Þjóðólfur - 20.11.1852, Blaðsíða 3

19
þau ekki eptir ligg’ja helilur enji gæsiruar, ets
þær görgufiu einatt út af engu, eins og
Tíð.“ bæði nú og fyrri. jþenna og annan skyld-
ugleika, tnilli „N. Tíð.“ og Hausastaðagæsanna
í Rómaborg, hefði ritstjórinn átt að þekkja og
muna, og láta svo óhreift við gœsnm þessum,
og líka bréfinu yfir höfuð að tala, og „ósann-
indum þess“, þvi þar með hefir hann unnið
sjálfum sér viðlíka sóma,og hann hefir nnnið
þeim gagn og vörn sem hann átti og sjálfsagt
ætlaði að taka undir verndarvæng sinn með
þessu athæfi. Svo hefði og ritstjórinn átt að
gæta þess í tíma, hvort hann ekki einmitt
ineð þessu athæfi gæli, bakað sér það álit,, að
hann væri, ef til vildi, einn af þessutn óþakk-
látu brauðbitum, sem segja má um tneð sanni:
,úti er um vinskapinn þegar öl,ið er af könn-
unni“, og hafiþví ekki fundið sér fremur skylt
að hlífa stiptaintmanninum, heldur gleitsa í
hann, eða víst gefa öðrum undir fótinn nteð
það, úr þvi yfirvaldið vildi ekki halda því
lengur áfram, að prenta rN. Tíð.“ ókeypis, en
láta herra ritstjórann kalla inn allt andvirði
þeirca; — og enn í’remur, að ritstjóranum hafi
má ske þar að auki farið áþekt við „N. Tið.“
sín, og þeint, sem á einhverja Itrysgu, sent
hann hefir hrúkað svo til húðar að enginn vill
eiga hana og- verður því að slá hana af, að
þá „prút,tar“ hann ekki úr því hvernig hann
níðir hana, fyrst að hún á að falla hvort, eð
er. Vér heyrutn sagt að „N. Tíð.“ eiyiaðfalla
•um árs lokin, — ekki sarnt svo, að þau eigi að
slá af, heldur að eins — úr ábyrgð og um-
fjöllun herra M. Grímssonar, og það er næsta
líklegt að bæði sjálfur hann en einkum aðrir
taki sér hér í munn alkunna málsháttinn danska
yfhvad vilde lian paa den Gafci.a\ [þ’essi
málsháttur verður ekki út lagður beint eptir
oröunum, en að efni og stefnu er hann lík-
astur því þegar sagt er í skopi: „Hann átli
erindid !”.]
(AÖ feng-ið).
í/iir/vfi/fja um skólann i Iir//kjavik.
(Niðurlaij). Suniir telja það nú að vísu
óta^ka ltörku og ráðriki, að efnuðuni mönnum
skuli ekki leyfast að halda sonu sína í skólan-
um ölmusulaust og á sinn kostnað að öllu; „eða
ntegum við ekki“, — segja þeir, — „gera við
okkar eigur hvað við viljum, og verja þeim
til uppeldis sonutn okkar á þann veg, setn
okkur þykir bezt fara“? En hér mun heldur
rasað að ályktun ef svona er ályktað. Jví
fyrst ber þess að gæta, að þegar kennararnir
leggja það til, að einhverjum sveini sé ráðlagt
að hætta við lærdóminn, þá er sú meiningin, að
þeir álita, að hann skorti þær gáfur eður á-
stundun eður hvorttveggja, sem til þess út-
heimtist að hann nái að útskrifast; og vér
ætlum, að hver faðir, sem ann barni sínu og
ekki er óskynsamur, megi kttnna meistaran-
um þakkir fvrir og kennurnnum, efþeiraptra
frá því, að hinum heztu náms og framfarar-
árum manna og miklu fé, sé varið og eydt til
ónýtis og skaða; en svo er ef sveinninn nær
ekki að útskrifast, en hefir glatað 7 eða 8
hinum beztu framfararárum, frá annari idn
eður mentan, sem bann hefði mátt verða full-
numa í. — Jar næst ber jafnan eins að gæta
um það sjálfræði, sem menn 'eiga á að verja
fé sjálfra sín, en það er: að enginn á að eiga
ráð á að verja því beinlínis öðrum til skaða.
En þetta yrði þó tsppá, ef hver mnður, sem
efni hefði til, ætti frjalst að halda sonum sin-
urn í skóla, hve fráleitir sem þeir væri að iðni
og gáfum; því svo mjög mætti þá skorta
hvorttveggja, — og þess munu dæmi, — að
kennararnir tefðist meir við tvo shka sveina,
heldur enn við alla hina í sama hekk, enslikt
væri náini og framförum allra liinna til beinn-
ar fyrirstöðu. $ví teljum vér það og bæði
skyldu kennaranna, og velgjörníng við skól-
ann, eins og við foreldri syeinanna og gjörvallt
landið, að þeir sé vandir að vísindamannaefn-
um. Einúngis þetta verðum vér stórlega að
efa, að hvaða skólasveinn sem er og hvað
úngur sem hann er og skamt kominn, geti
verið svo fullséður og fullreyndur eptir einu
vetur, að honum megi þáþegar víkja i burtu,
eins og vér á hinn bóginn treystum því, að
ekki þurfi að meta það við sig miirg ár, hvort
sveinnirin sé hæfur, né ekki, til mentunar.
Jiannig er nú drepið á hið helzta og mesta
af því sem fram hefir farið við skólann hið
næstliðna ár, sem sögur geta spunnizt af,
og-ýinsir dóinar, bæði um meistarann ogaðra,
s^n hlut eiga að máli. Og vér vontun það