Þjóðólfur - 16.04.1870, Blaðsíða 4

92 —
sagt. f>egar var skipað að taka prinsinn fastan,
en hann hafði þegar farið til Iögreglustjórans sjálfr
og lýst víginu á hendr sér. Prinsinn vildi, að málið
væri flutt fyrir venjulegum dómstóli. En ept-
ir lögum Frakklands verðr sérstakr réttr að
dæma þá menn, er náskyldir eru keisaranum, og
á þessi réttr bráðum að taka málið fyrir. En
prinsinn hefir setið í varðhaldi síðan hann vann
vígið 11. Janúar. þess má geta, að um sama
leyti, og þetta varð, hafði prins Bonaparte skorað
á Rochefort til einvígis. En nú er að segja frá
Roehefort, að hann varð óðr og uppvægr, erhann
heyrði þessi tíðindi, kallaði keisarann og alla þá
frændr hina verstu blóðhunda, og kvað hið eina
ráð fyrir þjóðina vera, að gjöra uppreist hið allra-
fyrsta. Líkfylgd Noirs var næsta fjölmenn, og er
sagt, að þar hafi verið 100,000 manns. Roche-
fort var og þar, en lét þó ekki mikið á sér bera.
Rétt eptir að æsingargreinir Rocheforts komu út,
beiddi stjórnin þingið leyfis að mega láta lögsækja
Rochefort, því að hann er þingmaðr, fyrir það,
að hann æsti þjóðina til uppreistar, og veitti þing-
ið samþykki silt til þess með miklum atkvæðamun
eptir nokkrar umræður. Rochefort mætti hvorki
sjálfr né lét mæta fyrir sig við réttinn, og var
hann þvi dæmdr eptir »gögnum og skilríkjum •> til
sex mánaða fangelsis og nokkurra útláta. Svo liðu
nú nokkrir dagar, að dóminum var eigi fullnægt,
og Rochefort kvaðst eigi mundu gefast upp með
góðu; voru menn hræddir um, að skríllinn mundi
gjöra upphlaup, ef Rochefort væri tekinn. En
lögreglustjórinn hafði það bragð, að hann lét flokk
lögregluþjóna fara í daglaunamannaföt og fara á
fund, er Rochefort ætlaði að halda. Grunaði hann
eigi annað, en þeir væri vinirsínir; en þeirgjörðu
þá þröng nokkra og gátu þannig einangrað hann
frá sínum mönnum, og gátu þannig tekið hann,
án þessþeir yrði varir við; og nú er hann geymdr
í varðhaldinu. Þegar það varð heyrum kunnugt,
að Rochefort væri handtekinn, urðu nokkur upp-
þot, og svo næstu dagana á eptir, en þó urðu þau
bæld án nokkurs manntjóns að heita matti, því að
sagt er, að ekki hafi nema einn eða tveir menn
beðið bana, en allmargir voru handteknir. — Út
úr öllu þessu hefir nú stjórnin átt mjög í vök að
verjast, og ætla margir, að rétlara hefði verið að
taka orð Rocheforts sem ómagaorð, og gefa þeim
engan gaum, og mundi hann brátt hafa orðið hás
að hrópa, er enginn gegndi. — Stjórnin hefir nú
auglýst umskipti þau, er hún hefir gjört á em-
bættismönnum, og hefir hún rýmt úr embættum
nokkrum þeim embættismönnum, er mest gengu
fram í að ota fram mönnum stjórnarinnar við síð-
ustu þingkosningur, en þó þykir eigi nóg að gjört.
Annað mál er og, sem stjórnin hefir nokkra örð-
ugleika með, og það er verzlunarsamningrinn við
England. í Frakklandi er öflugr flokkr bæði inn-
anþings og utan, er standa fastlega á móti frjálsri
verzlun. Margir ætla þvt, að ráðaneyli þelta muni
ekki eiga sér langan aldr. En bágt er að geta á,
hvað þá tekr við. (Framh. síðar).
REIKNINGSKAPR af stjórn og tilhögun opin-
berra sjóða og stofnana.
(Niíiilag frá blí. 79).
Nú ber mann þá að reikningsskap og reikn-
ingum þeirra opinberra sjóða og stofnana, sem eru
undir forejá vorra æðstu yfirvalda hér sunnanlands,
og æðstu yfirvalda landsins, þ. e. stiptamtmanns-
ins og biskupsins. Sumir sjóða þeirra og stofn-
ana, er hér ræðir um, eru undir yfirstjórn þeirra
beggja í sameiningu, t. a. m. landsprentsmiðjan,
spitalasjóðirnir, sem nú er að lögum steypt sam-
an í einn sjóð : læknasjóðinn íslenzka, og
Thorkilliisjóðrinn. Ársreikninga prentsmiðjunnar
semr ráðsmaðr stofnunarinnar eðr «factor» lienn-
ar og yfirprentari, og er þess fyr minnzt, hversu
löglega og lögulega að þeir reikningar eru birtir.
En sjálfum reikningsskap hinna tveggja stofnan-
anna hafa þeir skipt svo með sér, að stiptamt-
maðrinn hefir fjárgæzlu Thorkilliisjóðsins, og árs-
reikningar hans út ganga frá embættisstofu stipts-
amtsins með undirskript stiptamtmanns, en rcikn-
ingar allra fjögra spítalanna, hvers fyrir sig, en
e k k i lceknasjóðsins í e i n u I a g i, þó að nú sé
hann lagðr undir yfirstjórn stiptsyfirvaldanna og
undir sérstaka umsjá biskupsins, — frá embættis-
stofu biskupsins og undir hans nafni. Aptr hefir
sliptamtmaðrinn einn á hendi niðurjöfnun alþing-
iskostnaðarins og hefir að sér tekið að gjöra og
auglýsa opinberan reikningsskap af því fé, og (sem
amtmaðr vor sunnlendinga) alla niðrjöfnun, ráðs-
mcnnsku og opinberan reikningsskap jafnaðarsjóðs-
ins í Suðramtinu, enda útganga hvorirtveggja þessir
ársreikningar og eins Thorkillisjóðs reikningarnir
frá stiptamtinu eðr embættistofu stiptamtsins, og
eru með nafni stiptamtmanns undir.
Á meðan við sama stóð eins og var þangað
til fyrir fáum árum hér frá, að biskup landsin?
hafði að eins 2 spítalasjóðina, Hörgslands og Kald-
aðarness, en hinir tveir voru undir forsjá hinna
amtmannanna, Hallbjarnareyrar undir vestramtinu,