Þjóðólfur - 02.08.1866, Side 6

146 —
liann á íslenzku, að menn skyldi lialda liann væri
borinn og barnfæddr á íslandi; og í alla staði ann-
ars hinn bezti drengr, er því vonlegt að vér allir
landar fögnum honum vel, því hverjum skyldi sýna
gestrisni, ef hún eigi er sýnd slíkum.
— Capit. Hanimer á gufuskipinu Thomas Roys kom
hingalb aí) kvöldi hins 21. Júlí m., og hafti farií) vestr
og norbr um laud, en ekki hepnast ab ná hvfdum á þeirri
fert), og er sagt at) komi til af þvr', aþ skotvopri þau (Ita-
ketter og Granater), er hann hafþi keypt af Ameríkumónn-
um, reynast mikln miþr en vera skyldi. þau hafa nú á
þessari norþrfór geflzt jafnvel ver en fyr í vor, er at) lík-
indnm kemr af því, aí> þau vesna eptir því sem þau eld-
ast. Af 15 skotum, sem Harnmer skaut, sprúngu 9 Granater
(sprengikúlur) alls ekki, og optastnær vantati rakettrnar næg-
an krapt. þeir Uammer sáu allmarga hvali og suma slóra,
særtiu 11 og þaþ svo, þeir hafa hlotií) at) deya litlu eptir
aþ þeir feugu skotit). Timtán fyrstu dagana, sem þeir Ham-
mer voru úti, ferign þeir storma mikla og megnan kulda, og
í óndverþum Júiímánuþi voru hafísar miklir baubi um Skaga-
Eyja- og Skjálfandafjóríi; en dagana 8. —12. Júií rak ísinn
frá iandi riorbr eg vestr undan.
En jafnvel þó ferþ þessi yríli eigi tii fjár heldr til kostn-
a%ar, heflr Oapit. Hammer þó fræþst um ýmsa hluti sem
komií) geta í gótiar þerflr þegar stundir iííla fram: hann heflr
stikaþ djúpií) vostan frá Hombjargi (Cap. Nord) austr ab
þistiliirþi, en þar) heflr eigi fyr veriþ gjórt svo ai) á „sjó-
kortum1' flnnist; hann helir kanuaí) marga hættulega boí)a og
sker, og ákveíiib hvar þau eru, og liann er komiun at> þeirri
raun, ab þegar góþ skotvopn eru ferigin — og á þelm er von
met) fyrstu ferbum — þá muni livalaveiþin hepnast liinu
danska öskifélagi. Af hval þeim, er Capit. Hammer hafþi
skoti?) og sern rak suí)r í Hófnum, heflr félagií) fengii) skot-
maniishlut þann, er þaí) átti tilkall til.
Reykjavík, 28. Júlí 1866.
— Blaðið »Norðanfari» byrjar sína 5. ársgöngn
meðal annars með »aðvörun gegn ofdrylth?unni«
um leið og þess er gctið, að 3 eða jafnvel fleiri
mennáAkreyri hafi einsett sér þá lofsverðu reglu,
að neyta einskis af áfengum drykkjum. Vissulega
má það gleðilegt heita, að slíkar raddir, sem þessi
opinberlega láta til sín heyra (þó sumir kunni að
gjöra gys að þeim), þær raddir, sem hvetja menn-
ina til að afleggja þann löst, sem reynslan marg-
faldlega sýnir, að leiði af sér fjölda annara lasta,
og þá óhamíngju bæði í andlegu og líkamlegu
tilliti, ekki einúngis fyrir einstaka menn eða heim-
ili, heldr jafnvel fyrir gjörvalt það þjóðfélag, þar
sem þessi löstr er orðinn svo alment drottnandi,
þá óhamingju, sem jafnvel er skömm að segjafrá
eins og hún er í raun og veru, þegar haft er tillit
til þess, að mennirnir, þessar skynsemi og frjáls-
ræði gæddu skepnur, eru sjálfir valdir að henni.
J»að væri því óskandi, að þær raddir móti ofdrykkj-
unni, þessu átumeini mannlegrar velferðar, sem
nú öðru liverju cru farnar að láta til sín heyra,
cinkum síðan mannvinirnir Isalc Sharp og A.
Kloster fóru hér um land, og þó einkum hin á-
gæta lmgvekja í »kristilcgum smáritum nr. 1«,
ekki yrðu árángrslausar.
Öll alþjóðleg rit og dagblöð vor hafa það að
vísu óneilanlega fyrir aðal mark og mið, að styðja
að framförum lands vors, bæði í andlegu og lík-
amlegu tilliti; og eins og kunnugt er, hefir jafn-
vel útlendr maðr heitið ærnum verðlaunum þcim
er samið gæti bezta ritgjörð um framfarir Islands.
Gjörum nú ráð fyrir, að þessi ritgjörð einhvern
tíma komi, svo vel úr garði gjörð, að hún vinni
til hinna heitnu verðlauna. En hvaðgóðar reglur,
sem þar svo kynnu að verða gefnar fyrir framför
Islands, uggir oss að þær muni að litlu haldi koma
drykkjurútum og svöllurum. Bakkusar dýrkendr
geta trauðlega orðið neinir verulegir framfara-
menn; því ef ofdrykkjusamur erfiðismaður verðr
aldrei ríkr, þá er enn síður nokkurrar velvegnun-
ar að vænta þar sem eyðsla, svall og iðjuleysi
lialdast í hendr, og þessar ódygðir munu trauð-
lega láta sig vanta, þar sem uppreist er Bakkusar
musteri. Sú bjalla klíngir jafnan við hjá oss, að
ekkert verði gjört til neinna verulegra framfara,
af því efnin vanti; og mun það að miklu leyti
satt vera; en ætti efni vor að dæmast eptir því,
hvað miklu á landi voru er eytt af áfengum drykk-
jum, þá mætti svo virðast, sein hér væri nóg á
að taka og Íslendíngar væru engir armíngjar. f»að
má virðast, af( sú þjóð ekki finni til fátæktar
sinnar, sem á einu ári t. a. m. 1862 (sbr. landsh.
sk. 3. b. IV. bl. 488—489) hefir eytt 460,914
potlum brennivíns, sem reikna má að minsta kosti
á 1 mrk, 1 5,996 pt. roms, er meta mætti til jafn-
aðar á 3 mörk, og 12,113 pt. extrakt, er óinnig
mundi upp til hópa mega reikna á 3 mörk; en
þetta til samans er allt að því 91,000 rd., hvað
þá ef hér með væri talið allt það sem eytt er fyrir
aðra áfenga drykki. þetta er eitt lítið sýnishorn
afþví, hversu óforsjállega farið er með guðs bless-
un, og hversu lítið margir hyggja að þeim til-
gángi, í hverjum skaparinn hefir gefið þeim efni
og krapta. En væri þó ekki öðru eytt en pen-
íngum þeim, sem gánga fyrir þennan óþarfa, þá
væri það sök sér; en hitt er vissulega ekki síðr
athugavert, að eyðsla þessi hefir í för með sér
aðra eyðslu, nefnil. eyðslu allra þeirra dýrmætu
punda, þá drykkjumaðrinn gengr aðgjörðalaus og
sitr af sér margt eitt tækifæri, er honum býðsttil