Þjóðólfur - 27.03.1852, Blaðsíða 8

316
sá sem ber á sjálfum sjer fáein kver upp í sveit, eða
sá sem flytur á 3 liestum alls konar óþarfa og glingur
úr búðuntim, og selur það ineð uppskrúfuðu verði fyr-
ir peninga, eða beztu aura? Jeg tek einmitt til þessa
sölumenn, og gæti kallað þá búðarbesefa, ef þú
vildír, því jeg þykist sjá, að þú sjert sami maðurinn,
sem við fjelagar hittum í fyrra haust við Hellirárnar,
þar sem þú varst að le'pja vatn úr ánum og spíta því
á exstractskvartil, scm þú llutlir í sveit til að selja.
Svertingur: er það eitt gott, sem leiðir
af þessum bókakaupum að margur skildingur gengur í
súginn fyrir þær, sem sölumenn gætu annars náð í á
haustin fyrir búðarrarninginu; og svóna ríðið þið
bókabjevusarnir helzt í bága við okkur . . .
Jón: búðarbesefana viltu segja; og tel
jeg ekkí mikið tjón fyrir þjóðina, þegar varningur
beggja er borinn saman. Skoðaðu t. a. m. Iljer eru
„Æfintýrin íslenzku“! Eru þau mikið verri fyrir
eyrun og andann, en 2 pottar af torlbrendu brennivini,
sem þú ert vanur að selja fyrir tvö mörk, eru fyrir
brjóstið og innýflin? Hjer er „liónorðsförin"! Er bún
ekki eins listug og lífgandi, eins og hálfpeli af exstracts-
blöndu út úr þjer? lljeraa er „Feriningardagurinn“
og „lrúlofunardagurinn“! Eru þeir ekki eins liollir
fyrir hjartað, eins og tvær kollur af herramanns púnsi
fyrir heilann ? Og hjer er „Lúter“ ! En við hvaða
lög skal jeg lika honum?
Svertingur; nei, það er óhætt um það, þú
kannt að tala fyrir þvi, ruglinu úr þeim! Og einmitt
þess vegna ertu svo hættulegur fyrir almenning.
Jón: „hættnlegur“ segir þú. Ekki veit jeg,
hvernig á að skilja það. En jeg skal segja þjer hvað
rajer hefur helzt gengið til m«ð bókasöluna. jþegar
mest var talað um bindindi lijerna um árið, heyrði jeg
einhvern tima sagt með rökum, að tunna gulls eða
100,000 rbdd. gengu árlega út úr landinu fyrir eintóm
ölföng. Mjer blöskraði það og datt í hug: skyldi
vera ómögulegt að vinna nokkur hundruð dali undan
ölföngum fyrir bækur og rit? Að minnsta kosti gæti
þjóðin ekki annað en haft gott af þvi, hugsaði jeg,
ef henni yrði eins Ijúft að sínu leyti að láta Ije fyrir
fróðleik, eins og fyrir ölföng. Upp frá þeirri stuudu
— nú i 12 ár— hef jeg aldrei farið svo inilli bæja, því
síður lengri ferðir, að jeg hafl ekki haft kver á boð-
stólum. Jeg hef viða mætt likum orðum og anda,
eins og þú hefur látið i Ijósi; jeg hef verið kallaður
letingi og blóðsuga, eins og jeg nennti ekki að gj<>ra
annað en ganga um með bækur, og pína út peninga
fyrir þær; jeg hef sumstaðar mætt fyrirlitningu, allt
eins og menn álilu bækur forboðinn varning og eitt-
hvað vanheilagt, eða verra fyrir menn að kaupa, en
allt annað; en jeg hef aldrei reiðst þessu, því jeg
vissi, að blindur var bóklaus maður. f>að frckasta
sem jeg hef sagt, hefur verið eitthvað á þá leið: og
altjend eru þó kverin mín eins góð og brennivinið!
Mörg kona á bæ hefur þá litið upp á bónda sinn
og sagt í liljóði: og það veit guð að það er satt!
Jinnnig hef jeg unnið það ineð þolinmæðinni, að jeg
cr nú víðast sagður velkoiainn þar sem jeg kein.
Svertingur; Sjer er nú hver bókapósturinn
þú ert, og þú lætur líklega lieita Bókabjevus, ef þú
eignast dreng.
Jón: J»að skal jeg gjöra með gleði, ef þú lofar
mjer því á móti, að láta ekki lieita Sverting, þó þú
eignist dreng; því injer þykir mál komið aðsvertings-
andinn deyji út með þjer.
Svertingur gekk þá burt tautandi, en Jón brosti
ylir bókahrúgunni, og lagðist aptur niður á hnjen.
Úr almanaki þjóðólfs.
Ilræranlegar hátíðir: Allra heilagra messa
er ekki lengur lialdin; en kærleiksmessa er
allra bátíða mest á reiki.
Oliræranlegar hátíðir: S p r e n g i k v ö I d i ð, því
þá komast sumir ekki úr sportinum fyrir l'ylli. M a r k-
aðurinn í Reykjavtk, því þar sjest ekki kvik
skepna á vakki, því síður að nokkur sveitamaðtir ó-
maki sig þangað. Veðráttufarlð. Sá sem liel'ur lilýja
baðstofu, góðan ofn og nægan eldivið, þarf varla að
kvíða liörkumim. Ilinuni er ráðlegra að búa sig undir
þær með liettum og úlpuni, og skreppa við og viö itm
í lilýindin til kunningjanna. J>á er helzt á óveðri von
og illviðrisdögum, þegar unnustan bregzt og lætur bet-
ur að ölluin öðrum, en unnustanum. Góðviðri og
blíða verður sjerílagi nui nætur, er menn dreymir um
skýjaborgir og dalakúta. Reiðarþruinur ganga við og
við milli stjórnenda og þegna, liússbænda og hjúa.
Varla mun þurfa1 að kvíða of niikluni liita; það er svo
optast nokkurn veginn livasst og napurt hjerna norður
uudir heimskautinu. Jiað er þvi ráðlegast að liver
Imvppi svo vel að sjer, sem hann hefur hnappa til og
hnappagöt. i______
í ræðu þeirri, sem nijer er eignuð á 353. blaisiðu
i þriðja hefti þjóðfundartíðindanna, hefur fyrir einhverja
vangá eitt orð misbókast eður luisprenlast, svo inein-
ingin verður mjög svo torskílin. 5;,r stendur þessi
iiin kynlega málsgrein „á asnakjálkum landsins“, en
það á að vera á ú t k j a I k u m I a n d s i n s, og það
voru mín orð. Hjörn Halldórsson.
Vjer skjótum til álita og atkvœöa „bræðra þeirra“
sem hjer i hænuiii liafa byggt liús og stofnað fjelag er
heitir bræðrafjelag, livort ekki sje rjett, e|itir því
sem sagt er af hinu andlega ásigkomulagi þess, að
breyta nafninu, og kenna það t. a. m. við m á g a-á s I?
Abyryðarmaður: Svb. I/aí/yrímsson.