Þjóðólfur - 19.03.1866, Blaðsíða 1

18. ár.
Iteyltjavík, 19. Marz 1866.
20.-91.
— Kirkju- og kenslumála-stjórnin hefir þann
11. September þ. á. skrifað mér svo látandi bréf:
»Eptir að hafa fengið Yðar Háæruverðugheita
þóknanlegt álit, dagsett 8. f. m., um bænarskrá
sem híngað var send á sínum tíma frá dóm-
kirkjupresti prófasli 0. Pálssyni, þar sem hann
beiðist þess, að útieggíng sú, sem hann hefir
samið yfir Balslevs lærdómsbók, megi löggildast
til undirbúnings úngmenna á Islandi undir ferm-
íngu jafnhliða Balles barnalærdómsbók, vil eg
til þóknanlegrar leiðbeiníngar og frekari aug-
lýsíngar þénustusamlega tilkynna að frá hálfu
stjórnarráðsins er því ekkert til fyrirstöðu, að
Balslevs lærdómsbók sé höfð við undirbúníng
úngmenna á íslandi undir fermíngu, eins og
hún er útlögð af prófasti Ó. Pálssyni, þegar
þér hafið fullvissað yðr um að útleggíngin sé
vel af hendi leyst«.
Jafnframt og þetta gefst liér með prestum og
söfnuðum hér á landi til vitundar, get eg þess,
að eg hefi yfirfarið útleggíngu fyrnefnds bæklíngs,
sem nú er verið að prenta, og fundið hana sam-
svarar\di tilgángi sínum.
Skrifstofu biskupsins ylir Islandi, 2. Marz 1866.
II. G. Thordersen.
Samkvæmt þessari auglýsíngu herra biskups-
ins vil eg hérmeð gjöra almenníngi kunnugt, að
þessi útleggíng mín af Balslevs lœrdómsbók, sem
nú er löggilt fyrir ísland, eins og frumritið erþað
fyrir Danmörku, þannig, að hver sem vill getr
látið börn sín læra hana í stað Balles lærdóms-
bókar, er nú undir prentun, og mun hún á næst-
komandi lestnm geta fengizt til kaups hjá mér,
samt, eptir því sem við verðr komið, verða send
þeim, er þess óska. Bókin er rneir en þriðjúngi
styttri en Balles lærdómsbók, og hefir í Danmörku
unnið framúrskarandi hylli hjá öllum almenníngi,
fyrir það hvað hún er gagnorð og auðveld fyrir
únglínga.
Reykjavík, 5. Marz 1860.
Ó. Fálsson.
— SKIPTAPI. — Laugardsginn var, 10. þ. rnán. barst á
á svo nefndum ,sundum‘‘ og á sama svæbi sem Stefán bóndi
týndist þar í Iiittetbfyrra; ekkja haus, Rúnhildr, átti skip
þetta; þar týndust 8 menn, en 6 varb bjargab af þeim Ilafna-
brætirum (Gunnari og Vilhjálmi?).
— 33' J®1*. Þ- árs fékk yfirsetukonan Ilelga Egilsdóttir
veitíngu suíiramtsins eptir tilKigum landlæknis, fyrir því ati
vera iinnur yfirsetukonan í Reykjavíkrkaupstab og Sel-
tjarnarnoshreppi ; hin er júngfrú porbjiirg Sveinsdóttir (systir
Benidikts yfirdómara) og fékk hún sína veitíugu fyrir þessu
í hittehfyrra.
— Arið 1865 var stefnt fyrir hinn konúnglega
yfirdóm hér á landi samtals 21 dómsmáli (en
eitt þeirra náði eigi dómi fyr en í Febrúar 1866);
voru II þeirra einkamál en 10 opinber mál, þ. e.
9 sakamál og eitt höfðað fyrir lögregludómi að
tilhlutun vfirvaldsins; það var úr Gullbríngusýslu
(var höfðað útaf óleyfilegri brennivinssölu), og var
héraðsdómrinn í því máli dæmdr ómerkr í yfir-
dóminum og öll málsmeðferðin í héraði. Af hin-
um sakamálunum var eitt óbótamálið sem kent er
við Skárastaði, í því máli var héraðsdómrinn stað-
festr að öllu, og þá þarmeð líflát þeirra tveggja:
Einars Jónssonar er myrti barn sitt, og Guðbjargar
Guðmundsdóttur, er fæddi í dul og bar út barn sitt
(er hún kendi Skárastaða-Jóni) eða sá fyrir því;
eitt var stór-þjófnaðarmálið, sem kent hefir verið
við Grafardal í Borgarfirði (sbr. þ. árs þjóðólf bls.
87—38); báðum þessum málum er nú stefntfyrir
Hæslarétt, og er eins um 3. sakamálið, er var
höfðað útaf því tilræði manns (í Vestmanneyum),
að hann hafði kastað knefasteini til sýslumannsins
er veitti manninum eptirförtil að »setja« hann fastan,
eða »inn«, sem kallað er, fyrir drykkjulæti og ó-
eirðir; og áleit sýslumaðrinn, er kærði og fékk
seltan dómara í sökina, að maðrinn hefði »sýnt
sér banatilræði« með þessu; hann var dæmdr til
10 vandarliagga refsíngar í héraði (sýslumaðr II.
E. Johnsson var settr dómari), en vardæmdrsýkn
í yfirdómi 22. Október f. á., og allr málskostnaðr-
inn dæmdr úr opinberum sjóði. 2 sakamálin voru
útaf sauðaþjófnaði í l.sinn (annar þeirra, úr Eya-
firði hafði beðið ómerkingardóm í hitteð fyrra, en
kom nú aptr ítarlegar ransakað fyrir yfirdóminn);
2 út af einföldum þjófnaði í 1. sinn, og 2 út af
rúí:rarskipi frá Kalmannstjúrn í nppsiglínga eíir landrúSri þ^n
- 77 —