Þjóðólfur - 19.12.1857, Qupperneq 3
anna er inniheldr „endrgoldin lán; —3. dálkr, eins
og nú er í „skýrslusnibinu", þar sem til sé færfe
öll „lána er léb eru úr sjóbi þab árifc senx skýrsl-
an nær yfir, og — 4. dálkr mebal eptirstöbva útgjald-
anna, er innihaldi öll lán sem eru óendrgoldin
vib árslokin, bæbi frá næst umlibna árinu og hin-
um fyrirfarandi. þab virbist svo, sem höfundr
skýrslusmibsins hafx haft mjög óljósa eba öfuga
liugmynd um fyrirkomulag „snibsins“ bæbi ab þessu
leitinu og íleiru. Ef útlendr mabr, sem ekki skilr
íslenzku en þekkir þó hib rétta fyrirkomulag á slík-
um skýrslum, sæi þetta skýrslusnib og væri ab eins
bent á þessa tvo abalkafla: „tekjur" og „útgjöld",
hann yrbi ab írnynda sér af því lagi sem nú er á
„snibinu", ab orbib „\án“ þýddi einhver þau bein-
línis útgjöld, sem aldrei ætti ab endrgjalda, og
mundi ab vísu reka í stanz, þegar hann fengi ab
vita, ab orbib „lán“ þýddi þab fé sem léb væri um
tíma en ætti aptr ab greiba sjóbnum, þar sem
„snibib" gerir ekki ráb fyrir neinu öbru en ab þess-
um lánum úr sveitarsjóbnum sé fleigt á sjó út, og
þab svo, ab þau hverfi ineb öllu og komi aldrei
aptr til sama lands (inn í sveitasjóbinn).
En aptr ab öbru leiti finst oss skýrslusnib
þetta mikils til of margbrotib í ymsu tilliti og meb
öllu ab óþörfu, er veldr þeim þarflausan erfibleik,
sem í þab eiga ab rita, en glundroba og óglöggleik
hinum, sem ætla ab fræbast af skýrslunum svona
iögubum. Hvab á þab t. a. m. ab þýba, ab hafa
da 1 a-og skildíngadálka fyrir fasteignar og
lausafjár tíundir, fyrir framfæri sveitarómaga og
sveitarstyrk ? þetta allt er og hefir jafnan verib
reiknab og talib til landsvísu og goldib og greitt í
landaurum, í hundrubum og álnum eba fiskum; eba
ætlast höfundr „snibsins" til þess, ab þetta fiska-
tal sé í skýrslunni út reiknab til penínga eptir verb-
lagsskrá? og til hvers væri þab? ekki nema til
margfalds erfibleika og ógreinilegleika. Ef höfundr-
inn vill segja, ab sumt af þessu kunni ab vera
goldib í peníngum, eptir verblagsskrá, þá svörum
vér þar til, ab þetta eigi sér sjaldnast stab, eins og
sýna prentubu skýrslurnar ab norban, og ab hæg-
ast sé, eins fyrir því, ab telja þab í álna-eba fiska-
tali, en geta þess í nebanmálsgrein, ef svo hefir
verib, til skýríngar vib þann mismun sem þar af
gæti risib milli landaura-og penínga upphæbar þeirr-
ar senx sýnist ab vera til eptirstöbva eptir skýrslunni,
og þeirrar upphæbar sexn er til í raun og veru eptir
því sem greitt eba goldib hefir verib.
I’ess væri óskanda, ab hin íslenzka stjórnar-
deild, sem ab öllum líkindum hefir látib „sníba" i
þetta „skýrslusnib", vildi taka þessar athugasemdir
til greina, og láta „sníba° þab um aptr eptir þeim.
15.
(Aðsent).
Fáeinar einfaldar spurníngar, til niðrskurðar-
mannanna hér á Suðrland.
Herra ábyrgbarmabr „Þjóbólfs" ! Ef þér finnib
þessar mínar einföldu spurníngar til nibrskurbar-
mannanna þess verbar, ab prenta þær í ybar heibr-
aba blabi, þá vildi eg láta þeim fylgja fáorba iun-
leibslu eba inngáng, því eg hefi sagt þab vib svo
marga nibrskurbarmenn, og segi þab enn, eg finn
þab afsakanlegt og eblilegt, ab þeir halda fram sinni
meiníngu og sannfæríngu; en eg vil þeir gjöri þab
opinskátt og hreinskilib, alsendis eins og vib gjör-
um sem stöndum í móti nibrskurbinum, þ. er ab
segja, eg vil ab þeir komi íram fyrir almenníng á
prenti meb sínar ástæbr móti lækníngunum og meb
algjörlegum nibrskurbi; eg get ekki kallab þab á-
stæbur, þó þeir nú klifi sí og æ á þessu sama:
„hvernig fór í fyrra fjárklábanum? þá varb nibr-
skurbrinn eina hjálpræbib"; eg segi þeim: þessu
neita jeg ekki, eins og þá var komib; en þá spyr
cg aptr: „voru skynsamlegar lækníngar reyndar
vib fyrri klábanum, í þan 11 ár frá því hannbyrj-
abi og þángab til nibrskurbrinn var skipabr, lögb-
ust menn þá á eitt nxeb ab lækna, höfbu menn til
þess dýralækna, höfbu menn til þess meböl og prent-
abar leibbeiníngar, eins og nú ?“ þeir svara, þab
vitum vib nú ekki, en vib viturn, ab lækníngarnar
ykkar hafa ekki dugab allt ab þessu, engu fénu
batnab sem Hansten og Jensen böbubu í suinar,
bæbi þab fé og féb sem læknab var í fyrra
hefir fengib klábann aptr, vib teljum lækníngarnar
til einkisámeban féb fær klábann og getr(!) fengib
hann aptr; nú fær læknaba féb ykkar klábann aptr
og aptr, og þá segjum vib sé betra ab strádrepa
þab nibr og fá sér heilbrigban stofn í stabinn, heldr
en ab basla vib þenna klábaveika stofn, kosta uppá
hann lækníngum og margföldu fóbri. þessar og
og abrar ástæbur, þeim líkar, hafa nú gefib mér til-
efnib til ab framsetja þessar einföldu spurníngar
mínar á prenti. En þess verb eg líka ab geta, ai
þótt eg eigi margangóban og heibvirban kunníngja
mebal nibrskurbarmannanna, þá líkar mér ekki sum
abferbin sern þeir brúka tll þess ab fylgja fram sínu
máli. Svona berja þeir þab blákalt fram, ab ekki
verbi komib meb neina klábakind sem sé allæknub
og segja þab ósannindi; þeir ætti þó nú ab skoba
féb víba í Mosfellssveit sem var útstypt í fyrra: í
Mibdal, Ulfmannsfelli, Vatnsenda, Breibholti og víb-