Þjóðólfur - 07.03.1874, Blaðsíða 1

26. ár.
Reykjavík, Laugardag 7. Marz 1874.
19-20.
— LEIÐRÉTTING. í síðasta (18.) blaði þjóð-
ólfs þ. á. hefir í greininni: Ný lagasetning, mis-
prentazt, þar sem segir: «og gildir eyrir rúma 2
í staðinn fyrir: «og gildir 1 skildingr rúma
2 aura».
— PRESTAGFNIN OG SJÓNLEIKIRNIll. |>að
b'tr svo út,að það sem vér sögðum í 16.—17. blaði
tjóðólfs þ. á., að vér gætum eigi ætlað “kómedí-
ur» nauðsynlegan undirbúning undir prestskap,
bafi eigi öllum geðjazt, og jafnvel, að sumir hafi
tekið þau óstint upp, og ætluðum vér þó, að eng-
>nn væri sá hér á landi, að teldi nauðsyn til bera,
að presta-efni temdi sér sjónleiki, áðr en þeir
tækist á hendr hinn háleita starfa, að gjörast
fræðendr lýðsins, einkum um sáluhjálparefni hans.
En það er eigi annað að sjá, en sumir sé annar-
ar skoðunar en vér f þessu efni; því að í 51.
tölublaði Vikverja hefir eigi einn, heldr tveir ritað
8rein, til að hrekja hin áðrgreindu orð vor; er
önnur greinin frá ábyrgðarmanninum eða ein-
bverjum aðstoðarmanna hans, en hin frá «ein-
öna af stúdentum», og er auðséð, að ritstjórn
“Víkverja» hefir ætlazt til, að greinir þessar
skyldi ríða oss að fullu. En vér getum sagt«Vík-
v^rja» það, að það eru mjög fáir mentaðra manna,
er geti fallizt á skoðun Víkverjagreinanna í þessu
efni, og oss þykir f>að illa farið, að nokkur sá, er
mentaðr maðr vill heita, skuli vera svo heillaðr af
lfnyndun um sjálfan sig, eða svo fáfróðr, að hann
skuli geta fengið af sér, að bera sumt það á borð
Vir almenning, sem hér er fram borið, enda er
bað sannarlegt leiðindaverk, að verða að svara
sl‘kum greinum. Grein «stúdentsins» er reyndar
^jög hógvær, og eigi illa hugsuð, eftir því sem
bann hefir hugsað sér leikrit og sjónarleiki; en
b°ð, sem hann segir, er allt sjálfskapaðar hug-
^yndir, hvernig sjónleikir ætti að vera, og hvaða
b'gang þeir hafi, en sem eigi verða sam-
Óuidar þvf, sem er í raun og réttri veru, enda
als eigi von, að stúdentar, nýskropnir úr skóla,
*Cni engan sjónleik hafa séð, lítið eða ekkert um
H
eða skáldskap yfir höfuð lesið, og hafa næsta
ófuílko
nina hugmynd um mannlífið yfir höfuð, geti
haft skýra og rétta hugmynd um það efni. |>jóð-
ólfr er alt of lítill til þess að leiðrétta til fulln-
ustu slíkar greinir, og honum er eigi rúm til
að rita um sjónleika út f æsar, bæði að því er
skáldskapinn og leikinn sjálfan snertir. Vér ætl-
um oss því eigi að ræða málið frá þeirri hlið, eða
svara grein «studentsins», en verðum að láta oss
nægja, að svara fyrri greininni nokkrum orðum,
og fara jafnframt nokkrum orðum um sjónleikina
hér í Reykjavik, að því er presta-efnin snertir,
eftir þvi, sem «Víkverji» gefr oss tilefni til.
{>að er þá fyrst, að þar sem «Víkverji» segir,
«að enginn geti neitað þvf, nema móti betri vit-
und, að sjónleikir sé eitthvert hið bezta mentun-
armeðal þjóðanna, þá getr víst enginn skrifað undir
það með «Víkverja», sem nokkuð þekkir til sjón-
leika og mannlífsins í öðrum löndum. En hitt er
satt, að þeir geta stutt að því, að glæða fegrðar-
tilfinninguna, en þó eigi nærri því allir sjónleikir;
en ef þeir eiga að geta gjört það, verða þeir að
vera vel samdir, og með næmri fegrðartilfinningu
af hálfu skáldsins, og þó er þetta eigi nóg, heldr
verða og leikendrnir að geta gjört tilfinningu þá,
sem skáldið vill láta koma fram í orðunum, að sínum,
og hafa auk þess svo mikið vald bæði yfir róm og
látbragði, að þessar tilfinningar og hugsanir komi
Ijóslega og náttúrlega fram, svo að þær gagntaki
og áhorfendrna.
En til þessa þarf alt annað og meira en læra
orðin í snatri, 'Og geta mælt þau fram viðstöðu-
laust. En- eins og góðir skáldleikir og vel ieiknir
geta glætt fegrðartilfinningu, eins geta á hinn bóg-
inn sumir leikir eigi að eins spilt fegrðartilfinn-
ingunni, heldr og siðferðistilfinningunni. Vér skul-
um als eigi álasa prestaskólamönnum, sem leikið
hafa hér í fyrra-vetr og í vetr, fyrir leik sinn; en
leikr þeirra verðr að vera mjög ófullkominn, þeg-
ar litið er til þess, að þetta eru ungir menn, sem
aldrei hafa haft neina tilsögn eða fræðslu í þvi
efni, og eigi svo mikið sem þeir hafi nokkru sinni
séð vana eða góða leikendr leika, sem aldrei hafa
um þess konar efni hugsað, og sem að sjálfsögðu
flestir als eigi eru lagaðir fyrir þann starfa. Af
þessu leiðir beiulínis, að aljir atburðir þeirra verða
73 —