Þjóðólfur - 09.06.1864, Blaðsíða 6

lögun og járnið hérumbil 4 þumlúnga þykt og blý
utanum. |>ær koma ætíð niðr á mjórri endann;
þar eru eldvirkin og sprýnga þær þá með fullu
aíli og sprengja allt frá sér. Einu sinni sátu Danir
í einu byrgi sínu í þéttum hnapp, því úti var hVergi
vært; — en þegar minst varði, kom sprengikúla
gegnum ræfrið yfir höfuð þeim, sprakk þar, og
drap á sömu stundu, — því hnapprinn var svo
þéttr, — 22 manns, en særði um 50. En hæli
var þó hvergi annað, en að húka inni í þessum
byrgjum, án þess að geta sér nokkurra hægða
leitað, og urðu menn að skríða þángað út og inn.
En þegar kúlurnar komu hvínandi, — en á nótt-
unni mátti sjá eldrák þeirra í loptinu, — þá var
ráðið eitt að fleigja sér flötum meðan hún sprakk,
því brotin fljúga heldr uppávið. Herinn varð ör-
magna og misti luig við það að geta ekki einu
skoti svarað í marga daga, og kúra þarna eins og
dæmdr og bíða áhlaupsins, sem vofði yfir á hverri
stundu, því bak við skotmökkinn gróf páll og reka
Preussa grafirnar nær og nær, þángað lil að grafa-
endarnir voru komnir 400 álna frá virkjunum.
þann 17. Apríl og aðfaranótt hins 18. var skot-
hríðin harðari en nokkru sinni fyr. Preussar höfðu
verið vanir að ángra Dani mest um eldínguna og
á þeim tíma bjuggust þeir optast við áhlaupinu.
En það fórst fyrir þenna dag, og héldu Danir nú
að þenna dag mundi ekki neitt verða. En skot-
hríðin var nú svo óð, að á hverri mínúlu töldu
menn um 18skot. En bak við púðrmökkinn skip-
uðust nú fylkíngar Preussa, þær sem til áhlaups-
ins voru ætlaðar, fyrir í hlaupagröfunum, og fór svo
leynt, að engir vissu, fyren stundin kom, hvað til
stóð. En kl. 10 var boðið til áhlaups ogstefnt beint
í mið virkjanna, en þau liggja í hálfum bug 10 að
töiu frá Vemíngbond (vik að sunnanverðu milli Dybböl
og Droager) og Alssundi og hallar ofanað sundinu.
í einum dyn og áðren Danir yrði við varir eðr
búnir að skjóta, ruddust fylkíngarnar úr gröfum
og fram þann 400 álna völl, sem eptir var að virkj-
imum. En áþeirri leið voru skotgrafir, sem Danir
lágu í, úlfagrafir, stik og stálþráðum eins og neli
slegið á milli. En bæði stikin og þræðirnir voru
áðr að mestu brotnir niðr. Herinn þusti nú inn
milli virkjanna (nr. 4 og 5) eptir að þeir, sem í
skotgröfunum lágu, voru drepnir eðr fángnir. En
þegar upp í virkin kom, varð hörð viðtaka, en þó
skömm, og liðu fáar mínútur áðr miðvirkin voru
tekin. Féllu nú margir af Dönum og helzt yfir-
menn; dró virkisherinn sig nú aðbrúarsporðinum,
en þar voru grafir og torfærur fyrir Preussum og
varð þar mest mannfallið. En þegar miðið (Cent-
rum) var rifið, áltu Danir erfitt að hverfa aptr frá
virkisð’rmunum, og mistu nú grúa manns, sein
varð fánginn, enda urðu margir sem höggdofa af
skothríðinni um nóttina og dagana á undan. Mikl-
um hluta hersins varð þó á brúnum borgið yfirtil
Als, og voru brýrnar síðan dregnar af sundi, en
Preussar höfðu fána sína á virkisgörðunum. Danir
liðn óttalegt manntjón og skaða; 3000 manna
fángnir, og uin 2000 fallnir og særðir, en valrinn
féll mestr í hendr Preussa. Af tveimr fylkíngum
Dana gjöreyddist önnur, svo varla var eptir fjórði
hvermaðr, en hín til helmínga; einn hershöfðíngi
Du Plat, og meiren 100 yfirmanna féílu, voru
fángnir eðr urðu sárir. IJm 20 lík þeirra féllu í
hendr Preussa, sem þeir sendu daginn eptir yfr-
um sundið. Yirkin öll með 120 fallbyssum og
ðllum þeim herbúnaði, sem þar var, féll í Preussa
hendr. Áhlaupið að virkjunum, sem þóvarhættu-
lcgast, var svo sviplegt, að á því bili mistu Preussar
fáa menn. Ilrólfr kraki, sem átti frá Vemíngbond að
skjóta sprengikúlum á hinar þéltu áhlaupsfylkíngar
Preussa, kom um seinan til að geta gjört mikinn
usla, því þegar hann var albúinn, voru fylkíngar
þeirra komnar inn á milli virkjanna og Danir og
J>jóðverjar í einni þvögu; þó skaut hann um 90
skot, en skotin frá Broager buldu á honum, svo
liann varð frá að hverfa. þiljurnar voru allar rák-
aðar af skotum, og ein kúla gekk ofanum þilfarið
og særði 11 manns. En innámilli virkjanna varð
mikið mannfallPreussa, en þó helzt viðbrúarsporðinn
og telja þeir lát sitt um 1200 manns dauða og
sára (óvíga). Ilefir líklega verið nærhæfis um fallna
og sára á báðar hliðar, en sigrinn og 3000 fáng-
ar, virkin öll, sem um hafði verið barizt svo lánga
stund, varð þeirra hlutskipti. Við allt þetta urðu
menn hér sem höggdofa; í blöðunum reis upp
tvídrægni, en ætlíngjar og vandamenn áttu um sárt
að binda; kendu menn nú stjórninni um, að hún
hefði látið skríða til skara, og í stað þess að láta
bjarga hernum, meðan tími var, yfirá Als, áðren
áhlaupið varð, og eptir að allir gátu séð, að öll
von var horfin, þá hefði þeir gefið Preussum í
hendr glæsilegan sigr yfir rústum virkjanna í Dyb-
böl. Hermenn, sem frá Dybböl komu, luku og
einum munni upp, að J>jóðverjar hefði í öllu haft
yfirburði yfir Dani. Skotbyssur þeirra voru allar
riflaðar og dróu á lángtum lengra færi, en Dana.
J>egar Dybbölvirkin voru hlaðin fyrir nokkrum ár-
um, kom enguin til hugar Ilroager, því þá voru
engar byssur skapaðar, sem dróu á svo laungu