Þjóðólfur - 20.08.1852, Blaðsíða 2

346
máli verða svo framgengt, sem nauðsyn ber
til, og yður er framast unnt.
Brjef þetta barst með beinum ferðum og
tilflestra hjeraða með skólasveinum, sem um
f)á dagana hjeldu heimleiðis úr Reykjavík.
En skýrslan, sem hjer fylgir á eptir, , sýnir
ljósast hversu misjafnlega menn hafa tekið
J)ví, og hve óviðkvæmir menn geta verið við
því sumstaðar, þó annað eins sje boðið þjóð-
erni voru og rjettindum, eins og það, sem
auglýsingin 12. mai hefur að færa. En því
fer betur, að miklu eru hin hjeröðin fleiri, þar
$em menn hafa gjört hinn bezta róm að máli
þessu, og ekki að eins átt góðan og öflugan
þátt að því, að fundurinn yrði alment og vel
sóktur, heldur og gjört það á þann veg, sem
er að öllu rjettur: að kjósa fyrst úr hverri
sókn til almenns sýslufundar, en síðan láta á
þeim fundi kjósa menn til þingvallafarar á
kostnað alls hjeraðsins. Var syo gjört að
þessu sinni í Múlasýslum báðum, (þar voru
65 kosnir menn á sýslufundi) í Jingeyjarsýslu,
í Skagafjarðar, Mýra, Borgarfjarðar og að
nokkru leyti í Skaptafells- sýslu, og eins í
Húnavatnssýslu, þó enginn kæmi þaðan á
fundinn1.
11. ágúst var fundur settur um n)iðmunda
á hinum ávala fleti austan undir Almanna-
qjd „þar sem enn þá Öxará rennur“ fram úr
gjánni fyrir sunnan flötinn.
Voru þar þá komnir: úr Múlasýslum 2, úr
3>ingeyjarsýslu 2, úr Eyjafjarðar 2, úr Skaga-
fjarðar 2, úr Dala 3, úr Borgarfjarðar 32, úr
Kjósar og Gullbríngu 12, úr Keykjavík 14, úr
i) þegár kjósa átti þar á sýslufundinum til þingvalla-
farar, tóku inargir að afsaka sig og telja forföll, ncnia
Jósep Skaptason; hann lýsti því þá ýfir, að ef
einginn fengist til fararinnar með honum, færi hann hvergi
einn. þd tóku þeir við kosningu ásamt honum sjera
Jón Eiríksson, og Guðmundur á Guðlaugsstöðum; en
daginn áður enn Jósep ætlaði að leggja af stað, barst
honum brjef frá þeim báðum og forföll þeirra frá ferð-
inni; því fór hann hvcrgi. það er ekki rjctt hermt, að
amtmaðurinn, herra Ilavstein, hafi meinað honum að
fara, en cinúngis óskaði hann, að annar væri fenginn
á meðan, til að þjóna læltnis embættinu; og gckst Jóscp
fyrir því. það væri vel, ef jafn grunlaust mætti vera um
aðra hina meiri höfðingja, að þeir hafi ekki viljað aptra
þingvalla reið í ár, eins og um herra Iluvstein má
vera; vist hafa sýslufundir átt sjer stað ómeinað i öllu
umdæmi hans, og þaðan var fundurinn vcl sóktur.
Árness 35, úr Rángárvalla 2, úr Skaptafells
5, alls 114 manns.
Sjera Ilannes prófastur Stephensen setti
fundinn, tjáfti mönnuin þakkir fyrir hvaf) vel
þeir helði sókt hann, en lýsti yfir að hann
gæti ekki nú, þó fundarmenn vildi svo, gegnt
forseta störfum, sakir þreytu og lasleika, og
skoraði á menn, að kjósa annan fundar for-
stjóra; varð þá til þess kjörinn þjóðfundar-
maður Páll Sigui'ðssort frá Arkv'órn; til vara-
forstjóra kaus hannsjer sjera Sif/urð Gunnars-
son frá Desjarmýri, en til ritara á fundinum,
Maqnús Grimsson kand., sjera G. Thoraren-
sen á Felli, Sveinkjörn Ilallf/rimsson ogsjera
Jón Thorlacius. 4>ví næst gengu fundar-
menn úr hverju lijeraði í Ilokka, og kusu
sjer forgaunguftienn til atkvæðagreiðslu og á-
lyktana og ráðaneytis; var einn kosinn fyrir
hverja 5—10, þar sem svo voru margir úr hjer-
, aði eður fleiri; þótt ekki væri nema 1
eða 2 úr hjeraði, þá var og þaðan eitt for-
gaungu atkvæði.
3>egar fundarstjórinn hafði kvatt menn til
starfa, var lagt fram brjef írá sýslufundi Borg-
firðinga 25. júní með 30 nöfnum. Með því
brjefi var skorað á fundinn að semja bænar-
skrár til konungs, og láta síðan gangaafþeim
eptirrit til allra hjeraða landsins, til þess að
ná sem ílestra samþykki á þær og undirskript-
um undir:
1. Um algjört verzlunarfrelsi sem fyrst við
allar þjóðir.
2. Um að konungur löggildi öll þau lagaboð,
er hann hjer eptir setur á íslandi, rneð und-
irskript nafns síns undir islenzkuna.
3. Um að þeir danskir menn, sem hjer fá
embætti, skyldist til að sanna, að þeir sje
svo færir í íslenzku máli sem lögboðið er,
með því að þeir 'standi próf af þeirn fær-
leik, annaðhvort við háskólann í Kaup-
mannahöfn, eður skólann í Reykjavík.
Jar að auki beiddu Borgfirðingar fundar-
menn þess í niðurlagi brjefsins.
4. Að leggja góð ráð til, að kosningarrjettur
vor og kjþrgengi yrði ekki afvega færður
frá því, sem hann hefur verið.
Annað brjef var lagt fram frá sýslufund-
I inumí Múlaþingi forna 20. júlí. J>m'var skor-
að á 3>mgvallafundinn að semja almenna bæn-
I arskrá um verzlunarfrelsi, og aðra um það