Þjóðólfur - 16.09.1865, Blaðsíða 6
— 172 —
ab tala. en eigi verír strfrt gjórr frá jm' ab sro komnn, af
þvf miíilaraskýrslcrnar bárnst oss eigi met) þessari ferí).
}>ess má gota, aí> svo fór enn ab ekki an%nabist ab leggja
alla leií> rafsegnlþrátsinn nýa yflr Atlantshafi?) milli Norþrálfu
og Vesírheims frá Valontia á IrlanJi til Trinityfjaríiarms vit>
Nvfnndnaland (Newfonndland), vit> Nortr-Amorikustrandir. —
Great Eastorn „hi?> mesta skip íheimi áttiat) loggja segnl-
j>rát> þenna á mararbotn, og var hann 3. dag f. mán., bi'rinn
at> gefa út 1212 enskra sjóarmílna lángan þrát) á 1063 sjó-
armílna vegalengd vestreptir frá Valentia, og átti þá at) eins
600 enskar sjóarvikur þaban og vestr til TrinityfjarWins,
þar sem þráþrinn átti at) verta landfastr aí> vestanvertu. En
þenna dag þverknbbaíiist þrátrinn á 3,900 Yartls (nál. 1600
•faþma) djúpi, og var leitat) í 2 et)r 3 daga, og neytt allra
vela og áhalda er fyrir hendi vorn, til aí> ná hinum endau-
nm upp af mararbotni, en tókst eigi; og vart> svo aí> hætta
vit> allt saman og hverfa frá vil> svobúit) sumarlángt, en dnfl
nokknr et)r „bójor“ met> óflngnm dnfltangnm vorn fest þarna
'viþ þrátlinn, þnrsem hanli haft)i kubbast, svo at) antiti yrti
at flnna endann aptr og ná honnm upp, en þat telja menn
autgeflt met betri áhóldum, og cins at græta þrátinn sam-
an aptr og koma honum af vestrúr.
— Samtals 1800 (dansklyndra) Slesvíkrmanna, bæti karla
og kvenna af ýmsnm stettnm var von til Kanpmannahafnar
um mitjan þ. mán. til fnnda og rátagjörbar vit Dani um
bvernig nú væri komit hag Slevíkr og hvernig bezt mundi úr
því rátit.
— Sítan um höfutdag og jafnvel sítan nm hundadaga-
lokin hafa gongit stötngir rosar og rigníngar ötrn hverjn,
um gjörvalt Sntrland, og eiga menn því her vítsvegar um
sveitir megnis hey úti, eu vatnsfylh'ng i mýrnm nm láglendis-
sveitirnar, t. d. í Ölfnsi, Flóanum, Landeyum og nm Metal-
land, svo at víta vart þar at hætta vit slátt framanvertan þ.
mán. Líkt vetrlag er sagt at nortan og vestan. En fram
yflr 23—23. f. mán. gekk heyskapr vel yflr allt land, og nrtu
víbast mikil og gót heyfaung, ekki lengra en þá var komit
slætti, því grasvöxtr var alstatar í botra og snmstaþar í bezta
lagi, bæti á túnura og útjört, og nýtíngarvetr hagstæt, en
Cestir ætla, at gras hafl nú verit kröptngt og kjarngott, af
því bvat þat var þerriramt. Ef uú brigti innan 6kamms til
þerris, fer eigi hjá því at beyfaung verti og í mesta lagi at
vöxtnm hér snnnanlands; en nú sem stendr eiga flestir hinir
betri bændr feyki mikit hey úti.
— Fjallsöfnin gengu hér fram beggjamegin Hellisheitar og
Mosfellsheitar um helgina sem leib, etr viku fyrri en vant
var, og var þat eptir fyrirlagi stiptamtsins þegar í Júnímán.
þ. á. — Klátakindr hafa komit fram f öllum þeim söfn-
um og réttnm í Mosfellssveit, hit efra nm Seltjarnarnes og
Álptanes og í Ölfusi og Selvogi, eigi at vfsu margar kindr,
sem á hefir sét, enda mun óvíta hafa verít vandlega skotat
enn scm komit er. Af Sntrnesjnnum höfum vér eigi frétt,
enþarum Rosmhvalanes- og Grindavíkrhrepp hafa rnenn fyrir
satt, at kláti hafl komib f Jjós ötru hverju í allt snmar.
F.in klátakind kom fram austrí Grímsnesi, hún var þatan
upprunnin met fyrsta eu seld þatan vestr í Mosfellssveit fyrir
uokkrum árum, og hafti nú strokit í snmar á fornar stötvar,
Ölfusíngar og flciri draga nú at sér batmetöl, og er sagt, at
stiptamtmabr hafl lagt fyrir lyfsala at panta 2000 pund bat-
metala til vetrarins. Er nú allt þar nndir komit, at þetta nýa
háyfirvald vort sjái fullörngg rát til þess nú í haust og vetr
er kemr, „at gjöra þær rátstafanir sem þörferá"; — at fram
fylgja fjárskotnnum, lækníngunum oghinum „stránga atskiln-
ati“ásjúknog grunntu fé frá þvf sem heilbrigt er, — en án
þessleítis áreitanlegs atskilnatar hafa lækníngarnar aldrei og
geta aldrei ortit annat en ónýtt kák,— beint eptir grundvallar-
reglunum í klátafrumvarpi stjórnarínnar sem hún lagþi fyrir
Alþíngi í sumar og þíngit samþykti. því þó at frumvarp þetta
sé enn ekki ortit at beinum lögum, þá eru þat þó grund-
vallarreglnr, sem stjórn konúngsins heflr lýst yflr at konúngr
vili gjöra at lögum og hún vili at sínu leyti Iáta yflrvöldin
hér á landi framfylgja, at minnsta kosti svo framaTlega sem
Alþíngi féllist á þær, en þat heflr nú þíngit gjört.
FORNGRIPASAFNIÐ í EEYKJAVÍK.
(Framhald frá bls. 112-113).
191. Gnllsmitr Sigurtr Vigfússon í Kvík, heflr geflt
safninn hríngjustokk og beltissprotaenda, úr gylltu silfri, er
vegr 3 lót, á þvi' er loptverk upphaflt í mitju met mjög
haglegnm rósnm og blöþnm, sem er allt í þeim svo kallata
gotneska stíl, or kemr riæst á eptir þeim bysantiska
og sem mest tíbkabist á 14. og 15. öld. Bátir þessir hlutir
eru ef til vill eitt af því fegrsta er vér höfum sét hér á landi
sem leifar af kvennskranti, og gins hvat smítinu vitvíkr. At
ölluin iíkindnrn eru þessir hlutir frá því um 1500.
190. Nisti eta dálkr úr bronce, etr grind ofan af þrí-
blötutu nisti, en sjálfa nnigjúrtina vantar og undirhlutann,
sem sést af því, at naglagötin eru í 2 blötunum en naglinn
stendr eptir í því þritja, þetta nisti er alt gagnskorit, og
met ormamyndum, sem vinda saman sportana á mitju nist-
inu, en 4 ormahausar standa út af enda hvers blats á alla
3 vegu. Allr sá audi sem lýsir sér í þessu nisti sýuir Ijós-
lega, at þat er gert í heitni, eta at minsta kosti snemma
á 11. öld; eg hefl átr niinst á þess kyns nisti, þá er eg tal-
ati nm þaii nisti eta dálka eg sylgjuna er farist i þjórsár-
dalnum. Eg hefl og bent á hvat merk þan sé í sögnlegu
legn tilliti, eg hefl og átr vikit á, at Vígaglúmr muni hafa
haft áþekkann dálk í feldi sínum þeim er liér rætir nm.
þetta nisti fanst milli Ljáskóga og Glerárskóga hjá alfaravegi
uppblásit á mel.
150. St’órar hollenzkar eta þjótverzkar dösir þar á
tvennskonar kalender, (eta almanök) mynd af biskup met
mítr og fleira.
120. Yigfús bóndi Ofeigsson á Húsatóptnm á Skeitum
heflr sent safninu at gjöf svert er hann fann í fjallganng-
um haustit 1863 á sléttnm mel á vítavángi nálægt Bergólfs-
stötum (eyti jört) í þjórsárdal. Ekki sá hann þar hjá ncin
mannvirki leifarafgröf eta mannabeinom eta neitt þessháttar.
þetta svert er at því leyti merkara en öll þau svert sem enn
hafa hér fnndizt, at þat er at mestu heilt, þóat oddrinn
brotnati af því af óatgætni sézt cins eptir sem átr lag á
því þegar oddrinn or lagtr vit. MetalkaiTinn er 4 þuml.
látigr, og hefir gengit optir endilaungum metalkaflanum breitt
járn eta tángi, og þar utan á báta vegn hafa verit negldar
kinnar li'kt og á borthm'f sem hafa verib negldar met 3 eir-
nöglum og standa 2 eptir. Kinnarnar eru at mcstu fúnar
burtu, hnútrinn aptan á er nokkut flatr og breitari at apt-
an, hjöltin eru 5'/2 þuml. laung ferstrend í mitju cn sívöl
til beggja enda, þvers í gegnum hjöltin gcngr lángr nagli og
er hann spatalagatr handarbaksmegin, þá haldít er um svert-
it; blatit er eineggjat og 2 þuml. og 1 línu breitt vit hjölt-