan atkvæðis
rétt á við kjósendur í Reykja-
vík og réttur minnihlutans er
betur tryggður en nú er. Það
er vitanlega hrein firra, að
þetta sé ramglæti gagnvart
dreifbýlinu.
Þá tala og skrifa þeir Fram-
sóknarmenn um málið eins og
afnema eigi sýslurnar. Slíkt er
vitanlega hrein fjarstæða og
hefur ekki komið til mála í
þessu sambandi. Og ég veit
ekki nemia um einn stjórn-
málaflokk, sem, sýnt hefur á-
huga á að afnema sýslurnar
eða a. m. k. rýra vald þeirra,
og það er, þó hlálegt sé, ein-
mit-t Framsóknanflokkurinn.
Það er ekki ýkja langt síð-
an ýmsir forystumenn Fram-
sóknarmanna á Austur- og
Norðurlandi — þar var í fylk
ingarbroddi hæstv. þingmað-
ur S.-Þing., Karl Kristjáns-
son, börðust fyrir því með
oddi og egg að landinu yrði
skipt í fjórðunga eða fimrnt-
unga fengið það vald, sem
sýslunefndir hafa nú og e. t. v.
rneira. Kjördæmin áttu helzt1
að vera einmienningskjördæmi
— eða ef ekki næðist sam-
komulag um, það, þá fá stór
kjördæmi. Það átti að stofn-
setja umlandið „stærri, sterk-
ari og sjálfstæðari félagsheild
ir“, eins og það var orðáð í
Gerpi, tímariti Aústfirðinga,
og það átti að losna við hið
,danskættaða stjórnarform,
sem hefur drepið niður alla
sjálfstæða byggðastjórn í land
inu“ eins og segir orðrétt í
sama riti. >Nlú þýtur öðruvísi
í þeim skjá hjá þeim Fram-
sóknarmönnum. Nú er Þetta
„danskættaða stjórnarform“, -
sem þeir svo necfndu fyrir
n'okkrum árum, orðið að helgri
sto'fnun, sem hvergi má við
hrófla. Nú eru þeir mieð sál-
sýkiskenndar upphrópanir í
flokksblöðumi sínum, um það,
að hin fyririhugaða kjördæma-
breyting feli í sér dauðadóm
hins íslenzka lýðræðis, enda-
lok íslenzkrar bændamenning
ar, samsæri gegn lýðræðinu
og landsbyggðinni og guð má
vita hvað fleira. Öllu minni
öfugmæli er vart hægt að
hugsa sér.
Moldviðrið, sem þeir þyrla
upp, á að vera svo þétt, að það
geti blindað kjósendur lands-
ins, að það geti komdð í veg
fyrir að almenningur sjái,
heyri eða skilji, hvað um er
að ræða. Þeirn verður áreið-
anlefa ekki kápan úr því klæð
inu. Fólk lætur ekki blekkjast
af slíkumi upphrópunum. Því "
er haldið fram nú af hálfu
Framisóknarmanna að hin
nýja kjördæmaskipun mundi
verða til þess að fjölga stjórn-
málaflokkum: í landinu úr hófi
fram, og Því er einnig haldið
frami, að tilgangurinn með
breytingunni sé að draga úr'
öllum opin’berum framkvæmd
um í dreifbýlinu í landinu.
Þetta eru vitanlega algjörlega
staðlausir stafir. Hvorttveggja
þessu héldu þeir líka fram
1942, þegar kjördæmaskipan-
inni var breytt. Þeir spáðu því
þá, að flokkunum mundi
fjölga um helming og breyt-
ingin yrði til niðurdreps fyr-
ir dreifbýlið í landinu. Þetta
reyndist vitanlega tómt slúð-
ur. Flokkunum hefur ekki
fjölgað og aldrei hafa verið
meiri framfarir út um land,
en einmitt síðan.
'Einnig nú mun þetta reyn-
ast innantómt orðagjálfur. —
Þeir héldu því líka fram 1942
eins og nú, að verið væri að.
syogja útfararsálm þingræð-
isins í landinu með kjördæma
breytingunni. Þetta er vitan-
lega jafn fáránleg fullyrðing
nú eins og reynslan hefur ræki
lega sýnt að hún var þá.
HVERJIRÆTLA
AÐ SVÍKJA?
Það var athyglisvert sem
hæstv. þingmaður Stranda-
manna, Hermami Jónasson,
sagði hér í gærkvöldi,
að Þó að búið væri nú að sam
þykkja á Alþingi kjördæma-
breytinguna væri alls óvíst
um hver endalokin yrðu, ef
Framsóknarflokkurinn fengi
aukin styrk í næstu kosning-
um. Þá múndu væntanlega
einhverjir þeir, sem nú hefðu
Ijáð málinu fylgi endurskoða
afstöðu sína. Við hvað átti
hv. þingmaður? Hverjir eru
þeir, sem hann býsFvið að
endurskoði afstöðu sína eft-
ir kosningar? Það liggur í
augum uppi. Það eru þeir
hv. þm. Hannibal og Finn-
bogi Valdimarssynir og Al-
freð Gíslason. Það er al-
kunna, að þeir gengu með
hangandi hendi með kjör-
dænHamálinui.
Það er nauðsynlegt, að
þjóðin geri sér grein fyrir,
áður en gengið er til kosn-
inga hvers hún getur vænzt
í kjördæmamálinu ef Alþýðu
bandalagið og Framsóknar-
flokkurinn fá aukið brautar-
gengi í kosningunum. H.v.
þm. Strandamanna hefur
vafalaust vitað, hvað hann
var að fara. En bráðum kem
ur röðin að kjósendum lands
ins, sPni segja til um, hvort
þeir vilja efla þessai flokka
og stofna þar með réttlætis-
og mannréttindamáli í
hættu.
Að lokum vildi ég segja
þetta:
Þó að auðvelt hefði verið að
fá fullkomnara réttlæti í kjör-
dæmamálinu éf kommúnistar
hefðú ekki staðið í vegi, er ég
sannfærður um, að næst þeg-
ar stj órnarskránni kann að
verða þreytt, mun fást leiðrétt
ing á þessu,
En eitt er víst, lausn kjör-
dæmamálsins mun marka
tímamót í stjórnmálasögunni.
Hún táknar það að Alþingi
mun framvegis verða sannari
mynd af þjóðarviljanumi Allir
landsmenn eiga að vera jafn-
ir fyrir lögum og rétti. Lausn
kjördæmamálsins, eins og hún
er ákveðin, er mikilvægt skref
í Þá átt, að svo geti orðið.
■■■■*■■■■■■■■■■■■■■■■■
Tréskrúfur
%— 3“
YALE
skápasmekkíásar
smaent
IIYHiIíVÍB
Pönnuköku-pönnur
Steikar-pönnur
Pottar
Ausur
Fiskspaðar
Eggjaskerar
Þeytarar
Grænmetis-grindur
B f Y H i A ¥ í U
C~ ll»róffir
Getur H. Johnson náð 9000
stigum í tugpraut?
m. grindahlaup á betri tímia en
14 sek. og nær auk þess frá-
bærumi árangri í stökkum og
köstumi ■— Annars hef ég meixa
gamani af körfuknattleik og fót-
bolta, segir Jöhnson.
Á Glympíuleikjunum var
"Í+i'Á* J°^ns°n meiddur í hné, en er
'Easfei. i ni^ orginn góður. 1 keppnimni
gegn Rúissum í Moskvu í fyrra
setti hann’ heimsmet, þó að
hann kenndi meiáslanna. Maxgr-
ir eru þeirrar skoðunar, að H.
Johnsoni. geti náð 9000 stigiim' í
tugþraut.
Rafer Johnson
IIEIMSMETHAFINN í tug-
þraut Rafer Johnson (varð ann-
ar í Melbourne) æfir nú af
miklum krafti fyrir Olympíu-
leikana í Róm næsta sumar.
Afrekin, sem þessi Þeldökki
hefur unnið í ýmsum ólíkum
iþróttagreinum eru stórkostleg.
Hann hleypur 400 á 47 sek., 110
í knallspyrnu
Strickan 2,09 m.
SÆNSKI hástökkvarinn Stick-
an Pettersson virðist vera í
mjög góðri æfingu þessa dag-
ana. Á móti fyrir nokkrum dög-
um stökk hann 2,09 m. og' var
mjög nálægt 2,13 m., en sænska
metið Evrópumeistarans R.
Dahl er 2,12. m.
Jeppaeigendur
Höfum fyrirliggjandi:
Hjöruliði
Hjöruliðshulstur
Spindilboltar (station)
Kúplingsdiska (statíon)
Kúplingslegur
Kveikjulok
Kúplingsdiska (jeppi)
Stýrisendar
Benzínmælar
Olíumælar
Ampermælar
Stýrissector
Olíuhreinsarar
Hjólbarðar
GÍSLI JÓNSSON & CO. h.f.
Ægisgötu 10, Reykjavik.
Sími 11745.
Ódýru apaskinn-
úlpurnar
fást f
Verzluninni
© m
Laugavegf 70.
Evrópume!
PÓLSKI kringlukastarinn
Piatkowski virðist vera í mjög
góðri æfingu þessa dagana, því
að á móti í Pabianice í fyrradag
setti hann nýtt Evrópumet með
57,89 m. kasti. Eins og kunnugt
er setti Piatkowski met fyrir
nokkrum dögum með 57,55 m.
kasti. Pólverjinn hafði fjögur
köst lengri en 56 metra.
iÞRÓTTAKENiNARASKÓLa:
ÍSLANDS hefur með leyfi
Menn.tamáiIaráðuneytisins, og í
samvinnui við framkvæmdaí-
stjórn íþróttasamibands íslanÖS',
Ungmiennafélags íélands - og
stjórn Knattspyrnusambands
íslands, ákveðið að efna til
námskeiðs að Laugarvatni fyr-
ir leiðbeinendur í knattspyrnu,
dagana 1.—11. júnf n. k.
Aðalkennari námskeiðsins
verður Karl Guðmundsson, í-
þróttakennari.
Væntanlegir þá'tttakendrir
Þurfa að vera fullra 17 ára og
hafa meðmæli íþrótta- og un.g-_
mennafélagsi í byg'gðarlagi sínu.
Gert er ráð fyrir, að þátttak-
endur hafi með sér rúmfatrta3.
Áætlaður kostnaður á Laugar-
vatni er kr. 1.000.00. —■ FseSi,
húsnæði, áíhöld og kennsla.
Umsóknir umi þátttöku þuifa
að berast til skólastjóra íþrótta-
kennaraskóla íslands fyrir 28.
mai n. k.
Síðastliðið vor var leiðbein-
endanámskeið að Laugarvatni
og gaf það mjög góða raun, —*
svo búast má nú við góðri þátt-
tökui. Mi'kill skortur er á riiönm/-
um', sem taka vilja að sér ap
leiðbeina í knattspyrnu. Ung-
menna- og íþróttafélögU'mi eí
einkumi bent á að nota þetta
ágæta tækifæri og hvetja efrö-
lega félagsmienn og jafnvés,
styrkja þá til þátttöku í nám-
skeiðinu.
VALDIMAR ÞÓRDARSON verkstjóri
andaðist hinn 14. þessa mánaðar. Útförin auglýst síðar.
Fyrir hönd aðstandenda.
Sigríð'ur Þorgrímsdóttii*.
Eiginmaður minn og faðir okkar,
SÖLVI JÓNSSON, :
verður jarðsunginn frá Dómikirkjunni. þriðjudaginn 19. maí liÁ
2 síðdegis.
Jarðsett verður í gamla kirkjugarðinuim. t
Lilja Matthiasdóttir. Karl 'Sölvason.
Ragnheiður Sölvadóttir. Jónmundur Sölvason.
Guðmundur Sölvason. Kristin Sölvadóttir.
Ellert Sölvason.
i
Alþýðublaðið — 15. maí 1959 ^