Þjóðólfur - 29.08.1864, Blaðsíða 6
— 170 —
hér á fundi, þá var 5 manna nefnd kjörin til þess,
að bera upp álit um það, hvernig skýlisbyggíng-
unni skyldi haga, hvað mikillar fjárupphæðar þyrfti
til þess, og hvernig fé yrði til þess fengið; voru
ínefnd kosnir: SigurSr málari Guðmundsson, Jón
Kristjánsson hreppstjóri í Skógarkoti, Ásgeir Ein-
arsson alþíngismaðr, sira Jákob Guðmundsson og
Ólafr dannebrogsmaðr á Sveinsstöðum. Daginn
eptir kom nefnd þessi með álitsskjal sitt; var þar
stúngið upp á að byggja krínglótta tópt úr múr-
uðu grjóti, er tjalda mætti yfir í bráð, og var á-
ætlað að byggíng sú, með öllu ertil þyrfti og bekkj-
um að innan, mundi kosta 12—1500 rd. Var
jafnframt stúngið upp á 3 manna nefnd til þess,
að gángast fyrir samskotum til byggíngar þessarar
um allt land. Útaf nefndaráliti þessu spunnust
umræður nokkrar, og bar Gunnl. Blöndal upp þá
breytíngaruppástúngu við nefndina: að útvega
skyldi leyfi þeirra, er sjóðnum, sem nú væri til,
hefði skotið saman, til þess að verja honum nú
þegar til byggíngarinnar, að kjósa framkvæmdar-
nefnd, er gengist fyrir að safna samskotum og til
framkvæmdar byggíngunni, en byrja hana síðan
þegar að vori (1865) með því fjármagni, er þá
yrði fyrirhendi. Við þessa uppástúngu bar Ásgeir
Einarsson aptr upp það breytíngaratkvæði, að fresta
skyldi byggíngunni, þángaðtil safnaðirværi samtals
800 rd. að minsta kosti. þessi uppástúnga Ásgeirs
var feld, en Gunnlaugs síðan samþykt með atkvæða-
fjölda, og var uppástúnga nefndarinnar þarmeð á-
litin fallin. 1 framkvæmdarnefnd þessa voru kosnir
Bened. Sveinsson, J. Thoroddsen Og Halldór Frið-
riksson, en Jón Kristjánsson og sira Símon Bech
prófastr, er einnig voru kosnir, færðust undan að
gánga í nefndina.
þá urðu nokkrir fundarmenn til þess að skjóta
saman fé þá þegar til byggíngar þessarar, urðu
það samtals 24 rd., og tók Halldór I’riðriksson
við þeim á fundi.
Kandid. Sveinn Skúlason bar upp skriflega
uppástúngu um það, að nú þegar væri farið að
hugsa fyrir hæfilegri minníngu þess, að árið
1874 hefir ísland bygt verið í þúsund ár.
Eptir nokkrar umræður og ýmsar tillögur um það,
hvernig bezt mundi verða að Ieita almenns styrks
hjá landsmönnum til þessa, var afráðið, að kjósa
þriggja manna nefnd til að gángast fyrir tillögum
og- samskotum fyrst um sinn með því móti, að
nefnd sú ritaði áskorun um það til allra sýslu-
manna og prófasta og annara yfirvalda. í nefnd
voru kosnir: Benedikt Sveinsson, Halldór Frið-
riksson og Sveinn Skúlason.
Hið fjórða og síðasta mál, er hreift var á
fundinum og hann tók til meðferðar, var fjár-
kláðamálið; því hreifði fyrstr Benedikt yfir-
dómari Sveinsson, og vék hann einkum máli sínu
að nauðsyninni, er væri á að hafa nú fram samn-
ínga til fjárskipta milli sjúkra eðr grunaðra héraða
og hinna ósjúku, og stakk hann upp á, að kosin
væri nefnd nú þegar til þess að koma sér niðr á
uppástúngum til þessleiðis samnínga. þetta var
samþykt, og voru til þess kosnir 5 menn að sunn-
an og aðrir 5 að norðan. f>essi tíu-manna nefnd
varð á einu máli um nauðsynina á að hreinsa nú
í haust öll hin grunuðu héruð, að minsta kosti
frá Botnsá og suðr til Hafnarfjarðar, nema Iíjalar-
nes, ef þar reyndist engi grunsemd í haust fyrir
samgaungur, afþví Kjalnesíngar gjöreyddu öllu
kláðafé sínu þegar í fyrra og keyptu heilbrigðan
stofn í staðinn. í annan stað varð nefnd þessi á
einu máli um, að það yrði að gjöra fjáreigendun-
um í grunuðu sveitunum hér syðra þau boð, er
væri fyllilega áreiðanleg og svo aðgengileg, að
þeim væri engi halli búinn af fjárskiptunum sjálf-
um, heldr miklu fremr hagr, að sleptum öllum
kostnaði og fyrirhöfn, er þeim væri búinn enn
sem fyrri af því, að viðhalda hinum sjúka stofni
sínum framvegis, láta skoða hann og lækna og
hafa í vöktun, svo að eigi kæmi saman við annað
fé. Norðlendíngar kváðu þá fyrstir upp þau boð,
að sínu leyti, að svo framarlega sem allir búendrá
kláðasvæðinu að minsta kosti milli Botnsár og Hafn-
arfjarðar (nema Iíjalarnes) ynnist til að eyða fjár-
stofni sínum tii niðrskurðar þegar í haust, og
skuldbindi sig til þess einn með öðrum, þá skyldi
þeir fá keypta hverja á vetrgamla og tvœvetra
fyrjr fjóra ríkisdali og hvert haustlamb á 8—9
mörk. Norðlendíngar töldu víst, að Borgfirðíngar
og Árnesíngar vildi að þeirra leyti gjöra téðum
kláðasveitum kost á heilbrigðum stofni með sömu
kostum og skilyrðum; tóku Borgfirðíngar því vei,
og þorlákr hreppstjóri á Miðfelli taldi víst, að Ár-
nesíngar mundu ekki skerast úr þeim samtökum
eða selja sunnanmönnum fjárstofn með þýngri
kostum. þá gjörðu Norðlendíngar enn kost á því,
að þeir mundu taka gildan nokkurn hluta borgun-
arinnar, meðfram peníngum, í ávísunum frá verzl-
un Hendersons í Reykjavík til verzlunar hans á
Grafarós, og jafnvel einnig að líða kláðasveitirnar
um nokkurn hluta borgunar, að minsta kosti ár-
lángt, ef sveitarforstjórar hér syðra setti fulltrygga