Norðri - 01.01.1855, Blaðsíða 5
5
hlutum ríkislns, sto sem Danmörku, hertoga-
dæmunum og Láenborg, en alls enginn frá Islandi,
þá megum rjer samt ekki þreytast ab vaka og
bibja og ibja, lúta náfeinni, enn standa þú á rjett-
inura, og því sfbur, sem rjettur þjóbarinnar eba al-
þingis er enn mjög takmarkabur, þegar þab hvorki
hefur löggjafar - nje skattgjafar-vald, já, því síb-
ur sem vjer meb þessu mdti höfum þú öblast
aptur alþíng og verzlunina alfrjálsa, og sem áiitin er
eins naubsynleg hverri þjób sem andardráttur-
inn hverjum lifandi manni.
iarkabækur.
í 2. ári Norbr'a bls. 64 er stungib upp á, ab
allir saabfjármarka eigendur taki sig saman um
hjer í Norbur- og Austur-umdæminu, hver í sín-
um hreppi og sýslu, ab láta prenta saubfjármark
sitt eba mörk hjer í prcntsmibju umdæmisins,
mút 5 sk. borgun fyrir hvert fjármark fyrir sig
og eins brennimörk, þab er ab skilja, komist
brennimarkib ekki í dálk sjer út undan eyrna-
markinu, helduv þurti fyrir þab nýa línu, t. a. m.
væru þab heil manna nöfn en ekki skammstafab,
svo sem: A. B. S. heldur ætti ab prentast fuil-
um stöfum Irngríiiiup Itjarnason. í
þessu tilliti höfum vjer fyrir næstlibib nýár feng-
ib brjef frá herra sýslumanni S. Schulesen, í
hverju hann skýrir oss frá, ab hann þegar sje
byrjabur á, ab iáta skrifa upp öll fjármörk f sýslu
sinni, og jafnframt ab saman kalla andvirbi fyrir
prentun hvers marks fyrir sig, er hann ásamt
fjármarka uppskriftunum istlabi hib fyrsta ab
senda hingab, og standi nokkub á borguninni frá
hlutabeigendum, þá skuli hann greiba hana frá
sjálfum sjer. Jafnframt og vjer vottum herra
sýslumannl S. Schulesen og ölluin hlutabeigandi
sýslubúum hans vorar virbingar- og alúbar-fyllstu
þakkir fyrir þessa skjótu framkvaaimd sína og
þjóblega dæmi, er hann og þeir hafa gefib öbr-
um í tjebu tilliti, þá vonum vjer ab hinar sýsi-
urnar gjöri slíkt hib sama, svo a§ allir mark-
eigendur f umdæminu geti í þessu tilliti orbib
samtaka og samferba, og þannig á komanda vori
verib búib ab prenta allar markabækurnar fyrir
allt umdæmib, og einnig þær, sem þyrftu ab
sendast í ýmsa hreppa og sýslur í hinum um-
dæmunum. þab hafa líka þegar nokkrir beibst
eptir ab fá Markabækur allra sýslnanna í um-
dæminu kcypíar.
Vjer leyfum oss enn fremur ab vekja máls
á því, ab þótt markeigendur í sumum sýsiunum
sjcu nýbúnir fyrir 1. 2 eba fleirum árum síban,
ab láta skrifa upp markabækur sínar, ab þeir
hinir sömu eba hverjir abrir, sem hlut eiga ab
máli, sjái ekki í þab þó þeir nú þyrftu ab greiba
5 sk. fyrir hvert fjármark sitt, til þess ab fá
þab prentab og kunnugt yfir allt umdæmib og
víbar, og því síbur er borgun þessi rennur f sjób
eba eign stiptunar þeirrar, sem þeir eiga sjálfir,
og ab líkindum vildu ekki ab hún fyrir atvinnu-
leysi eba önnur vankvæbi þyrfti aptur ab falla
um sjálfa sig, heldur ab henni áynnist svo fje
og fjárstofn, ab hún kæinist hjá því, ab vera sí-
feldlega komin upp á velgjörbamenn sína og
abra hlutabeigendur, en þar á móti gæti orbib
öllum eigendum sínum, þab er, öllum innbúum
Norbur- og Austur-umdæmisins, til gagns, ánægju
og sóma, og gæti sem bezt náb tilgángi þeim,
er hún var stofnub í og hefur á þenna dag hald-
ist yib.
Vjer getum heldur ekki ímyndab oss, ab
neinn markeigandi sje svo örbyrgur, ab hann
ekki standi jafnrjettur hvort hann fargar 5 sk.
úy eigu sinni á 5 ára tímabili eba ekki, úr því
hann á annab borb á markib og ætlar sjer ab
hafa gagn af því, og þótt hann seldi þab, þá
gæti hann látib þab þeim mun dýrara, aje held-
ur, ab nokkur hafi þá skobun á prentun bók-
anna, ab honum þyki þab þarfleysa, ab 1 expl.
af markabók sýslunnar sje á liverjum bæ, þegar
hann þó álítur þær þurfa ab veraásumum bæj-
nm; og hverjir ættu þab þá ab vera? eba hvers
ættu þeir ab gjalda, sem út undan ættu ab vera
í þessu tilliti, en legbu þó eigi ab síbur jafnt til
og hverjir hinna, er markabækurnar ættu ab fá?
Og þó ab hin stærri tala bókanna leibi einúngis
þab af sjer, ab 1 sk. meira þurfi ab greiba fyrir
markib enn ab þær væru á einstökum bæjum,
höldum vjer ab einginn sje svo sípinn. Eba ab
þab sje nokkur ókostur vib ábúb jarbarinnar, þótt
ab markabók sje á þessum bæ framar enn hin-
utn, eba ab þab geti orbib nokkub tilfinnanleg
birbi eba ískylda, þótt hverjum búanda væri eba
sje gjört ab.skyldu, ab fara meb slíkar bæknr
sem hreinlegast og geyma þær vel og vandlega,
ab minnsta kosti yfir þann ára-kafla, er þær ættu
ab gilda hver fyrir sig. þab er sjálfsagt, ab
uppskrift markanna og innheimta á andvirbinu
fyrir prentun þcirra, bakar hreppstjórum eba