Þjóðólfur - 09.08.1873, Qupperneq 5
161 —
afa fylgt að undanförnu, ráðgjörðu það þegar í und-
lrbúningsumræðunni, að reyna að koma sér saman
við nefndina úhrærandi breytingar nokkrará vara-
niðrlagsatriðum nefndarinnar (sbr. síðasta íbl.); við
sJáIft stjórnarskrár frumvarp nefndarinnar voru engi
hreytingaratkvæði ráðgjörð né heldr upp borin úr
Þeirri átt. Kom það og fram á atkvæðaskránni,
Þegar málið kom til ályktarumræðu á 21. f. 30. f.
'nán., að þetta hafði eigi lent við eintóma ráða-
Serðina. f»ví þar á atkvæðaskránni, í 4. tölul.
höfðu 5 hinna konungkjörnu (þ. e. allir nema Dr.
’h Öjaltalín), og þarmeð þeir 3 þjóðkjörnu þing-
raenn: úr Gullbringusýslu, úr Rangárvallasýslu og
Ur Vestmanneyasýslu, allir sameinað sig við
nefndina um breytingar á vara-niðrlagsatriðunum
nefndarinnar, en þó voru þær breytingar smá-
Vægis og t. d. öllum s k i I y r ð u n u m var fast
haldið, þeim er nefndin hafði sett. þriði kon-
ungkjörni, Dr. J. Hjaltalín var þar e k ki með, eins
°g fyr var minzt, og kom það svo til, að hann
e,nn hafði borið upp aðal-breytingaratkvæði gegn
Nefndartillögunum, bæði stjórnarskrár-
frumvarpinu í heild sinni og vara-niðrlagsatriðun-
Utíl) var því þetta breytingaratkvæði Dr. J. H. sett
efst eðr fremst á atkv skrá, 1. tölul., og borið svo
fynt upp til atkvæða. Breytingaratkv. þetta hljóð-
ar Þannig:
»Afe Alþiugi iiú þegar riti vorimi ailramildasta konungi bæn-
arskrá þoss innibalds: afe Hans Hátigu af sinni náfe mætti
Þóknast til næ6ta árs, í minuingu þess, afe þetta Hans iand
bá heflr verife bygt í 1000 ár, afe veita því svo frjálslega
stJórnarskrá sem Hans Hátign og Hans stjórn framast sjá
s^r fært, eftir stófen landsius og sambaudi þess vife Dana-
v'eidi“.
Flutningsmaðrinn studdi þetta breytingaratkv.
sUt «nokkuð svo»; konungsl'ulltrúi af alefli; en það
hafði
bisk.
tala
ekkert upp á sig. 5. kgkjörni þingm. (hr.
varð fyrstr til þess, næst framsögum., að
1 móti því og sýna að br.atkv. þetta væri al-
e®údis óhafandi, að engi maðr gæti gefið því já-
v®ði sitt, og beiddi flutningsmann að taka aftr;
U P'ngm. Rangæinga, Suðrþingeyinga, 4. kgk.
uðu ^.Stu^u UPP hver af öðrum, og fleiri, og töl-
jj/1 shlít hið sama, en höf. vildi ekki sinna því
ejjraftr taha- Gekk svo þessi breyt.tillaga hans
j5 n^niæli fyrst til atkv., og var hún feld með
eig.atkv- gegn 2 Ijá: J. 11. og Th. J.) en 9 greiddu
atkv. 0g þarmeð 4 konungkjörnir). — í>á kom
hefnd^111^'^ sfaitt lii atkvæða, fyrst aðaluppást.
fru arinnar, Sem var tölul. 2., eðr stjórnarskrár-
°g þess (I. — VIII.) aðalkatlar, hver fyrir
s'g,
^varpið
°g voru þeir allir samþyktir með 20—18 sam-
I
hljóða atkv. hið eina breyt.atkv. við sjálft frumv.
var felt; Frumvarpið í heild: með 18 gegn 2.
Niðrlagsatr. aðaluppást. tölul. 3:
«Að konungr allramild. veiti stjórnarskrár-frum-
varpinu lagagildi sem allrafyrst, og eigi seinna
en einhverntíma á árinu 1874«
var einnig samþ. með 18atkv. — Vara-tillögur
nefndarinnar — 4. tölul. á atkv.skrá, — er þeir 8
þingmenn höfðu aðhylzt með nefndinni, einsog fyr
var sagt, eftir Iitlar breytingar, voru síðan samþ.
allar með 25 atkv. 6. tölul., vara-atkv. nefnd. um
f>jóðfund, samþ. með \1 atkv.; 7. og síðasti tölul.:
«Hvort þingið vili rita konnngi bænarskrá sam-
''kvæmt því sem hér er samþykt»,
um stjórnarmálið, var að lokum samþyktr með 25
atkvæðum.
Ávarpsfrumvarp til konungs kom frá nefnd-
inni (frsm. B. Sveinsson) tii undirb.umræðu á 23.
f. 1. þ. mán. 5. konungkjörni (biskup P. p.) bar
upp Við það nýtt ávarpsfrumv. sem aðalbreytingu,
og var tekið til aðal-grundvallar, fram yQr hitt,
með atkv.fjölda. Við ályktarumræðuna daginn eft-
ir, voru aftr bornar upp og samþyktar nokkrar
breytingar við þetta frumvarp P. P., og var það
siðan sem allrapegnsamlegast ÁVARP frá Alþingi
til konungs, samp. í einu hljóði.
II.
Lok Alpingis 1813.
Upplestri og samþykt allra álitskjala þeirra,
er óbúin voru 1. Ágúst, var lokið á fyrri eðr á-
varps-fundinum, laugard. 2. p. mán. — Fundr var
þá aftr settr kl. 1 s. dag, til að slíta þingi. Gekk
þá konungsfulltrúi á samri stundu til sætis síns,
með aðstoðarmanni, stóð síðan upp og flutti, til
þinglausnar, þessa ræðu:
„Háttvirtu alþingismenn!M
nNú þegar komib er a?> þeim tíma, ekki einnngis aí) ver
eigom aí) slíta þingstorfnm vorum í þetta skifti, heldr einnig
ab þingsetutimi ybar, háttvirtu alþingismenn, eftir kosningum
bæí)i konungsins og þjóbarinnar er á enda, mun þab aí) mínu
áliti eiga vel vib meb fáum orbum ab minuast þess helzta,
sem um hin sftustu (> ár heflr farib fram á Alþinginn. Eg
skal í þessu tilliti serlega geta þess máls, sem fremr íillom
heflr verií) áhugamál þingsins, af því þaí) er sannarlegt vel-
ferbarmál landsins, stjómarbótarmálií), þetta mál heflr á þess-
um 3 þingum verib ýtarlega rætt og vandloga íhugab bæí)i
frá 6tjórnarinn{ir og þingsins hálfu, og á ýmsa vegi leitab
samkomulags um þaí). AÍ) vísu hafa þessar tilraunir ekki
heppnazt fyr en á hinum síbnstu dögum þessa þings, en eftir
atkvæbagreibslu þingsins í þetta skifti getum vfcr treyst því,
ab þessar umræ.bnr nú se leiddar til farsællegrar endalyktar,
og afe hans hátigu konongrinn mnni gefa landinu írjálslaga
stjórnarskrá, afe svo miklu leytl, sem honum framast er unrit,
samkvæmt óskum þeim, sem þingife í þetta skifti heflr borife