Alþýðublaðið - 04.09.1959, Síða 5

Það er leikflokkur Róbert
Arnfinnssonar, sem hefur val
ið þennan leik til flutnings,
fyrst úti á landsbyggðinni og
síðan í Frarjjsóknarhúsinu hér
í Reykjavík. Sá sviðsbúning-
ur, sern flokkurinn hefur val-
ið leikritinu, er gerður meira
fyrir þarfir umferðaleikflokks
en af trúmennsku við leik-
ritshandrit höfundar. Hins
vegar voru breytingar og úr-
fellingar gerðar af smekk, og
þýðing Hjartar Halldórssonar
virtist ágæt og lifandi. Höf-
undur leiktjalda óg leiksviðs-
búnaðar lætur aftur á móti
ekki nafns síns getið í leik-
skránni, og spurning er, hvort
honum var þess láandi. Kyn-
lega brá manni við, þegar
stúlkan fór að dásama vist-
legheiíin, og sannleikurinn er
sá, að umgjörðin veitti leik-
endum alls ekki nægilega
hjálp til að skapa hið ame-
ríska andrúmsloft, sem með
þarf, ef leikritið á að njóta
sín verulega. Annars má
margt gott um leikstjórn
Helga Skúlasonar segja:
Hann setur sér fyrir í upp-
hafi að hann sé að setja upp
gamanleik og ekki skopleik,
og því heldur hann til leiks-
loka. Það er meira að segja
svo, að þau atriðin, sem frá
höfundarins hendi jaðra við
skopleikinn (t. d. sum æsing-
aratriðin í síðasta þætti) tak-
FramhaW á 2. síðu.
Mér finnst undantekningar-
laust mjög góður andi í garð
íslendinga meðal Dana, og mik-
ill áhugi í Danmörku á Islandi
og íslendingum, sagði Stefán
Jóhann Stefánsson, ambassador
í Kaupmannahöfn, er hann
leit inn á ritstjórnarskrifstofur
blaðsins uppá gamlan kunn-
ingsskap. Hann og frú Helga
eru í sumarleyfi hér heima
um þessar mundir og hafa þeg-
ar heimsótt fornar slóðir á
Norðui-Iandi.
Stefán segir, að í Danmörku
muni vera stærsta nýlenda ís-
lendinga erlendis, samtals um
2.000 manns af íslenzku bergi
brotið. Viðskipti okkar við
Dani takmarkast óhjákvæmi-
lega af því, að Danir eru mikil
fxskveiðiþjóð, ekki sízt ef einn-
ig er litið til Færeyja og Græn-
lands. Hins yegar eru menn-
ingarskipti þjóðanna geysi-
mikil. Stúdentar sækja enn
sem fyrr mikið til Danmerkur,
ekki sízt verðandi verkfræð-
ingar, sem stunda síðari hluta
námsins ytra. Munu stúdentar
jafnan verá 50—80. Þá er margt
manna við nám, sem ekki eru
stúdentar, til dæmis vélstjór-
ar og fleiri í tækninám ýmis-
konar.
Aniiar höfuðþáttur er lækn-
ishjálp, sem Islendingar
sækja í stórum stíl til Dan-
merkur, sem ekki er enn að-
staða til að gera heima. Má
heita, að með annarri hvorri
flugvél komi fólk slíkra er-
inda, og skapar þetta mjög
mifela vinnu fyrir sendiráðið.
I þessum efnum eru danskir
læknar og forráðamenn sjúkra
lnisanna eins hjálpsamir og
elskulegir í garð Islendinga
og frekast verður á kosið, seg-
ir Stefán.
, —- Hvað er að frétta af hand-
ritamálinu?
Það mál er vakandi, segir
Stefán. Ég hef samband við
dönsk stjórnarvöld' um það,
svo og við þá mörgu menn og
félög, sem eru okkur vinsam-
leg. Má segja, að í stjórnmál-
um og félagsmálum sé góður
hugur í okkar garð í handrita-
málinu.
SÆMBAND VIÐ TYRKI
OG ÍRA.
er það ekki? En í góðum gam
anleik er sjaldan rólegt frá
upphafi til enda. Þetta er
bara upphafið. Það býr nefni-
lega uppi á loftinu, stúlka, og
stúlka þessi hefur þá undar-
legu áráttu að umgangast
pottaplönturnar sínar af tals-
verðri ógætni og koma þannij?
á beinlínis lífshættulegum
samskiptum. En við skulum
ekki rekja söguþráðinn: sjón
er sögu ríkari.
„Stúlkan á loftinu“ (The
seven year itch) eftir Georgo,
Axelrod er engan veginn
merkilegur leikskáldskapui
en hins vegar hinn notaleg'
asti gamanleikur. Ekki vil é$
nú segja að hann beri af ame
rískum gamanleikjum af svip-
uðu tagi (mér dettur t. d. í hug
„Bus Stop“ eftir William
Inge), fremur myndi hann
teljast í léttavigt, en hins
vegar ber hann höfundi sín-
um vitni um athyglisgáfu,
beizkjulausa gamansemi, auga
fyrir skrýtilegum kringum-
stæðum (sitúasjónskómík) og
sviðskyn. í rauninni eru flest-
ir bandarískir gamanleikir
síðari ára „comédie des mæ-
urs“, þ. e. lýsa háttum og sið-
um fólks en þjóna síður á-
deilunni eða hugsjónunumi þó
að Axelrod gefi sér tíma til að
skopast að áhuga og áróðri
vestra fyrir „Sex and crime“
eða sálgreiningaræði borgar-
Efri myndin: Helga og Ró-
bert. Ne'ðri myndin: Helgi
og Róbert.
anna, þá er það alls ekki meg-
inuppistaða leikritsins. Hanr
er fyrst og fremst að lýsr
venjulegu fólki í venjulegurr
(?) kringumstæðum. Eigin
maðurinn og stúlkan á loft
inu eru ekki stórfelldar per
sónulýsingar, en manni virð
ist þær mótaðar af trúverðug
leik, og þær gefa tveimur úr
valsleikurum ágæt tækifær
til að neyta hæfileikanna o;
gleðja áhorfendur.
Stefán Jóhann er, eins og
allir ambassadorar okkar er-
léndis, fulltrúi íslands hjá
fleiri þjóðum en einni. Hefur
fallið í hans hlut að vera sendi-
herra einnig hjá frændum okk-
ar írum, svo og hjá Tyrkjum.
Stefán hefur fyrir skömmu
verið í Tyrklandi til að af-
henda Bayar Tyrklandsforseta
skilríki sín og koma á sam-
bandi við Tyrki. Segir hann,
að suður þar sé þjóðin að byggja
upp með miklum hraða, rétt
eins og íslendingar. Ankara,
sem fyrir mannsaldri var smá-
þorp, er að verða stórborg, og
er þar byggt svo ört, að ferð
um úthverfin minnir á sams
konar ferð um úthverfi Reykja-
víkur. Ýmis konar efnahags-
leg vandamál, sem Tyrkir eiga
við að stríða eru, af þessum
sökum, áþekk þeim, sem ís-
lendingar hafa átt við að stríða.
Sveinn
Einarsson
skrifar um
leiklist
EIGINKONAN er farin í
sveitina. Eiginmaðurinn er
einn heima. Hann situr þar
og er að tauta þetta fyrir
munni sér, að það sé svo ró-
legt. Déskoti rólegt. Þetta er
annars fyrirmyndar eiginmað
ur, sem hefur verið sauð-
tryggur konunni sinni öll
þau sjö ár sem liðin eru síð-
an þau gengu í það heilaga.
Hættur er hann bæði að
reykja og drekka. Auk þess
elskar hann konuna sína, eða
'MMWWIIWWMWMWWIHM
|!Gömul haus-
|! kúpa af
I manni
Nairobi, 3. sept. (Reuter).
ÞEKKTUR brezkur mann-
fræðingur, Eouis Leaky, for-
stöðumaður mannfræðisafns-
ins í Nairobi, upplýsti í da'g
að höfuðkúpa, sem hann fann
nýlega í Tanganyka, — væri
hinn týndi hlekkur (the miss-
ing link) milli manns og apa.
Leaky gaf þessar upplýs-
ingar er hann kom af þingi
sérfræðinga í sögu Áfríku, —
sem haldið var í Leopoldville,
höfuðborg Belgíska Kongó.
L-eaky er einn þekktastí sér-
fræðingur í forsögu Austur-
Afríku og hefur unnlí) þa>' að
fornminjarannsóknum í rúm-
lega 30 ár. Það er álit hans að
. mannkynið eigi upptök sin í
Afríku og á hann stóran þátt
í að margir málsmetandi
mannfræðingar eru einnig
komnir á þá skoðun.
Leaky sagði að mannfraið-
ingar hefðu um langt skeið
unnið að því, að finna hinn
týnda hlekk í Afríku og nú
hefði Það loks tekist. Hann
kvaðst mundu senda þessa
höfuðkúpu ti) British Muse-
um.
Leaky er 56 ára að aldri og
er uppnefndur meðal kunn-
ingja sinna „hvíti Kikiu mað-
urinn“ vegna kynna sinna af
þeim kynþætti. Hann fann
1948 höfuðkúpu af apa, sem
hann taldi 30 milljón ára-
gamla. Það var kona hans,
sem fann þessa nýjustu kúpu,
17. júlí í sumai', er þau hjónin
untm að rannsóknum í Tanga-
nyka. Höfuðkúpan er af 16—
18 ára gömlur dreng og talin
vera 600.000 ára g'ömul. —-
Leaky nefnir þennan mann
Zinjantropus Boisei, Zinj er
gamla nafnið á Afríku og Bois
ei er nafn þess manns, sem
kostaði rannsóknarleiðangur
Leakys. Hann telur engan
vafa á að þessi maður sé hlekk
ur milli apamannsins, .Austra-
lopithecus og Paranthropus.
Fulltrúarnir á þinginu í Leo-
poldville, sem allir eru vel-
þekktir mannfræðingar, jarð-
fræðingar og fornleyfafræð-
ingar telja fund Þennan ekt’a.
Leaky dregur ályktanir sínar
af stærð tanna beirra. sem
hann fann og dýnt gómsins.
Maðui" þessi var ávaxtaæta.
Leaky kveðst þurfa 5000
sterlingspund til þess að geta
haldið áfram leit á þessum
slóðum.
s
■jt c ■ ■ b
teru komin aftur. Þeir
sem rafa pantað hjá
mér, sæki Þau sem fyrst.
BEéma- og græn-
mefisverzfuisin,
Laugavegi 63
Sími 16990
Alþýðublaðið — 4. sept. 1959 g