Lanztíðindi - 28.02.1850, Blaðsíða 7
47
ftíndlaml og vóru á þcint 11,255 ntanns •)■ EptirPar-
ísar samþyktnnnni frá 1814 8. gr. Iiefur Fránkaríki einka
leyfi til að íiska við eyðistraiulir Nýafúndlanz að vest-
anverðu milli Cap Bay og Cap S. John og þaraðauk
við smáeyarnar Belleisle, Langley og Miqvelon. Á
þcssuin stöðvum eiiikum í Croqve flóanum liafa l'rakk-
ar fiskiveiðar sinar, en fiska þar {>ó ekki neina á
snmrin.
Netafiskurinn gengur í Nýafándlandi ásamt síldinni
í apríi inánuði; en beztur er þó aílinn í júnímán., því
að þá koma svo stórar torfur af fiski og upsa, að þœr
haf'a verið 50 enzkar míliir á lengð og nokkrar mílur
á breidd, I ágústmánuði fer (,capeiinan“ hurt og tig-
nlsmokkurinn (sepia lolego) keniur i liennar stað sem
fæðsla lianda fiskintini og beita fyrir liann. Undireins
og veðtir fer að kólna, þá fer smokkfiskurinn burt og
siðan yfirgefur fiskurinn landið 2). Frakkar veiða fisk-
inn i netiun, 200 faðma Iauiigiini og 30 faðnia djúpuin
og geta þeir fengið fiO þúsundir fiska í einum drætti3).
Á þennan bátt liska Frakkar áriega 80—1(40,000 skpd.
og 100—200,000 tunnur af saltfiski og 12,000 tunnur
lýsis 4). Árið 1839 var flutt til Fránkaríkis á 412skip-
um 220,224 tunnur af fiski, 780,240 skpd. afsaltfiski og
13,240 tunntir lýsis. En frá Nýafúndlandi fluttu þeir
eptir enzkuin skýrslum 6).
53,782 skpd. af saltliski til Fránkarikis án verðlauna.
8,438 — — til Martiniqve nieð 40 fr. verðl.
5,312 — — til Miðjarðarhafs. meðl2fr.—
9,062 — — til Fránkaríkis til útfluttiíngs
þaðan aptur nieð24fr. verðlaun.
76,594 sk[id.
Nokkuð af fiski þeim, sem fluttur er til Fránka-
rikis, er aptur sent þaðan landveg til Spánar og borg-
aðir 10 fr. i verðlaun fyrir hvert „qvintal**; ,,de Col-
ber"“ segir, að árlega sje alls flutt útúr Fránkariki
27,624 skpd. af saltfiski«).
I norðiirliöfunum eru fiskiveiðar Frakka lángtuin
minni, og er það þeim til fyrirstöðu, að þeir geta hvergi
lagt fiskinn upp til að verka hann. jþeir gjöra áriega
út 150—200 skip, sem flytja beim 80—100,000 tunnur
af fiski * 1). Fengju þeir leyfi til að verka fisk sinn
bjer við land, mundi það auka fiskiveiðar þeirra, sem
þeir þaraðauk bvctja menn til með verðiaunim og
löndin uinbverfis miðjarðarhafið mundu þá fyllast með
íslenzkann lisk, en það niiindi þá lika verða til að gjör-
eyða fiskiveiðum Islanz sjálfs 9). Utlendur fiskur verð-
ur ekki fluttur inní Fránkaríki, af því að þar er lagð-
ur 9 dala tollurá livert skpd. jóó eru frá Noregi lögð
þar árlega upp hjerutnbil 3000 skpd. af saltfiski og
hörðum fiski og eru þati aptiir flutt þaðan á laun til
Sardiniu.
I Portúgal liðu fiskiveiðarnar undir lok í stríðinu
tnílli Philips konúngs 2. og Elisabetar drottníngar,
þvíað Portúgal var þá sameinað Spáni. Árið 1834
var aptur stofnað fjelag í Lissabon til að veiða neta-
fisk við strandir vesturáifunnar og Isianz. J>eOa bef-
ur þó ekki heppnast sjerlega vel. Allur þessi fiski
atli liefur, eptir því sem Colherg segir frá, árlega ver-
ið eptir meðaltali, 10,246 tunnur af fiski. Frá öðruin
löndtint er árlega flutt til Portúgals 120,000 skpd. og
þaraf 3—4000 skpil. frá Noregi og 500—1000 skpd. Iijeð-
;in; liitt ketniir frá Nýafúndlandi; en allur þessi fiskur
er aðfluttur á erlendtim skipum. Toilurinn á (iskinnm
cr freniur lágur, 800 ,,Rees“ af „qvintal“, eða 4.J rd.
af skpd. Nokkuð af fiski þeitn, sent keinur til Portú-
gals, er aptur flutt á laun lanilveg til Spánar. J>að
vjer fremst vituni, þá er hætt að gjöra út skip frá
Spáni til að veiða netafisk; þarámót er talsverður afli
í Biskaju flóanutn og fást þaðan árlega 40,000 tunnur
er vega 3 „qvintal“ hver. Við þessar veiðar verður
tnikinn bluta ársins ekki beitt öðru en hrognttin, og er
mest af þeitn flutt frá Noregi og nokkuð hjeðan. Jiað
er undarlegt að norðnrlanda þjóðir skuli þannig fá
Spánverjum vopn t hendur á móti sjálfum þeim, því-
að þessar fiskiveiðar spilla ekki einúngis fyrir sölunni
á saltfi'skinuin, lieldur er þeim einnig það að kenna,
að tollurinn er svo hár; þvíað á hinu seinasta þjóð-
þíngi gat fnlltrúinn fyrir St. Ander; Santoua og Gijon
með fortölum og fjegjöfitm kornið *því til leiðar, að
tolIuriiin var ekki lækkaður. Nú sein stendur er toil-
urinn:
lljrd. af skpd. sje bann fluttur á spönskitm skipum
beinlinis úr vciðistöðviinum.
14-------— annarstaðar að.
13}------— á eriendum skipum beinlínis þaðan
sem fiskað er.
16j------— annarstaðar að 9).
Toliurinn nemur á hverju ári 3. millíónum dala.
Á Spáni er árlega liaft IiI fæðslu 180—240.0(X) skpd.
af sallfiski og 10,000 skpd. af hörðum liski. Sunnan til á
Spáni í Galicíu og Astúríu fá allir fisk sinn frá Nýa-
*) Colbergi i Rottek og Welkers Staatlexicon V. b. bls. 762. 2) Oken VI. b. bls. 156. 3) M. Martin History
of Nova Scotia bls. 172. 4) Wigands Ilasidelslexicon bls. 712. 6) youngs Statistik bls. 234. 6) Rotteks Slaat-
lexicon V. b. bls. 762. ’) Coiberg seglr, að 1831 liafi það vcrið 66,732 tunnur. 8) J>að er óskiljanlegt, hvern-
ig Lanztiðindin í 5. blaði fara að álíta þessbáttar leyft þarllegt, þvíað það mundi gjöreyða fiskiveiðuin lanzins
sjálfs. s) J>að er því ekki öldúngis rjett, sem stendur í Lanztíð., að ekki þurfi að borga toll af fiski, sem flutt-
ur er á spönskum skipum.