Þjóðólfur - 26.09.1857, Blaðsíða 6

Þjóðólfur - 26.09.1857, Blaðsíða 6
- 150 - V skakkt; og Iield cg mér sé óhætt tfð fullyrða það, að flest- ar af |)eim voru í handritinu cptir hcrra „X. X.“, sein „corrector“ lét Jjví standa. Að endtngu skal eg geta þcss, að það munu margir óska þess mcft mér, að ábyrgðarmaður þjóðólfs taki ekki optar annan cins illgirnissamsetníng í eins heimskulegum búningi, cins og sú grcin cr, scm Irér rseðir um, upp í blaft sitt, þvf það getur ekki annað en rírt álit þess í auguin allra skynsamra manna. Reykjavik, 21. dag septembermánaðar 1857. * E. Þórðarson. \ (Aþsent), Prestur einn er sá á vesturlandi, sem vígþist fyrst sem aV stoíiarprestur, og var hann í þeirri stóílu í 20 ár, og voru laun hans jafnast 8 rdl. fyrir utan borgun fyrir þau aukaverk er hann gjórþi. þá var honum veitt lítií) prestakall, og varþ hann þar aí) taka staþ og kirkju hvorttveggja gjórfalliþ álags- laust; þessu brauhi þjónaþi hanu í 7 ár, og hafþi hann á þess- um árum byggt þar upp staísinn og kirkjuna, sem enn standa óaþgjórí), og eru þó síþan 34 ár; þá fekk hann annabpresta kall, sem mun verar meþalbrauí) álitiþ, og því þjónaíli hann í 26 ár. Timburkirkju tók hann þar vií) álagslausri, en sem þó vantaui ytra þak; hann lét á hana nýtt þak utan yfir hiþ gamla og skilaíi henni eptirmanni sínum, ogjafuframt 200 rdl. sem hún þá átti. Síþan heflr kirkjan nú veriþ ótjörguþ í 8 ár, og ern þetta næg rök til þess, a?) vel hafl hinn fyrri hirt um kirkjuna, aí) liún skuli þola slíka meþfert hins síbara, án þess aí) vera orísin ófær til messugjörþar. Hann heflr ætíb verft talinn góþur klerknr, og veriþ virtur og elskaíiur af sóknabörnum sínum eins og bezt má verí)a, og miklu til leiV ar komib hjá þeim til hins betra. Eptir atj hann hafci haft prestverk á hendi í 53 ár, afsalati hann sér brauíinu, og fékk þá J/3 tekjanna, og mun (mega) meí; sanni segja, ae, sóknarfólki hans hafl þótt mikill skai)i í ab missa af houum. þaí) 'má eitt telja sem vott um árvekni haus í embættinu, aí) ái)ur en til- skipun um bólusetníngar kom út, haffti hann af sjálfsdáþum bólusett yflv 90 manns í sókn sinni. Hann var og laginn fyrir lækníngar, og fékkst ekki alllítiíi vilft þær, og varí) mörg- um aí) lií)i, og gætum vér taliþ mörg dæmi til þess, hve furíiu- lega honum heppnuþust þær; auk þess léoi hann mörguin sjúklfugum húsrúm og a'þhjúkrun kauplaust, þeim er lækuis þurftu og sem læknirinn ei gat haft hjá sjálfum sér. - Hann var búmaþur góí)ur og ötull; sjást þess og mörg merki, og fHum vér hér ab eins oins dæmis, þótt'vér vitum mörg fleiri; liann lét hlat)a garí) af grjóti kríngnm allt túniþ á prestsetrinu, því, er hann su)ast var á, þar sein engi var áíiur; og er garíur þessi vel gjörþur, þott nú þurfl hann sum- strþar umbótar \íb, sem mjög er el.lilegt, þar et) lítt eta ekki heflr veriþ um hann hirt, síþau hann hætti aí) búa á prestssetrinu. þaþ er alkunnugt vestra, hve vel og trúlega hann stund- ati embætti sitt og prýddi þat) met) fögru og reglusömu l'ramferibi, og á þetta þykir lfklegt ati stjórnin líti, og liveti aíra til at) leita í fótspor dugandismannanna, meí) þvf at> sæma þá og virta svo at) atrir sjái, at> þeir hafl ei unnit) fyrir gíg. . ft ér getum ekki rrúat) því, at) herra biskupiun, sem á at) láta sér umhugai) um veg og sóma prestastéttar- innar, láti sér verfca þai), ai) minnast ei slíkra manna vii) stjóruina og mæla fram meii þvf, aí) stjórnin umbuni þeim aí) vcrllcikcm þeirra, og þai) því heldur um þenna mann, sem vér höfum frétt, ai) á skrifstofu biskupsins liggi vitnis- burÍlur hans frá 2 próföstum hans, og sem hanu eptir beiÍini biskups sál. St. Jónssonar lét af hendi vií) hann, en bisknp- inn sál. eutist ei til ai> rita hér um stjórninni, en engi veit til hér vestra, aÍ) herra biakupinn, sem nú er, hafl haft fyrir því — þó ólíklegt sé, — ai> minusta kosti heflr ekki sézt þess vottur enn sem komii) er; og engi, sem til þekkir, getur heldur ímyndai) sér, aÍ), ef biskupiun hefii leitai) presti þessum verÍugra verilauria hjá stjórninni, ai) stjórnin þá hefiii skotii viÍ) því 'skolleyrunum. Fróilegt væri og ai) vita, hvort tilskip. 1797, 20. jan. sé fallin úr gildi; því ekki heflr henni veriÍ) fnllnægt heldur, hvaÍ) þenna mann snertir, sem var sættamaiur yflr 50 ár, og hlýtur amtmaÍur vestf. aÍ) vita hve vel og heppilega prestur þessi gegndi þeim starfa, . því oss heftr verii) sagt, ai> þaíi sé tekii) fram í vitnisburii þeim, er viikomandi sýslumaiur hafii sent herra ámtmanniuum. X-y. Bréf til „l’jóiólfs" dags. 6. júlí 1857. (Framhald) „lleyrðu 1181116101“, sagði þórður þá við mig, „hvernig lízt þér ú að við tölum núna svo lltið við prest- inn og binn um vinhumennina okkar; — þú manst — seztu nú liérna hjú mér Jón tctur og fúðu þér hress- íngu með okkur hinum“ — „Gerðir sem þér lízt“, segi cg „lítið mun það hafa uppá sig“. „Jú“, — segir gamli þórð- ur hútt, — „nú ætla cg að tala svolílið iim vinnumenn- ina okkar, prcstur minn— með yðar leyfi samt“. Heyrt gct eg það“, segir prestur, þó að þér séuð heldur hneigðir til að tala undir rós í kvöld; cða hvað meiiiið þér með þessum vinnumönnum ? liklega okluir einhættismennina, því eg sé að blöðin liafa verið að lireyta þeirri spekinni eins og svo margri annarí, að emhættisinennirrfir væri ekki annað cn vinuumenn lýðsins". — Jú það cruð þið líka cða æltið að vera“, — svarar þórður. — „því hvaðan eru laun ukkar tekin íiema frú lýðnuin; en það er ckki svo vel, að þið getið lieitið vinnumenn alþýðunnar samt, því mað- ur getur ekki reidt sig ú ykkur f öllu tiiliti; það cr lúngt- um uær að likja ykkur emhættismönniinum saman við þú sem cru rúðnir í skiprúm til húlfdrættis eða hcildrættis. eða háll's eða heils hlutar; þcir skíprúðnu gegna þegar kallað er og fylgja skiprúminu og gjöra það sem foiwað- urinn skipar, sumir vcl, sumir að nafninu; allir setjast undir úrar, sumir róa vel sumir draga af sér og liggja ú liði annara; en ætli menn að hafa gagn af þeiin í land- legudögum til einhverrar vinnu, þú þykjast þcir flestir of góðir til þess, nenia þegar hezt cr, að hirða lilut sjúlfra sín ; svona sýnast mér cmbættismennirnir alllr; suinir fylgja vcl skiprúmi sínu og vinna vel fyrir hlut, snmir liúnga i því, af því þeir eru rú ð nir, en gjöra lítið gagn, lútast gcgna formanninum, t. d. nmtmanni eða biskupi, en draga af sér þegar af þeim cr litið; en cigi þeir eitthvnð að gjóra scin þeir álíta ckki cmhættisskyldu sína, þessir góðu herr- ar, liana nú! þú eru þcir flestir cða allir eins og þegar ú að liafa not af skiprúðnu nsönnunum til landvinnu, þeim þykir það ekki sitt verk, sér ckki koma það við; [>að cr ckki svo vel, að þeir fúist til að hirða almennilcga hlutinn sinn, sumir, cða að ditta að skipinu sínu «ða hjarga þvi undan sjó. „það licld eg að þér getið ckki sannað“ segir prcslnr. „Jú það get eg sannað“, segir gamti þórðnr, — „það cr nú til dæmis með ykkur prest-

x

Þjóðólfur

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðólfur
https://timarit.is/publication/72

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.