Þjóðólfur - 18.10.1869, Side 2

ÚTLENDAR FRÉTTIR.
Frá fréttaritara Torom hra kandid. Jdni A. Hjaltalín,
London 30. Ágúst 1869.
Sumarið heOr verið svona upp og niðr. Fyrri
hluta Júlimánaðar var mesta blíðviðri, en síðari
hlutann brá fremr til kalsa og rigninga og það
hélzt lengi fram eptir þessum mánuði; voru menn
því hræddir um, að uppskera yrði hér talsvert
minni en í meðallagi; en þessa síðustu viku hefir
verið hið bezta veðr og hiti svo mikill, sem þá
mest er um hundadagana, og ætla menn að það
bæti mikið úr.
þinginu (hér á Englandi) varsagtupp, eða eins
og þeir orða það hér »skotið á frest« hinn ll.þ.
mán. J>ykir þelta þing eitthvert hið merkilegasta
þing nú í seinni tíð. Kirkjulögin írsku fengu loks-
ins framgang hér um bil í því formi, sem stjórn-
in o: Mr. Gladstone og hans fylgismenn vildu; og
vantaði þó ekki harða mótspyrnu af hendi lávarða
og biskupa í efri málstofunni. En að lokum sáu
þeir, að ekki væri um annað að gjöra en gefa
eptir, því að annars mundu þessi lög fá framgang,
þótt síðar yrði, hvað sem þeir segði. Allir fram-
faramenn tóku þessuin málalyktum með mikilli
gleði, eigi að eins vegna þess eina máls, heldr og
vegna þess, að þeir stjórnendr, er nú hafa völdin
í hendi, hafa fyllilega ásett sér að halda áfram að
ráða bót á mörgum gömlum og hættulegum van-
kvæðum, sem eru enn á lögum Englendinga, því
að þótt margt sé frjálslegt og ágætt í stjórnarskip-
un Englendinga, þá er þó æði-margt, sem þarf
umbóta við, ef vel á að fara. Enda hafa bæði
stjórnin og einstakir þiugmenn lýst yfir, að þeir
mundi bera fram fjölda af frumvörpum og uppá-
stungum í þá stefnu, er þingið næst kemr sam-
an, og skal eg láta bíða að minnast á þær sér-
staklega, þangað til þar að kemr.
Eg gat um í síðasta bréfl mínu, að Frakka-
keisari hefði kallað saman þingið til að ransaka
kosningarbréf þingmanna. En þeim þótti það lít-
ið erindi, og báðu keisara að láta þá þegar upp-
skátt, hverjar frelsisrýmkanir hann mundi gefa, og
varð keisari fljótt við þeim tilmælum, og lét birta
þinginu bréf hinn 12. Júlí, og í því var verka-
hringr þingsins á margan hátt rýmkaðr og vald
þess aukið. Eptir þetta sóttu allir ráðgjafarnir um
lausn, og veitti keisarinn þeim hana, því að með
bréfi, sem nú var um getið, brcyttist staða þeirra
eigi alllítið, og keisarinn tók sér annað ráðaneyti.
Rétt á eptir var löggjafarþinginu skotið á frest
þangað til í Október, en ráðið var kallað saman
til að ræða þær frelsisbætr, sem keisari hafði lof-
að. það lauk starfa sínum snemma í þ. mán., og
af þeim ástæðum og útlistunum, sem það hefir
gefið, má sjá, að Frakkar hafa fengið eigi alllitla
frelsisbót, þótt eigi sé fullkomin þingstjórn eins
og hér. Ráðgjafarnir eiga að vísu að hafa nokkra
ábyrgð fyrir löggjafarþinginu, en þó hefir keisar-
inn sjálfr alla aðalábyrgðina, og er nokkuð óljóst,
hvernig henni skal skipt. En það, sem mestu
máli skiptir, er það, að kcisarinn hefir ekki álitið
sér annað fært en að láta þó að nokkru undan
vilja þjóðarinnar, og úr því hann einu sinui hefir
látið undan straumnum, svo þykir víst, að hann á
endanum muni verða að fara alla leið, ef hann
vill gjöra veldisstól Frakklands tryggan handa syni
sínum.
Napóleonshátíðin hinn 15. þ. mán. varhald-
iu með sérlegri viðhöfn í París í ár, með því að
nú eru rétt hundrað ár, síðan Napóleon gamli
fæddist. Aðrir segja reyndar, að hann hafi fæðzt
1768 en ekki 69, en það skiplir litlu. Hið bezta
og þakklátasta verk, er keisarinn gjörði við þessa
hátíð var, að hann gaf öllum |>eim upp sakir, er
voru í fangelsi fyrir politisltar yfirsjónir eðr óvar-
legar ritgjörðir um “keisarann og stjórn hans. Er
þetta verk lofað mjög í blöðum Frakka, en þó geta
menn ekki ætlazt til, að þeir, sem fyrir því urðu,
sé mjög þakklátir fyrir það, því að þeir þóttust ekki
hafa mælt á móti öðru en lögleysu og kúgun
keisarans, og verðr varla annað sagt, ef óvilhalt
er álitið, en að margir þeirra hafi mátt sæta nokk-
uð hörðum kostum. — Keisarinn hefir verið tals-
vert lasinn þenna mánuð, og eru menn alls eigi
óhræddir um, að þessi lasleiki geti orðið hættu-
legr. það er bágt að segja, hvaða afleiðingar það
mundi hafa, ef keisarinn félli frá nú, meðan sonr
hans er enn svo ungr, að hann ekki getr tekið við
stjórninni, og eru því Frakkar sem von er mjög
áhyggjufullir með heilsu keisarans. — Hinn 15-
þ. mán. misti Frakkland einn af sínum merkustu
mönnum, marskálk Niel, hermálaráðgjafa. Hann
hafði sjö um sextugt og hafði tekið þátt í Krim-
stríðinu og stríðinu á Ítalíu 1859, og sýnt mikinn
dugnað í báðum ; 1867 varð hann hermálaráðgjafi,
og þótti það embætti ekki hafa verið í betri höndum;
segja blöðin, að keisari þefði eigi getað mist nokk-
urn mann, er honum var meiri missir að.
Á Spáni hafa verið óeirðir nokkrar. Don
Carlos hertogi af Madrid af Burbonna-ættinni hefir
verið að reyna til að reisa flokk á ýmsum stöðum
á Spáni, og urðu nokkur uppþot sumstaðar, en Þ°