Þjóðólfur - 28.11.1859, Blaðsíða 7
- 19 -
heldr nábugan verndara hennar og velgjörara;
embættismenn hinnar einvöldu stjórnar, æbri sem
lægri, eru hábir, nauíiugir viljugir, hinni sömu skoö-
un, þeir eiga allt ráb sitt, afkomu og velferb undir
hinni einvöldu stjórn, hennar náb og velþóknun,
en ekkert undir þjób sinni, ef hún heíir eigi fjár-
lagarétt, þeir skoba sig yfir þjóbinni eins og stjórn-
in, því meb þessu fyrirkomulagi og þegar eitthvab
her verulegt í milli, mega þeir til ab vcra hennar
menn, en ekki þjóbarinnar. En um þjóbina sem
er háb þessum fjárforrábum og öbru óeblilegu stjórn-
arvaldi því er þar leibir af, verbr annabhvort, ab
hún smáveslast og venst því svo, ab eiga engi ráb
fjár síns né framfara, ab hún verbr tilfinníngarlaus
um þenna sinn ambáttarhag og þykir hann sjálfsagbr
Og víbunandi, eba hún vaknar til einhverrar mebvit-
undar sjálfrar sín, og fer þá ab tortryggja fjárforráb
og abra rábsmennsku stjórnarinnar og hennar manna,
enda í þeim efnum þar sem eigi er fullt tilefni til.
t>ab mun hvorki óþarft né óverulegt, ab menn
skýri fyrir sér sem bezt þetta fyrirkomulag vort,
og allt er af því hefir leitt og enn leibir meban
þab helzt, ábrenn farib er ab dæma um úrslit þau
er urbu á þínginu í sumar í „launabótarmálinu“.
Jafnframt því sjá menn og af þessu, hversu í raun
réttri er varib stöbu hinna konúngkjörnu embættis-
manna á þínginu, bæbi í þessu máli og öbrum, þeg-
ar nokkrum verulegum ágreiníngi er ab skipta
milli stjórnarinnar og landsmanna, og hversu þeir
þá hljóta ab leibast til þess, sumpart af ímyndun
og ef lítilsigldir eiga í hlut, en sumpart af vern-
lcgri naubsyn, ab ríglæsa sig utan í skobun stjórn-
arinnar og gjörast í umræbum og atkvæbum hábir
yfirlýstum vilja hennar og bendíngum; en þarmeb
missa bæbi þeir og stjórnin sjálf af því áliti og afli
og áhrifum, er slíkir ágætis- og vitsmunamenn gæti
haft, ab öbrum kosti, á allar gjörbir og atkvæbi A-
þíngis. (Framhald í næsta bl.)
— Fjárkaup Holtamanna f þíngeyjarsýslu. —
fiegar þókti útséb um, ab fjítrlausu sveitirnar í Ilángár-
vallasvslu gæti eigi fengib svo mikib f*' keypt sem þurfa þókti,
í Skaptafelissýslu, Skagaflrbi og undir Eyjafjrdlum og í Austr-
landeyjum, tóku sig upp ð búendr í Holtunum til ab fara
norbr Sprengisand í Jvíngeyjarsýslu, til fjárkanpa fyrir sig og
abra sveitúuga. þeir lógbu af stab laust fyrir mibjan okt. þ.
árs, fengu vebrblíbur norbr af; gengu þeim þarijárkaupin hib
greibasta, því þíngeyírigar tóku þeim mæta vel, greiddu ferb
þeirra á allan veg og seldu féb vib vægu verbi (enga kind, ab
sögn, dýrari en 4rd.); lögbu þeir síban af stab ab norban
sömu leib meb allt féb, — þab var ab sögn 300 — 320 ab
tölu, — laust fyrir hib mikia gadd- og kafaldsíhlaup í satna
mán., og komnst vel hálfar óbygbir snbreptir, en þá skall á
þá gaddbylr, er stób í 7 dægr. þegar þeim bil linnti, var allt
féb komib út úr höndum þeim, tóku þeir þá þab ráb, ab
snúa aptr norbr af, urbu þá þar eptir 2 hinir aldrhnignustu
þeirra: þorsteinn bóndi Runólfsso á Köldukinn og Sigurbr
bóndi á Skammbeinsstöbum, en hinir 3 lögbu af stab subr
aptr, eptir nokkra hvíld, og fengu 3 hérabsmenn meb sér til
fylgdar og ab leita fjárins; komust þá þeir þrír Holtamenn
meb heilu og höldnu subr af tii búa sinna, en norbanmenn
snérn aptr frá þeim nálægt hinum fyrra áfángastab, þar Holta-
menn láu af bylinn ogmisstu féb; eru enn nm þab ógreini-
iegar sagnir hér, hvort 100 hins týnda fjár fanst ábren þeir
skildu vib fylgdarmenn stna ab norban, eba ab þeir norban-
menn fnndu einir, eptir þab þeir skildu vib sunnanmenn; hitt
muu víst, ab fundizt haft 100 hins tapaba fjár, og norban-
menn rekib þab.norbr meb sér, og ab þab fé hafl svo verib
selt þar og skorib fjárkaupamönnum í hag. Nálægt mibjum
f. mán. komn þeir 2 er vér fyr nefndum, ab norban, ognábu
meb heilu heim til bygba sinna, og höfbu þeir einnig fylgd
Norblínga subr yflr öræfln. Sagt er, ab um sama ieyti hafl
enn fundizt fáeinar kindr af hinu tapaba fé, á afrétti Holta-
manna; er og sagt, ab þá hafl stabib til ítariegri leit ab fénu
þaban úr sveitinni, en skortir áreibanlega fregn um, hvort af
því hafl orbib eba hvernig sú leit hafl rábizt. — þetta, sem
hér er sagt, er sumpart eptir munnlegum fregnum þeim er
vér höfum getab greinilegastar haft, en sumpart eptir ymsum
bréfum austanyflr Kángár; því engi skrifleg skýrsla heflrhíng-
ab borizt um þetta, frá neinum Holtasveitarmanna, ab þvf
spurzt heflr, og væri óskanda, ab einhver þeirra er betr veit
og sannara, vildi rita oss um þab leibréttíngu á því sem hér
kynui vanhermt ab vera eba ofhermt um vibburb þenna.
ikýrsla,
um þab sem prentab hefir verlb vib landsprent-
smibjuna í Reykjavík árib 1858.
Af Biblíunni, 4. bl. br., 72 arlt. — Bókasltýrsla, frá
Flatey, 8 bl. br., 2 ark. — Byggingarbréfaform, 4 bl. br.,
1 ark. — Grafskriptir: yfir Guðm. bónda Pálsson, Ólaf
bónda Bjarnason, E. þórarinsson sýslum., þ. G. Repp, J.
Hálfdánardóttir, Torfa söðlasm. Steinsson, Sigurð bónda
Jónsson, Lopt bónda frá Hálsi í Iíjós, þórð prest Brynjólfs-
son, Jórunni husfrú Melsteð, tvö börn, samtals 53/i ark. —
Af „Hirðis“ 1. arg., 8 bl. br., 8ark. — Af „Hirðis“ 2. árg.,
3 ark. — Af Hallgrímskveri 11. útg., 2 ark. — „Höntöo-
pathían", 8bl.br. 3 ark. — Jólasálmur, % ark. — Kjör-
sltrár lyrir Árnes- og Gullbi íngusýslu, og Reykjavík, 4 bl.
br., 3*/4 arlt. — Kvittanir og fl., fyrir stiptamtmann og
landfógeta, 55/4 ark, — Lög, fyrir Bústjórnarfélagið ’/2 ark.
— Minni, til skólah. á fæðíngardag konúngs */2 ark. —
Minni, prcntsmiðjunnar og E. þórðarsonar */4 ark. — Passiu-
sálmana 29. útg., 12bl.br., 13 ark. — Bæðu, haldna af
Ó. P. 1 ark. — Af Sálmabókinni XII. útg., 12. bl. br., 8
ark. — Skuldbindíngarbréf fyrír kaupmcnnina í Reykjavfk
og Hafnarfirði, 5'/2 ark. — Skykkunarbréf */2 ark. — Svar,
frá H. Kriðrikssyni, 1 ark. — Úrlausn, 8 bl. br., l*/4 ark.
— Verðlagsskrá, 4 bl. br.. l*/2 ark. — Vígslubréf */í ark.
Af „þjóðólfi" 10. árg., með vtðaukablöðum 18*/2
ark., og 11. árg. „þjóðólfs“ 3‘Á ark. — þaraðauki ýmis-
leg efni smábréf (,,schcmata“) til kvittunarbréfa, og aug-
lýsínga, o. s. frv., 2j/í ark.
þannig var prentað í landsprentsmiðjunni árið 1858,
saintals 184% arkar.
Einar Þórðarson.