Þjóðólfur - 29.02.1856, Blaðsíða 4

Þjóðólfur - 29.02.1856, Blaðsíða 4
telja prestask. fyrir, a% hann ekki kenni hebresku. En þab er nú fyrst afegætandi, ab menn hafa ekki borib sig upp cinúngis undan því, ab hebreska ekki væri kennd, heldur líka, ab ekkert væri lesib á prestaskólanum yíir Gamlatestamentið. Yib fórum nefnilega hér um þessum orbum: „ekki geturmönn- um heldur gebjazt ab því, ab hebreska og lestur Gamlatestamentisins er gjörsamlega lagt á hylluna á prestask." Hr. „Z“ stíngur nú fram af sér ab svara svo mikib sem einu orbi um Gamlatest. — eins og mönnum sýnist hann líka gjöra víbar, þegar hann kemst í bobba, — en hann er allur í hebresk- unni og þykist þar hafa fundib á okkur makalaus- an höggstab. þab er þá bezt ab skoba, hvab sjálf prestaskólareglug. segir um þetta, og láta hana svo skera úr. — I 2. gr. þessarar reglug. („Lanztíb. “ bls. 158) segir svo: „Tilsógnin skal vera í fyrirlestrnm, og þessar skuln vera kennslugreinir: — 1. útskýríng ritníngarinnar (—ekki einúngis Nýjatestamcntisins —) ásamt inngángi til Gamla- og Nýjatestamentisins“. Og enn aptur í 8. gr. segir svo: .,Burtfararpróf skal halda, o. s. frv.“-„Prestaefnin skal reyna í öllnm kennslugreinum þeim, sem taldar hafa verit) í 2. gr., og skal haga prófinu þannig": 1. „í útskýríngu ritníngarinnar er prótlb bæti muun- legt og skriflegt í því, s em yfirfarib hefir vorit) í 2 ár, úr Nýja- og Gamlat estamen tinn---------„I G. T. skal prúfib. vera: úr inngánginum til G. T. og þeim kaflaúr því á íslenzka túngn, sem lesin heíir verib á prestóskúlanum, og þeir, sem gánga undir prúf í he- bresku, skulu hafa yfirfarib 1. bók í sálmunum eba jafnlángan kafla í spámönnunum í frumtúngu G. T.“ Af þessu geta menn nú ekki skilib réttar, en ab sjálf prestask. reglug. skipi meb berum orbum, ab þab skuli vera lesib þar yfir Gamlatestam. og sjálfsagt yfir inngánginn til þess, og þarnæst ab stúdentarnir eigi líka ab gánga undir próf í nokkr- um kafla þess í frummálinu (hebresku). Menn geta því ekkigert ab sér ab spyrja: því er Gamlatestam. gjörsamlega lagt á hylluna í prestaskólanum ? „Z“ svarar þessu svo: „af því engin hebreska er kennd vib lærba-skólann!*1 En menn geta þó ekki skilib, ab þab megi ekki hafa fyrirlestra á íslenzku bæbi yfir inngánginn til G. Ts. og útskýríngu yfir abrar bæk- ur þess, eins og reglug. fyrirskipar, þó ab ekki væri hebreskan. En þab er þó hebreskan, sem hr. „Z“. hefir hengt sig í, og þab er aubséb, ab hann hefir viljab slá allri skuldinni af prestaskólanum ogyfrá lærba-skólann; og ályktanir hans sýnast ab vera þessar: fyrst ab lærbi skólinn ekki kennir neinum liebresku, þá þarf ekki prestaskólinn ab agta ab neinu þær greinir reglug., sem skipa ab lesa yfir Gamlatestamentib! En nú fara menn ab spyrja, hvernig ætli háskólinn í Khöfn fari ab, þegar stúdentar héban koma þángab og vilja leggja gub- fræbi fyrir sig? Ætli prófessorarnir þar segi: há- skólareglug. skipib ab sönnu ab kandid. í gubfræbi eigi ab láta prófa sig, vib embættisprófib, í Gamla- testam. og þab í frammálinu, — en nú hafa þess- ir íslenzku gubfræbíngar ekki lært neitt í hebresku, og svo má til ab gefa þá fríja vib ab lesa neitt í Gamlatestam. - ætli prófessorarnir í Khöfn segi á þessa leib, eins og hr. „Z“ ber prestaskólakenn- urunum á brýn? Menn halda ekki, heldur vita menn þab, ab þetta er þvert í móti, og ab prófes- sórarnir vib háskólann heimta af öllurn gubfræbíng- um, ab þeir skilji liebresku, eins þeim sem héban koma, eins og öbrum. þetta getur skeb ab sum- um sýnist nokkub óbillegt, þegar stúdentarnir geta þó borib fyrir sig, ab þeim aldrei hafi verib kennd hebreska, og þess vegna sé hún heldur aldrei heimt- ub vib íslenzka háskólann (prestaskólann) né þar lesib neitt yfir Gamlatestam.; en menn verba þá aptur ab gáabþví, ab prófessórarnir í Khöfn segja: lögin (hásk. reglug.) er yfir oss, en vér ekki yfir lögunum, og megum því ekki víkja frá þeim! En hvernig ætli færi, ef líka prestaskólakennendurnir hér heimtubu, ab stúdentar skilji hebresku, þegar þeir koma á prestask,? Af því mikib fáir sigla nú liéban til ab leggja fyrir sig gubfræbi vib háskól- ann, — eins og í rauninni betur fer, fyrst ab hér er prestaskóli, — og þab munu og gjöra þeir einu gáfumenn, sem ekki hafa mjög mikib fyrir ab læra liebresku, þá gætir þess ekki, þó þetta sé af þeim heimtab, eins og líka hefir sýnt sig á seinni árun- um; en ef prestaskólinn heimtabi þab líka, eins og mönnum sýnist hann, eptir reglug. ætti ab gjöra, svo ab allar ákvarbanir hennar um lærdóm Gamla- testam. verbi ekki fyrirlitnar, þá yrbi undir eins farib ab kenna hebresku vib lærba-skólann, samkv. skólareglug. 4. gr. 6. atr. („Lanztíb." bls. 113), því þar eptir er sú vísindagrein (hebreskan) „facultativ“ vib lærba-skólann, þ. e. þab er ekki ófrávíkjanleg slcylda fyrir alla skólapilta ab læra hebresku, en þab er skylda ab kenna hana vib skólann, ef ein- hver vill eba þarf ab læra hana, og þab færu menn ab gjöra, undir eins og hebreska væri Iieimtub vib prestaskólann. — En hvab sem líbur liebreskunni. þá gebjast mönnum ekki ab því, eins og fyr er sagt, ab prestaefnin skuli ekki vera látnir kynna sér neitt nm Gamlatestamentib, eba í því. (Niburlag síbar).

x

Þjóðólfur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðólfur
https://timarit.is/publication/72

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.