Norðri - 30.11.1859, Síða 2

106
indsrekans lei&ir hjá sjer viSskipti erindsrekamia
og Harsteins, viljum vjer reyna ab skyra þessa
hlib málsins, og reyna til afe sýna fram á, ab
þessar hrakfarir Rangvellinga eigi ab skrifast í
reikning klábarekanna en ekki amtmanns Hav-
steins, þegar þjóbin gjörir upp reilsninga sína vib
þá ög hann.
Má1 þetta er þannig undir komib, ab þegar
klábarekinn Tseherning kom subur og Ásmund-
ur hreppstjóri Benediktsson frá Stáruvöllum í Bárb-
ardal fylgdi honum, áttu Rangveliingar tal vib Ás-
mund um fjárkaup, og ljet Ásmundur þab í Ijási, ab
fje mundi fást keypt, en meb því skylyröi ef amtmab-
ur Havstein leggM þar lof á, og er þab bæbi sam-
kvæmt bænarskrá þingeyinga til alþingis og al-
þekktum vilja Norblendinjra ab styrkja stefnu þá, er
amtmabur hefir fylgt í málinu, og þeiráh'ta hina einu
rjettu. Sýslumabur Rangvellinga skrifabi því amt-
manni, þegar þeir voru bábir sybra seint um þing-
tímann, og hjclt arntmabur |)á fund vib hlutabeigandi
þingmenn ab norban og þingmann Rangæinga, og
af því, ab allir þessir þingmenn álitu þab til einsk-
is ab fje fengist til Rangárvallasýslu, nema þab-
an yrbi rýmt burtu hinu grunaba og sjúka klábafje,
8krifabi arntmabnr 21. (ekki 24.) ágúst sýslumönn-
unum í fúngeyjar, Eyjafjarbar og Skagafjarbar-
sýslum svolátandi brjef um þetta efni.
Sýelumaburinn í Rangárvallsýslu hefir farib þess
á leit vib mig, ab jeg leyfbi nokkrmn hreppum í
nefndri sýslu fjárkaup í Norburlandi á næstkom-
andi hausti. Eptir ab jeg nú hefi rábfært mig
um þetta vib þá alþingismenn úr Norburlandi sem
hjer em staddir, þá hefi jeg rábib þah af ab Ieyfa
nefnda fiársölu meb þvf skilyrbi, ab öllu fje,sjúku
og grunubu, sem eptir er í Rangárvallasýslu vest-
an Áffallsins, og sem ab sögn ekki er margt og
ab eins á fáum bæjum í Holtum og Útlandeyjuin
verbi á þessu hausti gjöreytt. þetta hefi jee til-
kynnt sýslumanninum og alþingismannirium í Rang-
árvallasýslu og jafnframt áskilib, ab þeir menn
sem koma norbur til fjárkaupanna sanni meb
glöggnm skírteinum, ab öllu hinu klábasjúka og
grunsama fje í nefndri sýslu verbi gjöreytt á
þessu hausti. Enn fremur er þetta leyfi hundib
því skilyrbi, ab Rangæingar sjái um, ab engin
saubkind sleppi á afrjett norbur fyrir Tungnaá í
næstkomandi 3 ár, eins og jeg líka verb ab á-
ski 1 ja., ab þeim ekki verbi seldar þær kindur, sem
hafa revnzt rásunarsamar eba fjallsæknar, held-
ur lömb auk hrúta sem ekki mega vera eldri en
* veturgamlir. þetta fje gjöri jeg ráb fyrir ab
ekki veröi mjög margt ab þessu sinni og varla
fleira en sem svarar 1500 til 2000, og sem þá
skiptist á Skagafjarbar, Úyjafjarbar og þingeyjar-
sýslnr, hvaban helzt er von þeir geti sætt fjár-
kaupunum.
Um leib og ybur tilkynnist þetla lierra (titull)
til naubsynlegrar birtingar fyrir sýslubúum ybar,
vil jeg þjenustusamlega hafa mrelzt til þess, ab
þjer meb abstob og rábi beztu manna greibib fyr-
ir þe=sum fjárkaujwim þannig, ab þau geti orbib
Rangæingum sem bagkvæmust en oss Norblend-
ingum til sæmdar.
Hinir konunglegu erindsrekar, sem þá voru í
Reykjavík, höföu nú fengib einhvern snefil af
brjefi þessu, og ritubi því amtmanni 6. septem-
ber og beiddust skýrslu um þetta, og þegar þeir
eru búnir ab fá afskript af hrjefi amtmanns 21.
ágúst, sem hjer er tilfært ab framan, skrifa þeir
honum 9. september svolátandi brjef:
„Af því ab þab virbist ekki geta samrýmzt
eignarrjettinum, ab yfirvöldin tálmi frjálsri verzl-
un meb heilbrigbar saubkindur, og skilyrbi þau,
sem eptir hrjefi herra amtmannsins 21. ágúst þ.
á. til sýslumannanna í þingeyjar, Eyjafjarbar og
Skagaf.aröar sýslum em gjörb fyriif fjárkaupum
í nefndum svslum til Rangárvallasýslu. eru stór-
lega lögub til ab sporna móti þeim rábstöfunum,
sem eru skipabar af stjórninni til þess á hent-
ugan hátt aö bæla nisur og koma í veg tyrir
fjárklába á Islandi, verburu yjer lijermeb [ijónustu-
samlega bibja herra amtmannitin um ab ap’ur-
kalla hrjef þessi, og birta sýslumönnunuin í'ntfnd-
um sýslum, ab þeir ekki megi á nokkurn hátt
tálma förgun heilbrigfcs fjár úr sýslum sínum til
Rangárvalla sýslu. Líka ve fcuin vjer ab beifcast
eptirrits af b'jefum þeim, er uin þetta efni fara
til sýslumannanna.“
þessu brjefi svarar amtinabnr á^þessa íeib
13. september;
„Jafnvel þó mjer virbist nokkub efasamt, hvort
ab’ þjer herrar, erindsrekar, hafib haft fulia ástæbu
til í háttviitu brjefi 9. þ. m. afc fara þess á leit
vib mig, ab jeg skuli apturkalla skilyrfci þau, sem
eptir brjefum mínum til hlutabeigandi sýslumanna
21.ágúst eru sett fyrir kaupum á heiíbrigfcu fje í
Norfcurumdæminu til hinnar kláfcameinaubu Rang-
árvalla sýslu, þau skilyrbi, sem einungis roiöa til
ab spoma vib frekari úibreibslu sýkinnar, skal jeg
samt, til þess ab setja mig ekki móti skipan
ybar, herrar, frá embættisskrifstofu minni á Frib-
riksgáfu, er jeg ferbast nú til eptir tveggja daga
dvöl hjer í bænum, birta sýslumönnunum, ab þeir
ekki megi á nokkurn hátt tálrna kaupum á heil-
brigbu íje, ef ab sendimenri frá Raugarvalla sýslu
skyldu koma til fjárkaupa, og skal jeg látayfur,
herrar erindsrekar, vita um þab meb eptirriti af
skipan þeirri, er jeg gjöri af tilefni þessa máls.“
þetta loforb efndi amtmabur eptir heimkomu
sína meb brjefi til sýslumannanna í þingeyjar, Eyja-
fjarfcar og Skagafjarbar sýslura 30. september,
sem er svolátandi:
„Erindsrekar stjórnarinnar í fjárklábamálinu
hafa 9. dag þ. m. skrifab amtinu á þessa leib: