Þjóðólfur - 17.05.1873, Blaðsíða 6

— 118 —
gér frægðar og frama girðir sverði og með skjöld
á hlið, meðan «Emigrantar» vorir eru vopnaðir
með vöntun á góðri samvizku. feir gengu á mála
og voru í vikingu, en þegar þeir komu heim aftr
voru þeir aðall fslands. Fornmenn vissu það, að
það er ekki lítil lífsreynsla sem liggr oftast í víg-
vellinum, og virtu þessháttar menn mjög. Að
minnsta kosti myndi fara likt fyrir þeim, sem gerði
hið sama nú, og það er einnig mikill munr að
leggja hart á sig og vera í hættu til að afla s é r
frægðar og frama, og að þrælka og vinna fyrir út-
lendinga til að afla eftirkomendum sínum peninga.
Yjer viljum enda línur þessar með þvi, að
enginn þurfi að óttast, að verulega fækki á íslandi
sakir Ameríkuferða; þær geta orðið fjölmennar um
stund, en svo fer víst að fækka, þeim er fara þang-
að einsog annarstaðar, þar sem reynslan hefir
staðfest, «að Ameríka er oflofað land»
— J>að cr þá komið út frá Alþingi frumvarp
handa oss íslendingum til nýrra laxveiði-laga.
Jafnvel þóað eg sé nú minnstr veiðimaðr hér við
Hvítá og Ölfusá, að því sem mér er kunnugt, þá
mun þó frumvarp þetta, nái það annars lagagildi,
ekki síðr skylda mig til hlýðni, en aðra sem meira
veiða; og því er það, að eg leyfi mér að gjöra
nokkrar athugasemdir við frumvarpið, einkum að
því leytí, sem það snertir mig sérstaklega, og leit-
ast við að sýna, að hverju leyti eg álít frumvarpið
ónauðsynlegt fyrir mig, þaraðauki ónákvæmt, auk
fleira er nefna mætti.
Bann það, sem lagt er á alla laxveiði frá 1.
September til 20. Maí, var hér ekki nauðsynlegt,
því þann 20 ára tíma, sem eg hefi fengizt hérvið
veiði, hefi eg hvorki ( September né Október lax-
var orðið; í Nóvember hefir verið minn beztiveiði-
tími, þegar eg hefi getað lagt net í ána, en það
er mjög sjaldgæft, þvf það eru ekki tiltök, nema
í frostlausu, þegar áin er örísa frá upplökum, en
þetta er sjaldgæft í þessum mánuði. J>að er og
ætlun mín, að þá sé mest allr lax, einkum hrogn-
fiskrinn, til sjóar genginn, og að hann jafnvel ekki
gangi það síðar. J>etta álit milt byggi eg á því,
að þótt það hafi borið við, að eg hafi veitt aðmun
í Nóvember, þá hefir um þann tíma aldrei veiðzt
nokkur hrygna, enda er það alkunnugt, að hún
gengr fyrri til sjóar. En það, að eg efa að bængr-
inn heldr gangi síðar til sjóar en þetta, kemr
af þv(, að eg er viss um það, að áin verðr aldrei
laxtaus, en það marka eg af þvf, að þegar fsa
leysir af ánni á vetrum, sjást oft ýmsir ránfuglar
sitja á ísum og eyrum og eru að eta dauðan lax.
En fremr sannast þetta af því, að þegar áin, að
vorum, er orðin örísa, fer selr alla leið uppeftir
henni, einsog þegar hann að sumrinu eltir lax í
göngu, og sést hann þá oft elta laxinn og snæða
hlífðarlaust. Á þessu er selnum eigi gefin sök;
en neyðist eg til þess, vegna bjargarskorts, að
leggja net í ána, á tímabili því, sem 1. gr. frum-
varpsins nefnir, og þó það sé mun stórriðnara, en
frumvarpið ákveðr, og aðeins lagt þrjá faðma frá
landi þar sem áin er 110 faðmar á breidd, og ef
eg á þennan hátt bana, þó ekki sé nema einni
af eftirlegu kindum þessum, til þess að stilla með
hungr mitt og minna, þá skal eg sekr gjör sem
þjófr eða illvirki. — Ónákvæmt þykir mér frum-
varpið í þvf, að það lætr ádráttarmenn fara i friði,
með því nær hundrað faðma langar trossur, aftr
og fram um ána sókna og hreppa í milli, og álykta
eg af þessu, að ádráttarmennirnir sé óskabörn Al-
þingis, en eg og mínir líkar olnbogabörnin.—|>á
er að minnast á 4. gr. frumvarpsins, sem ekki
leyfir að leggja net á þann hátt, að laxinn ekki
komist í gegnum möskvana. J>etta orðatiltæki skil
eg að vísu ekki vel; en þýðing þess hlýtr vfst að
vera sú, að mér er fyrirmunað að ná nokkrum laxi,
þvf engin von er til að laxinn liggi kyrr í neti því,
sem hann getr komizt í gegnum. J>etta stað-
festir og 6. gr. sem ekki leyfir að leggja net eftir
straum. J>ví verðr ekki mótmælt, að sé net nokk-
uð þvingað við straum svo það ekki liggi alveg
sjálfrátt eftir honum, kastar straumrinn þvf til
hotns, og strönglar það þar í dróma, og er þá
útséð um veiðina. Ætli Alþingi hefði ekki sýnt
meiri föðurlandsást með þvf að banna með einu
orði alla laxveiði hér á landi. Með þessu hefði
þó sparazt kostnaðr sá, sem lagðr er á landið
fyrir líma þann, sem gengið hefir til þess, að ræða
og semja opt ncfnt frumvarp, og mér sem veiði-
manni, hefði og sparazt allr veiðarfærakostnaðr,
svo og mikil skapraun, þarsem eg, með þvf að
vera bundin við veiðireglur frumvarpsins, varbund-
inn við heimsku aðferð þá, er gjörði mér óvinn-
andi að ná nokkrum laxi. J>ó er það tilfinnanleg-
ast, að frumvarp þetta skuli þvinga skynscmi
gæddar verur til þess, móti betri vitund og reynslu,
að fara svo óskynsamlega að, að til slíks finnast
valla dæmi hjá skynlausum skepnum, enda af
lægstu tegundum, sem annars nokkur veiðifýsn et
meðsköpuð.
Gfslastöðum I. Nóvember 1872.
Oítli Quðmundsson.