Alþýðublaðið - 30.12.1959, Side 16

mmnis
m
Á EFRI myndinni sést
hvar einn hinna s.iö er
settur í plastmótið, og
hvernig það íeilur þétt og
! > stöðugt að líkamanum
án þess að þvinga hann.
Neðri myndin sýnir
mann í öllum skrúða, —
eins og hann er inni í
gondólanum, þegar allt er
komið á fulla ferð.
11. DESEMBER afhjúpaði
Giovanni Gronchi, forseti ít-
alíu geysistórt minnismerki
um ítalska snillinginn Mar-
coni, sem drýgstan þátt átti
í fullkomnun loftskeyta og
útvarps. Þann dag voru liðin
nákvæmlega 58 ár frá því að
Marconi tókst að senda loft-
skeyti milli Evrópu og Ame-
ríku, en sá atburður markar
þáttaskil í sögu loftskeyt-
anna.
Marconi-minnismerkið er
marmarasúla, 147 fet á hæð,
sem saman er sett úr 92
marmarablókkum, og eru á
þær greyptar myndir, sfem
snerta á einhvei'n hátt loft-
skeyti og útvarp. Myndhöggv
arinn Dazzi hefur unnið að
þessu verki í 22 ár. í upp-
hafi var ætlunin að vcrkið
yrði til sýnis á ítölsku deild-
inni á heimssýningunni í
New . York 1939. Hóf Dazzi
að höggva þessa 800 tonna
marmarablokkir 1937, en
verkinu var langt frá því að
vera lokið í tæka tíð fyrir
' sýninguna. Þegar stríðið
brauzt út, hafði Dazzi lokið
við að höggva 15 af 92 stein-
unum. Vann að verkinu í
garði í Forte dei Marmi —
skammt norður af Písa. Ótt-
aðist hann, að nazistar mundu
eyðileggja verk sín, en svo
varð ekki. Aftur á móti varð
hann að fara huldu höfði
mánuðum saman er bardag-
ar geysuðu á þcssu svæði. í
sjö mánuði lifði hann ekki á
öðru en sveppum og hnct-
um.
Eftir stríðið hélt Dazzi
verkinu áfram. Hann fór dag
Iega á fætur kl. 5, gekk út
að ströndinni og teiknaði
hugmyndir sínar í sandinn.
Síðan hjó hann þær í mar-
marann.
— í minnismerkinu um
Marconi hef ég rcynt að tjá
þær stundir, er loftskeytin
eru mannkyninu til mestra
nota, í sjávarháska, eldsvoð-
um, flóðum og öðrum nátt-
úruhamförum. Myndirnar
eru innblásnar trúarkennd
og hel'gitóinl.ist hefur veriS
mér mikil stoð. Þetta segir
hinn 78 ára listamaður. Hann
var persónulegur kunningi
Marconis og ekkia hans og
dóttir sátu oft fyrir hjá lion-
um í sambandi við verkið.
Marconi hlaut Nóbelsverð-
launin í eðlisfræði. Hann
fann upp fyrsta nothæfa loft-
skeytakerfið og útvarpstækni
og þráðlausar sendingar eru
að miklu leyti hans verk.
Svariar fiugur
við SuðurpóS
TÍU svartar flugur, sem
fundnar voru undir steini,
eru meðal fyrstu skordýr-
anna, sem fundizt hafa á Suð
urskautslandi.
Þessar flugur eru vængja-
lausar, og um áttundi hluti
úr þumlungi að stærð. Þær .
fundust nálægt Hallettstöð-
inni 340 mílur suður af Mc-
Murdosundi. Maðurinn, sem
fann þær, fann líka rauðgula
pöddu, líka könguló, en er
minni en hálfur millimetri
að stærð.
VÍSINÐAMENN í Vestur-
heimi eru nú í óða önn að
húa sig undir að senda
mannaðan gervihnött út í
geiminn. Hvenær tilraunin
verður gerð, er ekki vitað,
en nýlega urðu sjo væntan-
legir geimfarar að ganga
undir sérstaka tilraun, er
markar tímamót í þessum
undirbúningi. Hér er um að
ræða svo nefnda Merkúríus-
ar áætlun, sem felur það í
sér að senda upp mannaðan
gervihnött. Hinir væntanlegu
geimfarar verða að þola erf-
iðar raunir og sú, sem á var
minnst fór fram í tilrauna-
^töð flotans í Johnsvllle í
Pennsylvanía. Þar er salur,
sem notaður er til tilrauna
með viðbrögð mannsins við
svipuð skilyrði og skapast
við útsendingu og lendingu
geimfara. Fimmtíu feta lang-
ur stálarmur með kúlu (svo
nefndum gondóla) á endan-
um er látinn sveiflast hring
eftir hring og miðflóttaaflið
skapar þær skilyrðisbreyt-
ingar, sem minna á ástand-
ið utan við gufuhvolfið.
Mennirnir þurfa bæði að
venjast því og einnig mik-
illi og snöggri hraðaaukn-
ingu og minnkun við flugtak
og lendingu. Mennirnir sitja
Framhald á 14. síðu.