Þjóðólfur - 13.02.1866, Blaðsíða 4

— GO —
og sömuleiðis að semja spursmál um allt er þeim
þætti vafasamt, og fá leyst úr þeim, þegar þeir,
sem til Noregs færi, kæmi aptr.
Valinkunnir menn voru valdir til þessarar
ferðar, og höfðu flestir hið bezta traust á drðhg-
skap þeirra og áhuga fyrir hönd ættjarðar sinnar.
Hér kemst eg í hálfgjörð vandræði; eg veit sem
sé ekki, hvort þessir menn hafa verið sendir í
þarfir liins almenna og opinbera, eðr þeir hafa
farið að gamni sínu upp á eigin spítur, sem maðr
svo segir. Se það tilfellið, að þeir hafi verið
fengnir til þess að fara för þessa, og fé lagt þeim
til fararinnar, þá er auðvitað, að það hefir verið
gjört í almenníngs þarfir, en ekki fyrir neinn ein-
stakan; en sé svo, þá ætti þessir menn að álíta
það skyldu sína, opinberlega í blöðunum að lýsa
aðgjörðum sínum og framkvæmdum, skýra frá
hvernig þeir hefði brúkað tímann og peningana;
tímann, sem þeir ætluðu að verja til almennings
heilla, og peníngana, sem þeim voru lagðir til
fararinnar. En sé hitt, að þeir hafi farið sinna
erinda, lausir allra skilinála við hið almenna og
gagn íslands, eða réttara Suðrlandsins —• því hér
tala eg einúngis um þá þrjá, sem fóru héðan úr
Reykjavík og Gullbríngusýslu — þá er allt öðru
máli að gegna, þá þurftu þeir frá engu að segja,
og enga skýrshx að gefa, nema eptir því, sem þeim
sjálfum geðjaðist bezt. En hvernig sem á þessu
stendr, og hvort sem þessir menn hafa farið í
almenníngs þarfir, eðr sínar eiginþarfir, þá er hitt
víst, að skýrsla sú, sem prentuð er í þjóðólfi 20.
Des. og 22. ISovbr. 1865, er þessum mönnum,
að svo miklu leyti sem eg þekki, ósamboðin.
Skyrslan, ber með sér áhugaleysi og eptir-
tökuleysi, og eg álít, að hún geti gjört eins mikið
illt eins og gott, ef einhver yrði til þess að fylgja
henni; en «fátt er svo fyrir öllu illt, að ekki boði
nokkuð gott», og skal eg eigi draga dulur á það,
sem eg álít gagn að í skýrslu þessari: Greinin
unx laxveiðina getr minnt oss á það, sem vér
reyndar sjálíir erum búnir að komast að raun um,
að vér sjálfir vísvilandi eyðileggjum þennan at-
vinnuveg; en margt annað hefði og verið gagnlegt
að læra um lax- og silúngsveiði, þar sem netum
eigi verðr komið að, sem eru flugu-aunglarnir,
og ýmsar aðfarir, senx Íslendíngum eru ókunnar.
Meðalið til að verja veiðarfæri fúa, er að líkindum
mjög gott, og hitt er og «sennilegt mjög, að net-
in sé veiðnari, ef þau eru samlit botninum, og
aðalatriðið er þetta: að mikil netastappa geti hindr-
að fiskinn að gánga á grunn, einkanlega sé netin
lögð, áðren fiskrinn er kornin á þær stöðvar, hvar
hann ætlar að leggjast og gjóta. En nú kemr hitt,
upplýsingarnar um hin einstöku atriði.
1. I skýrslunni er sagt frá, hvernig síldarbátar
sö að aptan, og að þar fáist 8 til 9 rdl. fyrir eina
tunnu af velverkaðri síld. Hvaða gagn hefi eg af
slíkri upplýsíngu, þegar eg hvorki veit, hvernig
eg á að ríða netið, og því síðr, hvernig eg á
að verka síldina, sem er þó aðalatriðið.
2. Um lýsisbræðslu er farið möi'gum orðum,
og enda bræðslu- ílátið framkomið í niyhd; samt
sem áðr, ef einhver ætlaði að fara eptir þessu,
sem heita má aldeilis sama aðferð, og skrifað er
um í fiskibók eptir herra Jón Sigurðsson, þá er,
þegar minnst varir, allt orðið ónýtt. það er óhætt
að segja, að meðala-lýsi má bræða í hverju íláti,
sem er lýsishelt; en vili þeir brúka pottinn, þá
reið meira á því að sýna, hvernig búið er um
hann, þegar hann er settr upp, heldr en að sýna
mynd af sjálfum honum. Aðalatriðinu í lýsingu
þessari er líka slept, sem sé, livernig il&t megi
brúka undir þetta lýsi.
3. Um beitu og niðrburð er gefið álit Norð-
manna, og getr það verið rétt, hvað þá snertir;
en varla hefði verið vanþörf á, að taka betr fram,
hvernig beitan væri geymd, og eins hitt, hvort
hrossakjötið, er Norðmenn brúka, sé alveg eins
verkað og undirbúið, eins og tíðkast hjáoss. En
livað niðrburð snertir á grunnmiðum, þá geta
Norðmenn eigi dæmt um slíkt, þegar þeir rnuna
eigi til, að hann hafi verið reyndr, og þótt þorskr-
inn, eða réttara síldin, sem rcnnr undan þorskin-
um, fælist úldna og morkna síld, þá er það engin
sönnun fyrir því, að niðrburðr sé eigi gagnlegr.
En sarnt játa Norðmenn, eptir skýrslunni, að niðr-
burðr sé góðr, því vér meinum ekki annað með
niðrburði, en hrognin, eða réttara hrogneggin,
og er það eigi niðrburðr, þegar hrognin eru hengd
á öngul, og eggin sáldrast út um sjóinn? það
er sá niðrburðr, sem vér ættim að viðhafa á liverri
vertíð, og mundi þá fiskr riema staðr grynnra
en hann nú gjörir.
4. Til þess að gjöra netin livít, er sagt að
eigi að sjóða þau í barkarlegi, en í stað barkar
megi líka brúka Sóda; en í skýrslunni eru engin
hlutföll gefin milli Sódans og vatnsins, og er því
líklegast, ef einhver ætlaði að þvo úr Sóda, að
hann brendi allt í sundr.
5. Sundmaginn er verzlunarvara, sem hjá oss
er í mjög lágu verði, og víða illa hirtr, og þykir
mér óliklegt, að engar upplýsingar hefði getað
L