Alþýðublaðið - 15.10.1959, Side 4
/mJXMMmm
Útgefancu Alþýðuflokkurlnn. — Framkvœmdastjon. rngolfur Krlstjánaao*.
— Ritstjórar: Benedikt Gröndal, Gísli J. Ástþórsson og Helgi Sæmundaaou
(áb.). — Fulltrúi ritstjómar: Sigvaldi Hjálmarsson. — Fréttastjóri: Björg-
vln Guömundsson. — Símar: 14 900 — 14 901 — 14 902 — 14 903. Auglýa-
ángaritni 14 908 — Aðsetur: Alþýðuhúsi'ö. — Frentsmiöja Aiþýðublaöalaa,
Hverfisgata 8—10.
Áhrif dreifbýlisins
TÍMINN er farinn að endurtaka blekkingar
sínar frá í sumar um kjördæmabreytinguna. Nú
heldur hann því fram, að með henni eigi að raska
jafnvæginu í byggð landsins, og staðhæfir, að nú-
verandi ríkisstjóm hafi lækkað framlög til land-
búnaðar, atvinnuaukningar í kauptúnum og kaup-
stöðum og rafvæðingar. Staðreyndiraar segja hins
vegar allt annað.En Tímann varðar ekkert um stað
reyndir, þegar hann kemst í kosningaskap.
Alþýðublaðið vill í tilefni þessa endurtaka
spurningu, sem það lagði fyrir Tímann nýlega, en
svar hefur enn ekki fengizt við:
Benda framboð stjórnmálaflokkanna nú við
haustkosningarnar <til þess, að áhrif dreifbýlisins
muni verða minni á alþingi en þau voru fyrir kjör-
dæmabrey tinguna ?
Tíminn fullyrti í sumar, að áhrif dreifbýiisins
á alþingi mundu stórminnka við kjördæmabreyt-
inguna. Framboð stjórnmálaflokkanna nú við
haustkosningarnar benda hins vegar til þess, að
þau muni aukast. Menn búsettir heima í héruðun-
um eru nú fleiri í framboði og hafa mun meiri von
um að ná kosningu. Hefur þetta farið framhjá Tím-
anum eða á hann svona bágt með að viðurkenna
staðreyndir af því að þær eru óþægilegar fyrir
Framsóknarflokkinn vegna þess sem hann hélt
fram í blekkingaskyni um kjördæmabreytinguna
og áhrif hennar?
Annars er furðulegt, þegar Tíminn reynir nú
að halda því fram, að ríkisstjórn Alþýðuflokksins
vilji raska jafnvæginu í byggð landsins og jafnvel
leggja sveitir í eyði. Hér heggur Framsóknarflokk
urinn nærri sjálfum sér. Samkvæmt þessu væri
auðvelt fyrir Alþýðuflokkinn að kenna Framsókn-
arflokknum um flóttann úr dreifbýlinu undanfarna
áratugi. Áður fjölbýlar og blómlegar sveitir hafa
lagzt í eyði, þrátt fyrir ást og velþóknun Framsókn
arflokksins á bændamenningu og dreifbýlinu. Al-
þýðuflokknum verður sannarlega ekki kennt um
þá óheillaþróun. En orsakir hennar mættu verða
Framsóknarflokknum umhugsunarefni.
Fundurinn í Iðnó
IÐNÓFUNDURINN í fyrrakvöld sýndu og
sannaði, að Alþýðuflokkurinn er í sókn í höfuð-
staðnum. Þetta var einn fjölsóttasti fundur kosn-
ingabaráttunnar og undirtektir miklar og góðar.
Alþýðuflokksfólk þarf að nota tímann vel dag
ana fram að kosningum, starfa einhuga og sam-
taka, og þá mun Alþýðuflokkurinn vinna eftir-
minnilegan sigur. Hann á líka sannarlega skilið að
stækka af málstað sínum við þessar kosningar. —
Islendingar geta treyst honum fyrir úrslitavaldi
með það fyrir augum, að hann hafi vit fyrir hinum
f-lokkunum.
Auglýsingasími
Alþýðublaðsins
er 14906
I haldsfIokkurinn vann greini
legan sigur í brezku þingkosn
ingunum fyrir helgina. Það
var ekki aðeins um að ræða
tilfærslúr í nokkrum kjör-
dæmum heldur hafði 1,2
prósent af kjósendum Verka-
mannaflokksins kosið íhalds-
menn í þetta sinn og dugði
þetta til þess að veita Mac-
millan gífurlegan meirihluta
á þingi. íhaldsflokkurinn fékk
hér um bil sömu atkvæða-
prósentu nú og við síðustu
kosningar en 'Verkamanna-
flokkurinn tapaði og Frjáls-
lyndir unnu á. Úrslitin urðu
sem hér segir (í svigum úr-
slitin 1955):
íhaldsmenn: 13 750 935 49,3%
(13 272 550, 49,9%).
Verkamannafl.: 12 216 166
43,8% (12 378 393,46,5%),
Frjálslyndir 1640 761 5,9%
(700 044,2,6%).
Kommúnistar: 30.897, 0,1%
(33.144, 0,1%).
Aðrir flokkar 223 949, 0,3%
(244179,0,1%).
íhaldsmenn fengu kjörna
258 sæti, vann fimm ífrá í-
verkamannaflokknum, einn
frá Frjálslyndum) töpuðu 6,
fimm til Verkamannaflokks-
ins og einu til Frjálslyndra.
Verkamannaflokkurinn fékk
258 sæti; vann fimm (frá í-
haldsmönnum), tapaði 28 (til
íhaldsmanna), Frjálslyndir
unnu eitt sæti (af „ íhalds-
mönnum og töpuðu einu, til
íhaldsmanna).
Mikla athygli vakti tap
kommúnista í þessum kosn-
ingum. Þeir hafa margsinnis
lýst yfir, að meðlimafjöldi
flokksins sé yfir 40.000 en
þeir fengu aðeins rúmlega
30.000 atkvæði í kosningun-
um. Allir nema einn hinna 18
frambjóðenda flokksins töp-
uðu fé því, sem hver fram-
bjóðenda verður að leggja
fram til að fá að vera í kjöri.
Til að fá þetta fé endurgreitt
verður frambjóðandi að fá
minnst átjánda hlutann af
greiddum atkvæðum.
Bretar eru undrandi yfir.
úrslitum kosninganna og telja
þau furðuleg. Flestir bjuggust
við að íhaldsmenn bæru sig-
ur úr býtum en fáir voru svo
bjartsýnir að búast við að
þeir ykju meirihluta sinn.
Áhangendur Verkamanna-
flokksins eru að sjálfsögðu ó-
ánægðir með úrslitin. Flokk-
urinn byrjaði kosningabarátt-
una vel og taldi sig hafa fund-
ir stefnuskrá, sem höfðaði til
kjósenda. Þetta var rétt að
nokkru leyti. En þegar í-
haldsmenn snerust til gagn-
árása og hófu að lýsa hvað ný
stjórn Verkamannaflokksins
mundi hafa í för með sér
réðu foringjar flokksins ekki
við ástandið. Kjósendur fengu
það á tilfinninguna að flokk-
urinn lofaði of miklu, eink-
um þar sem hann lofaði ýms-
um þjóðfélagslegum umbót-
um um leið og ákveðið var að
fella niður söluskatt á mörg-
um vörutegundum. íhalds-
menn lögðu áherzlu á, að
hamra á því, að Verkamanna-
flokkurinn væri ábyrgur í
fjármálum og talsmönnum
flokksins tókst ekki að sýna
fram á, að hægt væri að mæta
auknum útgjöldum vegna
aukinna fjárveitinga til félags
mála, þar eð aukin fram-
leiðsla mundi sjálfkrafa leiða
til aukinna skattatekna.
í sumum hlutum landsins
jók Verkamannaflokkurinn
fylgi sitt á kostnað íhalds-
manna, einkum í Skotlandi og
iðnaðarhéraðinu Lancashire.
Einkum á þetta við um Glas-
gow og Manchester en þar
hefur ríkt talsvert atvinnu-
leysi undanfarið.
Mesta vandamál Verka-
mannaflokksins er alltaf að fá
kjósendUr sína til að greiða
atkvæði. í þetta sinn var kosn
ingaþátttakan 78 af hundraði,
einu prósenti meira en 1955
en miklu lægri en 1950 og
1951. í bæði þau skipti var
kosningaþátttakan yfir 80 af
hundraði, enda fékk Verka-
mannaflokkurinn þá fleiri
atkvæði en íhaldsmenn enda
þótt hann tapaði þingsætum í
kosningunum 1951. Frjáls-
lynda blaðið News Chronicle
segir, að ósigur 'Verkamanna-
flokksins nú stafi af því, að
honum hafi ekki tekist að
sannfæra kjósendur sína um
að þeir þurfi að greiða at-
kvæði ef flokkurinn eigi að
njóta góðs af fylgi þeirra.
Times skrifar, að minni
kosningaþátttaka eigi sök á
því, að Verkamannaflokkur-
inn fékk ekki meira fylgi.
Kosningaúrslitin verða
vafalaust til þess að fjörugar
umræður hefjast innan Verka
mannaflokksins um framtíð
hans og breytta stefnu í ýms-
um málum. Tilraunir verða á-
reiðanlega gerðar til þess að
knýja hann lengra til vinstri
en ekkert bendir til að það
verði auðveldara nú en áður.
Framhald á 10. síðu
. ......................
•jíf Umferðareglur þver-
brotnar.
Hrapparnir og lögregí-
an.
Háu Ijósin blinda.
ýV Hlutverk handa félagi.
LÖGREGLAN er tvímæla-
Iaust of lin í umferðamálunum.
Þaff færist nú aftur í vöxt, að
hvorki vegfarendur né bifreiða-
stjórar hlýði Ijósmerkjum. —
Tvisvar á tveimur dögum hef
ég séð atvinnubifreiðastjóra aka
á rauðum ljósum, nú síðast í
gær, yfir Bankastræti. Hann var
svona mikið að flýta sér inn á
bifreiðastæði BSR. — Lögreglu-
þjónn horfði á, en skipti sér ckki
af.
ÞETTA er alveg ófært. Svo
eru það gulu ljósin. Það verður
að fá úr því skorið hverjir megi
aka inn á braut á gulu ljósi. Má
sá gera það, sem er á braut, sem
er að opnast eða hinn, sem er á
braut sem er að lokast? Menn
vita þetta ekki. Lögreglan virð-
ist heldur ekki vita það, — að
minnsta kosti ekki með vissu.
annes
i o r n i n u
ENNFREMUR: Misnotkun
Ijósa er mjög áberandi. Það eru
hreinustu vandræði hversu
margir bifreiðastjórar aka með
fullu mljósum, koma æðandi
upp á brekkubrún með fullum
ljósum og blinda. Þetta veldur
slysum. Það er alveg þýðingar-
laust að vera að setja reglur, —
sem ekki er farið eftir. Það er
alveg þýðingarlaust að vera að
setja reglur, sem ekki er farið
eftir. Það er alveg þýðingarlaust
að setja reglur og fylgja þeim
ekki eftir.
ÉG SEGI það enn einu sinni,
að það þarf að gera eítirlitið
mikiu strangara. Leynilögreglu-
þjónar verða að vera í umferð-
inni og taka þá fasta, sem brjóta.
Annars verða slysin fleiri en þau
eru. Hafa þau ekki orðið nógu
mörg á þessu hausti?
ÉG MUN ekki þreytast að
ræða um þetta. Það er mikil
skömm fyrir lögreglustjóraem-
bættið og umferðanefndina að
láta lögbrjótana komast upp með
það að þverbrjóta reglur þeirra
og fyrirmæli. Þessar tvær ör-
yggisstofnanir eru gerðar ómerk
ar. Vegfarendur eru hreint ekk-
ert betri en bílstjórar. Hvorug-
ur á að sleppa. Reglurnar hafa
verið settar öllum til öryggis og
þeim verður að hlýða.
SIGURJÓN EINARSSON
skrifar: ,,í blöðunum er getið
nýstofnaðs félags, sem á að hafa
það takmark að safna fé til út-
búnaðar nýja varðskipsins, sem
ríkið er að láta smíða.
EKKI FÆ ég séð hversu áríð-
andi slík söfnun er, þar sem rík-
ið hefur þegar hafið smíði skips-
ins og ætti að vera trúandi til
þess að útbúa það þeim tækjum
sem þurfa þykir. Ekki þarf þess
þá heldur með til að brýna þjóð-
ina í landhelgismálinu, því að
þar vitum við vissulega hvað
við viljum. Hvernig um málið
fer að lokum veltur ekki héðan
af á áhugaleysi almennings á ís-
landi.
FLESTUM KEMUR nú saman
um, að það, sem mestu skiptir,
sé að kynna sem mest og bezt er-
lendis allt það sem lýtur að
Ijótu framferði Breta hér við
land, síðan þeir tóku að fiska í
landhelgi íslands undir herskipa
vernd, ásamt öllu öðru því er við
höfum málinu fram að færa.
ÞAÐ er því áreiðanlega nær
marki skotið hjá hinu nýstofn-
aða félagi, ef það vildi beita sér
fyrir auknum áróðri fyrir mál-
inu á erlendum vettvangi þar til
það kemur fyrir fund Samein-
uðu þjóðanna. Ekki mun af veita
-— en þar verðurn við að vinna
þetta stríð. því að með varð-
skipunum okkar gerum við það
ekki, þó að útbúnaður þeirra
þurfi að sjálfsögðu að vera sem
beztur“.
4 15. okt. 1959.
Alþýðublaðið