Þjóðólfur - 08.09.1855, Blaðsíða 2

- 122 —
um aS sig þvermáli I3V2 þuml.; og erinn í hverja
grópina smellt út högginni marmaramynd. A aust-
urhliðinni er mynd af manni (Tómasi prófasti sjálf-
um?) og útgrópaÖ fyrir nefian; „TÓMAS SÆ-
MUNDSSON"; á sufiurhlibinni: fullkomin manns-
mynd, meh krókstaf í hendi, ber mafiurinn hönd
fyrir auga, og lítur svo út, sem þaí) sé hirfeir, er
gáir af) saufium sínum, enda eru á bakatil vib hann
tvær saufikindur, sín hvers kynsins; á vesturhlifiinni
er mynd af kvennmanni og lcrukka hjá, („Úrna“,
sem geymd var í brerind aska daufira manna) og
heldur hún hendinni (sem blessandi) yfir krukkuna.
A norbur hli&inni er standandi gyfjumynd vængjuf),
mef) hnúbstaf í hendi, og réttir hún fram hægri
höndina ab manni, er situr þar hjá og horfir upp
til hennar, og hefir hann annan fótinn lagfian upp
á hitt knéf), og er rnefi bók og penna íhöndum sér".
Efnib í sjálfum varfianum er steintegund sú,
er Danir nefna „Sandstein", á lit sem dauft kaffe,
mjólkurblandif) eins og þaf) er almennast til búf)if>,
og hafa oss verif) sendar einstöku smá flísir af, sem
kvarnazt höffiu utan úr í mefförurium; steintegund
þessi er móbergskennd og í meirara lagi, og því er
uggvænt, af) varfi þessi haldist ekki ef til vill ó-
máfur e&a óvefurbarinn til lengdar, og þaf því
sífur, sem mælt er, af> 2 efur fleiri sprúngur séu
þegar sýnilegar á honum, og hafa þær af) líkindum
komife í hann á útflutníngnum híngafe.
Hið nýja brauðamat og sameiníng brauðanna.
n.
I marzblafeinu þ. á. höfum vérfram sett nokkrar at-
hugasemdir um þetta merkilega og allan almenn-
íng varfeandi mál, og af því sú var fyrirætlan vor,
afe fylgja því jafnótt og því þokafei nokkufe áfram,
þá er glefeilegt, afe getaskýrt frá, afe þafe virfeistnú
eptir prestaþíngife í sumar í svo æskilegu horfi sem
vife er afe búast afe svo komnu. Málinu var hreift
á Alþíngi af þíngmanni Barfestrendínga, eptir áskor-
un þar um frá Kollabúfearfundinum þ. árs, var þíng-
ife þar befeife' afe rita konúngi bænarskrá um, afe kon-
úngl. frumvarp yrfei lagt fyrir Alþíng 1857, sem
innleiddi hina nýju nifeurjöfnun prestakalla og
endurlagafear sóknaskipanir 0. s. frv. Én af því
herra biskupinn þókti gefa þínginu ánægjanlegar
upplýsíngar um, afe þessu ináli væri ekki afe eins
fram fylgt afdráttarlaust, heldur einig, afe stiptsyfir-
völdin heffei fengife frá stjórninni upphvatníngar til
afe halda því áfram, þá réfei Alþíng af, afe fara ekki
lengra fram í þafe, mefe þvf biskuþinn einnig skýrfei
frá, afe þafe yrfci gjört afe umræfcuefni áprestaþíng-
inu (synodus) sem þá fór í hönd (Alþíngistífc. 1855
bls. 74—76). Málife kom og fyrir á prestaþínginu,
og var þar ítarlega rædt, enda var þar nú miklu
fjöskipafera en vant er, vegna þess svo margir prest-
ar áttu setu á Alþíngi úr ýmsum hérufcum lands-
ins, en þeir sóktu nú allir prestaþíngife. þar var
nú valin ný nefnd til afe yfirfara og ransaka hife
nýja braufeamat, og uppástúngurnar úr hérufeunum
um sameiníngu braufcanna; í þá nefn voru kosnir:
stiptprófastur Árni Helgason, prófessorDr. P Pjeturs-
son, og dómkirkjuprestur Ólafur Pálsson, prófastur,
og var þar afe auki af ráfeife á prestaþínginu, afe
vinna þá konferenzráfe herra Þórð Sveinbjörnsson
og yfirdómara herra Jón Pjetursson til þess afe vera
nefnd þessari til afestófear og ráfeaneytis, og mun
víst, afe þeir hafi báfeir heitifc því; séra Helgi
Hálfdánarson var kosinn til vara í nefndina, ef
einhver hinna 3 geistlegu forfallafeist þar frá. Þafc
ersagt, afe enn sé ókomifc til biskups matife áýms-
um prestaköllum; og þafe ræfeur afe líkindum, afe
nefnd þessi fái mjög yfirgripsmikifc verk afc vinna
og fái því ekki lokifc fyr en næsta ár, efea varast
þafe. f>á var og þafe rædt á prestaþínginu, afe hve
miklu leyti nú þegar ætti afe taka til greina þær
uppástúngur, sem yrfei gjörfcarum sameiníngar presta-
kallanna, eptir því sem þau losnufeu, og hétu stipts-
yfirvöldin prestaþínginu, afe þar sem * prestaþíngs-
nefndin féllist á slíkar uppástúngur, og legfci til mefe-
mæli sín mefc sameiníngunni, þar skyldu þau láta
henni verfea framgengt eptir því sem slík braufe
losnufeu, fyrst um sinn til reynslu um 2 ára tíma.
þafe er þannig vonandi. og jafnvel haft fyrir satt, afe
þafe sé í ráfei, afe láta nú verfea framgengt þeim
breytíngum á prestakalla-og sóknaskipun, sem upp
á hefir verifc stúngife í Flóanum, úr því nú vill svo
til, afe þar eru laus þau þrjú prestaköllin, sem þessi
breytíng á einkum afe koma fram vife, nefnilega:
Gaulverjarbær, Villíngaholt og Kaldafearnes. þafe
er nefnilega stúngife upp á, afe afcskilja frá Gaul-
verjarbæ Stokkseyrarsóknina, sameina vifc hana
Kaldafearnessóknina efea megin hluta hennar,
og gera úr þessu öllu — þ. e. vestur hluta
Flóans, — nýtt lífvænlegt prestakall, er lagfear
verfei til tekja, ýmsar af jörfeum Gaulverjabæjar;
aptur, afe Villíngaholts braufcife verfei lagt nifeur óg
annexíukirkjan afe Hróarsholti af tekin, en Hróars-
holtssóknin sumpart lögfe undir Ilraungerfei, en sum-
part undir Gaulverjabæ, en þafean skuli Villínga-
holt vera annexíukirkja héfean af. þessi braufea-
sameiníng virfeist afc vera æskileg og á gófeum rök-
um byggfe, og því vonum vér, afe allir þeir, sem