Þjóðólfur - 24.09.1853, Blaðsíða 6

er ekki erjiúngis þesji eigjnarjörö hans, sem
han*i umbætir jraHiiig, beldur og víst tvær
aftrar, auk ábýlis síns, þó vér kunnum nú
ekki eins frá |>ví að skýra.
J>ó aft yfirboðarar þessa heiðursmauns
fiuni hann ekki maklegan jiess, að hanu yrfii
sæuidur meö dannehrogskrossi, spm inörgum
helir verið veittur ,fyrir minna, já, sumuni fyrir
alls ekkert nema höfÖíngjas,mjaður, þá hefir
hann þó fyllifega gjört sig niaklegan jieirrar
eöa annarar opinberrar sæmdar meö jiessu
lofsveröa dæmi. Jví, «f vorir mörgu jaröeig-
endur og lánardrottnar vildu feta í fótspor
Haldórs Ualdórssonar í jiessu efni, og fremur
líta á sóma sinn og sannarlegau hag, og ailra
simra, fremur en. á vesælan fárra fiskviröa
hagnaö, jiá mundi þeim vinnast, á 6 ára bili,
að umbæta stórum eignir sínar, og þar til laiicl
vort allt um 8,532 kýr/óður, en jrað er órækur
forði 12,000 inörinum árlega, fram y&r j>að
sem nú er1, auk j>ess, sem þeir reistu sér
með því veglegan og blessunarrikan mtnnis-
vai ða, þann, er seint myndi fyrnast eða farast.
(Fiamhaldið siðar).
(Að sent).3
— í 93. 94. bl. 4 Árg. pjóðólfs hefir einhver |©g"
farið að berjast við, að halda uppi sviirum l'yrir sýslu-
iminninn í ltángárvalla-sýslu, án þeas að segja til nafns
síns, eða svo miluð seni einkenna það á nokkurn hátt.
.þettað á að ónýta það litla sem eg hafði áðnr, á bls.
352 ( sama árgángi, sagt um „h v a ð báglcga gcingi
með a I þ í n g i s t o 11 i n n í R á n gá r v a 11 a-s ý s I u“. þeir
*) Jelta er svo að skilja: Vel baldin kýr elur vel
Ij mann; Jiyrill er 30 hndr., og er á einuni ö árum
iimh.Tlt um fullt 3 kúa fóður (100 hesla töðu); Jyrlll
er 30 lindr., en alls eru á landi hér, eða mega vera,
2,844 30 lindr. jarðir; en þær iimhætar avo, að 3 kýr-
fóður geti hver, eins og Jjyi'HI, frani ylir það sein nú
er, mundu gefa alls í viðbót 8,532 kýrfóður.
s) þessl ritgjörð, um heimtíngu o. fl. á alþingis-
kostnaðinum f R á ngá r v a I |a - sýsiu, var þegar á
öndvcrðn þessu ári scnd ritstjórn þjóðólfs, og þess
vegna er það áhyrgðarmanni að keuna, uð hún kemur
ekki fyrri; þvf hcfir vnldið það, að blaðið hefir verið
•pvo fullt af öðrum verkefnum, «g svo meðfram, að á-
hyrgðarinanninuin varð að finnast þessi grein nokkuð
einstaklegs eðlis, og ætti þvi að vera á hakanum
fyrir almcnnari málefnum. þjððólfur liefði jafnvel alls
ekki fundið sér skylt að taka þessa grein, ef hún bæri
sig ekki upp undan synjun á að leysa af hendi embætt-
isverk fyr,ir fult endurgjald, sem vér verftum að meina,
®ð ekki eigi né megi Uðast in þess við því s,é lireift.
sem lesa ckki barnfng þenna, kunna að halda að svo
sé, en þcim »em lesa hann mun finnast annað, ef nokk-
ur befur þann y.firgnæfanleglcik þoliumædi, aðjesa þett-
að þrugl. þar munu menn komast að raun um, að sýslu-
mafturinn játar á sig opinbcrlega, eða þá annar fyrir lians
innnn, að honum hafi orðið sú allverulega yfirsjón, að
krefjast einum skildingi /ri i n n a af hverjuni dal (eða
ef ihapn vill heldur 100 akk.) j a rðh rgj a I d a nu a, h.eld-
u r eiin lionum vgr s kipað, og a ð ha np v a nyi
þejtað npp .á jarðeigendunum seirna árið“.
IVú er borið fyrir, að sý slumönnum hafi v.erið léy(t
þettað með amtsbrefi. 'Hvaða sýsium ö n n u in? kann ske
eg mætti spyrja hvað margir þeir voiui, nema sýslumað-
urinn einn þarna i RángárvaUa-sýslu, sein varð þessi
yfirsjón, og þurfti amts ley/ia iil að leiðrétta hana? það
hcfði aft öllu óreyndu verjð ætlandi, að ^ýslumaðurin
hefði lesið amtsbrefið ,rp tt, og lieitntað tollinn eins og
þar var skipað, enn nú las hann ekki rétt, og heimt-
aði ekki rétt eptir bréfinu. Af þessu álýktaði eg í ein-
feldni iiiinni þettoð tvent: að báglega hefði tekiit til
jneð alþíngistollinn, og að ekki væri ómögulegt, að þeiip
sein las skakkt aiptsbréfið, sem hann átti að hreyta cptir,
hcfði líka getað orðið þaft, að líta skakkt á verðlags-
skrána. Anilmaðurinn f suðurapitinu, og svo flciri, sem
hafa séð reiknfnga sýslumannsins yfir alþfngiskostnaðinn í
Rángárvalla-sýslu, geta bezt borið um j>að, hvört höf-
nndur þeirra liefir olltaf verið hibliufastur í verðlags-
skránum, efta lesjð þter hetpr uiðnr í kiölinn enn aints-
bré/ið góða.
Enn tortryggilcgast af .öllu varð mér samt alU
þetta fyrir það, að eg vissi til, að inanni, sem á lalsverð-
ar jarðaeig.nir þar í sýsluuni, og scm hafði beðið sýslu-
manninn um eptirrit af afgjaldsskýrslum hreppstjór-
anna, að því leyti sem áhrærði jarðeignir hans, hefir
verið Ivfvogis synjað um það, þó íull lagaborgun væri
frani boðin. Kyrst var þessa farið á leit með embættis-
bréfi 7. jání 1849, sein svar ko>u upp á.í lok júlí apfnr frá
sýslum. dags. 18. júnf ýjafturinn ánýjaði bæn sína ;i
bréfi til sýslum. 22. október s. á.; gat hann þess jafn-
framt, að liaiin hefði sent amtinu afsvar hans, beðift há-
yfirvaldið, um leiðbeinfngu og frekari tilhlutun um þetta
mál, og að það liefði svaraft lionuin 25. ágúst á þá lcið,
„að það (amtið) efi ekki, að sýslumaður Stephensen,
verði fús á að meðdeila gegn borgun eptir lögum, na.uð-
synlega ávísun um, hvcrnig jarðagjöldin v.æryi Jijfærð á
afgjaldslistana, svo að unnt vcrði, að Kenda til þess
órétta“. Á þessu var byggð hin cndurnýjaða bæn um
cptirrit af afgjaldsskýrslunmn og sendi maðnrinn þar
með lista yfir jarðir sínar. 2. nóvinber kom nýtt af-
svar frá sýslumanni, og var það hyggt á þeBsu þrcnnu:
„1. af þvf jarðeigandinn geti komizt að því sjálfur af
kvitteringum leiguliftanna, hvernig afgjaldið sé reiknað,
(Ifklcga þó svo hezt, að þær séu bæði ótíndar, og sam-
kvæmár skýrslu hreppsjóranna); 2. af því sýshnnaður-
inn liafi erviði nóg, að heimta alþíogistollinn á n n oh,k-
ur r a ómakslauna, þó ckkí sé þar bætt við, að heiuit?
afeltriftír (fyrir fitUa lághhorgpn! það ?r Ijútt óraa,kí'